|
2000
|
|
|
Baina semearen suak aita ere hartua zuen orduko, eta hain zuen hartua, non administratzailea baitzerabilen baterat eta bertzerat mila manurekin, hark bidera zitzan eta aitzina, artezki, negozioei loturikako hainbat eta hainbat eginkizun,
|
bera
etxean geratzen zen bitartean, semearen joan jinei beha, hartzaren ehiza zela kausa... Zeren eta ikusia baitzegoen ezen aitak ere ez zuela atsedenik hartuko, harik eta semeak hartza tiroka zezan arte eta egotz, eta, hargatik edo, zalantza izpirik erakusten ez ziola, hala ihardetsi zion amari:
|
|
2001
|
|
|
Goiok hamarretako mezara joan behar izan zuen, baina arratsaldeko bostetan jende heldu guztia arrosariora, Olabeko Mikaelak erdikantaturiko otoitz haietara joan zen artean,
|
bera
etxean geratu zen. Eulientzako paper zerrendak zeuden sukaldean zintzilik euli hil itsatsiz beteak.
|
|
|
Ba aita zana, oraindino, kanpoan zala izan zan hori, eta gure amak, dirurik bere ez orduan   eta, pentsatu, sutegian bizitzen egon ginan hiru ume txiki txiki eta
|
bera
etxe barria egin arte, beno ba, dirurik bere ez eta, zelan edo halan, ezkontzako soinekoa soltatu, eta zati bategaz gure ahizta nagusiari soinekoa eta besteagaz berarentzat gona egin zituan, luturako. Ni txikia nintzela eta, ba, ezer bere ez niri.
|
|
2002
|
|
|
Kezkagarriagoa da beste kasua. Ume asko gelditu dira bizi osoan frustratuta, bere etxean denak musikariak zirelako eta
|
bera
etxeko tuntuna bezala hartzen zutelako. Nirekin musika ikasi du jende horrek, kantatu eta flauta jo ere bai.
|
|
|
Emakume horrek be, bere albistak ekarten zituan. Dendatara be bialtzen eban,
|
bera
etxean geratzen zan egunetan.
|
|
2003
|
|
|
Numeru hau Etxeberria jaunaren izenean datorrela ta ea
|
bera
etxean ote dagoen, eta eztala bere numerua, aldatu egin dituztela numeruak eta eztirala liburuan datozen bezela. Zero bederatziari galdetzeko.
|
|
|
Enpalagua ematen ziolako bustiaren gainean arropa janzteak, eta erabateko fedez sinisten zuelako alkondararen azpian ur tantak gelditzen baziren gorputz barrura sartuko zitzaizkiola eta, guztiz argi ez dagoen prozesu baten bitartez, eztarriraino igo eta amigdalak puztuko zizkiotela. Esan nahi da ur tanta batzuk lehortu gabe utziz gero, hoztu egingo litzatekeela Matias eta anginak harrapatu; eta anginak ez dira gauza
|
bera
etxean eta pentsio batean.
|
|
2004
|
|
|
Neskatoa ez da horrekin konforme geratzen, ordea, eta bere gelako lagun bati komentatzen dio arazoa. Lagun hori astindu asko hartutakoa da, baina, eta
|
bera
etxean egunero jotzen dutela erantzuten dio, plastako horien balizko arrazoiak azalduz. Baina istorioko protagonistak ikusten du lagunak komentatzen dizkion arrazoi horiek beregan ez direla gertatzen, eta jarraitzen du galdetzen:
|
|
|
Kasu batzuetan, 80ko hamarkadaren hasieran ez da erdialdera ere iristen, nahiz eta artikulu motaren arabera alde handia dagoen. Ez da gauza
|
bera
etxeko ordenagailu bat; haren bizitza erabilgarri ekonomikoa (ez da hain errentagarria ekipoarekin jarraitzea eta berria erosteko konponketen eta eguneratzeen kostua bere gain hartzea) nekez gaindituko da gaur hiru urte, 80ko hamarkadaren amaieran ia hamar urte zituztenean. Aldaketa teknologikoa Kontsumo ondasunen ordezkapena azkartzen duen arrazoi bat aldaketa teknologikoa da.
