|
2002
|
|
|
Nahiko jan ondoren,
|
beste
animalia askok bezala, zakurrek batzuetan hezurrak lurrazpian gordetzen dituzte, beharruneetan atzera atera eta jateko. Urtxintxek ere, adibidez, gauza bera egiten dute intxaur eta hurrekin.
|
|
2004
|
|
|
Noizbait bukatu omen zen gizonaren denbora kontu hura, eta aurrera segi omen zuen partiketak. Eta txindurriek, erleek, tximirrikek, txepetxek, kaioek, zapelatzek, dortokek, gameluek, amuarrainek, lehoiek, tigreek, kanguroek, haiek guztiek eta
|
beste
animalia askok jakin egin omen zuten zenbat denbora edukiko zuten munduan. Azkenean, dena bukatutzat jo eta erretiratzera omen zihoan Denbora partitzailea.
|
|
2006
|
|
|
Anfibioak funtsezko kate maila dira kate trofikoan, intsektuen kontsumitzaile nagusietako bat baita eta, era berean,
|
beste
animalia askori jaten baitie. Era berean, “bioadierazle” argiak dira, haien gutxitzea edo desagertzea haien habitataren narriaduraren sintoma argia baita.
|
|
2007
|
|
|
Gizakion eta
|
beste
animalia askoren kasuan, kadmioa metatu egiten da gorputzean; gibelean eta giltzurrunetan, batez ere. Hala, giltzurrunetan kalteak eragin ditzake kadmioaren metaketak, eta hainbat molekularen birxurgaketa murriztu, esaterako, proteinena, glukosarena eta aminoazidoena.
|
|
2008
|
|
|
Baina
|
beste
animalia asko osmoerregulatzaileak dira: haien gorputzeko gatz kontzentrazioa desberdina da kanpo ingurunearekiko.
|
|
2011
|
|
|
|
beste
animalia askorena bezala,...
|
|
2014
|
|
|
Eta bailara horretan Bisonteen antzeko animalien taldeak. Haiek, gero aurkituko ziren
|
beste
animalia askok bezala, luzakin iletsu bat zuten, begiak babesteko" periodikoki Ilargiaren alde hartan izaten zuten muturreko argitasun eta iluntasunetik". Adar bakarreko ahuntz urdinxka bat ere ikusi zuten, eta izaki anfibio arraro bat, esferikoa, abiadura handiz biraka, harkoskozko hondartza batean.
|
|
2015
|
|
|
Baina odol beroko
|
beste
animalia askok gogor egiten dio neguari eta nola edo hala moldatu behar izaten du garai hotz horiek gainditu eta bizirik irauteko.
|
|
2016
|
|
|
Hasian hasi, hau ere erran behar dugu: Pont de Gau gune hori flamenkoen erresuma balinbada oroz gainetik, hor egiten dela indar handi bat xori mota desberdin frangorentzat segur bainan ere hor gaindi laketzen diren
|
beste
animale askorentzat. Hala nola babesten dituzten besteak beste sagarroiak eta koipuak (frantsesez ragondins).
|
|
2017
|
|
|
Plastiko pieza txiki horiek erpin oso zorrotzak izan ohi dituzte, eta irensten dituzten animaliei zauriak eragiten dizkiete sarritan. Hori gutxi balitz, urteak itsasoan daramatzan plastikoak mikrobio ugari biltzen dituela kontuan izanda, zauri fisikoa ez ezik, patogeno askoren iturburu izaten dira mikroplastikoak arrainentzat, hegaztientzat, eta
|
beste
animalia askorentzat.
|
|
2019
|
|
|
Ikusi egin litzateke zer kondizio dauden Lurrean kasu horretan, eta kondizio horietan ondoen moldatzen direnek egingo dute aurrera. Adibidez, gaur egun, gizakiaren ondorioak gehien sufritzen dituzten animaliak ugaztun handiak dira, hala nola primateak eta habitatik gabe geratzen ari diren
|
beste
animalia asko. Haientzat, mesedegarria izango litzateke gizakia desagertzea.
|
|
2020
|
|
|
gehiegizko arrantza mehatxua da espezie askorentzat. Plastikoaren gehiegizko erabilera kaltea egiten ari zaie hegazti, arrain eta
|
beste
animalia askori, besteak beste, zetazeo eta dortokei... Espezie inbaditzaileak garraiatzen ari dira munduko erpin batetik bestera itsasontzietako lasta uretan, eta karbono dioxidoaren gehiegizko isurketak ozeanoa azidotzen ari dira, milioika urtean ikusi ez den abiadura batean, gainera.
|
|
2021
|
|
|
Eta zeresanik ez txorien inguruan. Literaturaren historian orokorrean agertzen zaigun elementua da hau, batez ere herri literaturaren barnean eta
|
beste
animalia askoren artean, noski. Metaforak edota elementu orokorrago eta abstraktuagoen sinbolo izan dira, eta kasu batzuetan, herrien kosmobisioan elementu totemiko edo mitiko ere bai (Urbeltz, 2000).
|
|
2022
|
|
|
Egun, hestekiak dira, ahalik eta haragi puska gehien aprobetxatzeko xedez, urde, basurde, indioilar, orein, oilasko, behi, ardia eta
|
beste
animalia askoren giharra eta gutxien preziatzen diren atal eta erraiak (buru, mihi, hestegorri, bare, lepape, odol, hesteak).
|
|
2023
|
|
|
Intsektuak funtsezkoak dira Karl Marxek naturaren metabolismo unibertsala deitu zuen horretan, bizitza posible egiten duen energia eta materiaren birziklatze etengabea. Artropodoek, batez ere intsektuek, baina baita armiarmek, akaroek, ehunzangoek eta miriapodoek ere, landare guztien %80 polinizatzen dute, bizitzaren funtsezko mantenugaiak birziklatzen dituzte, lurzoru osasuntsu eta emankorrak sortzen dituzte, ura garbitzen dute eta hegazti eta
|
beste
animalia askoren lehen mailako elikagaia dira. Erabat desagertuko balira, biosfera kolapsatu egingo litzateke eta gizateriak ez luke luze iraungo.
|