|
2008
|
|
|
Aldi berean espazio baten sorrerak eta bertan parte hartzeak balio dezake identitate eta interes kolektibo
|
berriak
sortzeko, errealitate soziala zeharka eta oharkabean aldatu daitekeelarik. Hots, parte hartzeko espazio batean murgiltzean kide bakoitzak aurretiaz izaera edo nortasun bat badu ere, hori alda daiteke prozesu parte hartzailea aurrera doan heinean eta toki horren arauak onartzen diren heinean; hau hainbat giza mugimenduren instituzionalizazioaren adibidearekin garbi ikusten da.
|
|
|
c. Oinarrizko unitate autogestionatu eta talde autoantolatuei dagokie ideia
|
berriak
sortu eta garatzea (eurena da ekimena), bai zeregin arrunten atalean baita berrikuntzaren atalean ere.
|
|
|
Izan ere, argitalpen horiek dira gero kudeaketa teknika eta tresna bihurtuko diren ideia handien abiapuntu. Halaber, aholkularitza enpresek ere parte hartzen dute kudeaketa kontzeptu
|
berriak
sortzen, transferitzen eta ezartzen, enpresa kudeaketarako jakintzan aldi berean kontsumitzaile eta ekoizle diren aldetik.
|
|
|
Horregatik, eguneroko lanerako kudeaketa tresnak eta ideiak behar dituzte, oso garrantzitsuak izan baitaitezke zuzendaritza eraginkorragoa eta lehiatzeko ahalmen handiagoa izan ditzaten. Ordea, kudeaketarako jakintza sortzaile nagusiek kudeaketa kontzeptu
|
berriak
sortzeko eta saltzeko dauzkaten interes komertzialak edo legitimitate kognitibo eta soziala direla-eta, askotan, Albizu eta Olazaranek dioten bezala, «agintzak eta errealitatea ez datoz bat, ezta ideien formulazio orokorra eta enpresa eta erakundeetan egiten den benetako ezarpena» (Albizu eta Olazaran, 2003). Gai hori ikertzen dutenen arabera, enpresek modei jarraitzen diete, batetik, egindako akatsak eta izandako frustrazioak gainditzeko premiagatik; eta bestetik, itxura berritzaile eta originala edukitzeagatik.
|
|
|
Boluntario asko, gainera, Errepublikako Gobernuak ordaintzen zituen 10 pezeten atzetik joan ziren borrokatzera. Derrigorrezko soldadutzak Armada Herrikoiaren giza hutsuneak bete baldin bazituen ere, maiz, arazo
|
berriak
sortu zituen; batetik, soldadu ugari desertatzen saiatzen zelako, bestetik, beren burua zauritzen zutelako. Beste batzuek ez zuten borrokatu nahi, eta beste aldeko soldaduekin hitzarmenak lortzen zituzten ahalik eta kalte gutxien egiteko elkarri.
|
|
|
Horrenbestez, momentuko hainbat eta hainbat pertsonaren ostatu beharretan oinarrituta, babestutako eraikuntza berrien produkzioa azkartzeko baliabide eta erreminta
|
berriak
sortzeko garaia bizi dugu. Betiere, nola edo hala etxe berri gehiagoren produkzioa azkartzea helburu dela.
|
|
|
Azalpen asko eman dira adierazteko nola eta zergatik gertatzen diren, horietatik ezagunenak hurrengoak dira: gizarte
|
berriak
sortzen duen estresa (Smith eta Bond, 1993; Valiente et al., 1996), herrialdetik irtetean azaldutako dolu prozesuak (Atxotegi, 2002; 2004), eta, egoera psikosoziala edota rolen aldaketa eta gainkarga (Samarasinghe eta Arvindsson, 2001).
