|
2007
|
|
|
–Kulturak organismoak dira. Historia unibertsala haien biografia osoa da? 935, edo haien morfologia; h. d., kultura bakoitza landare erraldoi bat da, lurralde jakin batean ernea, lurrari atxikia eta haren gisako aiurrikoa, han
|
bertan
jaio, hazi, loratu, zimeldu eta bere baitan higatu egiten dena, bakoitza milurte bat inguru bizi eta gero. Kulturak arimak dira, eta arimok dira subjektuak historian.
|
|
2008
|
|
|
Mendi pikoetatik amildutako ur bide ugariak. Bart
|
bertan
jaiotako errekasto harro geldigaitzak. Malda gaitzetako baserriak mehatxupean jartzen den denak.
|
|
2009
|
|
|
Amonarekin ezkondu ostean, elkarrekin bizitzen joan ziren, etxebizitza bat alokatu zuten Atxuriko tren geltokitik gertu. Ama eta izeba
|
bertan
jaio ziren, eta, amak hamaika urte zituenean, Indautxura aldatu ziren. Erositako etxebizitza.
|
|
|
Eraikuntza enpresa batek Ekiza andrearen etxea eta lurrak erosi nahi ditu, baina berak ez ditu saldu nahi:
|
bertan
jaio zen orain hirurogeita hamar urte eta bertan hil nahi du.
|
|
|
Angie O. Connor ek, urte pare bat lehenago komunikabideetan graduatua unibertsitatean, publizitate konpainia batean egiten zuen lan. Manhattanen
|
bertan
jaio eta hazi zen, non bere gurasoak oraindik bizi ziren. Aita irlandar jatorrikoa zuen eta amaren arbasoak mahikan indiarrak,, itsas ibaiko marearen jendea?, Connecticut-eko lurraldeen jabe antzina.
|
|
2011
|
|
|
Baina begirakunea bestelakoa zuen. Errezeloz begiratu zidan hasieran, Asunek hantxe
|
bertan
jaioa nintzela esan eta nire presentziaren arrazoia onartu zuen arte.
|
|
2013
|
|
|
Nongoa den galdetu nion, eta Foxrockekoa zela esan zidan. . A, bai, ezagutzen dut?, esan nion segituan, bere harridura aurpegia eraginez,, tira, ez fisikoki, baina, Samuel Beckett
|
bertan
jaio zen, ezta. Horregatik esan dizut?.
|
|
|
Horregatik, segituan nazkatu zen azalpen haiek ematen. Eta, inork galdetutakoan, Londresen
|
bertan
jaiotakoa zela erantzuten zuen ingelesa menperatzera heldu zenetik. Inork ez zuen zalantzan jartzen.
|
|
|
Kontatu zidan altxatuek aise hartu zutela herria mendean. Gizaseme gazterik aurkitu ez zutelako haserre bizian, biztanle guztiak plazara bertara zitezen agindua eman, eta kamioiak eta kamioiak bete zituztela jendez, gainezka egin arte bete ere, eta gupidarik erakutsi gabe bidali zituztela denak, hiltegirako ganadua balira bezala, herrian
|
bertan
jaioak ez ziren aitzakian. Sorterrirako bidea hartzera behartu zituzten denak, bizitzan egindakoa desegitera.
|
|
2015
|
|
|
Beti ez baita topikoa betetzen, Gustavito. Paseo bat eman dugu bazkalaurretik eta landare igokari batek erdi jandako dorretxe bateko plakan irakurri dugu
|
bertan
jaio zela Telesforo Monzon.
|
|
|
Nik ez dut ikusi, baina gure familian ere badugu, ba omen dugu, arbola genealogiko horietarako zaletasuna duenen bat, urruti samar geratzen bazait ere. Nire amona Teresaren lehengusua zen don Jose Larrea, apaiza eta jatorria Errekarten zuena, haren aita
|
bertan
jaioa baitzen, nirea den bezala. Don Jose honek Larreatarren zuhaitzari ekin omen zion, eliz artxiboetan arakatuz eta, eta bera hil ostean ilobaren bati utzi omen zion altxor hura, nire aitaren lehengusu txiki bati beraz, segida eman ziezaion.
|
|
|
Ikasleek sortu eta kudeatutako iraultza izan baitzen hura hasieratik. Paris Nanterreko unibertsitate hartan
|
bertan
jaioa.
|
|
|
Dagoeneko 27 urte dira Estatu Batuetan lehenengo IBM ordenagailu pertsonala jaio zenetik, eta han
|
bertan
jaio zen baita ere Apple Macintosha 1984an. «Tresna» horien salmentek goraka egin zuten ordutik.
