|
2000
|
|
|
Galdera hurrengoa da: lazgarrikeria, nolabait esan, Beltaneko su jaialdiaren ohiturari
|
berez
dagokio, duela ehun urte bezala, edo jaialdia lazgarria da bakarrik bere jatorriaren hipotesia egia izanez gero. Nire ustez, argi eta garbi, egungo ohitura modernoaren barruko izaera berez da lazgarrikeria iruditzen zaiguna, eta giza sakrifizioei buruz ezagutzen ditugun gertakariek ohitura ikusteko bidea besterik ez dute erakusten.
|
|
2001
|
|
|
Deskribapena: Kaoba kolorekoa, anbar tonuak, Xerezko Ozpinari
|
berez
dagokion intentsitatearekin.
|
|
|
Deskribapena: Kaoba kolorekoa, anbar koloreko islak, Xerezko Ozpinari
|
berez
dagokion intentsitatearekin.
|
|
|
Deskribapena: Marroi kaoba kolorekoa, tonu berdexkak, Xerezko Ozpinari
|
berez
dagokion intentsitatea baino nabarmenxeagoa.
|
|
|
Denetan apalena. Kaoba kolorekoa, anbar islak eta Xerezko Ozpinari
|
berez
dagokion intentsitatearen araberakoa.
|
|
|
Bigarren onena. Kaoba kolorekoa, anbar tonuak, Xerezko Ozpinari
|
berez
dagokion intentsitatearekin.
|
|
|
Deskribapena: Marroi kaoba kolorekoa, okre tonuak, Xerezko Ozpinari
|
berez
dagokion intentsitatea baino nabarmenxeagoa.
|
|
|
Azken bi alderdi hauek, lata irekitakoan ikusten dena adierazten dute: ontzian hutsuneak dauden, kolorea uniformea eta atunari
|
berez
dagokiona den, puntu edo marka gorririk nahiz kolore arrarorik atzematen den, etab.
|
|
|
Interneti
|
berez
dagozkion elkarregintza ezaugarriak web gune honetan ere agertzen dira.
|
|
|
Bitamina hori
|
berez
dago animalia jatorriko elikagaietan soilik.
|
|
|
Hala ere, bi arlo nagusi bereizten jarraitzen dute: lehenengoa Estatu Batuei eta Latinoamerikako herrialde batzuei dagokie, eta bertan, elikagai gehigarrien kontzeptuaren barruan, Direct Food Additive ren nozioak (gehigarriei
|
berez
dagokiena) eta Indirect Food Additive (kutsatzaileei dagokiena) batera daude. Bigarrenik, Europan eta zehatzago Europako Erkidegoan, Codex Alimentarius Mundiren orientazioei jarraitzen zaie.
|
|
|
Diruz eta kemenez Bizkaia bada ere bihotz horren bihotz, ez zaio beste hainbeste gertatzen hizkuntza aldetik. Osorik euskaldun ez delako (Bilbo euskaldun baino erdaldunago delako duela berrehunen bat urte), bazter euskalkia delako bertakoa eta Bilbok kultura gaietan, euskaldun guztion ezerezaren neurrian ere, ez duelako
|
berez
zegokion lekurik hartu. Zergatik, beste batean aztertu, Pelay Orozkok inoiz egin duen galdera hutsaletan ez baitut gelditu nahi.
|
|
2002
|
|
|
Horren arrazoi gisa, hezkuntzapraktiko klinikoa eskaintzeko eskualde desberdinetako ospitaleetan erabilgarriakdiren lekuak daude. Numerus clausus horiek ez dira berdinak eskola guztietan.Horrela, Leioako Erizaintza Eskolan sartu ahal izateko gutxieneko nota Donostiakoa baino altuagoa denez, nota altua lortu arren Leioako Eskolan onartuakizan ez diren Bizkaiko ikasleek Donostiako Erizaintza Eskolan matrikulatzen dira, euskaldunei
|
berez
legokiekeen portzentajea beheratuz. Beraz, bi hitzetan esanda, defacto pairatzen ari dira barruti konpartitua.
|
|
2003
|
|
|
Depresioaz ari garela, bi maila bereizten dira, funtsez: endogenoak gizakiari
|
berez
dagozkion osagaiak (are genetikoak ere) dituena; exogenoa, aldiz, kanpo faktoreek eragindakoa da.
|
|
|
Bi pertsonen arteko mezu trukatzean, hanka sartuko ez bada, begia argi ibili behar delarik, are eta arreta handiagoz jardun banaketa zerrenda (gai jakin bati buruzko posta mezuak partekatzen dituzten internauta taldea), albiste talde (newsgroup) edo eztabaida foro bateko kide izatean: horrelakoetan, posta elektronikoari
|
berez
dagozkien arauez gainera beste batzuk ere bete behar dira, hauek urratzeak taldetik kanporatzea ondorioztatuko lukeelako.
|
|
2004
|
|
|
Hobe dugu elikagai izoztuari
|
berez
dagozkion gogortasun eta trinkotasunik gabekoak zokoratzea.
