|
2005
|
|
|
Esan bezala, lagin urria utzi bazigun ere, ipuinok nahiko dira, batetik, Gabriel Arestiren prosaren maila neurtzeko, eta, bestetik, Aresti euskal literatura
|
berriaren
aitzindaria izatera eraman zuten ezaugarriak ikusteko, eta areago, ondorengo lanetan, olerkigintzan batez ere, jorratuko zituen ikuspegi literarioak ikusteko. Beraz, Gabriel Arestiren ipuingintza sasoiko euskal literaturaren testuinguruan ikusi eta ulertu behar dugu.
|
|
2007
|
|
|
Rosalía de Castro, Galiza
|
berriaren
aitzindari
|
|
2009
|
|
|
Hantxe geunden gu biok, kosmosaren aurrean bi izar maitale bezala uztarturik, betikotasunerako banaezin bihurturik. Eta gure ezkontza bedeinkatzen ari zen yoghi santoiak esaten zigun arraza berri baten legami izango ginela; laster hastera zihoan Satya Yuga aro
|
berriaren
aitzindari izendatu gintuen, Sara. Kali Yuga aro gaiztoaren azken ostikadek haurgintza minetan bezala mundu osoa durduzatzen duten bitartean, belaunaldi berrien aitzindariok Lur osoan hazia zabaltzen ari gara, lau haizeetara, aro berria aldarrikatuz, martiri gaberik, gerra gaberik, gorroto gaberik, jelosia gaberik, traizio eta saldukeria gaberik; bizimodu berri bat, non emakumea eta gizona inolako susmo txarrik gabe batuko diren, zeren emakume bakar bat emakume guztiak izango baita, eta gizon bakar bat gizon guztiak.
|
|
2011
|
|
|
Platonek kondenatu eta Errepublika idealetik desterratu egin zuen poesia (Homero), filosofiaren izenean. Heideggerrek, alderantziz, etortzeko Hasiera Berriaren, eta beraz filosofia
|
berriaren
aitzindari eta maisutzat aitortzen du Holderlin (poesia). Zergatik?
|
|
2012
|
|
|
Joxe Azurmendi filosofo eta idazleak Filosofia eta poesia liburuan dio bi planteamendu kontrario daudela filosofia klasikoaren hastapenean eta azkenean, hau da, Grezia klasikoan eta gaur egun. «Platonek kondenatu eta Errepublika idealetik desterratu egin zuen poesia (Homero), filosofiaren izenean. Heideggerrek, alderantziz, filosofia
|
berriaren
aitzindari eta maisutzat aitortzen du Holderlin (poesia)». Baieztapen argi horren ondotik zergatia ere badator:
|
|
|
Erantzun artistikoa gerrari Komikigintzaren benetako eztanda, ordea, 2006ko gerraren ostean etorri zen. Mazen Kerbaj komikigile eta musikalaria da loraldi
|
berriaren
aitzindaria. Israelgo inbasioa komikien bidez kontatu zuen Kerbajek, eta mundu osoko begien arreta jaso zuten haren ilustrazioek.
|
|
2015
|
|
|
ENAMen aldean ere nabarmena zen bide berriak ireki nahia. ...TA eta estatuaren arteko negoziazioak zer emango egoteak; fase berrian, herriari zegokion protagonismoa nazioaren askapen eta eraikuntza prozesuan, eta jendartea aktibatzea zen Ezker Abertzaleko eragileek, bakoitzak bere arloan, hartu behar zuten ardura; halaber, inguruan hertsatzen ari zitzaion hesia hautsi eta lankidetza berrietarako aukerak ireki guran ari zen Ezker Abertzalea; 623 LAB zen ildo
|
berriaren
aitzindari, denbora baitzeraman egitura eta jarduera sindikala doituz eta Ezker Abertzaletik haragoko lankidetza harremanak lotuz, baina HB ere fase berri bati buruzko barne hausnarketa irekitzen ari zen eta harreman diskretuak hasiak zituen Ajuria Eneako ituneko hainbat talde politikoekin —EAJ, EA eta EB.
|
|
2016
|
|
|
Iparraldean, Mixel Labeguerie, luzaz Eskualtzaleen Biltzarra elkarteko lehendakari izan zena, euskal kantagintza
|
berriaren
aitzindari gisa ezagutua izan da, nahiz eta bera ez zen plazaz plaza ibiltzen, gitarra eskuan kantari... Bere lehen bi diskoetan (lehena 1961ean eta bigarrena 1963an) grabatu zituen kanta berriek zuten Euskal Herri osoan ezagutarazi.
|
|
|
Egapeko guraso, ikasle eta langileekin batera, beste herrietatik etorritako kantuzale gehiago aritu zen.Plaka ipini zutenLurdes plastikako irakasle zela, Egape ikastolan ikasleekin batera egindako marrazki batean oinarrituta plaka ipini zuten honako esaldiarekin: “Euskal kantagintza
|
berriaren
aintzindari eta ikur, olerkari, antzerkigile, kultur eragile... ”.
|
|
2018
|
|
|
Ez zituen publiko aurrean kantatu, ez zuen oholtzarik zapaldu, ez zuen diskorik argitaratu, baina gure ustean bera izan zen intelektualki euskal kantagintza berriaren bidea zabaldu zuena. Euskal kantagintza
|
berriaren
aitzindaria Mixel Labegerie izanik ere, kantagintzarekiko eta tradizioarekiko Etxanizek abiarazitako ikuspegi aldaketa funtsezkoa izan zen.
|
|
2022
|
|
|
Milanes Kubako troba
|
berriaren
aitzindari eta sortzaileetako bat izan zen, Silvio Rodriguezekin eta Noel Nicolarekin batera. Yolanda, El breve espacio edo Ámame como soy abesti ezagunak idatzi zituen, besteak beste.
|
|
|
Abesti bilduma oparoa ondu zuen Pablo Milanesek (Bayamo, Kuba, 1943 Madril, 2022), eta ahots eztiz interpretatu zituen horiek guztiak urteetan. Kubako troba
|
berriaren
aitzindari eta sortzaileetako bat izan zen. Atzo goizaldean hil zen, 79 urterekin.
|
|
|
Gaiaren laburbiltzeko, hona zer dioen Elhuyarren Hiztegi Entziklopedikoak: " Euskararen alorrean eragin handiko lanak egin zituen; ortografi (a) sistema proposatu, asmatutako izendegi baten zerrenda kaleratu eta hitz berrien asmatzailea eta lexiko garbizaletasun
|
berriaren
aitzindari eta defendatzaile sutsu izan zen (Lecciones de Ortografia del euzkera bizkaino, 1896; Egutegi bizkaitarra, 1896, 1897 eta 1898; Deun izendegi euzkotarra, 1910ean argitaratuz)".
|
|
2023
|
|
|
Mozarten Jupiter sinfonia hori klasizismoaren eredua izanik, Ludwig van Beethovenen 3 sinfonia estilo
|
berriaren
aitzindaritzat jo daiteke, beste garai baten giltzarria. Lehen bi akorde bortitzetatik, gerora erromantikoa deituko zen espiritua topatu daiteke bertan.
|