Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 9

2019
‎Nagusiak azukrearekin du zerikusia. Gauza bat da frutetan berez dauden azukreak hartzea, mastekatzea, eta beste bat, oso bestelakoa, azukre biltegietako azukre horiek askatu eta edan. Gure organismoak ez ditu berdin jasotzen eta berdin prozesatzen ditu.
2020
‎Legeriak eskatzen du elikagaien nutrizio etiketan “azukre” gisa agertzea azken produktuan dauden azukre sinple guztiak (monosakaridoak eta disakaridoak, polialkoholak izan ezik). Hau da, elikagaian berez dauden azukreak eta industriak fabrikazio prozesuan gehitzen dituenak batzen dira. Adibidez, azukre erantsirik gabeko jogurt natural batek 5 g laktosa, esnearen azukre sinplea, izango ditu.
‎Jende askok uste du tomate frijituak azukre erantsi asko duela, eta horregatik uste du gaizki interpretatzen direla etiketak eta, zehazki, nutrizio informazioa. Atal horretan ez dira bereizten elikagaietan berez dauden azukreak (tomateak dituenak, adibidez) eta produktua egitean gehitutako azukreak. Azken horiek mugatu genituzke (Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatzen du egunean 50 gramo baino gehiago ez kontsumitzea).
‎Gaiztoak, erantsiak, kontrolatu eta saihestu behar ditugunak. OMEren aburuz, “fabrikatzaileek, sukaldariek edo kontsumitzaileek elikagaiei gehitzen dizkieten monosakaridoak eta disakaridoak dira, baita eztian berez dauden azukreak, xarabeak, fruta zukuak eta fruta zukuen kontzentratuak ere (zukuak) ”. Erakunde medikoak gomendatzen du, bai helduentzat bai haurrentzat, azukre libre horien kontsumoa “guztira hartzen den kaloria kopuruaren %10 baino gutxiagora” murriztea.
2022
‎azukre libreen definizioa ezarri zuen, horrelako zalantzak argitzeko. 2018an argitaratutako artikulu baten arabera, frutetan berez dauden azukreak, beren osotasuna aldatzen duen prozesatu baten eraginpean daudenak, azukre libretzat hartzen dira, prozesu horretan zelulen egitura hondatu egiten baita. 2019ko txosten batean, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) onartu zuen Erresuma Batuko erakundearen interpretazio hori “azukre libreen definizioaren hedapen eta interpretazio logikoa” dela.
‎Fabrikatzaileak, sukaldariak edo kontsumitzaileak etxean gehitutako monosakaridoak eta disakaridoak. Atal honetan sartzen dira, halaber, eztian berez dauden azukre libreak, siropeak, zukuak eta fruta kontzentratuak. Azukreak, guztira.
‎Azukre kopuru osoa, landareen eta esnearen (laktosa eta galaktosa) berezko azukreak eta erantsiak barne. Atal honetan, eztiari, siropeei eta fruta zukuei berez dagozkien azukreak ere sartzen dira. Gozagarri akalorikoak edo gehigarri gozagarriak.
‎Azukre erantsirik gabeak ez du esan nahi azukrerik ez duenik «Azukre erantsirik gabe» aipua araututa dago, eta egin daiteke baldin eta elikagaiari ez bazaio azukre sinplerik gehitu, ezta bere propietate gozagarriengatik erabilitako osagairik ere. Lehengaietan berez dauden azukreak dituenez, nahitaez aipatu behar da “berezko azukreak ditu”. Azukre erantsirik ez duen arren, kopuru handia ematen du azukre libreak jatorria fruta zuku kontzentratuak. Zukuen eta antzeko edarien azukreak azukre asketzat hartzen dira, eta horien kontsumoa, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera, gehienez ere 25 g/ egun izatera mugatu behar da.
‎Azukre erantsirik gabe, baina azukre askorekin “Azukre erantsirik gabe” aipua araututa dago, eta elikagaiari azukre sinpleak (monosakaridoak eta disakaridoak) eta propietate gozagarriengatik erabilitako osagaiak gehitu ez zaizkionean egin daiteke. Lehengaietan berez dauden azukreak dituenez, nahitaez aipatu behar da “berezko azukreak ditu”. Azukre erantsirik ez duen arren, azukre sinple ugari ematen ditu.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia