2000
|
|
askatasuna zegoen eskatzeko, bilerak egiteko, Diputaziora joanda euskaraz egin zitekeen... Gainera Diputazio eta Eusko Jaurlaritzan lagunarteko tratua izan genuen
|
bertako
jendearekin eta horrek gerora asko laguntzen du.
|
|
Bai, aurreko txapelketaren aldean jendearengandik askoz hurbilagokoak dira, eta eskualde bakoitzean jokatzeak dena horretara baldintzatzen du, dena
|
bertako
jendearen esku dago antolaketa kontu horretan. Egin kontu, aurreko txapelketan ia gai falta egotetik orain saio gehiago egingo dira, gai aldetik ere horrek dakarrenarekin.
|
|
Gehienak Euskal Herritik joandakoak dira, edo han izan eta gero jadanik hemen direnak eta Londresekin nolabaiteko lotura mantendu nahi dutenak. Baina
|
bertako
jendea ere badago eta geroz eta gehiago, gainera.
|
|
denak Paristik etorritako jubilatuak dira eta! Hala ere Saran
|
bertako
jende gehiena euskalduna dela esango nuke. Horrek ez du esan nahi jendea abertzalea denik.
|
2001
|
|
" Duela bi urte, Zelanda Berritik etorri nintzenean, Gure Txoko euskal elkartea ezagutu nuen eta tarteka bertan euskaldun batzuekin aritzen naiz euskaraz, baina gehienak bizkaitarrak dira eta beren euskalkia ulertzea zaila egiten zait". Euskararekiko maitasunak bultzatuta ikasi zuen hizkuntza, eta ahal duenean Euskal Herrira joaten da
|
bertako
jendea, musika, janaria, eta jaiak oso gustuko dituelako. Hiri eta herri dezente ezagutzen ditu eta Alkiza eta Usurbil gustatzen zaizkio batez ere.
|
|
John Le Carre idazleak idatzitako azken liburua(" El jardinero fiel") irakurri duenak badaki garbi asko zertaz ari naizen: industria farmazeutikoan murgildurik dauden multinazionalak nola egiten ari diren mota guztietako esperimentuak Afrikan, kontinente hori den baino zabortegi handiagoa bilakatuz, beti ere
|
bertako
jende gaixo, indarge eta ahots gabea akuri moduan erabiliz. Gainera, nola ez, nagusi horiek gehiago aberastuko dira eta multinazionalak direnez (buru anitzeko hydra arriskutsuaren gisan) inor ez da errudun izango ardura eta erantzukizun guztiak ezin hobeki daudelako ezabatuta (itxurazko bulego fantasmak munduan zehar zabaldu ondoren, Kanadan, Suitzan, hainbat paradisu fiskaletan...).
|
|
Bai, derrigorrez gainera: nire lanean zuzeneko tratua nuen
|
bertako
jendearekin eta halaxe ikasi nuen, hassanieraren klaserik hartu gabe. Ez zitzaidan bereziki kostatu.
|
2002
|
|
Hendaian aurkitu dugu «Teck», Parisekoa izatez eta graffitiak egiten 1987an hasi zen «idazlea». «Teck»en esanetan, Iparraldean «mugimendu berria da oso»,
|
bertako
jendea duela hiru bat urte hasi baitzen margotzen. Orain gutxira arte aerosolak lortzea oso zaila zen eta biziki zaleak izanik Bordele, Pau edota Toulousera bidaiatzen zutenek eskuratzen zituzten.
|
2004
|
|
Saharaz beherako Afrikako hiri handi bateko auzune pobreenean kokaturik dago istorioa. Beraien lurretan ekoiztu eta kanpora esportatzen den petroliotik bidoi batzuek bereganatzen ahalegintzen denean
|
bertako
jende multzo bat, leherketa larria jazo eta zauriturik suertatzen da haietatik asko, alaba oso gaixo daukan ama bat tartean. Alabarentzat sendagaiak eskuratu nahi lituzke emakume horrek, eta horretarako bidoia saltzea beste biderik ez du, baina erosleek petrolio konpainiaren mendekuaren beldur dira eta ez diote huraxe erosi nahi.