|
|
|
Euskal Herrira etorri diren espainol eta frantsesek zer nolako harremanak izan dituzte eta dauzkate bi Estatu horien nazio politikarekin? Auzi irristagarri honek izan al du euskal arazoaren luze zabaleko gogoeta saioetan
|
berez
zegokion tokirik. Edo, interpretazio eta susmo gaiztoak pizteko beldur, zingira arriskutsuetan lokaztu aurretik, isilik egotea erabaki dugu euskaldunok? 75
|
|
|
Keztatzearen ondorioak arrainean Nutrizioaren ikuspegitik, arrain ketuek ketu gabeko arrainean dauden ia elikagai guztiak, proteina edukia izan ezik, desnaturalizazioa gertatzen baita proteinak beroaren bidez (non ez den keztatzen hotza, 30 °C tik behera). Gainera, entzima proteolitikoak arrainari
|
berez
dagozkion proteinak degradatzen dituzte. Desnaturalizazio hori eta proteina degradazioak eragin onuragarria du arraina, haragia askatzen baitu.
|
|
|
Toxikotasuna inguruneko beste parametro batzuen araberakoa da, adibidez, fosforoaren eta uraren nitrogenoaren artean egon daitekeen erlazioa. Toxinak alde batera utzita, molusku bibalbioak kontsumitzeari
|
berez
dagokion beste arrisku faktore bat itsaskietan aurki ditzakegun bakterioak dira, eta bereizten ditugu itsas inguruneko bakterioak edo bakterio autoktonoak eta itsas ingurunekoak ez diren bakterio aloktonoak. Bi taldeetan bakterio patogenoak aurkitzen ditugu.
|
|
|
" Gizajoa" errukituko zitzaion gero, Marckendako
|
berez
baitzeuden kontraesanean homosexualitatea eta herrian bizitzea, bere eskuetara ailegatu aurretiko Carlos hura babesteko alferrikako nahian.
|
|
2005
|
|
|
Irentsitako sodio gehiena elikagai prozesatuetatik dator: guztiaren %70 Gainerakoa elikagaietan
|
berez
dagoen sodiotik (guztiaren %10) eta janariari nahierara gehitzen zaion gatzetik dator (%10 inguru). OME bezalako erakundeen helburua da herritarrek kontsumitzen duten sodio kopurua murriztea, egunean 5 g gatz izatera iritsi arte.
|
|
|
2 Behin edo behin justizia egozten bazaie animalia zentzugabekoei, modu desegoki batez egiten da, eurengan ikus dezakegun arrazoimenaren itzal edo aztarnaren bidez. Hainbatez, zuzenbide naturalaren barruko egintzak, bai beste animaliekin batera erkide zaizkigunak, hala nola ondorengoen heziketa, bai guri
|
berez
dagozkigunak, hala nola Jainkoa gurtzea, ez dira esanguratsuak zuzenbidearen izaeraren ikuspegitik.
|
|
|
Urte batzuk geroago, adineko Grotiusek, aldiz, laikotu egiten du zuzenbidearen iturria, giza arrazoimenak ez baitu haren aburuz Jainkoaren premiarik zuzenbidea sortzeko.
|
Berez
dago horretan zuzenbidearen lehen iturria, giza arrazoimenak sorturiko moralitatean datza zuzenbidearen bizkarrezurra eta hari nagusia:
|
|
2006
|
|
|
Hortaz, eskupekoa utzi ala ez utzi, zalantza izanez gero eta hori derrigorrezkoa ez bada, ahalegin zaitez propina horrek
|
berez
dagokion funtzioa berreskura dezan: ase zaituen zerbitzua saritzea, alegia.
|
|
|
Gordailuzain administratzaileak zainduko du abereek euren motari
|
berez
dagozkion produktuak herriko inguruabarren arabera eman ditzaten, eta abere horiek artatu nahiz gehitzeaz arduratuko da.
|
|
|
Arrazionalizazio sozialaren prozesuak bere hastapenetik dirudi kontraesankorra, baina ikuspegi hori ekintza komunikatiboari
|
berez
dagokion kontzeptuazioa erabiliz bakarrik erdiesten da. Kontraesan hori bi arrazionalizazioen artekoa da:
|
|
|
Gizarte tradizionalean ordena aldaezina zen. Jaiotzatik jasotako posizioa betetzen zuten gizabanakoek, eta pertsona bakoitzak
|
berez
zegokiona zeukan. Eta horrekin kontent egon behar.
|
|
|
Hain liluraturik nengoen, ez baitzitzaidan hitzik ezpainetaratu, are gutiago entzun berri nuenari
|
berez
zegokion ihardespena: " noren eitea, ordea?".
|
|
|
Historikoki honela izan ez bada ere, nazioak ez daude baldintza hauetatik salbu. Buchananek ‘What’s So Special About Nations? ’ artikuluan azaldu bezala, ez dago ukatzerik nazioek sezesiorako eskubidea eduki dezaketela, baina bai, aldiz, eskubide hori nazioei
|
berez
dagokiela esatea, gatazka baten konponketa gisa ulertu gabe eta tartean inolako negoziaziorik egon gabe (1996: 308).