|
|
|
Jexux bere anaiak baino egun batzuk lehenago izan zela deitua entzun izan diot askotan. Jexux eta arreba Maria Zarautzen
|
bertan
jaio ziren eta, hori horrela izanik, pentsatzekoa da herri guztietan ez zituztela mutilak egun berean deituko.
|
|
|
ESPETXEA izenburuko ipuinean azaltzen direnak, bertako gerra zibilaren osteko urteetan gertatu ziren Zornotzan. Gaur egun ikastetxe dena andrazkoentzako kartzela bihurtu zuten; haietakoren bat edo
|
bertan
jaiotako umeren bat hiltzen zenean, herriko eskola umeak izaten ziren hilkutxa kanposantura eroan behar izaten zutenak.
|
|
|
Nazio politikoan herritarren arteko (fikziozko) itun bat dagoela suposatzen da, borondatez sinatua eta denon onerako izango delakoan. Lurralde bateko herritar guztiek,
|
bertan
jaio edo luzaro bakarrik, osatzen dute nazioa. Eskaera bakarra nazioarekiko, estatuarekiko?
|
|
2016
|
|
|
oraintxe
|
bertan
jaiotzen ari den
|
|
|
Eta zer??. Emakume beltz hura izan zen herrialdean
|
bertan
jaio eta gizon emakumez osatutako publiko bati hitz egin zion lehen emakumea. 1827an, emakume beltz batek emakumeen eskubideei buruzko gutun bat argitaratu zuen Freedom, s Journal egunkarian, herrialdeko lehen egunkari beltza?.
|
|
|
Hala ere, estatu guztietan salbu eta batean, emakume zuri alfabetatu gehiago dago, alfabetatu gabeko boto emaileak orotara baino: zuriak eta beltzak,
|
bertan
jaioak eta kanpotarrak.
|
|
|
klase ertaineko eta burgesiako emakumeak izaki, boto eskubidea ematen baldin bazieten, azkar asko zanpatuko zituztela AEBetako langile klaseko hiru multzo nagusiak: beltzak, migranteak eta
|
bertan
jaiotako langile zuri ikasi gabeak. Hiru jende talde horien lana esplotatzen eta bizitza sakrifikatzen baitzuten morgandarrek, rockefellertarrek, mellondarrek eta vanderbiltarrek, hau da, beren industria inperioak gupidarik gabe ezartzen ari ziren kapitalista monopolistikoen klase berriko jauntxoek.
|
|
|
hain zuzen, hezkuntza eta jabetzak edukitzeko baldintza(...) Emakumeei boto eskubidea emanez gero, zurien nagusigoa berehala eta modu iraunkorrean ziurtatuko da, ondratuki erdietsirik; izan ere, autoritate zalantzaezin batek baieztatzen duenez,, hegoaldeko estatu guztietan salbu eta batean, emakume zuri alfabetatu gehiago dago, alfabetatu gabeko boto emaileak orotara baino: zuriak eta beltzak,
|
bertan
jaioak eta kanpotarrak?.
|
|
|
kolpe bakoitzarekin, baba bat. Nire arrebetako bat hain gogor zigortu zuten modu horretan, ezen erditze lanak hasi baitzituen eta hantxe
|
bertan
jaio baitzen haurra, soroan. Esklabozain horrek berak, Brooks jaunak, Mary izeneko neska bat akabatu zuen modu horretan.
|
|
|
gizon emakume beltzak ez zeuden inolaz ere pozik esklabotzaren patuarekin, eta sistemari aurre egiteko deliberatuta zeuden, inoiz baino gehiago. 1831n piztu zen Nat Turnerren matxinada, eta urte horretan
|
bertan
jaio mugimendu abolizionista antolatua. Era berean, 30eko hamarkadaren hasieran, greba eta, elkarretaratze?
|
|
|
1918an, hauxe adierazi zuen Ulrich B. Phillips irakasle entzutetsuak: Hegoalde Zaharreko esklabotza sistemari esker, zibilizazioaren zigilu loriatsua ezarri zitzaiela afrikar basatiei eta AEBetan
|
bertan
jaiotako haien umeei. Adierazpen horrekin batera abiatu zen eztabaida luze eta bizi bat.
|
|
2017
|
|
|
Etxeari azken teila jarri zion egunean, ordua iritsi zaion piku heldua bezala, teilatutik jausi zen aitita. Eta bakarrik utzi zuen amama; nire aita Martin eta gau horretan
|
bertan
jaioko zen osaba Lukasekin.
|
|
|
Su horietan ezabatu zituzten banakako gorputza nahiz gorputz soziala mekanismo multzo aurreikusgarri eta kontrolagarri bihurtzea eragozten zuten sineskeriak. Eta hantxe
|
bertan
jaio zen, berriro ere, torturaren erabilera zientifikoa, odola eta tortura beharrezkoak baitziren portaera iraunkor, homogeneo eta uniformeko, animalia hazteko?, arau berrien memoria marka ezabaezina ezarrita (Nietzsche 1965: 189).
