|
2005
|
|
|
Poliziari deitu eta berehala, Mateoren bila hasi nintzen. Ehun metrora zegoen baserrira eraman nuen Itziar, eta
|
bertako
sukaldean gelditu ziren laurogei urteko atsoa eta bere seme ezkongabea infusioak emanez eta hitz gozoak esanez, kontsolatu nahian. Noizbehinka semeak deitu egiten zidan, ez ote zen hobea ospitalera eramatea:
|
|
2010
|
|
|
Mezua argia da: eskolak aukeratu behar du cateringa edo
|
bertako
sukaldea nahi duen. Ez da eredu bat bestea baino garestiago.
|
|
|
Horiek lasai bazkaldu ostean etorri dira arrapaladan 3 urtekoak. Usain gozoa dator sukaldetik; Larrabetzukoa da
|
bertako
sukaldean bertako produktuak prestatzen dituen eskola jantoki bakarretakoa.
|
|
|
Larrabetzun, ordea, eskola jarri zenetik (duela 26 urte inguru) elikatu dira ikasleak
|
bertako
sukaldetik. 2008ra arte eskola dezentek eutsi zion sukaldeari.
|
|
|
2008an sukaldariak kenduko zizkietela esan zietenean zer atakatan egon ziren kontatu du Alizia Etxarte gurasoak: " Urte eta erdi aritu ginen mobilizazioetan, beste eskola batzuekin, eta azkenean guk erabaki genuen jarraituko genuela zeharkako gestioan[
|
bertako
sukaldearekin], eta 2008tik aurrera autogestioan gaude. Administrazioko sukaldarien plazak amortizatu egin dira eta sukaldariak beste leku batzuetara joan dira.
|
|
|
Kopuru eskandalagarria da benetan: kontratazio zuzeneko langileak (lan baldintza duinagoetan cateringekoak baino), bertako produktuak,
|
bertako
sukaldean prestatuak, Jaurlaritzaren laguntzarik jaso gabe... eta 0,35 euroko aldea bakarrik. Horrek esan nahi du, edo Eusko Jaurlaritzak otorduko 0,35 euro baino gutxiago jartzen dituela (zuzenean galdetu diogu beste hainbat galderekin batera, baina ez digute erantzun), edo catering sistema garestiagoa dela, nabarmen.
|
|
|
Alizia Etxarte konbentzituta dago jantokiari eutsiko diotela, eta hobetzen jarraituko dutela. Baina aldarrikatu du administrazioak
|
bertako
sukaldea duten jantokiak onartu egin behar dituela, eta eredu hau bultzatu behar duela: " Hau eraman daiteke jangela guztietara eta errebindikatu behar dugu janaria berton prestatzea.
|
|
2013
|
|
|
Afaritarako asko gustatzen zitzaidan jatetxe bat proposatuko al nion galdetu zidanean, Mugaritz aipatu nion komisarioari,
|
bertako
sukaldeak ezinezkoak diren osagarriak batzen dituelako: zientzia, poesia, tradizioa, umorea eta irudimena.
|
|
|
Auzia are eta okerragoa zen, ordea, bi aldiz pobre ziren lekuetan, esate baterako Euskal Herriko bazter menditsuetan Reader' s Digest irakurtzen zuen emakumearen gazte garaian, XX. mendearen hasieran. Bilboko langile auzune batean jaiotakoak sar zitezkeen fabrika batean, denda batean; joan zitezkeen ikastetxe batera
|
bertako
sukaldean laguntzearen truk, eta hartara aprendiz heziketa jaso. Baina Albiztur, Aldaba, Alkiza, Asteasu eta halako herrixketakoek aukera mugatuak zituzten, artzaintza edota nekazaritza.
|
|
2015
|
|
|
Zenbait kasutan, ordea, sinergia horiek garatzea oztopatzen dute legeek eta politika publikoek. Alvarezen hitzetan, horren adibide da Bizkaiko eskoletan janaria
|
bertako
sukaldeetan prestatzea oztopatu eta catering enpresa handien alde jokatu izana.
|
|
|
Ikastola bakoitzeko jantokia ikastolak berak kudeatzen du. Hego Euskal Herrian 74 ikastola daude Ikastolen Elkartean, eta horietatik 36tan bazkaria
|
bertako
sukaldean prestatzen dute. Bertako langile eta begiraleak ikastolako langile dira.