|
|
2007
|
|
|
Ur minerala naturaz
|
berez
dauden edo gizakiak sortarazitako iturrietatik ateratzen da lur azalera, eskuarki, horretarako eginiko zuloetatik.
|
|
|
Legeak lanbide erakundeak arautuko ditu, erakundeok laguntzen badute eurei
|
berez
dagozkien interes ekonomikoak defendatzen. Haien barne egiturak eta jardunbideak demokratikoak izan dute.
|
|
|
Horrenbestez, kultur fronteak ez dira bakarrik borrokaguneak, egunerokobizitzan zentzua sortu, gauzatu eta nagusitzeko languneak dira, baina maizgizakiari
|
berez
dagokion langintza hau gatazka bihurtzen da. Talde gehienek, antza, beren ustez eta irudiz errealitatea dena errealitate bakarra dela uste dute, etahala ez denean ere, hau da, errealitateari buruzko iritzi aniztasuna onartzen deneanere, nork bere iritziaren alde egiten du lan.
|
|
|
Puntzioa egiten duenak trebetasuna behar du, eta dosiak eta eman beharreko printzipio aktiboaren mota ondo ezagutu behar ditu. Mota honetako jarduera inbaditzaile orori
|
berez
dagokion arriskua izan arren, beste metodo batzuekiko abantailak nabarmenak dira. Printzipala eta baloratuena da minaren arintze segurua ematen duela, sendagai dosi minimoekin, anestesia orokorrarekin baino askoz txikiagoa, eta edozein adinetako pazienteentzat eraginkorra dela.
|
|
|
Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeak (FAO) eta Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) elikagaien arauei buruzko programa bateratu bat aurkeztu diote Elikagaien Kutsatzaileei buruzko Codex Komiteari. Bertan, elikagaietan
|
berez
dauden kutsatzaileen eta substantzia toxikoen lehentasunen zerrenda aurkeztu dute, eta, horretarako, elikagai gehigarrietako adituen (JECFA) FAO/ OMS Batzorde Mistoaren ebaluazioa proposatzen da. Kutsatzaile organikoak Stockholmeko Hitzarmena 2004an jarri zen indarrean, eta kutsatzaile organiko iraunkorren (COP) aurrerapena geldiarazteko nazioarteko proiektu handienetako bat da; besteak beste, dioxinak eta furanoak.
|
|
2008
|
|
|
Analisi metodologiari
|
berez
dagokion akats margena konpentsatzeko eta emaitzarekiko fidagarritasuna bermatzeko, adierazitakoa baino %30 gutxiago ez daukatenak ez dira zuzentzat jotzen.
|
|
|
Erostunek aurretiaz emaniko diru kopuruak kontu berezi batean sartuko dira, sustatzailearen jabetzako fondo guztietatik aparte; honek, etxegintzari
|
berez
dagozkion gastuei aurre egiteko bakar bakarrik erabili ahal izango ditu fondo horiek.
|
|
|
Austerren lana justifikatze aldera, amaierarako zerbait indartsua utzi nahi zuela esango dut. Baina, aitor dezadan, ez dirudi pasarte horri
|
berez
dagokion tokia denik. Halaber, liburuaren lehen zatian, inolako arrazoirik gabe, autoreak kontatzen dituen beste hainbat narrazio independentek ere zalantzak sortzen dizkidate.
|
|
|
Horretarako, emaitza zehatz batzuk lortzea espero dute. Habitatei dagokienez, batetik, Aiako Harriko pagadi eta hariztien egoera hobetu nahi dute, eta, bestetik, kanpoko zuhaitzak landatuta dauden eremuetan
|
berez
dagozkien espezieak sartzen joango dira, kanpokoak moztu ahala. Bestalde, interesa duten espezieen (bereziki Soldanella villosa loredun landarea, Trichomanes speciosum iratzea eta Galemys pyrenaicus muturluze piriniarra) habitatak babestu eta zaintzeko asmoa dute, eta, azkenik, Aiako Harriko zati batzuen jabe partikularren, kudeaketa erakundeen eta gizarte osoaren ezagutza eta kontzientziazio maila handitu nahi dute.
|
|
|
Etsi etsia bainago euskaldunok eta bereziki abertzaleok egin behar genukeen aurreneko lana hizkuntza definizio hori iraultzea dela. Horretarako, noski, hizkuntzari
|
berez
dagozkion lekua eta eragina aitortu behar genizkioke bere luze zabal guztian: hasi gizaki bihurtzen gaituen dohainak dituela aitortzetik eta buka berak eta ez beste ezerk egiten gaituela euskaldun zin egiteraino.
|
|
|
Jatorrizko izaera etnokultura alde batera utzi ez duena, besteak beste, ezin duelako, bere sozializazioaren emaitza delako, gizarteratze eredua hizkuntza eta kultura etnikoan egin dituelako. Alabaina, jatorrizko etorkia duen herritarrak ez du bere berezko identitatearen arabera garatu ideologia nazionalistaren esperientzia, eta
|
berez
zegokionarekin eten egiten du nazio proiektuaren zerumugan. Zerumuga honetan bere herriaren gainetik dagoen nazio estaturen bateko kide sentitzen da, eta estatu nazional horren baitan proiektatzen du bere aberri nahimena.
