|
2017
|
|
|
Interesgarria dena soilik eskaini. Egunero blog
|
berriak
sortzen dira; zein da bat edo beste jarraitzeko arrazoia?
|
|
|
Alferrik da garunean milioika neurona izatea, gero behi makala baino makalagoak badira eta geldirik baldin badaude. Askoz aberatsagoa da, neurona laurdenak edukita ere, hauek bizkorrak izatea, mugimenduan egotea eta lotura
|
berriak
sortzea, batak bestearekin. Herri baten historia, ohiturak, hizkuntza, ekonomia, bertako produktuak, kultura, jaiak, kaleak, herritarrak eta abar modu egokian, berritzailean, garaikidean, parekidean, iraunkorrean eta elkar eragilean erakustea.
|
|
|
Tentu handiz azaldu zion Lope alkaideari gortearen asmoak, garaiak ez baitzeuden etxe barruan etsai
|
berriak
sortzeko. Aldaketa garaiak zetozela eta, erretiratzeko gomendioa eskaintzen ziotela eta halakoak esan zizkion Lope zaharrari, mindu gabe baina kementsu, era berean.
|
|
|
liburutegia, rokodromoa, flamenko eskola, arte martzialen gela, zirkua, eskulanak egiteko tailerra... hori guztia, ordea, ez dago hor hasieratik, landu egin dute, eta bakoitza arduratu da bere lekua sortzeaz, txukuntzeaz eta mimatzeaz. Orain, hori guztia hobetzen eta proiektu
|
berriak
sortzen erabili luketen indarra, hutsetik hasten erabili dutela ematen du. Ez dute oraindik Kukutza bota, eta ez dut gorpua ikusi aurretik hiletarik egingo.
|
|
|
Aspaldi amaitu zen Gerra Hotza, edo hori ikasi genuen institutuan, behintzat. AEBek misil
|
berriak
sortu ahala, orduko SESBek hobetu egiten zituen, eta alderantziz. Orain ez omen dago mundua blokeetan banatuta, baina blokeoak badira, eta armen salmenta zerbaitegatik da hain errentagarria.
|
|
|
Ahal bagenitu aditz
|
berriak
sortu
|
|
|
" ez naukat"," ez zauzkazu". " Ahal bagenitu aditz
|
berriak
sortu, denbora berri baterako". Behar du beste modu bat izan, hori seguru.
|
|
|
Zuena desagertu, baina talde
|
berriak
sortu dira aurten. Nola ikusten duzu une honetan emakumeen arrauna?
|
|
|
Asteon atzizkiei erreparatu diet behin baino gehiagotan, hitz erro beraren bihurguneetan barna nindoalarik. Tresna egokiak dira atzizkiak hitz
|
berriak
sortzeko, hots, behar berriak asetzeko.
|
|
2018
|
|
|
Sortzeko aukera paregabeak ditugu. Berba
|
berriak
sortzeko iturri agorrezina dugu euskaldunok, aditz berriak sortzeko magia. Berba jokoak, errimak,... barra barra pizten dira gurean.
|
|
|
Sortzeko aukera paregabeak ditugu. Berba berriak sortzeko iturri agorrezina dugu euskaldunok, aditz
|
berriak
sortzeko magia. Berba jokoak, errimak,... barra barra pizten dira gurean.
|
|
|
Hasiera batean, nik ez nuen oso argi. Alde batetik, diru publikoa ondo bideratu behar zen, ordaindu ondoren berrerabili ahal izateko gauza
|
berriak
sortzeko. Baina, beste alde batetik, egunerokoan jabetzapeko softwareak zeukan erabateko nagusitasuna eta erabiltzaile arruntengana heltzeko ere interesgarria izan zitekeen hori ere euskarara ekartzea.
|
|
|
Luther Blisset kolektibo gogoangarriarekin. Komunikazioaren eta artearen gerrilla post-modernoa osatu nahi izan zuten, jendartean mito eta kosmobisio
|
berriak
sortzeko.
|
|
|
Azken urteotan, gurean ere jai jentil
|
berriak
sortzen ari dira. Euren artean, kasurako, Arrasateko Maritxu Kajoi.