|
|
Bi eremu hauek gero eta hurbilago daude elkarrengandik »Urtzi Urrutikoetxearen begietatik so egiten diogu auzi honi». Hirian
|
bertako
jendea nahiz herri txikietatik joan etorrian ari den jendea nahasten dira. Nekazal mundua hiritik at izan arren, hiritarrek heritarren ezaugarriak gordetzen dituzte oraindik ere.
|
2005
|
|
Antilletan, 1918an eraiki zuen Shellek Curaçao-ko findegia. Harrezkero, eta aurrerapenaren ke kutsakorrei esker, nabarmen gaixotu zen behinola eriak sendatzen zituen uhartea eta
|
bertako
jendea. 1983an, bertako agintariek zerrenda beltzean sartu zuten usina.
|
2006
|
|
Gainera, ikusten duzu nolakoak diren, ikusten duzu Liverpooleko kaleko jendea, eta segidan ohartzen zara hortik datozela. Baina zaleei ez zaie hainbeste inporta kanpokoak egotea, axola zaie
|
bertako
jendeak ere jokatzea taldean, baina batez ere zu Liverpooleko jokalaria izateari ematen diote garrantzia, ez nondik iritsi zaren. Eta zuk pixka bat erantzuten baldin baduzu, bai zelaian eta bai zelaitik kanpo asko babesten zaituzte, oso tratu ona ematen dizute.
|
2007
|
|
Libanon eta munduan, jende asko bizi da
|
bertako
jendearekin batere nahastu gabe.
|
2008
|
|
Azkenean, utzikeria nagusitzen dela uste du Jimenezek, eta herriarentzat zerbait positiboa lortzeko gogoa eta borondatea jarriko balitz, gauzak asko aldatuko liratekeela. Kontua da, Laura Panettiren hitzetan,
|
bertako
jendeak ez duela gauza kanpotik bezain argi ikusten.
|
|
Garralda, Erro... zonalde hori zer urrun geratzen den... Apustu polita litzateke hara iristea, baina
|
bertako
jendearen indarra behar da.
|
|
Ez dute museo hitza erabiltzen ez direlako museoak. Dinamismoa lantzen dute, aldi baterako erakusketak antolatu,
|
bertako
jendea eta han hemenka dabiltzan artista eta mugimenduak konektatu. Tabakaleraren proiektua ere horrela definitu zen hasieratik, ni sartu baino askoz lehenagotik, eta nik uste dut hori dela guk jaso dugun altxorrik handiena:
|
|
Sortzeko lanbide gaizto horretan sartuta dagoen jendeak. " Nazioartekoa izan behar duenez,
|
bertako
jendea kanpoan geratzen da" horretan ez erortzeko aukera ematen digu kultur zentro izateak. Oso inportantea da erakusketa handiak daudenean, ikusleak erakartzen ari zarenean, jendea han lanean egotea, kontaktuak modu naturalagoan egin ahal izateko eta bestelako solaskideak izateko.
|
|
1970eko hamarraldian, nekazal guneen hustea eta
|
bertako
jendeen emigrazioa ebitaezinak ziruditenean, herri bizitza aldarrikatzeko mugimendu dinamiko eta sutsua ipini zuten abian. Hala, bost herrion gainbehera gelditzeko, gabeziei konponbidea aurkitzeko, irakaskuntza euskalduna lortzeko, lantegiak finkatzeko, zerbitzuak eskaintzeko nahiz komunikazioak hobetzeko plangintza integrala taxutzeari ekin zioten elkarrekin, kontzeptu berri bat indarrean jarrita:
|
2009
|
|
Gaur egun berdin berdin ikusiko dituzu bertan gaztagile sarituak zein itxura exotikoko tratulariak. Elgoibar kapaza da erakartzeko nola
|
bertako
jendea, hala munduko enpresariak.
|
2010
|
|
I LOVE MY HEART. Halako batean, zoratu egin zen
|
bertako
jendea. Zuria, beltz iruditu zitzaien.
