|
2003
|
|
|
Hileta bat ordaintzeari dagokionez desberdintasunak oso handiak direla ere esan beharra dago, bai hiriburu eta probintzia bakoitzeko batez besteko tarifak kontuan hartuta (gure herrialdean hiru ehorzketa etxetik bi hiriburuetatik kanpo daude), bai alderaketa hiri edo probintzia
|
bereko
etxeen artean egiten bada.
|
|
2006
|
|
|
Balio
|
bereko
etxeaz eta adin berdineko titularrez ari garela, printzipioz, gizonezkoak baino emakumeak hilean errenta txikiagoa jasoko luke, bere bizi itxaropena beraz, denbora gehiagotan kobratuko duen esperantza ere luzeagoa baita.
|
|
2008
|
|
|
1796 urteko fogerazioetan, etxe erroldetan alegia, ena> dun etxe hauek agertzen dira: Antartorrena, Barkineroena, Elbirena, Mari> Sarnena, Txope > rena, Gauntzena, Marundena, Pantaleonekoa, Gernikenekoa, Mikelenekoa (1704an Mikelena), Blasenekoa, Txominzarrenekoa, Agustinenekoa, Errandoena (izen
|
bereko
etxea guk geuk ere ezagutu dugu Abadiño Zelaieta herrigunean, orain dozena bat urte bota dutena; beraz, argi dago Errando> ponte izena ez bakarrik Nafarroan, Bizkaian ere oso ezaguna zela garai batean), Matioena, Beresiena. Herritxo bat izateko eta, nolabait kalean, asko dira.
|
|
2009
|
|
|
Aldea etxe handietan, ordean oinarritutako auzolana barik, alogerean hartutako beharginak erabiltzeko ohitura sustraiturik ageri da XX. mendearen lehen erdirako. Kasu hori ematen zen ordea egiteko desorekatutako lan zamak agertzen zirenean ingurune
|
bereko
etxeen artean. Bestetik, sasoika ugariak ei ziren euren etxeetatik irten eta uzta sasoia alogerean ematen zuten andre eta gizon taldeak.
|
|
|
Bestalde, Mungigorta etxearen prozesua sano antzekoa izan zela jakin ahal izan dugu. Ataunetik etorritako artzainek borda egin zuten bertan lehenik eta beluago izen
|
bereko
etxea eraiki zuten.
|
|
|
Auzoaren kontzeptua, belaunaldirik belaunaldi, aldatuz joan den ideia da. Izenerro
|
bereko
etxe multzoa da elkarrizketatu ditugun jatabearrentzat oinarrizko auzunea. Konturako, Garaitakoa dela esango du Garaibeko aldea etxean bizi denak; gero Ergoiengoa dela esango du eta akabuan Jatabekoa.
|
|
|
Auzo bi horiek nortasun handikoak direnez, azalpen ataltxo bana emango diegu. Añeka etxeetatik behera Jule, Mardaz (Mardatxek), Astintza (Astintzek), Abaro (Abarok), Sustatxa (Utxek), Arrutze (Arrutzek), Ugarte (Uertek), Oleaga (Oleak), Urretxua (Urretxuk) eta auzune izaterik ez duten zonalde
|
bereko
etxeek osatzen dute Erberako beheko aldea, ibar inguruko lurretan dauden etxeek, hartan ere. Bereizirik erakutsiko ditugun beste auzo biak mendi bizkarretan eraikiak dira, Billelabaso zeharrune baten agertzen bada ere.
|
|
|
Vistalegre edo Emilion taberne zein Emilione izen
|
bereko
etxean zegoen. Lehenagoko denboretan Posada de Vistalegre izena zuen eta ostatua zen.
|
|
|
Litekeena da gure aitaren ama haren jaioterriko hondar euskalduna izatea, eta egia da gure aitaren aitatxi batek euskaraz hitz egiten zuela Pablo Saratsate biolin jotzailearekin, erran nahi baita biak zirela biolinistak eta biak bizi zirela Iruñeko karrika
|
bereko
etxe berean.
|
|
2010
|
|
|
Baserri honen izen
|
bereko
etxean, baina herrikoan, bizi zen 1729 aldean Juan Fermin Aginaga," Trabuko" izengoitiz askoz ezagunago zena. Gerozko erroldetan ez zaio ematen, ordea, halako gradurik.
|
|
2011
|
|
|
Muxikakoek Aramaioko bailara ere izan zuten urte askoan, eta kontatuko dizuet nola izan zen: Dirudienez, Aramaioko lehen jauna Maskaiano izeneko zaldun bat zen, Frantziatik etorria VIII. mendean, eta izen
|
bereko
etxea eraiki zuen Aramaioko Eguzki Erripan. Muxikakoek, ordea, lurralde honetako jabetza eskuratu nahi izan zuten eta borroka latzak izan zituzten Maskaianokoekin.