|
|
2009
|
|
|
Aditzetan ere ez zuten mailegu bat ere sartu. Hitz
|
berriak
sortzerakoan, autoreek bi jokabide erakutsi zituzten, bata euskarak eskaintzen dituen baliabideak erabiltzea, eta bestea hitz berriak nola edo hala sortzea. Lehenengo jokabidearen adibideak dira:
|
|
|
Termino
|
berriak
sortzeko, maiztasun berdintsuz erabili ziren formazko neologismoak, esanahizko neologismoak eta euskararen ohiko eraketa arauen bitartez azaltzen zailak direnak, neologismo ilunak deituko ditugunak. Azken horien artean batzuek «neologismo» marka daramate OEHn.
|
|
|
Gaiak arreta berezia merezi du, langileak eurak baitira hedabideetako zutabe nagusia. Oinarri hori finkatu ezean, proiektu horiek sendotzea ezinezkoa da eta, ondorioz, daudenak indartzea eta sustraitzea ezinezkoa litzateke, ezta produktu
|
berriak
sortzea ere. Iraganean sortutako hedabide horiek egonkortzeko unea da eta finkatzeko ibilbide horretan ezinbestekoa da langileen lan baldintzak eta soldatak hobetzea.
|
|
2010
|
|
|
Ikus daitekeenez, hemeretzigarren mendeko bizitzatik ezin bananduzko elementua zen erlijioa, bai hirian gune
|
berriak
sortzean, bai hirigune historikoetan. Sentitzeko modu espiritual hori Erdi Aroko formen eta hizkuntzaren bitartez adierazten zen.
|
|
2011
|
|
|
Antzinako Marijesien hitzetan islatzen den ikusezin soziala eta gutxiengo sentimenduaren aldean, urtero urtero hedabideen presentzia gehituz doa eta parte hartzeko testuinguru
|
berriak
sortzen ari dira. Halere, erritua, gauekoa izanda, eta egoera klimatologikoak direla-eta, espektakulutik edo turisten begiradatik urrun mantendu da, baina mass medien bitartez parte hartzeko espazio berrietara zabaltzen ari da.
|
|
2012
|
|
|
Trantsizio hizkerak aztertzea interesgarria da hizkuntza aldakortasuna ikertzeko. Gainera, gure kasuan, azken hamarkadetan euskara batua hedatzeak egoera soziolinguistiko
|
berriak
sortu ditu eta Euskal Herrian arlo hori gutxi landu da. Euskara batuaren gizarteratze prozesua ezagutu duten bi belaunaldiren hizkuntza hautuak aztertu dugu:
|
|
|
Konstituzio berria, konstituzio bolivartarra hain zuzen ere, aldaketa prozesuak emandako fruiturik aurreratuena izan zen 1999an, zenbait hobekuntza juridiko politiko biltzen zuelako, ikertzaile batzuen arabera (Viciano y Martínez, 2001; Lander, 2004; Muller, 2001). Alde batetik, demokrazia parte hartzailearen filosofia bultzatzeko asmoz, tresna juridiko eta instituzio
|
berriak
sortu ziren, besteak beste, herri kontsulta, erreferendum ezeztatzailea, ekimen legegilea eta herritarren batzarra (Lander, 2004). Beste alde batetik, neoliberalismoa gainditzeko logika publikoa aintzakotzat hartzen zuen, artikulu askotan.