|
|
|
Horretarako, fruta guztietan
|
berez
dauden konposatu kimikoen familia bat erabiltzen dute, polifenolak deritzona.
|
|
|
Lehenengo aporiari irtenbidea labur garaturik dago IV 1 atalean. Atal horretan Aristotelesek" badena den aldetik eta hari
|
berez
dagozkion atributuak" ikertzen dituen zientzia bat dagoela ezartzen du (1003a21). Zientzia hura berezia da, beste gainontzeko zientzia partikularrek errealitatearen zati bat ikertzen duten bitartean, zientzia hark —jakituria edo filosofia lehena deiturikoak— badena unibertsalki ikertzen du (1003a22); bestela esanda:
|
|
|
Lehen zailtasunari dagokionez, Aubenquek (1987) ikusi du badenaren zientziak bateraezinak diren Aristotelesen hiru tesirekin topo egiten duela: 1) badena den aldetik eta hari
|
berez
dagozkion atributuak ikertzen dituen zientzia bat dago; 2) zientzia oro errealitatearen genero bati dagokio; 3) badena ez da genero bat. Zailtasunari irtenbidea emateko Aristotelesek 2) eta 3) tesien indarra murrizten du, genero bat ez den arren, badenak nolabaiteko batasuna duela argudiatuz, badenaren izateko modu guztiek, azken finean, erreferentzia eta printzipio bakar bat (substantzia, alegia) baitute.
|
|
|
Planteamendu horrekin Aristoteles ez da Ondorengo Analitikoetan ezarritako baldintzekin kontraesanean erortzen, badena den aldetik ikertzen duen zientzia zientzia ez baita frogagarria. Izan ere, Aristotelesen pentsamenduan printzipio frogagarriak (ez kontraesanaren printzipioa edo hirugarrena baztertzearen printzipioa bezala) badenaren berezko atributuak dira, hau da, badenari
|
berez
dagozkion atributuak, baina badena ez da genero bat. Ikusten da filosofoak, badenari buruzko zientzia orobarneratzaile bat eraiki ahal izateko, Ondorengo Analitikoetan ezarritako baldintzak arindu dituela.
|
|
|
Aristoteles, lehendabizi, badena unibertsalki ikertzen duen zientzia bat dagoela frogatzen saiatu da. Zientzia horrek badena den aldetik eta badenari
|
berez
dagozkion atributuak ikertzen ditu (cf. IV 1, 1003a21).
|
|
|
Atalean zehar Aristotelesek baieztapen horren arrazoiak ematen ditu: a) errealitate jakin baten substantzia errealitate jakin horri
|
berez
dagokion zerbait baita, eta ez errealitate anitz baten komuna edo partekatua den ezer. Izan ere, esentzia partekatzen duten errealitateak errealitate bat eta bera dira.
|
|
|
esentzia (to ti en einai) terminoaren esanahia murriztu edo unibertsal (to katholou) terminoaren esanahia murriztu. Lehenengo terminoari dagokionez, badirudi VII liburuaren kasu gehienetan formak unibertsalak direla, gizaki k gizakiaren esentzia, hau da, gizaki guztiei
|
berez
dagokiena adierazten duen zentzuan. Baina zenbait kasutan, badirudi forma edo esentzia modu partikularrean erabilita dagoela; adibidez:
|
|
2009
|
|
|
Tabernei eta jatetxeei
|
berez
dagozkien eta eskatzen ahal zaizkien zerbitzuen artean, ez da ageri besteren ondasunak zaintzea inork eraman ez ditzan (esku telefonoak, poltsak edo arropa).
|
|
|
Etxean arau zorrotzegiak jarriz gero, eta haurraren adinari
|
berez
dagozkion jokabide urratzaileak ere zigortzen hasiz gero, gerta daiteke haurrek ez zigorrik bete nahi izatea, haien iritziz bidegabeak eta neurriz kanpokoak direlako.
|
|
|
Kafe Antzokiak iragan astelehenean ireki zituen ateak. Halere, arazoa konpondu gabe dago, bertako arduradunen arabera, Bilboko Udalak ez baitio Kafe Antzokiari
|
berez
dagokion aforoa izateko aukerarik aitortzen. Azaldu dutenez, segurtasun arazorik ez dago, hemendik lasterrera burututa egongo diren obra batzuen bidez. Gainera, konponbidea erraza da, beraien ustez, eta prest omen daude hitz egiteko.
|
|
|
Iparraldean, arruntena 64 zenbakia eramatea izango litzateke, baina Frantzia osoan egindako galdeketa baten arabera, biztanle guztien %40k
|
berez
dagokiona ez den beste zenbaki bat hautatuko dute, legezkoa baita. Garbi ez dagoena da posible izango ote den Saint Pierre et Miquelongo logotipoa eskatzea (Canarden, Ternuatik 25 kilometrora dagoen uhartedi frantziarra), ikurrina bat ageri den logotipoa duen tokikoa, alegia.
