|
2001
|
|
|
Jaialdia handiusterik gabea izango da, baina ziur jai giroak bazterrak alaitzen dituela. Ekitaldiari esker lortuko den dirua Argantzunen, Trebiñoren bihotzean, haur hezkuntzako gelak irekitzeko erabili nahi dute, gaur egun
|
bertako
ume eta gazte askok Gasteizko ikastolara joan behar baitute egunero.
|
|
|
Hemengo familiek kontatzen didatenez
|
bertako
umeek asko ikasten dute hangoengandik: guk umeak oso berekoiak egin ditugu, eta hangoek ez dute ezer, baina duten apurra banatu egiten dute.
|
|
2006
|
|
|
Herrian geratu nahi izan zuen lanean. Udaletxeko lehendabiziko laguntza jaso zuenetik, zor hura kitatzeko modurik egokiena
|
bertako
umeen osasunaz arduratzea zela uste zuen. Eta halaxe egin zuen.
|
|
2007
|
|
|
Lekuan lekuko, bertako bezala bizi gara, ez diplomatikoen gisan. Gure haurrak tokian tokiko eskoletara joaten dira,
|
bertako
umeekin nahasirik. Guk ez dugu espainiarrekin edo frantziarrekin bat egiten… Euskaldunak garelako, beharbada, edota jatorri ezberdineko ezkontideak garelako.
|
|
|
Luzaro itxaron dogu: berba egin, jan,
|
bertako
umeak errekan olgetan ikusi, eta dendako andrea artoa egosten eta dendea atontzen ikusi dogu. Urtetako ordua hurrean izan dogunean, ilara bi egin doguz:
|
|
|
Oso etxe edo bizitza egokia dik, poliki apainduta esan nai nikek. Emaztea ere euskalzale, ezkon aurrean Donostiko euskal eskoletan maixtra izana (‘andereño’ esaten ditek
|
bertako
umeak). Orain urtebete exkax bi bizki izan zituztean.
|
|
2008
|
|
|
" Normaltasuna ez da gauza bera Kandaharren edo Kansasen. (...) Ez utzi soldaduei lasai ibiltzen
|
bertako
umeekin. Zuen tropak herriminez daude; guardia jaisteko gogoa dute haurrekin daudenean.
|
|
|
Eta ni herri honetara etorri? eta hemen bizi eta hil nahi bainuke,
|
bertako
umeen irakaskuntzari emana.
|
|
|
edo antzekoren bat esan digu eta hantxe geratu zaio haurra izterrera atxikita. Itxuraz,
|
bertako
umeak txikitatik herritik kanpoko izpirituen beldur dira, eurite sasoiaren aurretik batez ere: eztigileek sua pizten dute muinoetan erleak erlauntzetatik uxatzeko, ez da zaila irudikatzea hemen behean dena surtan ikusteak sortu behar duen zirrara.
|
|
|
Gazteago zara, gainera... eta herriko mihigaizto berritsuegiei ihes egitea ere ez zaizu batere gaizki etorriko, ea urte batzuetan bakean uzten zaituzten –eta, argudioen zerrendan argudiorik biribilenaren bila abiatzen zela, gehitu zuen–: Eta ni herri honetara etorri... eta hemen bizi eta hil nahi bainuke,
|
bertako
umeen irakaskuntzari emana.
|
|
2012
|
|
|
Ludwig Wittgenstein filosofoak ihes egin nahi zion unibertsitateak eragindako egonezinari, eta Puchberg herrixkara joan zen
|
bertako
umeen maisu izateko. Hantxe bilatzen zuen atsedena, hantxe buruan zituen galderei bueltaka jarduteko giroa.
|
|
2013
|
|
|
Eguen Zuriz egiten dabe oilar jokoa Ermuan. Egun handia izan da
|
bertako
umeentzat hori, aratusteakaz loturarik egin barik, ganera. Aratusterik egiten ez zanean be, eskolako maisuagaz batera eratuten eben oilar jokoa.
|
|
|
Pastelaren aurrean kandelak piztu zituztenean, ohi baino politagoa iruditu zitzaidan ume guztiak batera zorionak zuri kantatzen ikustea. Polita, bai,
|
bertako
umeez gain bazirelako tartean jatorri ezberdineko hiruzpalau txiki, haien aho fin, zabal, gorri nahiz moreetatik ozenki kantari. Zorionak zuriii.
|
|
2016
|
|
|
Egun, Europan, tximinia garbitzaileak horrela janzten dira.Lanpetuta ibiliko zinen Olentzerorentzat eta Errege magoentzat tximiniak garbitzen, ezta. Bai, bai. Etxe askotan egon naiz, eta
|
bertako
umeek eskatu didate ondo garbitzeko tximiniak, Errege magoak sartu eta opariak uzteko. Olentzerori laguntzen ere aritu nintzen.Gainontzean, egin duen eguraldi onarekin, lan gutxi izango zenuten negu honetan. Guretzat, irailetik azarora izaten da lan gehien.