|
|
|
7 Etorkizunari begira, bukatzeko, aurreikustekoa da Parkeko erakundeen arteko elkarrenganako konfiantza eta ezaguera sendotzen doazen heinean, elkarren mendekotasun eta integrazio handiagoak ere ezartzen joango direla, proiektu eta ekimen
|
berriak
sortzeko ingurune dinamikoagoa eratuz; hala balitz, errazagoa litzaieke bai Kultur Parkeari bai bertan kokatutako enpresei erronka berriei aurre egitea egoera lehiakorragotik abiatuta, ez soilik enpresa ikuspegi batetik, baizik eta, batez ere, euskal kultur sektore osoaren garapena bultzatzeko ikuspegitik, eta, beraz, euskal kultura eta identitatea berreskuratzeko eta sustatzeko esfortzu kolektib... Erakundeen erantzunetatik argiki ondorioztatzen da badela adostasun maila zabal bat ere hori nola egin litzatekeen adieraztean, etorkizunari indarrez aurre egiteko bi giltzarri nabarmentzen baitira gehien:
|
|
|
autonomian. Horrezkero, zaharkitutako herentziatik askatzen saiatzen da sadomasokista egiazkoa, propioak dituen kontingentzia
|
berriak
sortu ahal izateko; azkeneko lexiko bakar eta unitariotik askatu berea dena modelatu ahal izateko. Zentzu horretan, esan daiteke sadomasokista faltsua imitatzaile bat dela, sadomasokista egiazkoa berritzailea den bezala
|
|
|
Ildo horretatik, tokiko parte hartzea suspertzeko saiakera asko jarri dira martxan, eta agertoki
|
berriak
sortu dira, bai herritarren boteretzeari (empowerment) bai bestelako gai agendari ateak zabaldu dizkietenak. Halaz ere, aldaketa hori egiaztatu ondoren, honako galdera hau sortzen zaigu:
|
|
2015
|
|
|
Pilotalekuetan, saioz saio eta egunez egun hasi eta, kasu askotan, bertatik kanpo gorpuzten eta finkatzen diren elkarrekiko trukeek esanahi eta eragin handia dute pilotarientzat. Beste lagun talde bat osatzera hel daitezke pilota munduan, jarduera horrekin erlazionaturiko ekintzetan elkarrengana jotzeko aukera sortuz, eta baita eurek
|
berriak
sortzeko ere. Laguntasun horren fruitua da eraikitzen duten komunitatea eta talde sentimendua.
|
|
|
Ikuspegi teoriko sendoa du gaur egun pentsatzeak jarduera fisiko eta kiroletan besteekin parte hartzeak eragina duela pertsonen arteko erlazioetan (Hellsion, 2011) eta sozializazio prozesuetan laguntzen duela (Ramírez, Vinaccia eta Suárez, 2004). Kirol eta jarduera fisikoetan arituz gero, lagunarte eta harreman sare
|
berriak
sortzeko aukera gara liteke. Gainera, lehenagokoak sendotzea ere eragin dezake, erlazio distantziak eta elkarrekiko trukeak estutzeari esker.
|
|
|
New York Times egunkaria ikus entzunezko produkzioan behin eta berriz ari da gauza
|
berriak
sortzen eta idatzizko produkzioarekin batera uztartzen. Gaur egun, gainerako hedabideentzako erreferente da arlo horretan.
|
|
2016
|
|
|
Arabako eta Iruñeko makrokartzelekin, printzipioz, gizonezko eta emakumezko presoen eremuak nola hala parekatu dira; baina soilik nola hala, emakumeek lehen baino espazio zabalagoak eta hobeto hornitutakoak erdietsi dituzten arren, gizonenak baino txikiagoak izaten jarraitzen dutelako. Bestalde, arazo
|
berriak
sortu dira. Horiek emakumezkoei soilik ez eraginda ere, aipatu beharrekoa da, oro har, presondegi berriak handiegiak direla, ez dagoelako ez hainbeste preso, ez hainbeste espetxe behargin.
|
|
|
Bestalde, espazio gabeziak emakumeak profilen arabera sailkatu ahal izatea eragotzi du, espetxe arautegia urratuta12 Hori derrigorrean kaltegarria den ala ez duda egin dezakegun arren, Errespetu Moduluen13 ezarpenari lotuta genero desberdinkeria
|
berriak
sortu dituela dirudi. Teorian, horrelako modulu batean egotea borondatezkoa da, baina, praktikan, ez dirudi emakume presoek horrela bizi dutenik.
