|
2002
|
|
|
Orain, berriro erakutsi du abilezia egokitzaile hori. Mundu hiperkonektatu honetan, gizakiak ikasi egin behar du besteekin ere komunikatzen, ez bakarrik bere inguru hurbilekoekin, inguru hurbiltzat jota hizkuntza
|
bereko
hiztunak, fede bereko sinestunak, nahiz garapen sozial bereko bizikideak?. Gizaki hiperkonektatuak hizkuntzak ikasi behar ditu, baina baita bizitza eredu desberdinak, kultura diferenteak nahiz ideologia kontrajarriak ere.
|
|
|
gizarteak biltzen eta uniformizatzen ditu; bai eta apartatzen ere. Hizkuntza
|
bereko
hiztunak zeinuteria komun oso bat dute munduaz eta zeruaz, errelaz eta irrealaz. Horrek jendea biltzen du, aglutinatzen du.
|
|
2007
|
|
|
Egunerokotasuna eraikitzen duten egoerek hainbat baldintza ezartzen dizkiete hiztunei, adibidez: aurrez aurre dituzten solaskideak hizkuntza jakin batetan gaituak diren ala ez jakitea; hizkuntza
|
bereko
hiztunak izanda, elkarrekin harremanak trinkoak izatea eta ez egotea beste hizkuntza baten harreman sareetan barreiatuta; egoerak ezartzen duen marka linguistikoa tarteko, hiztunak hobesten duen hizkuntzaren aldeko hautua egiteko ahalmena izatea; taldeko kide gehienak hizkuntza horretan aritzeko gai izatea ere (Amonarriz, 1991).
|
|
2008
|
|
|
Jakina, horrek ez du esan nahi, bestelako erabilerarik ezin egon daitekeenik. Esate baterako, puntako ikerkuntza zientifikoa egiten duen laborategi batean herri
|
bereko
hiztun bik lan egiten badute, egiten ari diren puntako saioari buruz, alegia, oso gai berezituaz, era informalean eta beren herriko hizkera erabiliz ari daitezke: komunikazioa ziurtatuta dago, baina sortuko duten berbaldi hori ez da izango zientziaren esparruko ereduzko berbaldia.
|
|
|
Lehendabizi belaunaldika aztertu dira datuak. Hizkera
|
bereko
hiztun biak, heldua eta gaztea, aintzat harturik eta jasotako datuak jorratuz herri horretako aldagarritasun lexikala, morfologikoa eta sintaktikoa zenbaterainokoa den neurtuko da, ehunekotan eta grafiko batean adierazirik. Lehenengo Bolibarko hizkera aztertuko da eta ondoren, Etxebarrikoa.
|
|
2011
|
|
|
Alegia, hiztun batek jakin lezakeela berak hitz egiten duena hizkuntza bat den ala aldaera bat besterik ez den. Skutnabb Kangasen ustez, ordea, hizkuntza
|
bereko
hiztunen intuizioak ezberdinak izan litezke. Esaterako, hiztuna elebakarra ala elebiduna/ eleaniztuna izateak eragina eduki lezake:
|
|
2015
|
|
|
Ikasleen eta lanbide
|
bereko
hiztunen artean ere hizkera bereziak sortzen dira, argotak deitzen direnak. Hiztegia izaten da, gehienbat, hizkera horien bereizgarria, baina osterantzeko ezaugarriak ere baliatzen dira.
|
|
|
Joxe Azurmendiren hitzetan, hizkuntza partikularrak edozer pentsatzeko posibilitatea lirateke; askatasunaren espazioa lirateke. Erlatibismo linguistikoaz ari garenean, garrantzitsua da moldatu eta determinatzearen arteko bereizketa argia egitea, hizkuntza naturalek pentsamendua determinatuko balute, hizkuntza
|
bereko
hiztunek ideia etiko, politiko, estetiko... berdinak izango bailituzkete. Hizkuntzak, kasu horretan, askatasunaren espazio izatetik borondatearen giltzarrapo izatera pasatuko lirateke.
|
|
2017
|
|
|
Euskalki aldaera horien gainetik dago hizkuntza estandarra, inorena ez dena baina denontzat ezarri dena, hizkuntza
|
bereko
hiztun guztiek, idatziz gutxienez, elkar ulertzeko prestatua. Euskararen kasuan, euskara batuak betetzen du funtzio hori.
|
|
2022
|
|
|
Gazteen, helduen eta adinekoen erabilerak, aldiz, ez du gorabehera esanguratsurik izan(+/ 0,2) bost urte horietan. Euskararen erabilera baxuagoa da adin talde
|
bereko
hiztunen arteko elkarrizketetan.
|