|
|
|
Gaur egun erabiltzen diren plastiko biodegradagarri asko naturan
|
berez
dauden osagaietatik sortzen dituzte. Batez ere bi dira plastiko biodegradagarriak egiteko polimeroen iturriak:
|
|
|
Bertzeen agerian janzten eta eranzten, justizia egiten, menekoak gobernatzen, Jainkoarekin mintzatzen, eta abantzu seme alabak egiten. Bertzeen agerian hiltzea
|
berez
zegokion akabantza zen, ororen ikuskizun bilakaturiko bizi batendako.
|
|
|
Eta hala ere, Henrikek ni nahiago. Denek
|
berez
balegokit bezala onartu zuten nire nagusitza, printze lagunen, taldean.
|
|
|
Azalaren erresistentzia, forma edo kolorea funtsezkoak dira patogenorik gabeko elikagaiak bermatzeko. Hegaztiei
|
berez
dagozkien faktoreen arabera haustea edo ez, hala nola, adinaren, elikaduraren edo animaliaren gaixotasunen arabera. Faktore horiek erabakiko dute oskola mehea izatea edo haustura erraztuko duten akatsak izatea.
|
|
|
Animalien ongizateaz gain, oilo batek sortzen duen antigorputz kopurua untxi batek sortutakoa baino askoz handiagoa da. Arrautzak populazioaren zati handi baten eguneroko elikaduraren parte dira, eta, beraz, baita arrautzaren gorringoan
|
berez
dauden antigorputzak ere. Horregatik, IgY antigorputzak kontsumitzearen kontzeptua erraz onar dezake kontsumitzaileak.
|
|
|
Pertsona direnez gero
|
berez
dagozkien eskubideetatik harantzago, kontuan izan behar dugu neurri handi batean geure premia berriak asetzera eta gure gizarte honek dituen hutsune berriak betetzera datozela hona etorkinak. Euskal Autonomia Erkidegoak, azken hogeita hamar urtean? 2006ra arte zehatz esanda?, hogeita bederatzi urtez azpiko 441.000 biztanle galdu ditu, eta 30 urte bitartekoak, aldiz, %33 gehitu dira.
|
|
|
ea inposatzen ari den jarduteko modu uniforme eta bakarra; hots, ea logika kapitalisten zabalkunde hazkor eta globalaren ondorioz, ezartzen ari ote zaigun inongo balore inpugnaziorik onartzen ez duen ekintza ibilbide pragmatikoa. Eta beraz, ea gizakioi
|
berez
dagokiguna kentzen ote zaigun: autonomia, askatasuna, geuk hautaturiko baloreen arabera autogobernatzeko aukera.
|
|
|
Hau da:
|
berez
dagokion balioarekin edota antzinako erlikia gisa hartuta legokiokeena baino handiagoarekin bizitako eta definitutako zerbait ote den aztertzeko.
|
|
2010
|
|
|
Ataunen, aldiz, gehienek euskaraz egiten zutela (eta dutela) kontuan hartuz, ez da harritzekoa eurenari hobeto eustea. Gainera, Tolosako euskara
|
berez
dago estandarretik gertuago (Ataunek badu mendebaldeko euskararen antz handiagoa) eta horrek erraztu zezakeen gazteek euskara batua beraien herriko hizkerarekin gehiago nahastea, muga non den hain argi ez ikusiz.
|
|
|
Nor da ikasleak motibatzeko arduraduna? Irakasleek eta familiek funtsezko zeregina dute haurrek eta gazteek ikasteko duten interesa sustatzeko, baina motibatzeko jarrera horrek zerikusia du ikasleari
|
berez
dagozkion alderdiekin, ez baitute zerikusirik ikasleen testuinguruarekin. Ikertzaileak bat datoz esatean motibazioa etxean eta ikastetxean estrategia egokiak aplikatzen badira gara daitekeen gaitasuna dela.
|
|
|
Aldizkari pedagogikoa eta informatiboa da, eta eskolako osasun eta segurtasun baldintzei buruzkoa. Ikastetxeari
|
berez
dagozkion ingurumen baldintzez gain (haurren zaratak jolastokian, kirol jardueretan, etab.)), leku zaratatsuetan kokatzeagatik nabarmentzen dira hezkuntza eremu asko. Faktore horiek, kasu askotan, ahalegin berezia eskatzen diote irakasleari, zarata horiekin lehiatu behar baitu, ikasleekin eraginkortasunez komunikatu ahal izateko.
|
|
|
Gurekin eztabaidatu duten edota adostasunera heldu diren arlo ezberdinetako kideek baieztatuko dutenez, guk geure kontzientziaren aginduak bete ditugu, ez beste inorenak. Gure kontzientziaren agindupean baino ez gaudelako aldarrikatu gura dugu inori ezin zaizkiola
|
berez
dagozkion eskubideak ukatu. Ez dadila inor froga barik salatu, ez dadila inor bidegabeki atxilotu ez epaitu.
|
|
|
Jatetxera bidean, gertatu berri zitzaiona Aitziberri nola kontatu pentsatuz joan zen Julen; hitzak aukeratzen, neurtzen; neska izutu ez baina, aldi berean, gertaerari
|
berez
zegokion larritasuna aitortuz. Bazekien asteburu erromantikoa pikutara joango zela, baina lekuz kanpo zeuden plan erromantikoak halako egoeran.