|
|
2017
|
|
|
Egun, ikerketak merkatu arrazoien aginduetara itsu itsu bideratuak egotea. Teknologia sortzeko zientziaren metodoa izaten ari den arrakasta paregabea arriskuan jartzen ari da zientziaren beste funtzio batzuk, hots, kultura sortzeko, pentsatzen laguntzeko eta adigai
|
berriak
sortzeko gaitasunak, adibidez. Baina, bi funtzio horiek gauzatzeko, ezin dugu jarraitu ikusten zientzia aplikazio teknikoen ekoizle ahalduna balitz bezala bakarrik, merkatu beharretara egokitutako teknozientzia baten gailu huts bezala, gizartea kultura umezurtz eta azientifiko batean erortzeko arriskua dago, non, kontsumitzen dituen zientzi ekoizpen askoren aurrean, pasiboki jasatea eta zenbait erabilerarekiko izututa egotea besterik ez zaion geratuko patu gisa.
|
|
|
Baina lorpen bakoitzaren atzean arrisku
|
berriak
sortzen dira. Izan ere, orain inoizko euskaldun unibertsitario gehien dagoen garaian, hau da, irakasle, ikertzaile, profesional zein unibertsitateko graduatuak, noiz eta orain, euskarazko artikuluen produkzioaezaurreraezatzerageldituda.Gauregungoburbuilaakademikoa eta ebaluazio agentzien irizpideak mehatxu bat dira euskarazko goi mailako komunikazio esparruarentzat.Ortodoxiaargidago, finkatutadagoetaunibertsitateek bedeinkatzen dute.
|
|
|
Haren potentzialtasun horiek pertsonak dira, bizilagunak, kideak. Herri txiki horiek badira, batzuetan, lurralde zabalen jabe eta kudeaketaren egitura, antolaketa eta bizimodu
|
berriak
sortzen ari direnak. Gipuzkoako Zerain dugu eredu, bere bizimodua laborategi bihurtu dute bertakoek.
|
|
|
Gizarte eredu berri bat eraikitzea ezinbestekoa da, oinarrietara jo behar dela argi dago, horretan beti pertsonak izango gara; horregatik, ereite lan horretan kimu
|
berriak
sortzen lagundu behar du UZTAROk, uztaren jasangarritasuna eta solidaritatea aldarrikatzeko, erreferentzia delako.
|
|
2019
|
|
|
Horrela, hizkuntzak, antolatzeko moduak, batzeko ordutegiek, bakoitzaren lan baldintzek eta abarrek kideengan nola eragiten duten kontuan hartu behar da. Izan ere, horrek, opresio eta botere harreman
|
berriak
sor baititzake eta, beraz, ez da erraza dibertsitatearen lanketa (eragile guztietan gertatzen den fenomenoa izanik) praktikara eramatea. Horrela, aipatzen du, beraz, ez dela nahikoa zapalkuntza talde berean egotearekin, talde hori ere ezberdinen artean sortua izango baita, eta asimetria eta botere harremanak egongo dira, guztiek pairatzen duten zapalkuntza eta pertsonalki bakoitzak bizi dituen beste hainbaten intersekzioz sortuak.
|
|
2020
|
|
|
ekimen ekintzaileak aurrera eramateko beharrezkoak diren zerbitzuak) ezarpena ere eragotziz (Wiklund eta Shepherd, 2003). Hori izan daiteke Mendebaldeko Sahararen kasua, ingurune erabat nahasia, non produktu
|
berriak
sortzeko inbertsioak zaintzeko berme juridikoak falta diren. SE enpresakoen aburuz, enpresa atzerritarrek edota marokoarrek saharar lurraldeetan ezartzeko laguntzak izateak (baliabide naturalak, fosfatoa edo arrantza?
|
|
|
Horren arabera, bertako enpresek inbertsio horiei errendimendua atera ahal izateko egonkortasun garai bat etorriko dela igarri behar dute. Oro har, Mendebaldeko Saharan, Europako herrialdeekin konparatuz, ondasunen bizitza erabilgarria nahiko luzatzen badute ere, ingurune politikoak gorabehera gutxi izatea behar dute produktu
|
berriak
sortzeko beharrezkoak diren inbertsioak egiteko.
