2004
|
|
Alabaina, zer dakigu xuxen gaur Euskal Herri honetan gurutzatzen diren nortasun desberdinez? Euskaldunak direnek nola sentitzen dute beren burua, nola bizi dute
|
beren
euskaltasuna. Euskaldunak ez direnek kultura praktikak dituzte eta nolako pertzepzioadute hemengo hizkuntzaz eta kulturaz?
|
2007
|
|
Edo beste gisan erranik euskararen geroaz bost axola dutenak. Kontsumo jendarte honetan ez dute euskararen beharrik, haien ustez euskaldunak dira eta
|
beren
euskaltasunaren bizitzeko bizi zedarriak badituzte: astearte gauero trinketera doaz lagunekin pala antxa partida egitera eta gainera gorputza zaintzen dute honi esker!; urtero Astigarraga edo Hernaniko sagarnotegi batera doaz lagun talde handian eta maite dute poteatzea.
|
|
Izan ere, nekatu egin nintzen abizen kilometriko hura aditzean, maratoia jokatutakoan baino gehiago. Batzuek ez dakite zer egin
|
beren
euskaltasuna frogatzeko eta, abizenaren ordez, hitz korapiloa onartzen dute. Hitza merke erosten dute eta garesti saldu, etekin ona ateratzeko.
|
|
Edukiek, berriz, bidaia poetiko bat eskaintzen diote bisitariari euskal munduen bihotzean, kulturaren, ekonomiaren, geografiaren eta sozialaren bidez. Baina, oroz gainetik, bi gauza nahi nituzke azpimarratu: alde batetik, jendeen lekukotasun ugari agertzen da erakusketa horretan, garrantzitsua iruditzen baitzaigu lehenestea, euskaldunek —eta bertzeek— nola bizi duten
|
beren
euskaltasuna edo kultura eguneroko bizian, bai hemen, bai munduan gaindi; eta bertzetik, filmen bitartez, askatasun osoa eman diegu gazteei, beren ikuspegia ager zezaten euskal mundu horietan gaindi.
|
2008
|
|
Aitatxi ez zen solas handikoa, ez zuen askorik esaten… Hamahiru hamalau urte nituela hil zen eta arrasto batzuk besterik ez ditut gogoan. Baina ziur dakit kontziente zirela, jakitun,
|
beren
euskaltasunaz. Etxea Euskal Herriko gauzakiz beteta zeukaten.
|
2009
|
|
Beraz, Enrique de Bilbaok hartutako jarrerak (Euskal Erriakoak abertzaletzat hartzea eta, ondorioz, horien aurkako kanpaina egitea) ondorio zuzen bat ekarri zuen, Euskal Erria euskal etxeko kideek
|
beren
euskaltasun kulturala areagotzea, bi euskal etxeen arteko ezberdintasunak areagotuz. Hala ere, bi euskal etxeen arteko harremanak, denboraren poderioz hobetuz joan ziren.
|
2014
|
|
Ez du euskal kulturgintzak estatuen kultur politiken eskarnioz egin ‘eliteko’ ordezkaritza baten beharrik; ez du ere
|
beren
euskaltasunarekin arazoen konpontzeko beste gisako helburuak dituztenez arduratzerik. Belaunaldi desberdinetan badira musikari, kantari, dantzari, antzezle, dendari, margo marrazkilari, bideo egile, bertsolari, idazle, argi, soinu egile... euskaldunak.
|
2021
|
|
Beharrik ere, garai guzi horretan izan ditugula apez euskaldun kartsu batzuk, munduari, gaurkotasunari eta Euskal Herriari irekiak,
|
beren
euskaltasuna ahalkerik gabe aldarrikatzen dutenak, lagun proximoari eskua zabalduz, batzuk preso egoterainokoan. Moleres Apezpikua ere, etorri berritan bederen, Euskal Herriko errealitatea errespetatzeko xedetan zen.
|
2022
|
|
Zer gisaz? Urbanitateak hegalpean bildurik, Behorlegi edo Sarako burasoek beren haurrak dantza klasikoaren ikastera astean bi aldiz jausten ahal dituzten bezala, (ez da dantza klasikoa trinketea baino urbanoagoa, praktika berria haurra bere asti guzietan herritik kanpoko ‘aktibitate’etara eramatean da nabaritzen), kontra korronte gisa, bizia hirian egin baserritar ume euskaldunek
|
beren
euskaltasunaren garbitasuna jatorrian dute bilatzen, herri bateko lur puska baten izendatzea zaielarik bermea. Lurra lanarekin (2003) tratatu zuen Hiru Punttuk bitxikeria hori.
|