|
|
|
Hori diote euskararekin erlazionatutako zenbait eragile eta norbanakok. Ziklo berriak ireki behar direla uste dute batzuek, eta euskara ikasteko motibazio
|
berriak
sortu behar direla besteek. Gako nagusia, baina, ezagutzatik erabilerara eman beharreko saltoan dago.
|
|
|
Kontraesana dagoela iruditzen zait hemen. Eskolak izugarrizko lana egin du baina euskaldun
|
berriak
sortu dituenez orain lan mundua behar da erdi euskaldun guzti horiek ekinean jartzeko. Eskolak euskaldundutako euskaldunez ari bagara ezin dugu arazo bezala hitz egin, edo hartarako susmoa sortu.
|
|
|
Euskararen alde egundaino burututako ahaleginen balantzea egiterakoan, honelako mezua jaso dut nahiz garbi, nahiz lauso: Asko aurreratu dugu hainbat arlotan (irakaskuntzan) eta orain arazo
|
berriak
sortu dira eta horientzat errezeta berriak asmatu behar ditugu, arlo berrietan aplikatzeko (lan mundua, eliteak, e.a.). Ez dut topatu, ez aski esplizituki adierazita behinik behin, arazo" berri" horiek, aurrerapen handiak bezalaxe, orain arte egindako ahaleginen frutua direla. Alegia, garagarra eman badigu lurrak, garagar hazia erein genuelako izan dela.Alegia, gaurko ajeak ez direla zerutik etorri, garatutako politiken eta hartutako erabakien ondorio direla, lorpenak ere halaxe diren neurri berean.
|
|
|
Zuzentasunak eta arauek protagonismo handiegia izan badute, corsea apur bat askatzeko aukera ere izango dugu. Hiztun tipologia berrien ahotan eta testuinguru berrietan, hizkuntza aldaera
|
berriak
sortuko dira, hizkera berriak, testuinguru bakoitzerako egokiak, nahiz eta batzuetan guztiz zuzenak izan ez.
|
|
2019
|
|
|
Azkenean irribarre bat ere nabaritu zion. Irribarre hark berari ere gogo
|
berriak
sortu zizkion. Berak ere behar baitzuen norbaiten animoa.
|
|
|
Eta arretaz zain jarri zen. Eta hara bada, mutikoa animatu zen eta berriro bizitzeko gogo
|
berriak
sortu zitzaizkion. Sua zeriola jarri zitzaion Tomi barru guztia.
|
|
|
Paleolitoan sorturiko euskal sinesmena aldatua iritsi zen Neolitora. Ordurako pertsonaia
|
berriak
sortuak ziren, eta gizakiak teknika eta lanabes berriak ezagutzen zituen. Horrek eragin zuen aldaketa.
|
|
|
Honek ere aldaketa handia eragin zuen euskal mitoan. Pertsonaia
|
berriak
sortu ziren eta zahar batzuk ahantzi.
|
|
|
Boterea kristau kosmos ikuskerarekin lotzean aurreko kosmos ikuskera zaharrarekin loturiko elementuak baztertu egin zituzten. Balore
|
berriak
sortu ziren, azalpen kosmogoniko berriak planteatu ziren, eta fede berriaren ezarpenak aurrekoaren ukazioa ekarri zuen. Naturako elementuak biziki uztarturik zeuden garai bateko izaki magikoekin, hori dela eta, hiztegi berria zabaltzeari ekin zioten.
|
|
|
Zabortegiaren auzia arakatzen ari dela, detektibe ruralak zabortegian emakume baten gorpua topatzen du, hondakinen artean. Gorpua hondakin gisa pilatuta ikusteak, galdera
|
berriak
sortzen dizkio detektibeari, ohikoegi bihurtu baita egun zabortegietan gorpuak edo gorpu zatiak topatzea. Areago, ohikoegi bihurtu da pertsonak hondakin gisa irudikatzea.
|
|
|
Hazketara berriz: mendi hegi
|
berriak
sortzen ari ziren gaurkoan, hantuz, lodituz, potolo bihurtuz, handituz, egunetik egunera. Langileek, gero, arradaturiko gelaxkak estalgi berdez tapatzen zituzten, uren eta gasen joana errazteko hodi luzeak hedatuz.
