|
2017
|
|
|
Galdeketak egiten eta elkarrizketak grabatzen Iparraldeko hizkerak ezagutzen dituen
|
bertako
pertsona bat ibili da. Garrantzitsua da elkarrizketagileak euskalkien ezagutza izatea, baita galdeketak egiten esperientzia izatea ere, momentu jakin batzuetan datu emaileei behar duten laguntza eskaini ahal izateko.
|
|
|
Emaitza horiek akulturazioaren estresaren hipotesia defendatzen dute, hau da, akulturazioaren prozesuaren ondorioz osasuna kaltetzen dela (Berry eta Sam, 1996). Zehazki, Europako ikerketa batzuek aditzera eman dute etorkinek estres gehiago (Irfaeya, Maxwell eta Krämer, 2008; Singhammer eta Bancilla, 2011) eta ongizate gutxiago (Baltatescu, 2005) adierazten dutela
|
bertako
pertsonekin alderatuta.
|
|
|
Beste alde batetik, eta konparazioak egiteko,
|
bertako
pertsonek osatutako lagin adierazle bat ere egin zen (n= 306) INEren irizpideak kontuan hartuta (INE, 2010: batez besteko adina 47,75,% 51,44 emakumeak eta% 48,55 gizonak).
|
|
|
Bi kasuetan hiru talde desberdin kontuan hartzen dira (endotaldea, beste etorkinen taldeak eta bertakoak). Adibidez, (Zer harreman maila duzu
|
bertako
pertsonekin. Galdera bakoitza indibidualki analizatzen da.
|
|
|
Datuek adierazi dute Magrebeko populazioak, Latinoamerikako eta bertako populazioarekin alderatuta, estres gehiago eta ongizate gutxiago adierazten duela. Emaitza hauek partzialki konfirmatzen dute hirugarren hipotesia, ikusi delako Magrebekoak estres eta ondoez gehiago duten pertsonak direla, baina ez dela aurkitu Latinoamerikako pertsonak
|
bertako
pertsonak baino okerrago egotea. Magrebeko taldea aztertzen denean, akulturazioaren estresaren hipotesiaren suposizioak konfirmatzen dira, etorkinek bertako pertsonek baino estres edo ondoez gehiago adierazten dutelako (Berry eta Sam, 1996).
|
|
|
Emaitza hauek partzialki konfirmatzen dute hirugarren hipotesia, ikusi delako Magrebekoak estres eta ondoez gehiago duten pertsonak direla, baina ez dela aurkitu Latinoamerikako pertsonak bertako pertsonak baino okerrago egotea. Magrebeko taldea aztertzen denean, akulturazioaren estresaren hipotesiaren suposizioak konfirmatzen dira, etorkinek
|
bertako
pertsonek baino estres edo ondoez gehiago adierazten dutelako (Berry eta Sam, 1996). Emaitza hauek beste ikerketa batzuetan baieztatu dira (adibidez, Cuellar et al., 2004; Singhammer eta Bancilla, 2011).
|
|
|
Jatorri berdina dutenekin harreman maila altuagoa da Latinoamerikako gizo netan Magrebeko emakumeetan baino, eta beste etorkinekin harreman maila Latinoamerikako populazioan altuagoa da Magrebeko gizonetan baino. Emakumeak, bai magrebtarrak bai latinoamerikarrak, Magrebeko gizonekin konparatuta babes maila altuagoa jasotzen dute
|
bertako
pertsonengandik eta beste etorkinengandik.
|
|
|
Latinoamerikako taldean, berriz, zazpi faktorek esplikatzen zuten ongizatea (2=, 40, F (6,199)= 11,90; p<, 001): harremanak jatorri berdineko pertsonekin, laguntza sozialak edukitzea, babesa
|
bertako
pertsonengandik, prestakuntza, sexua, adina eta lan beharrak edukitzea.
|
|
|
Beste aldetik, estresa aurresateko hiru faktore esanguratsuak izan ziren Magrebeko taldean (R2=, 11, F (2,202)= 8,08; p pR<, 001): laguntza sozialak, babesa
|
bertako
pertsonengandik eta hautemandako diskriminazioa. Latinoamerikako taldearekin, berriz, sei aldagaik aurreikusten zuten estresa (2=, 19, F (4,199)= 8,29; p<, 001):
|
|
|
Latinoamerikako taldearekin, berriz, sei aldagaik aurreikusten zuten estresa (2=, 19, F (4,199)= 8,29; p<, 001): familiarrak hurbil edukitzea, etxebizitza beharrak edukitzea, laguntza sozialak edukitzea, babesa
|
bertako
pertsonengandik, hautemandako diskriminazioa eta autonomia.
|
|
|
Babesa(
|
bertako
pertsonak)
|
|
|
jatorri kulturala hain zuzen (F (1, 709)= 7,58; p=, 001;? 2=, 021). Magrebeko pertsonek (M= 1,74; DTM=, 62) Latinoamerikako pertsonek(= 1,57; DT=, 64) (p= M, 001) eta
|
bertako
pertsonek(= 1,54; DT=, 51) (p=, 009) baino estres altuagoa hautematen zuten.
|
|
|
Datu hauek berresten dute estresaren aldagai azaltzaile bezala errekurtso sozioekomikoen garrantzia (Jasinskaja Lahti et al., 2006; Singhammer eta Bancila, 2011), edota bizileku bat aurkitu beharrak dakarren tentsioa; prekarietatea, pilaketa, osasun eza edo immigranteek pairatzen dituzten gehiegizko prezioak gehituaz (Achotegui, 2008; Hovey eta Magaña, 2000). Hala eta guztiz,
|
bertako
pertsonen laguntza (Smith eta Bond, 1993; Ward et al., 2001) eta familikideen gertutasuna (sostengua eta kontaktua kontuan hartuz) estresaren babesle garrantzitzuak direla baieztatzen da (Hovey eta Magaña, 2000). Azkenik, argi geratzen da Espainiako Estatuan (Patiño eta Kirchner, 2008), beste testuinguru batzuetan egindako ikerketekin batera (adibidez, Navara eta James, 2005; Ward et al., 2001), diskriminazioaren pertzepzioak bi populazioetan estresa aurresaten duela.
|