|
|
|
Aintzat hartu behar da eta aski iruditsuak direla eta aise dela irakurtzean nahastea. Bigarren osagaia, Goikoa, gaur egun deitura esanen genukeena da, eta ez izen
|
bereko
etxeak bereizteko ibiltzen den postposizioa, beste gisan genitiboaren hondarkia alferrikakoa litzatekeelako.
|
|
2014
|
|
|
1613ko dokumentu batean16 adibidez, ageri da. Laurehun urte igarota galdua da, baina izen
|
bereko
etxearen baitan iraun du. Maisterrak berandu samarrera arte eutsi zion gainera euskarari.
|
|
2015
|
|
|
Hauek guziekin, gure ibar huntan kalitateko artak segurtatuak izanen zauzkigu, jakinez bestalde ere badirela mediku bat, kineak eta erizainak elkartean sartu ez direnak. Inguru zabalean, La Réole hirirat joan behar da gisa
|
bereko
etxea aurkitzeko.
|
|
2016
|
|
|
Hor agertzen diren etxe gehienak Mitxelenen edo Urhandiaren bazterrean Bankari buruz eraikiak ziren, bat Belexin dago. Izen
|
bereko
etxeak aurki zitezkeen berantago beste auzo batzuetan: Tanburinanea Eiheralden eta Gaztigarrea Haitzalden.
|
|
|
Bertan agertzen da ere euskal jendartean ematen zen ohitura: hein
|
bereko
etxeen artean egiten zirela ezkontza loturak. Ondorioz bi maitemindu hauek usaia segitu dute aita amek hautatu norbaitekin esposatuz.
|
|
2017
|
|
|
Manula Narbarte Arribillaga, eta aita Frantxisku," Bixki" esaten ziotena. Harixe zor dio geroztik Goizuetak Bixkin itxea, edo bestela esan, Xubirin itxea; eta izen
|
bereko
etxean hila zen bost urteko mutikoa ere. Hildako honen aita Frantxixku eta haren anaia Loentxo omen ziren bixkiak.
|
|
|
297. Lehen Sanjuanena zuen izena, herriko izen
|
bereko
etxearena baitzen. Ikus 1678ko apeoan" havitantes" saileko 85.a eta 99.a. kontuak hobeki argitu nahi izatera.
|
|
|
558. Leitzan bada izen
|
bereko
etxea. Ez nere deitura delako, baina, atzizki ugari bereganatu ditu:
|
|
2019
|
|
|
Lezaetako Zubimusua Iñigorena etxetik sartua zen beraz Aresora Matxinandiarena deitura, baina ez harritu lehendik hara Aresotik joana izatea; askoz lehenagokoa baitzen izen
|
bereko
etxea Areson, liburu honetan urterik urte ikus dezakezunez. ot/ zerr&o' ♦ z c
|
|
2021
|
|
|
Dofinerriaren eta Proventzaren artean bazen zaldun bat, bertzelako ondasunez baino bertutez, edertasunez eta onestasunez anitzez aberatsagoa, damatxo bat arras maite zuena, baina ez dut haren izanik erranen haren gurasoei, etxe on eta handietakoak biak, diedan estimuagatik; eta segurtatzen dizuet kontua egiazkoa dela. Eta zalduna haren maila
|
bereko
etxekoa ez zenez, ez zen ausartzen bere amodioa adieraztera; zeren damatxoari zion maitasuna hain baitzen handia eta perfektua non nahiago izanen baitzukeen hiltzea ezen ez haren desohoragarri izan zitekeen gauzarik nahi izatea. Eta, bere burua haren aldean hain apal ikusirik, ez zuen harekin ezkontzeko neholako esperantzarik.
|
|
|
Batak besteari galdetzen dio ea ez duen entzun auzoan azken astean gertatutakoa. Bera bizi den kale
|
bereko
etxe batean, ugazabak oporretan zeuden bitartean, lapurrak sartu direla, eta izugarrizko triskantza egin omen dutela. Beldur omen daude auzokideak ez delako lehenengo kasua izan, badirelako antzeko gertaera gehiago.
|
|
|
Prentsaurrekoaren ostean, Somera kalean dagoen izen
|
bereko
etxe agentziaren bulegora jo dute auzokideek nahiz AZETeko kideek, eta etxe aldaketa irudikatzen zuten kutxak eta poltsak utzi dizkiete atean. Sindikatuak azaldu du agentzia hori aritu dela bitartekari lanetan Erriberako blokea erosi duen jabearekin, eta higiezinen enpresa horien papera salatu dute:
|
|
2022
|
|
|
Parean, alanbre zaharraren partez egurrezko hesi koloreztatu batek mugatzen zuen etxearen perimetroaren eta errepidearen arteko muga, eta, han, bi langa artean bermaturik piztu nuen zigarreta, errepideari begira. Bertze aldean estilo
|
bereko
etxe sail luzea zegoen eskuinera eta ezkerrera: umetan baino batzuk gehiago.
|