|
|
|
Etorri nirekin tabernara, esatekotan egon naiz, badakidala nor zaren, ibiltzean aireratzeko duten moduarengatik ezagutzen direla aingeruak, denbora pausatzeko duten dohainarengatik, egunsenti
|
berriak
sortzeko duten gaitasunarengatik. Ikusi zaitut eta kafe batera gonbidatu ahal zaitudala pentsatu dut.
|
|
|
" Migratzen zuen lekuetara egokitzeko gaitasuna erakutsi du gure espezieak, eta horretarako giltzarri da gure konplexutasuna. Hor sartzen da kultura, taldeen arteko harremanak, paisaia kontrolatzeko eta menderatzeko ahalmena, jarrera
|
berriak
sortzeko bulkada... Berez, espekulazio hutsa da, baina egia da azken hogei urtetan asko aldatu dela ikuspegia, eta, hemendik hogei urte barru, beste galdera batzuk izango ditugu erantzuteko".
|
|
|
Baina ez horretarako bakarrik: " Sinestesia ikertzeak zentzumenak hobeto ezagutzeko zantzuak ematen dizkigu, eta, ezagutza horretan oinarrituta bide
|
berriak
sor daitezke, sistema sentsorialen gutxiegitasunak gainditzeko".
|
|
2020
|
|
|
Eta ez, bereziki, izkiriatutakoa (hara, beste bat!) Xuxenek etengabe gorriz azpimarratzen duelako, ohiko euskal politikan erabiltzen diren zurikeriek gorritu egiten nautenez, honelakoak idazteko premia dudalako baizik. Gizarte ikertzaileek horrenbeste maite dituzten antinomien partez nominazio (horixe ere gaizki dago, nonbait...)
|
berriak
sortzeak edota zaharrak berreskuratzeak hori dakar hain zuzen (edo hain oker...), erabiltzen ditugun hitzen esanahia azaldu beharra, alegia; baina, nago, hizkuntza arruntean (eta politikan hitz jarioa arrunta baino gehiago zarpaila ere bada...) ariketa hura egitea ez litzaigukeela batere gaizki etorriko.
|
|
|
Hala nola, prozesuaren lehen fasean, kontuan hartu behar da aktore batek bere helburuak alda ditzakeela beste aktoreari egokitzeko. Helburu orokorren aldaketa ere har dezakegu kontuan, baina, fase honetan, helburu berriak errazago eraikiko dituzten aktore talde
|
berriak
sortzeko aukera ere azter dezakegu.
|
|
|
Sobiet Batasunean hasi zen estalinismoaren nolabaiteko garbiketa (botere autoritario debekatzailetik kontrol mekanismo modernoetara pasatuz), Krutxev ek hartu zituen lehenengo neurriak estalinismoaren kontra eta Stalin-ek kudeatutako prozesu errepresiboa ari zen susmopean planteatzen. Halaber, marxismoaren planteamendu berri bat garatuz zihoan," ezker berria" deiturikoa, 2 ez bakarrik Kubarekin eta askapen mugimendu antiinperialistarekin, Sobiet Batasunean bertan oposizioa zabalduz eta handik kanpo ere borroka nahiz esparru molde
|
berriak
sortuz.
|
|
|
...horietatik guztietatik edanez, hala ere, Boccaccio ez zen mugatu 1348an Florentziak pairatu zuen izurri beltzaren aitzakiarekin bilduma bat egitera, baizik eta aurrekari horien guztien oihartzuna eguneratu eta bere garairako birformulatu egin zuen, Erdi Aroko mundua gainbehera zetorren, mundu hartako balioak eta aurotitatea gatza uretan bezala desegin eta balio berriak eta gizartearen protagonista
|
berriak
sortzen eta indartzen ari diren garai baterako. Hala, Dekameroneko istorioetan behin eta berriro uzten dira barregarri hiltzen ari den gizarte zaharraren agintariak, sinesteak, balioak, gizarte zahar haren euskarri diren irozgarriak.
|
|
|
mugaketa
|
berriak
sortzen dituzte;
|
|
2021
|
|
|
Elkar agurtu ondoren honek kontatu zion udaltzaingoa berrantolatzen ari zirela. Hiritarrenganako hurbilpena gauzatzen ari ziren eta zerbitzu
|
berriak
sortzen. Auzoetako zaintza eta arreta zerbitzua martxan jartzen ari ziren eta genero indarkeria eta segurtasun taldea eratu.