|
|
|
Jarrera ekintzailea enpresaren biziraupen eta garapenerako garrantzi handiko aldagaia da (Kellermanns eta Eddleston, 2006; Rauch et al., 2009; Sciascia, Mazzola eta Chirico, 2013), enpresei merkatuaren beharrei erantzuten eta lehiarako abantaila
|
berriak
sortzen lagun diezaiekeelako (Hult, Snow eta Kandemir, 2003; Kollman eta Stockmann, 2014). Ekintzailetzarako joera hau Miller ek (1983) sortutako eta Covin eta Slevin ek (1989) zein Lumpkin eta Dess ek (1996) garatutako EO izeneko konstruktu dimentsioaniztun baten bitartez neurtu da.
|
|
|
Sistema horrek hiru azpisistema ditu: kreatiboa, produktu
|
berriak
sortzen dituena; kudeaketa, produktu berri horiek aukeratu, ekoiztu eta banatzen dituena, eta, azkenik, komunikazioa, produktuaren atributuei esanahia ematen diena. Autore horren arabera, marketinak praktika gisa hiru azpisistemetan presente egon behar du, produktua sortzeko erabakia azken finean merkatuan oinarriturikoa izango delarik.
|
|
|
Bestalde, egoera politikoa egonkorra ez denean, enpresek egindako inbertsioen desjabetzearen arriskua ager daiteke, hornitzaileen (finantza erakundeak, aholkulariak, espezialistak... ekimen ekintzaileak aurrera eramateko beharrezkoak diren zerbitzuak) ezarpena ere eragotziz (Wiklund eta Shepherd, 2003). Hori izan daiteke Mendebaldeko Sahararen kasua, ingurune erabat nahasia, non produktu
|
berriak
sortzeko inbertsioak zaintzeko berme juridikoak falta diren. SE enpresakoen aburuz, enpresa atzerritarrek edota marokoarrek saharar lurraldeetan ezartzeko laguntzakizateak (baliabide naturalak—fosfatoaedo arrantza—hartzekolehentasuna eta zerga gabezia, adibidez) bertako enpresek inbertsioak eta ekimen ekintzaileak egiterakoan desabantailak izatea eragiten du.
|
|
|
Horren arabera, bertako enpresek inbertsio horiei errendimendua atera ahal izateko egonkortasun garai bat etorriko dela igarri behar dute. Oro har, Mendebaldeko Saharan, Europako herrialdeekin konparatuz, ondasunen bizitza erabilgarria nahiko luzatzen badute ere, ingurune politikoak gorabehera gutxi izatea behar dute produktu
|
berriak
sortzeko beharrezkoak diren inbertsioak egiteko.
|
|
|
Jarrera ekintzailea enpresaren biziraupen eta garapenerako garrantzi handiko aldagaia da (Kellermanns eta Eddleston, 2006; Rauch et al., 2009; Sciascia, Mazzola eta Chirico, 2013), enpresei merkatuaren beharrei erantzuten eta lehiarako abantaila
|
berriak
sortzen lagun diezaiekeelako (Hult, Snow eta Kandemir, 2003; Kollman eta Stockmann, 2014). Ekintzailetzarako joera hau Miller ek (1983) sortutako eta Covin eta Slevin ek (1989) zein Lumpkin eta Dess ek (1996) garatutako EO izeneko konstruktu dimentsioaniztun baten bitartez neurtu da.
|
|
|
Horregatik, familiaren eta eskolaren artean behar beharrezkoa da harremana mantentzea. Harreman eta erreferente
|
berriak
sortu behar dira.
|
|
2021
|
|
|
Txostenak adibide gisa honakoak aipatzen ditu: osasun profesionalen eskasia, taldearen zahartzea eta langile berrien kopurua nahikoa ez izatea, gaixotasun kronikoei aurre egiteko osasun eredu berriak, teknologia berrien erabilerak gaitasun
|
berriak
sortzen ditu eta trebetasun mailaren eta lan erritmoen desorekak. Aldaketa horiek guztiek lan baldintzetan eta sektore honetako langileen ongizatean eta segurtasunean eragiten dute. v. Arrisku ergonomikoak
|
|
|
Interneten eta teknologia berrien garapenak digitalizazio prozesuak sustatu ditu argitalpenen arloan, eta paperean argitaratzen ziren aldizkari asko formatu elektronikora saltoa egitera edota bi formatutan argitaratzera bultzatu ditu. Aldizkariak formatu berrietara egokitzeaz aparte, aldizkari elektroniko
|
berriak
sortu eta indartu dira azken urteotan. Halere, oraindik ere paperean argitaratzen diren hainbat aldizkari daude, horien edukiak bi formatuetan irakur daitezkeelarik.
|
|
|
Eta horrez gain, beste hiru arrazoi azpimarratzen ditu: lehena, bat bateko sorkuntza litzateke eta ekimen solidario baten alde mugitzen diren pertsona talde batek sortutako antolakundeak lirateke; bigarrena, autoreak" fisio prozesua" deritzona litzateke, zeina produktu edo zerbitzu baten eskaria oso handia denean gertatzen den, eskari hori asetzeko zelula
|
berriak
sortzean. Baina, baita ere, antzeman ditzakegu zelula batzuk oso handiak direnean eta zelula txikiagotan zatitzen direnean.
|
|
|
Era berean, zelula horiek multzo osoa indartzen dute, eta hori geroz eta indartsuagoa den heinean, zelula bakoitza ere indartsuagoa izango da. Hau da, nolabaiteko zirkulu bertutetsuak sortzean datza, zeinak indartzen diren heinean unitate
|
berriak
sortu eta oreka iraunkorrean mantendu ahal diren. Hala ere, sarearen helburua ez da lurralde ezberdinetara zabaltzea.
|
|
|
Hau da, ez da bakarrik hornitzaileak sarean aurkitzea, baizik eta epe luzerako proiektu partekatuak aurrera eramatea. Bigarren mailakoa legoke sareko jarduera produktiboagatik sortzen diren soberakinen zati bat zelula
|
berriak
sortzera bideratzen denean. Lan horretarako, sarean dauden finantza entitateak izan daitezke beharrezkoak finantzaketa fluxuak kanalizatzeko orduan.
|
|
|
Alabaina, 70eko hamarkadaren erdialdetik aurrera, Mendebaldeko ekonomien ongizate estatuaren ahultzearekin eta agenda neoliberalaren aplikazioarekin, aipatutako behar sozial eta aldarrikapen berriak agertu izan dira. Horietatik hedatuta, ekonomia sozial berriari lehenik, eta ondoren ekonomia solidarioari lotutako esperantza eraldatzaile
|
berriak
sortzen hasi dira.
|
|
|
Lehenengoak, gizaterian eboluzio arinena jasan duenak, DNAren konposaketan parte hartzen duen proteina kodetzen eta zelularen zikloa erregulatzen du. Hori Homo neanderthalensisen hibridazio baten ondorioz gertatutako introgresioan ikus daiteke11 Bigarrenak, ASPMak, proteina bat sortzen du, zeinak aitzindari neuronalak era simetrikoan zatitzea eragin eta aitzindari eta neurona
|
berriak
sortzea ahalbidetzen duen. Hori horrela izango da, ziur aski, mitosi eta zitozinesia prozesuetan13 parte hartzen duelako.
|
|
|
" Iluntze arte ez zen inon gelditu, baina azkenean indarrik gabe, eta goseak ahulduta, arbola baten azpian eseri zen, negar egiteari utzi gabe" (A). Baina, egoera
|
berriak
sortutako oztopoak gainditu ahala, egoera animikoan, pertsonalean eta izaeran gora doan pertsonaia antzeman daiteke. Horren adibide garbiak dira ezkontza eta aita/ gatzaren inguruko pasartea A n eta B n.
|
|
|
Covid irakaskuntza modu eta behar
|
berriak
sortu ditu. 2020ko martxoaz geroztik, Haur Hezkuntzan urruneko hezkuntza guztizkoa edo partziala erabiltzera behartuta egon dira irakasleak.