|
|
Gu Hondurasko mugan geunden eta jendeak etengabe galdetzen zigun zergatik ez generaman armarik. Aldi berean, oso lotura estuak geneuzkan
|
bertako
jendearekin. Gauetan, suaren bueltan, gauza askori buruz mintzatzeko parada izaten genuen, eta horrek ez dauka preziorik.
|
2012
|
|
Emakume gazteak gutxi gara. Administrazioan, aldiz,
|
bertako
jendea da nagusi, eta emakumeen presentzia nabarmena da.
|
|
Duela 40 urte Dublingo erdigunea hustu zuten oso utzia eta gainbeheran zegoelako. Horretarako
|
bertako
jende pobre eta marjinatua handik aterarazi eta inguruan eraikitako auzo berri batzuetan barreiatu zituzten. Oso modu traketsean egin zuten.
|
|
Horrelakoetan, aklimatazio txiki bat egitea gustuko dugu. Gauden herri horretara ohitu eta
|
bertako
jende, janari eta azpiegiturek nola funtzionatzen duten ezagutzea. Hori egin ondoren, iturburua Stuttgartetik 120 kilometro ingurura daukan Danubio ibaia gure obsesio bihurtu zen.
|
2013
|
|
" Berdin da zer idatzi edo nor elkarrizketatu, kritika berbera datorkigu beti sektore jakin batzuetatik". Siriako kurduen arteko liskar politikoei buruz onartu du zatiketak badirela,
|
bertako
jendea Turkia eta Irakeko alderdi kurduekin lerrotuta dauden heinean. Aitzitik, etsai beraren kontra borrokatu beharrak kohesioa ere ekarri duela dio.
|
2014
|
|
telebistarik handienetako bat. Bertako proiektu interesgarriek erakarri ninduten, haren handitasunak, garrantziak, ikusle kopuruak… Bertan lanean hasi nintzenetik, berriz,
|
bertako
jendeak bete nau gehien, talentu handikoa. Kezkarik gabe diote:
|
2015
|
|
Istorioa hain agerikoa ez den Euskal Herriaren historian barneratzeko aitzakia da. Segidan duzuen Itzaltzutik kobarainoko ibilbidea, aldiz, kondaira bera, Zaraitzuko bailara eta
|
bertako
jendea ezagutzeko aitzakia.
|
|
Sortuko dituen lanpostuak bertako biztanleek beteko dituzte? Proiektuak izango al du eraginik
|
bertako
jendearen bizi mailan. Galderaren erantzuna baiezkoa bada, hau da, nolabaiteko eragina aurreikusten bada, eragin hori nolakoa den jakiteko hamaika atributuri erantzun behar zaie:
|
|
teleferiko ikusgarri bat, geltokitik Estacas de Trueba mendatera igoko litzatekeena eta handik, harana zintzilika zeharkatuz, parean dagoen Castro Valnera gailurrera eramango lukeena. Denborak esango du, baina 50 urte pasako eskarmentuaren ondoren,
|
bertako
jendea eszeptiko samarra da inguru hura berreskuratzeko enegarren promesaren aurrean.
|
|
" Sortzez euskaldunen eta etorkinen arteko elkarbizitza indartzen laguntzen du saio honek, eta hori guretzako handia da. Bertako ohiturak eta, batez ere,
|
bertako
jendea ezagutzea errazten digu, eta hori izugarria da". Alabak ere gustura daude, gainera opariak eramango dituzte etxera.
|
2016
|
|
Patetikoa izatera iritsi daitekeen zirkoa da. Kazetariontzat balio du curriculumean beste gerra bat gehitu eta gure buruei onenak garela sinestarazteko, baina zertan laguntzen dio horrek
|
bertako
jendeari. Arazoa da bukatu dela modu alternatiboan ibiltzea.
|
|
Horrek ez du esan nahi kosmopolita edo horrelakorik naizenik. Lisboan baldin banago, eta maiz joaten naiz hara,
|
bertako
jendearekin nahasten saiatzen naiz eta erraza zait portugesa irudikatzea neure burua, eta nortasun agirian behartuta daramadan nazionalitatearekin konparatuta, portugesa izanik zein zoriontsu izanen nintzatekeen pentsatuta goibeltzen naiz. Berdin Islandian, Kroazian edo Italian.