|
|
|
XX. mendeko 60ko hamarkadan behar
|
berriak
sortu ziren eta On Mañuelek ere aurre egin behar izan zien. Izoztaetatik hamabost bat kilometrotara zegoen Ilardui herriko erretorea hil berria zen eta hango arimak gidari eta zaindari baten beharrean zeuden.
|
|
2022
|
|
|
Baina, gehien bat, izua zen nagusi, eta gizonek Liburuei otoitzean xahutzen zituzten indarrak, Makinaren ahalguztiduntasunaren froga nabariak ziren-eta. Izua mailakatu egin zen batzuetan itxaropenaren zurrumurruak sortzen ziren ia konponduta zegoen Konponketa Aparatua Makinaren etsaiak kontrolpean zeuden" nerbio gune" berria
|
berriak
sortzen ari ziren, lana lehen baino askoz ere bikainago egingo zutenak. Baina egun batean, inolako abisurik eman gabe, aldez aurretik ahulezia zantzurik eman gabe, komunikazio sistema erabat lehertu zen mundu osoan, eta mundua, ezagutzen zuten moduan, amaitu egin zen.
|
|
|
Literaturak, eta poesiak bereziki, hizkuntza zurruna gainditzen du mintzaira iradokitzaile
|
berriak
sortuz. Hauxe da haren ekarpena.
|
|
|
Alfer alferrik da: uxatzea lortuz gero
|
berriak
sortuko zaizkio segituan. Berdin izerdi tantak edo pentsamenduak.
|
|
|
• Kulturak aldatu eta
|
berriak
sortu, lehentasuna gizadiari indibiduoaren aurretik emanez, eta Gaiari gizadiaren aurretik.
|
|
|
*** Zergatik suntsipen handi baten ondoren, dinosaurioak eta espezien erdia baino gehiago desagertarazi zuen meteorito batek eragindako aldaketa klimatikoaren ondoren, itzuli zen berriro aurreko homeostasiaren balioetara (tenperatura, uren azidotasuna, itsasoaren gazitasuna, gas konzentrazio atmosferan), baldintza berrietara egokituriko izaki
|
berriak
sortu beharrean?
|
|
|
Gaia, nahiz eta zauritua edo gaixotua egon, istriputik onik atera zen, organismo batek gaixotasun edo istripu baten ondoren egiten duen bezala. Neodarwinismoaren ikuspuntutik erantzun logikoa litzateke ingurumen berriari egokituriko espezie
|
berriak
sortzea. Baina espezie berri egokitu eta arrakastatsu horiek aldatu zuten poliki poliki bere ingurumen berria beraien hondakinen bidez?
|
|
|
Antzinakoa, nekazaritza inguruko ekonomia bazen, orduan eraikuntza, merkataritza eta industriak indartu ziren eta berauek nekazal ekonomia ere indartu zuten. Ohitura
|
berriak
sortu ziren. Jendea irekiagoa zen, nahiz eta Erromako Eliza indartu.
|
|
|
Zaila da asmatzea horrelako ariketak noraino diren pertsona bakar baten lana ala talde batena, ala bienak. Nolanahi dela ere, pentsa daiteke prozedura berdina erabili dela mitoen eraldaketak jazotzerakoan, adibidez, elementu arrotzak mailegatuz bertsio
|
berriak
sortzen direnean.
|
|
|
Kazetaritza ikasi ondoren freelance bezala egin zuen lan zenbait urtez. Gogorra zen
|
berriak
sortzen ziren lekuetan lan egitea. Hondamendiak eta gerlak zeuden lekuetara joaten zen jendearen egoera tamalgarriak eta zoritxarrak kontatzeko.
|
|
2023
|
|
|
1536ko martxoaren 28an gutuna idatzi zion John Frederiko Hautesleari. Esaten zion aliantza sinatuko zela adostasunerako artikuluak onartzen bazituzten; baina, onartzen ez baziren edo artikuluetan aldaketak egin nahi bazituzten, ez zirela beren elizan arazo
|
berriak
sortzera joango.