|
|
2017
|
|
|
Gerra otsailean hasi zenetik, ia egunero erortzen ziren bertan Gaddafiren GRAD koheteak. Oraindik goizegi zen
|
bertako
umeak ardurarik gabe ibili ahal izateko belztutako kale haietan. Bitartean, eskola berrian ziharduten.
|
|
|
Urte horretan irakasle bana egon zen eskolako, eta oso deigarria da jakitea 11 irakasle galestarrak zirela, bat argentinarra, eta bat Juana Canutfrantziarra. Hau da, eskola nazionaletako irakasle gehien gehienak galestarrak ziren,
|
bertako
umeek ez zuten-eta konprenitzen galeseraz besterik.
|
|
2020
|
|
|
Durangon, duela egun batzuk ekin zioten lanari. Landako Gunean atondutako espazioan, Mari Domingik eta Olentzerok
|
bertako
umeak eta familiak agurtzen ari dira banan banan. Gelditu barik.
|
|
2021
|
|
|
Baina demografia jaiotza tasatik harago badoa, zer dela eta, orduan, tematze hori? Halako diskurtso gehienek herrialdeak birpopulatu nahi dituzte, bai, baina
|
bertako
ume zuriz, jakina, Orbanen Hungarian bezala.
|
|
|
Daturik ez dugu, zoritxarrez; konstatazio bat bai, ordea: euskal soziolinguista baikorrenen amets hezea, hau da, EAEko gazteen artean euskararen ezagutza unibertsala, gure inguruan ez da epe laburrean gertatuko, ume euskaldunak maiz egingo baitu topo
|
bertako
ume erabat erdaldunekin.
|
|
|
2005ean Los Angeleseko bizitza frenetikoa albo batera utzi eta Kaliforniako mendialdera lekualdatu zen. Sierra Nevadako mendilerroaren oinetan, hango herrixketako umeak erretratatu zituen; estudioko argazkiak eginez
|
bertako
umeen argazki galeria bat egin zuen, baita haien jolasak erretratatuz eta urtaro bakoitzean natura nola aldatzen den irudiz erakutsiz. Pine Flat izeneko lan horrekin, urte hartan artistari bakarkako erakusketa egitea eskaini zioten Bilboko Rekalde Aretoan, Chus Martinez komisarioak gidatua.
|
|
|
Gaur egun mila pertsonak baino gutxiagok dakite nenetseraz alderdi horretan6 Aldiz, Ural mendietatik ekialdera egoera hobean dago nenetsera, familia askok bere ohiko bizimodua mantentzen dutelako, orein zaintzari lotua. Hala ere,
|
bertako
ume gehienek, sobietar garaitik, barnetegi moduko eskoletan ikasten dute, gurasoengandik urrun, eta horrek hizkuntzaren egoerari eragiten dio.
|
|
|
Pozgarria izango da zuentzat berriro ere herrira jaitsi eta
|
bertako
umeekin egotea, ezta?
|
|
|
Orion ikusitakoa, zoritxarrez, Hego Euskal Herriko edozein hiritan edo auzotan gertatzen da. Are txarrago,
|
bertako
umeak ere espainolez aritzea ez da oso arraroa. Zer gertatzen ari da?
|
|
2022
|
|
|
Ez du sekula ulertu zergatik jotzen duen hainbestek haurtzaroa kontatzera, bizitza osoan egin dutena eta gertatu zaiena zuzenean handik baletor bezala, baina badaki ataka horretan pazientzia dela sendagai bakarra. Barrikadasek, momentu horretan, kontatzen du nola eramaten zuten sarritan sorterrian etxetik hurbil zegoen jauregira,
|
bertako
umeekin batera bazkaltzera, nola jaten zuen platerean jarritako guztia behin eta berriz, aberaskumeak gogogabekeria antzezten zuten bitartean.
|
|
2023
|
|
|
Kamishibaiek azkeneko bidaia egiten dute kanpalekuetara, eta
|
bertako
umeek harriduraz ikusten dute beren marrazkiek izan duten transformazioa, eta gazteleraz eta euskaraz irakurtzen dituzte kondairak.
|
|
|
Kamishibaiek azkeneko bidaia egiten dute kanpalekuetara, eta
|
bertako
umeek harriduraz ikusten dute beren marrazkiek izan duten transformazioa, eta gazteleraz eta euskaraz irakurtzen dituzte kondairak.
|
|
|
Eta aspergarriagoa eta zaharkituagoa etxea. Eta basatiagoak,
|
bertako
umeak. Eta kiratsagoa, hango ezkaratza, hanka sartu orduko buruko mina egiten zitzaion eta.
|
|
|
Ordizian merkatu eguna aprobetxatuz ibili ziren gure beltzak inguruak antzerkiz bustitzen eta Seguran, herri txikiagoa izanik, inpaktua handiagoa izan zen. Antzerki ikastaro inprobisatu batzuk antolatu genituen
|
bertako
umeekin, eta gure entrenamendu batzuk ere bertara eraman genituen.
|