|
2005
|
|
|
ASAJAK adierazi du ekoizpen kostuak izugarri igo direla gasolioaren prezioa igo egin delako eta ureztatze murrizketak uztak arriskuan jartzen dituelako, baita zurezko labore batzuen biziraupena ere. Gasolioaren prezioa Elkarketa horren arabera,
|
beste
arazo larri bat gasolioaren prezioa da, errekorra dena: 67 zentimo litroko.
|
|
|
Adibidez, marrazoak zopa famatuentzako hegalek harrapatzen dituzte, eta, gainera, animalia baztertzen dute, edo itsas pepinoak, Asian afrodisiako gisa saltzen direnak, desagertzeko arriskuan daude. Barne immigrazioa, herrialdearen krisi ekonomiko sakonaren, presio turistikoaren eta itsas baliabideen gehiegizko ustiapenaren ondorioz, uharteetako biodibertsitateari eragiten dioten
|
beste
arazo larri batzuk dira. Galapagoetako biztanleak 60ko hamarkadako 4.000 biztanletik gaur egungo ia 19.000 biztanlera igaro dira.
|
|
2006
|
|
|
Haren iritziz, irtenbidea autonomia erkidegoetako sailen arteko koordinazioaren eskutik etorri behar da, “sute gehienak baso azaletik kanpo sortzen direlako”. Espainian gero eta eragin handiagoa duen
|
beste
arazo larri bat legez kanpoko mozketa da, planetako basoen %22 mehatxatzen baitu. Hori dela eta, ekologistek zur merkataritzaren kontrol handiagoa eskatzen dute.
|
|
|
Adibidez, izokinek ematen zaien elikagai guztia jaten ez dutenez, gainerakoa uretan geratzen da, eta horrek bakterioak ugaritzea eta oxigenoa gutxitzea dakar. Izokin haztegietatik datorren
|
beste
arazo larri bat, arrain dentsitate handia duena, parasito infestazioak dira. Baserriak kostaldean egoten direnez, basa izokinen migrazio ibilbideetan, parasitoek eragina izaten dute azkenean basa izokinetan.
|
|
2008
|
|
|
Bestalde, habitaten babes faltak eta suntsipen “masiboak” milaka espezie etxerik gabe uzten ditu, beste leku batzuetara murriztu, desagertu edo migratu behar dutenak. Ozeanoak azidotzea, hondakin nitrogenatuak eta sedimentuak isurtzearen ondorioz,
|
beste
arazo larri bat da; izan ere, urtean% 5 handitzen ari dira hildako eremuak: 12.000 km2 baino gehiago itsas eremuetan, oxigeno eskasia dela eta, eta horrek zaildu egiten du bizia garatzea.
|
|
2009
|
|
|
Arriskuan dagoen munduko natur ondarearen zerrenda ez dabil eta berrikusi egin behar da Zerrenda onartu zenetik, gatazka armatuak eta gerra, lurrikarak eta bestelako hondamendi naturalak, kutsadura, isileko ehiza, kontrolik gabeko urbanizazioa edo neurrigabeko turismoa arazo garrantzitsutzat jo ditu UNESCOk, Gizateriaren Ondare hori larriki estutzen baitute. Berriki identifikatu diren
|
beste
arazo larri batzuek, hala nola klima aldaketak, espezie inbaditzaileek edo munduko krisi ekonomikoak, areagotu egiten dituzte leku natural berezi horietarako arriskuak. Horregatik, nazioarteko erakunde horren arduradunek zerrenda berezi bat sortu zuten leku ahulenekin.
|
|
2014
|
|
|
Urak 30 ºc gainditzen dituenean, zuri bihurtzen zaien eta gaixotasunetarako joera handiagoa duten prozesu bat jasaten dute. Ozeanoak azidotzea
|
beste
arazo larri bat da, aurrekoarekin lotuta dagoena. Urak gero eta azidoagoak bihurtzen dira karbono dioxidoa (CO2) gehitzeagatik, berotegi efektua eragiten duen gas nagusietako bat baita berotze globalean.
|
|
2015
|
|
|
Concepción Gómez azterlanaren zuzendariak haur horien osasunaren bilakaera «nahiko positibotzat» jo zuen eta honako hau nabarmendu zuen: hilkortasun indizeak murriztu dira (gaur egun, kasuen% 20an dago) eta
|
beste
arazo larri batzuena, hala nola itsutasuna, gorreria eta garuneko paralisia. . Hala ere, goiztiar larrien %44 denbora ondorioak izaten jarraitzen du (hizkuntza arazoak, ikaskuntza, dislexia, etab.) o iraunkorrak (garapenean, autismoan, hiperaktibitatean). Javier Sánchez Carrionek, Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko soziologoak eta lanaren egileetako batek, prentsari adierazi zion «ondorioak agertzean eragin handiagoa duela, antza denez, haurraren jaiotzaren inguruabarrek», beste faktore batzuez gain, sexua (gizonek neskek neskek baino bi aldiz probabilitate handiagoa dute ondorioak izateko), haurdunaldiaren aste kopurua, denbora eta abar.
|
|
2016
|
|
|
Horietatik %20k nozitzen dute, gehienak depresioa eta antsietate arazoak. Psikosia eta
|
beste
arazo larri batzuk askoz ere maizago agertzen dira, baina adituek ere adierazi dute garrantzitsua dela arreta eskaintzea. Artikulu honek azaltzen du zergatik hartzen dituen OMEk trastorno mentalak erditu bitartean eta ondoren osasun publikoko arazo seriotzat, eta horiei buruzko datuak ematen ditu (arruntenetatik hasi eta larrienetara), eta arrisku faktore batzuk aipatzen ditu.
|
|
2017
|
|
|
Ez erabili auto partikularrak istripua izan duena eramateko. Uretan murgiltzeaz gain, itotzea da
|
beste
arazo larri bat. Espainiako Salbamendu eta Sorospeneko Errege Federazioak (RFESS) emandako datuen arabera, Espainian itotzen diren heriotzen kopurua 437 izan zen.
|
|
2020
|
|
|
Digestio aparatua narritatzea, gorakoak, beherakoa, eztula, begiak gorritzea, malko jarioa edo ikusmen lausoa, besteak beste. Hala ere,
|
beste
arazo larriago batzuk ere gerta daitezke, hala nola, erredurak, ebakuntza egin behar zaien eta ikusmena galtzea ekar dezaketen korneako ultzerak eragin ditzaketenak. Baina gehiago dago.
|
|
2023
|
|
|
umetokia bere tamaina normalera itzultzen da, pelbiseko muskuluak ahulago daude, zirkulazio sistema lehenago izaten da berriro, eta, beraz, hanken hantura erraza esnetik murrizten da. Baina gerta daiteke aldaketa horiek sortzen dituzten eragozpenak eta deserosotasunak
|
beste
arazo larriago batzuekin nahastea, eta horiek berehalako arreta edo kontsulta medikoa behar izatea. Hauek dira erditze ondoko konplikaziorik ohikoenak, kontuan hartu behar ez dituzunak.
|