|
|
|
Aldaketa sozialek eta garapen zientifikoek aldaketa sakonak sortzen dituzte heziketa testuinguruetan, heziketa ereduak etengabe aldarazten dituztelarik (Fujimoto, 2009). Hala, Covid sorturiko osasun pandemiak ikasleen% 90i eragin dio (UNESCO, 2020), behar sozioedukatibo
|
berriak
sortuaz edo bazirenak areagotuaz (Ramon, 2020) Haur Hezkuntzan ere (Trujillo et al., 2020). Egoera berri horrek irakaskuntza modu berrietara moldatu beharra ekarri du, ezinbertzean.
|
|
2022
|
|
|
Berrikuntza, alde batetik, ideia berrien sorrerak osatzen du, eta, bestetik, ideia horien inplementazioak (Anderson et al., 2014). Langileek ideia
|
berriak
sortu eta inplementatu ahal izateko, beharrezkoa da aldaketaren aldeko joera erakusten duen eta lan testuinguruan jokabide berritzailea sortzea ahalbidetzen duen estilo kognitiboa izatea (Oeij, 2017). Kirtonen arabera (1976), jokabide berritzailean, pertsonak nahiago du gauzak aldez aurretik ezarritakoez bestelako modu batean egitea, onartutako paradigmei jarraituz, gauzak hobeto egitea nahiago duen portaera egokitzailearen aurrean.
|
|
|
Gorago aipatu bezala, aukera eta mehatxuen espiralak hilabete gutxi batzuk lehenago posible irudika zitekeenaren ortzi muga erabat eraldatu zuen; Ajuriaeneko Itunaren bueltan gorpuztutako" demokrata eta biolento" en inguruko lerrotzetik, Lizarra Garaziko Akordioak finkatutako" soberanista eta konstituzionalisten" artekora. Izan ere, fisikaren eremuan bezala, espiralaren indar zentrifugoaren ezaugarrietako bat izango da zentroa okupatzen duten indarrak (EAJ eta PSOEEE) muturretatik gertuago kokatzen diren indarretara erakartzea, kategoria politiko
|
berriak
sortuz edota zeudenak eguneratuz.
|
|
|
Zentzu horretan, kontuan izan behar da harreman juridiko pribatuen nazioartekotze mailakatuak nazioarteko zuzenbide pribatuen kasuak areagotu dituela. Nazioarteko familia zuzenbidearen esparruan, orain arte kontuan hartu ez diren egoera
|
berriak
sortu dira ordenamendu juridikoetan (gaitzespena, poligamia, kafala15), eta horiei erantzun juridikoa eman behar zaie.
|
|
|
Adierazi moduan, eta emaitzak aztertuta, galdera
|
berriak
sortzen zaizkigu. Izan ere, ikasle guztiei denbora tarte bera eskaini zaie galdetegiak erantzuteko; batere euskarririk gabe aritu direnei, Txikipediako sarrerako testua eskaini zaienei, eta euskarri gisa testua eta ikus entzunezkoa izan dutenei.
|
|
|
Ildo horretan, HHren diskurtsoa eta haren irakaskuntza deseraiki, desmitologizatu eta dekolonizatzeko beharra defendatzen dugu (Ramallo, 2018). Helburu horretan ikasleak konprometitu nahi ditugu, haientzat propio diseinatutako zereginen bidez, haiekin batera kontakizun historiko
|
berriak
sortuz (Levstik, 1997; Pages, 2017).
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, iraunkortasunerako hezkuntzak bide eman behar du jasangarritasun arazoak aztertu eta konpontzeko, aurrea hartzeko, etorkizuneko erronketarako prestatzeko eta aukera
|
berriak
sortzeko. Jasangarritasun arazoek eta erronkek ezaugarri zehatzak baitituzte, honenbestez, ezinbestekoa da iraunkortasunerako konpetentzia gakoak garatzea (Aznar et al., 2009; Rieckmann, 2011 eta 2012; Wiek et al., 2011).
|
|
|
Eginkizun hori, zelula
|
berriak
sortzea, alegia, betetzen lagunduko duten mantenugaiak dituzten elikagaiei eraikitzaile
|