|
|
|
Hauek dira bazkaria
|
bertako
sukaldean prestatzen duten ikastolak: 1 Abusu (Bilbo) 2 Seber Altube (Gernika) 3 Txantxiku (Oñati) 4 Zurriola (Donostia) 5 Assa (Lapuebla de Labarka) 6 Udarregi (Usurbil) 7 RM Azkue (Lekeitio) 8 Orereta (Errenteria) 9 Pasaia Lezo Lizeoa (Pasaia Lezo) 10 Betiko (Leioa) 11 Jaso (Iruñea) 12 San Fermin (Zizur Txikia) 13 Paz de Ziganda (Atarrabia) 14 Aresketa (Amurrio) 15 Ander Deuna (Sopela) 16 Laskorain (Tolosa) 17 Kurutziaga (Durango) 18 Jakintza (Ordizia) 19 Andramendi (Beasain) 20 Uzturpe (Ibarra) 21 Urretxu Zumarraga 22 Salbatore Mitxelena (Zarautz) 23 Tantirumairu (Lesaka) 24 Santo Tomas (Donostia) 25 San Benito (Lazkao) 26 Armentia (Gasteiz) 27 Laudio 28 Arangoiti (Irunberri) 29 Argia (Tutera) 30 Kirikiño (Bilbo) 31 Urretxindorra (Bilbo) 32 Larramendi (Mungia) 33 Asti Leku (Portugalete) 34 Andramari (Zornotza) 35 Aranzadi (Bergara) 36 Eleizalde (Bermeo).
|
|
|
Auzia are eta okerragoa zen, ordea, bi aldiz pobre ziren lekuetan, esate baterako Euskal Herriko bazter menditsuetan Reader' s Digest irakurtzen zuen emakumearen gazte garaian, XX. mendearen hasieran. Bilboko langile auzune batean jaiotakoak sar zitezkeen fabrika batean, denda batean; joan zitezkeen ikastetxe batera
|
bertako
sukaldean laguntzearen truk, eta hartara aprendiz heziketa jaso. Baina Albiztur, Aldaba, Alkiza, Asteasu eta halako herrixketakoek aukera mugatuak zituzten, artzaintza edota nekazaritza.
|
|
2016
|
|
|
Otorduak Jolastokiko tabernan eginen dira, eta platerak
|
bertako
sukaldean prestatuko dira zuzenean, bertako baratzean berean lantzen diren produktuak aprobetxatzen saiatzeko, eta adin horietako berezko beharrak asetzeko, bai eta zenbait haurrek izan ditzaketen berezitasunak asetzeko ere.
|
|
|
Eskuizkribuaren sarrerako oharrean esaten zaigunez, 1772ko gabonetan antzeztu zen Altzibar etxeko
|
bertako
sukaldean, matxinada izan eta sei urtera, beraz. Etxeko semea dugu egilea, Joakin Altzibar Jauregi Atxaran, Gipuzkoako familia aberatsenetako batean jaio eta hazia, militarra eginbeharrez, eta Altzibarreneko artxiboan arakatzen aritu den Borja Aginagaldek esatera, ondobizia eta alferrontzi mortala.
|
|
2017
|
|
|
Obra hori orain dela urte batzuk aurkitu zuten Altzibarko jauregian, eta
|
bertako
sukaldean antzeztu zuten. Obran hiru pertsonaia daude:
|
|
|
Bestelako hamaika ekitaldi ere izanen dira festibalean: etxaldeetako abereen eta lanen erakusketak, hitzaldiak, haurrentzako ekimenak, lehiaketak, produktu dastaketak, mahai inguruak, film proiekzioak, kontzertuak… Lurramako eskaintzen artean, aipatzekoa da azken urteetan
|
bertako
sukaldeak hartu duen fama: kalitatezko, sasoiko eta tokiko ekoizpenekin prestatutako 3.000 otordu zerbitzatuko dituzte festibalean.
|
|
2019
|
|
|
–Zer gura duzu armosurako??, galdetu dit. Gosaltzeko buffet libre bat baneuka txokolatezko zerealak, mueslia, kiwi zatitu bat, laranja zukua eta ez dakit zer gehiago hartuko nukeen, baina hau ez da hotel bat, hau Basaguren da, eta ez dut halako ezer ikusi
|
bertako
sukaldean. –Zuk hartzen duzun berbera, amama!?, esan diot, eta kafesne zopak atera dizkit.
|
|
|
20:00etan:
|
bertako
sukalde eta garagardo iturrien irekiera, txistulari eta bertsolariekin.
|
|
2020
|
|
|
Mist ontzia nahiko zabala zen, eta oso eroso eta egokia gertatzen zen. Kabina gizon bat zutik sartzeko modukoa zen, eta
|
bertako
sukalde, tresneria eta kamainak aski onak ziren astebeteko bidaiak egiteko ere. Hain zuzen, lehen bidaia zen hura eta horrexegatik genbiltzan gauez itsasoan.
|