|
2017
|
|
Volkswageni zor andana erosi diote. Berdin Eesti Energia estoniarrari, AEBetan petroliorik zikinena
|
bertako
jendeen protesten artean ustiatzen duenari.
|
2019
|
|
nola bizi daiteke
|
bertako
jendea zazpi herri eta hiru natura erreserba ito zituen ur baltsa erraldoiaren ondo ondoan?
|
|
Senide asko ditut Kongon eta harremana mantentzen dut, nire identitatea ez dudalako inoiz galduko. Hogei urte baino gehiago daramatzat Espainian bizitzen, nire bigarren herrialdea da, baina begirada Kongon dut jarria,
|
bertako
jendeak behar gaituelako. nuke nire sustraiekin elkartu eta zahartzaroa nire herrialdean igaro, baina epe motzean zaila da nire etorkizuna zehaztea.
|
2020
|
|
Gauza negatibo asko entzuten dira Andaluziari buruz, baina hango dinamika sozialak ikaragarriak dira. Subbetica Ecologica izeneko elkarte bateko kide gara, ekoizpenen banaketa da asmoa, baina
|
bertako
jendearen dinamika ikusteko ere balio izan digu haiekin lotzeak. Euskal Herrikoa ez bezalakoa da egoera Andaluzian, prekarioagoa da, eta horrek gauza asko egiteko prestutasuna eman die bertakoei.
|
2021
|
|
Iñurrietak azaldu zuenez, Gasteizko hiriaren politika kulturalen aurka protestatzeko egin zuen ekintza. Hori baita obra publikoa, paisaiari eta
|
bertako
jendeari zabaltzen zaiona.
|
|
Ia estralurtarrak bagina bezala. Fetitxizatzen da milaka urteko kultura hori, eta hemengo apartamentuetako hormetan txinerazko grafiadun posterrak ditu
|
bertako
jendeak. Gu kultura urrun horren eramaile diren gorputz atenporalak gara.
|
2022
|
|
Joko batzuen eragina, azpiegitura eta inbertsioen gainetik, lurralde baten promozioa da, eta beraz, sektore turistikoa errentagarriago egitea, lilura bat besterik ez bada ere. Lurraldean errotuago dauden zenbait turismo zerbitzu ere Jokoen kontra daude; izan ere, hau bezalako ekitaldi batentzat hotel plazak areagotu behar dira, eta hori ez du
|
bertako
jendeak egingo, baizik eta inbertsio funtsek edo enpresa turistiko handiek, ostean hemen geratuko direnak. Azpiegiturak eraikiko dituzte Jokoek eskaintzen duten malgutasunarekin, eta ondoren pastelaren zatia lortzeko lehian sartuko dira, turista kopurua ez denean handituko.
|
|
Lau lurralde horietatik Donetskeko Herri Errepublikan egon naiz soilik, eta egia da
|
bertako
jendeak errusieraz egiten duela beti hitz eta errusiar sentitzen dela odolagatik, ez pasaporteagatik. Beraz, nire ustez, bertako biztanleek beren lurraldearen patua aldatu nahi badute, eskubidea dute, betiere modu baketsuan eginez gero, elkarrizketa eta negoziazioaren bidez. Irrealegia eta baikorregia dirudi, badakit.
|
2023
|
|
Baina zehaztapen gehiago ongi etor dakioke Hegoaldeko txokoren batean euskaraz erosoago bizi den herritarrari, imajina dezan zer nolakoa den Ziburuko egoera kulturaren esparruan: eskualdean ez dago euskarazko liburuak egiten dituen dendarik, Baionara edo Irunera joan behar du
|
bertako
jendeak. Areago:
|
|
Zurrumurru zentzugabeenak zabaltzen dira, hala nola errefuxiatuak suhiltzaileen lana oztopatzen saiatzen omen direla hegazkinei harriak jaurtiz. Hori
|
bertako
jende gehiegik sinesten dute. Gobernuak eromen kolektibo honen aurka deus ez egiteaz gain, migrazioen ministroak adierazi zuen hemezortzi heriotza horiek legez kanpoko muga gainditzearen ondorioa direla, bertzerik gabe.
|