|
|
|
Apoptosiaren bidez beharrezkoak ez diren edo anormalak diren zelulak desegiten dira. Haurra garatzen doan heinean, hil egiten dira desagertzeko programatuak dauden zelulak, eta neurona edo sinapsi
|
berriak
sortzen dira. Haurrak ingurunearekin duen esperientziaren arabera gertatzen da garapenaren inaustea.
|
|
|
Horrela, bizirik dirauten zelulen arteko loturak indartu egiten dira. Prozesuan zehar birkonfiguratu egiten da sinapsien arteko komunikazio sarea; alferrikako loturak murriztu eta ingurunera egokitzen diren zirkuitu
|
berriak
sortzen dira. Zirkuitu berriak pertsonaren esperientzietan oinarritzen dira eta haiei esker hobeto egokitzen da ingurunera.
|
|
|
Ugaztunen garunean zelula
|
berriak
sortzea da neurogenesia. Hipokanpoaren giro dentatuan eta alboko bentrikuluetan gertatzen da.
|
|
|
Garuneko zirkuitu sinaptikoak hor egoten dira prest, ikasiko diren gauza askorentzat. Ikaskuntzan sarritan lehendik hor dauden zirkuituak aktibatzen dira; beste batzuetan, zirkuitu
|
berriak
sortzen dira. Zirkuitu batzuk indartu egingo dira, beste batzuk makaldu eta beste batzuk ezabatu.
|
|
|
Lotura
|
berriak
sortzen dira neuronen artean, gaitasunak eskuratu ahala eta oroitzapenak eratu ahala. Neuronen arteko loturak desagertu egiten dira, berriz, erabiltzen ez direnean edo indarberritzen ez direnean.
|
|
|
Amak eta amonak mutante bat sortu zuten, izainaren eta ipurtargi emearen geneak uztarturik, eta munstrotxoari" izainargi" deitu zioten. Izainaren aldetik zegokion joeragatik, historian beti izan duen rola betetzen jarraituko zuen, hots, odola xurgatuko zuen, tronbo edo odolbilduetan odola ez buxatzeko, eta odol konexio
|
berriak
sortzeko, besteak beste. Aldi berean, ipurtargien geneek emandako organo fotogenoekin argia sortuko zuen, prozesu kimiko txundigarri baten bidez. Argi hura, behin behar bezalako potentzia lortuta, energia bihurtuko zen.
|
|
|
Prozesu sortzaile horri esker, pertsonak eutsi egiten dio bere malgutasun kognitibo eta konduktualari (Belzung eta Wigmore, 2013). Plastizitate morfologikoari esker, neurona
|
berriak
sortzen dira. Plastizitate funtzionalari esker, sinapsi berriak sortzen dira eta sinapsi zaharrak indarberritzen dira.
|
|
|
Plastizitate morfologikoari esker, neurona berriak sortzen dira. Plastizitate funtzionalari esker, sinapsi
|
berriak
sortzen dira eta sinapsi zaharrak indarberritzen dira. Helduaren sinaptogenesia hipokanpora eta usaimen sistemara mugatzen dela badirudi ere, sinaptogenesia eta sinapsien aldaketa funtzionalak eskualde kortikal eta subkortikal guztietan gertatzen dira.
|
|
|
Norbere argitasuna eta azkartasuna erakutsi behar zen, sorpresa intelektuala sortuz. Ideien artean erlazio
|
berriak
sortzea zen kontua, gehiagotasuna, mespretxua edo erasoa agertzea baino areago. Ingenioa eta umorea inkongruentziaren nozioan oinarritu ziren.
|
|
|
Prozesu sortzaile horri esker, pertsonak eutsi egiten dio bere malgutasun kognitibo eta konduktualari (Belzung eta Wigmore, 2013). Plastizitate morfologikoari esker, neurona
|
berriak
sortzen dira. Plastizitate funtzionalari esker, sinapsi berriak sortzen dira eta sinapsi zaharrak indarberritzen dira.
|
|
|
Plastizitate morfologikoari esker, neurona berriak sortzen dira. Plastizitate funtzionalari esker, sinapsi
|
berriak
sortzen dira eta sinapsi zaharrak indarberritzen dira. Helduaren sinaptogenesia hipokanpora eta usaimen sistemara mugatzen dela badirudi ere, sinaptogenesia eta sinapsien aldaketa funtzionalak eskualde kortikal eta subkortikal guztietan gertatzen dira.
|