|
|
|
Nahiz eta azken urte hauetan goraldia izan duen, ez dago
|
berez
dagokion edo egon lukeen mailan. Hamarraldiko punturik garaiena, gainera, 2005ean izan zuen, eta ez aurten.
|
|
|
erkidego horretan ez dago jurisdikziorik, ezta benetako legegileak izan beharreko indar hertsatzailerik ere. Horrek dakar halako erkidegoetan
|
berez
dagoen perfektutasunik eza, erkidego horrek ezin duelako giza poztasunik eskaini, gizakiek eskatu bezala. Argiago esateko, erkidego horretako kideek ez diote elkarri laguntzen, eta gizarteak elkarlan hori behar du bere helburua erdiesteko edo irauteko.
|
|
|
Gauzak enpirikoki eta arrazionalki aztertzen hasi ziren, magia eta erlijioaren ordez zientzia eta pentsamendu kritikoaren bidea hartzen. Ekonomiaren eta politikaren alorrean ere egitura utilitarioak asmatu ziren, gizakiari
|
berez
zegokion askatasuna eta zoriona bilatzeko. Esklabotza eta fanatismo zaharrak gainditu direla eta Arrazoiaren Sasoian bizi garela uste da.
|
|
|
Bere aurretik beste hainbeste bezalaxe, azken hamalau urteetan. Edo
|
berez
zegoen emakume katuduna egoera animiko sentiberan eta nire hitzak laguntza txikia baino ez ziren izan barruan prest zeraman sentimendua azaleratu zedin. Misterioa izaten jarraitzen du niretzat prozesu honek guztiak.
|
|
2011
|
|
|
Zer gizakia? Bihotz formako zenbatgarren betaurrekoak erostean gainditzen ditu batek gizakiari
|
berez
dagozkion muga biologikoak. Non bukatzen da humanoidea, non hasten robota?
|
|
|
Udalaren eta mankomunitatearen arteko hitzarmenean, bestalde, Lapatxek Azpeitiko Udalari lurren erabileragatik ordaindu beharreko zenbatekoa ere zehazten da. San Markoseko zabortegia itxi zutenetik, Lapatx
|
berez
dagokiona baino" ia bederatzi aldiz zabor gehiago" jasotzen ari da. Lapatx Udalaren lurretan egonik, bertan sartzen den hondakin tona bakoitzeko kanona kobratzen dio hark enpresari; gutxi gorabehera, 160.000 euro urteko.
|
|
|
Alabaina, ohartu gara emakumezkoen ezaugarri horiek gaizki erabiltzen direla gurea bezalako gizarte militarizatu batean; eta, gainera, aurkari demokratikoek eta bakearen aldeko mugimenduak berak ere eredu patriarkalak errepikatzen dituztela. Hortaz, bada, erabakia hartu dugu gerrari aurre egiteko dugun jarrera jendaurrean azaltzeko, ez
|
berez
dagokigun zeregin' natural' bat balitz bezala, baizik eta jakinaren gainean egonda egin dugun aukera politiko baten modura.
|
|
|
Gerra hasi zenetik, erakunde bakezaleetako kide gehienak emakumeak izan gara. Emakumeek erakunde horietan parte har dezagun normaltzat jotzen da, erkidegoko gainerako pertsonak zaintzea edo haiengatik kezka hartzea, zauritutakoak artatzea, edota babesa eta kontsolamendua ematea emakumeei
|
berez
dagozkien jarduera naturalak direla uste baita. Alabaina, ohartu gara emakumezkoen ezaugarri horiek gaizki erabiltzen direla gurea bezalako gizarte militarizatu batean; eta, gainera, aurkari demokratikoek eta bakearen aldeko mugimenduak berak ere eredu patriarkalak errepikatzen dituztela.
|
|
|
Fikziozkoa den hiri imaginarioan gatazkan arituko liratekeen hiru fikziozko modelo. Donald McNeillek dioenari jarraituz" if we accept that spaces are imagined, socially constructed, and endleslly represented and consumed, then we cannot assume that" Europe" has an pre existent identity" 39, esan genezake Bilbok ez duela
|
berez
dagokion identitate aurre ezarritako bat. Ezta berez, jatorriz, tradizioz eta aurrez ezarririk datorkion hiri imaginario bat.
|
|
|
Gainera, horrelakoetan, konparaziorako joera handia dugunez, fase terminalean dauden hizkuntza batzuen egoera oraindik ere nolabaiteko bizitza dutenekin alderatuz, azken hauek
|
berez
dauden baino egoera askoz hobean daudela deritzogu sarri. Etxean bertan daukagu, inora gabe, ohitura txar hori:
|
|
|
Orain, nire identitate etnikoaren jakitun, ikasitakoa, jaulkitzea? dagokit eta
|
berez
dagokidan erara ikasketak berrastea nire kulturaren balio material eta materialgabeak ulertzeko. Azken batean, nire kontzientzia naizenetik edo garenetik pasiboki bereizten duen alienazioa ez onartzea da xedea?