|
|
|
ume umetatik entzun eta egin dut Mallabiko euskara, eta hizkera horretan oinarritu naiz argibideak eta adibideak emateko. Gainera, kutsatuta nagoela jabetuta, Mallabian
|
bertan
jaio, bizi eta betidanik lagun ona izan dudan Pello Mugarza hartu dut lankide. Horrek, jakina, zuzentasuna eta ziurtasuna eman dizkie aurkezten ditudan albisteei.
|
|
2019
|
|
|
Behin baino ez naiz Granadan izan. Bertakoak nituen aitona amonak eta
|
bertan
jaioa nuen ama ere hil eta gero, egon naiz Granadan, orain bospasei urte, dagoeneko Granadarekin lotzen ninduen inor ez nuenean. Betetzen ari nintzen estereotipoaz lotsatuta bisitatu nituen, penitentzian bezala, Granadako karrikak eta plazak, batzuk aditzez oso ezagunak nituenak.
|
|
|
Osberno hau nahi den tokian egonik eta izan dena izan dela ere? ...duena, egin ezazue kontu zuek, mairu eta moabiten arrazakook, iruzurrez lapurtu zenietela Lusitaniako erresuma zuen erresumari eta gure erresumari, gaur den egunera arte hiri, herri eta elizak suntsituz, hirurehun eta berrogeita hamazortzi urte baino gehiago badira gure hiriak eta gure lurren jabetza bidegabeki dauzkazuela, baina, tira, ikusirik horren luze jo duela Lisboan zaudeteneko epeak, eta
|
bertan
jaioak zaretela, zuekin ere erabiliko dugu gure ohiko ontasuna, eta eskatzen dizuegun gauza bakarra da zuen gazteluko gotorlekua eman diezaguzuen, gero zuetako bakoitzak bere lehengo askatasuna gordeko duela, ez zaituztegulako zuen etxeetatik kanporatu nahi, bertan zuen ohiturei atxikiz bizi zaretelarik, ez bada konbertsioz, libreki, Jainkoaren Eliza, egiazko bakarra, handiagotzera etorri nahi du...
|
|
2020
|
|
|
Oharra: hiru lurraldeetan jaiotako herritar oro
|
bertan
jaiotako herritar gisa zenbatu da. Euskal H. Elkargoan Pirinio Atlantikoen eremu osoan jaiotako herritarrak egoiliar gisa aintzat hartu dira.Iturria:
|
|
|
Zein da enpresaburuaren estereotipoa? Estereotipoa da gizona, gorbataduna, 50 urte duena, heterosexuala,
|
bertan
jaioa eta zuria; ba, horretara gerturatzen bazara, errazago izango duzu. Egiturak ez du uzten beste perfil batzuk horretara sartzen beldurra dagoelako ea zerbait berria egingo duten.
|
|
|
Bestetik, bere kabuz lan egiten duten hainbat emakume autonomo elkarrizketatu ditugu eta langile antolatuak eta ez antolatuak:
|
bertan
jaiotakoak eta atzerritik etorritakoak, euskaldunak eta erdaldunak, gazteak eta ez horren gazteak. Eta, horrekin batera, Euskal Herriko Unibertsitateko irakasle eta ikertzaileak eta hedabide desberdinetako kazetariak, nazio mailakoak diren Berria eta Argia barne.
|
|
|
Teresak eskertu du bere buruaz hitz eginez erakutsi dion konfiantza; halere, agudo atera zaio hizlari sena ikurrinaz hitz egiteko: " ...frankismoaren aurkako borrokalari guztiona da,
|
bertan
jaiotakoena eta kanpotik etorri direnena". Teresak, orduan, pentsatu du bere artean berak ere nahiko lukeela munduan leku bat, eta iruditu zaio ez duela Mikelen besartea baino aberri babesagorik topatuko bizitza osoa gordeta daraman ezkutalekutik irteteko.
|
|
2021
|
|
|
Haurrak ziren, baina, mespretxu hau gogorren pairatu behar zutenak, babesgabeenak izateagatik. Eskoletan, mutil eta neskek beren etxeetan entzun zutena errepikatzen zuten, botere harreman berdinak ematen ziren etorkinen eta
|
bertan
jaiotakoen artean: " Nire aitak dio eskolan maketoen seme alabak elkarrekin jesartzen dituztela gaixotasunak ekartzen dituztelako" 54 Horrelakoak eta okerragoak entzun behar zituzten.
|
|
2023
|
|
|
Gerra egiteko beste modu bat da ugaltzea. Jada hiru eta lau belaunaldi bizi dira hamada n; gehiago dira
|
bertan
jaiotakoak jatorrizko lurretik ihesi joan zirenak baino.
|