|
|
|
Arazoa, ordea, egon badago, eta hori aski jakina da: munduko edozein tokitan, milaka herritan, jatorrizko hizkuntza erabiltzeko debekua eta eragozpena indarrean baitago. Bateko, dagokien hizkuntza propioa erabiltzea eragotziko zaie gutxiengoei; besteko, berriz, ezin izango dute eskubidez zor zaien eta
|
berez
dagokien biziera soziolinguistikorik egin. Eragozpena lege, gehiengoaren izenean.
|
|
|
Lehen sektoreari
|
berez
dagozkion jarduerak gogoko eta gustuko dituztenak animatu egiten ditu Endikak Itsasmendikoi ren nekazaritza, itsaso eta arrantza eskoletan izen ematera.
|
|
|
Izadian
|
berez
daude" dragoiaren zain" horiek bizirik, berez daude erne, eta margolariari dagokio oihalaren edo paperaren gainean ere, bere horretan pizteko lana. Izakiei oro, giharrak balituzte bezala, irrada, dardarka diharduen indarra igarri behar zaie.
|
|
2012
|
|
|
Garrantzitsua da hedabide horiek norbere hizkuntzan izatea? ...epresentazio publiko hori kontrolatzeko, komunitate bereko beste kideen ideiak, ikuspegiak eta arazoak ezagutzeko, eta, ondorioz, Gu aren ideia komunitate horren baitan sendotzeko. eta komunitaterik gabe, ez dago hizkuntzarik. eta komunitatea ahula bada, edo elkarren arteko harremanak eskasak edo soilik norabide bakarrekoak baldin badira, edo bakarrik maila batekoak, orduan hizkuntzak galtzen ditu
|
berez
dagozkion esparruak. eta harremanak indartsuak izanda ere, hizkuntz ordezkapena gertatu bada, hau da, harreman hori beste hizkuntza batean egiten bada, komunitatea jada ez da lehen zena: beste komunitate batez hitz egiten ari gara. hedabideek lagundu dezakete hizkuntz ordezkapen hori gerta ez dadin, hariak luzatzen dituztelako hiztunen artean, eta hari horiek ugariagoak eta sendoagoak bihurtzen dituztelako. hedabideak, halaber, funtsezkoak dira hizkuntza arautzeko, trinkotzeko eta sendotzeko.
|
|
|
Amaitu nuenean, eta aurrekoan bezalaxe itzuli egin zitzaienean nire hitzaldiaren funtsa han zeuden gainerakoei, hizketaldi ederra izan zuten beren artean hango hizkuntzan, eta ez batere barrerik gabe nire kontura. Azkenean, nire interpretari izandako zaldun berberak esan zidan zenbait hutsegitetan zuzentzeko erregutzen ziotela besteek, giza izaerari
|
berez
dagokion zentzugabekeriaz egin bainituen huts haiek, eta aitzakia horrengatik erantzukizun txikiagoa nuela haien ustez. Struldbruggen espeziea herri haren bereizgarri zela, ez baitzegoen halako jenderik Balnibarbin edo Japonian, non izana baitzuen bere Maiestatearen enbaxadore izateko ohorea, eta han konturatu zela bi erresuma haietako jendeak nekez sinesten zuela hori gerta zitekeenik, eta lehen aldiz gaia aipatu zidanean azaldu nuen harriduragatik nik ere gauza guztiz berritzat eta oso sinesgaitzat hartzen nuela iruditu omen zitzaion.
|
|
|
Baditut neure arrazoiak pentsatzeko Maiestatearen bisita honek aukera eman ziola Flimnapi nire kontra gaizki hitz egiteko bere jaunari. Ministro hura beti izan zen ezkutuan nire etsai, nahiz eta, itxuraz, haren izaera ozpintsuari
|
berez
zegokion baino zurikeria handiagoz erabiltzen ninduen. Bere Altxortegiaren egoera kaskarra agertu zion Maiestateari; behartua zegoela dirua beherapen handiz hartzera; Haziendako baloreak gutxienez ehuneko bederatziaren azpitik zebiltzala paretik behera; Maiestateari milioi eta erdi sprug (haien urrezko txanponik handiena, dilista txiki baten tamainakoa) baino gehiago kostatu nintzaiola; eta, guztiaren ondorioz, komenigarria izan zitekeela Enperadorea lehen aukeraz baliatzea ni handik bidaltzeko.
|
|
|
Estatuari
|
berez
dagozkion irizpideak edo baldintzak agertzen dituen nazioartekotesturik argiena Montevideoko Konbentzioa da. 1933ko Montevideoko Konbentzioak, estatuen eskubide eta beharrak ezartzen dituenak, estatua definitu eta estatalitatebaldintzak zerrendatu ditu.
|
|
|
–Nahita ere ezin izan ziotela
|
berez
zegokion duintasuna erauzi erakusteko modu bat litzateke, gehitu zuen semeak.
|
|
|
" onestasun eza" demokrazian bertan," demokrazia" nozioaren baitan dago inskribatuta jada; hots: demokrazia halabeharrez eta
|
berez
dago jada" ustelduta". Korrupzioa, horrela, (edo baita biolentzia ere) ordena politiko demokratikoaren izaeran bertan kokatzen da.
|
|
|
Beraz, heinak berezitu behar ditugu. a) Alderdi nazionalisten arteko konpromezuaren oinarria, gehienek onartuta. b) Oinarrizko eskubide gisa, Euskal Herriari
|
berez
dagokiona, denak ados. c) Baina nola gauzatu. Hortaz mintzatzen diren denek diote plebiszitu gisa eta orain obratzekoa, erokeria dela, jai dugula (Nafarroan, Iparraldean, Araban, Bizkaiaren parte handian, ezetzak irabaziko...).
|
|
2013
|
|
|
Diru hori lan istripuak eragozteko eta lan osasuna hobetzeko deialdietarako erabili behar dela dio deialdiak. Historikoki, EAJren menpeko gobernuek ez dute diru hori eskatu izan, Eusko Jaurlaritzari
|
berez
dagokiola uste izan baitute. Jarrera hori sostengatu dute ELAk eta LABek ere:
|
|
|
whgrad Betebeharrak, zenbat dira asko? Betebeharrak ikasleei
|
berez
dagozkienak dira. Baina zer neurritan?
|
|
|
Gizakiari
|
berez
dagokio gantz eta azukre ugariko elikagaiak aukeratzeko joera; izan ere, historiaren beste une batzuetan bizirik irautea izan da horren arrazoia
|
|
2014
|
|
|
ez da arraza indoeuropar, nobleei?
|
berez
dagokiena.
|
|
|
Ozonoa. Hiru oxigeno atomoz osatutako molekula, atmosferako goiko geruzetan
|
berez
dagoena. Aplikazio industrial asko ditu ozonoak, eta hura atmosferara lurrazaletik gertu askatzea kutsatzailea da.
|
|
2015
|
|
|
sexuen egintza. Eta balio horrekin bat egitea garrantzitsua bada, sexual abizena duena heziketak
|
berez
dagokion balio espezifiko horrekin bat egin luke. Bestela, besterik gabe, osasun edo gizarte heziketaz hitz egin genezake.
|
|
|
Badiaren industriala utzi gabe, Trintxerpe aldera hartu eta, sigi saga labur baten ondoren, laurogeigarren hamarkadatik berrikuntzarik ezagutu ez zuela zirudien lantegi baten aparkalekuan geratu zuten autoa.
|
Berez
zegoen iluntasunari itzal gehigarriak eransten zizkion zuhaitz baten azpian.
|
|
|
Ez dago zertan onartu teknologien bigarren mailako elementuak garenik, efektu kolateralak, hartzaile hutsak?, teknologia ez baita hor
|
berez
dagoen beharrezko zerbait. Gauzak hala ikusiko bagenitu, deterministak izango ginateke, eta determinismoak ez ditu mapa onak diseinatzen teknologiaren eta gizakion mundu komuna ulertzeko.94
|
|
|
ihardesten dio. Bizitzari
|
berez
dagokion zahartzeak ez du haurtzaroa zein heldutasuna, gainditzen?: beste mundu bat da, aldaketa jauzi bat da.
|
|
|
Kontrol biologiko naturala, neurri baten, nekazaritzako ekosistema guztietan gertatzen da, baita sinplifikatuenetan ere. Fauna lagungarri autoktonoa(= zonaldeko berezko etsaiak) da eremu bakoitzean
|
berez
dagoena, bat bateko jokabidea duena. Zenbat eta tratamendu kimiko kopuru txikiagoa aplikatu, orduan eta hobeak dira haren kopurua eta jarduna.
|
|
|
Historikoki larriak izan ez diren izurriteak, esaterako, hostoen meatzaria, normalean parasitoideek eta laborantzetan
|
berez
zeuden beste etsai batzuek kontrolatuta egon direnak. Halere, kontrol biologikorako agente hauek intsektizidak aplikatuz akabatu diren laborantzetan, orrien meatzaria bigarren mailako izurrite serio samarra bilakatu da.
|
|
|
Leku batean
|
berez
dauden harrapariek, parasitoek eta patogenoek balizko izurrite eta patologien hainbat kontrol maila eskaintzen dituzte, egoeraren arabera. Berezko kontrol desegokia dagoen laborantzetan, neurri gehigarriak har daitezke etekina hobetzeko.
|
|
|
Fauna lagungarri autoktonoa: zonalde bakoitzean
|
berez
dagoena, bat bateko jokabidea duena; aplikaturiko tratamendu kimiko kopurua zenbat eta txikiagoa, orduan eta handiagoak haien kopurua eta jarduna.
|
|
|
Erreportajeak kazetaritza narrazioa planteatzeko modu berria plazaratu zuen. Hasteko, ohiko paperezko euskarritik, publiko xedea
|
berez
dagoen tokira lekualdatu zen. Jokaldi bikaina, irakurleen artean izugarrizko arrakasta lortu baitzuen, bai eta kritikaren onespena lortu ere (2013ko Pullitzer Saria62).
|
|
|
Ala euskarazko irakurleen unibertsoaren araberakoa? Edo
|
berez
badagoen irakurle potentzialaren ezaugarrien araberakoa. Bi unibertsoak diferenteak dira, ez datoz parean.
|