|
|
2006
|
|
|
Lewisen gaia atera nahi du. Afalorduan Lewisek ahalik eta lasterren alde egiten du sukaldetik lanaren aitzakiaz, eta Doloresek jakin nahi du horrela den beti edo
|
bera
etxean dagoelako den. Ihesi ikusten du Lewis beti.
|
|
2008
|
|
|
Mutil hau gustukoa diat, bai; ez diat behin ere hau baino mutil hoberik ezagutu. Gizonago duk
|
bera
etxe barru honetan zaudetenen arteko edozein arratoitzar parea baino, eta gauza bat utzi nahi diat garbi: baldinbaitere ez ahal dut inor ikusiko bere kontra eskurik altxatzen.
|
|
|
Edozein lekutan lehen bizpahiru asteetan ezin izaten da erabat opor giroa kendu, izan abentura, hondartza edo mendi, etxeko lasaitasunaren irudia daukazu, itzulerako hegaldiaren eguna. Baina denbora batetik aurrera, bidea
|
bera
etxe bihurtzen da eta neke eta deserosotasunetara ohitzea ederra da. Horregatik, agian, berriz ere irakurketari heldu diot.
|
|
|
Bastida
|
bera
etxean geratzen zen eguerdiko ordu bata arte, lanean, atzerriko aldizkariak irakurtzen edo musika entzuten. Gramofono bat zuen egongelan eta baita hainbat disko ere.
|
|
|
AZALPENA: Malcolm Bullow rekin hizketan aritu nintzen,
|
bera
etxean bizi izan zen orain dela 40 urte.
|
|
|
Enpresak alde batera utzita, mailegu pertsonala eskatzeko arriskua handitu edo txikitu egiten da, eskatutako kopuruaren eta familiaren diru sarreren arabera. Ez da gauza bera 2.000 euro eskatzea eta 10.000 eskatzea, eta ez da gauza
|
bera
etxean soldata bakarra izatea eta bi izatea. Bestalde, eskatutako zenbatekoak eta haien xedeak mailegu bat ez eskatzeko aukerak ere eskain ditzakete.
|
|
|
Isatsak luzatu egiten dira, espazioak gutxiago errotzen dira eta pazientzia behar da. Ibilbideek ere eragina dute garai horietan, ez baita gauza
|
bera
etxeko hegaldia edo atzerriko bidaia eskaladuna. Garraiobideari dagokionez ere aldaketak daude.
|
|
|
Rosak zirkin gogaitua egiten du. Lagunetako batek dio nahikoa edan dutela,
|
bera
etxera doala. Gainerakoek ez dute protestarik egiten.
|
|
2009
|
|
|
Eta hori lanetan antzematen da," aipatu du. AkademiaEtxean edo akademia batean lan egitearen ezberdintasuna ere azaldu digu irakasleak," ez da gauza
|
bera
etxean edo akademian lan egitea. Etxean agian hilabete batean egin dezakezuna akademian bi edo hilabete gehiagotan egiten duzu." Ikasketa metodoaren harira zera aipatu digu," ez dizkiet lanak bidaltzen, bakoitzak nahi duena egiten du.
|
|
|
eguna/ gaua, argia/ iluna?, eta Gandiagak horren esperientzia potente baterako gaitasuna daukan arren, hala ere berak nola bizitza familiarrarekin asoziatua bizi duen (haren bizitza familiarra baserriko edo komentukoa izaki). Mitoa ez dago aparte; bat bat da Naturarekin (hori
|
bera
etxe ingurukoa), eta biok bat bat familiarekin.
|
|
|
biharko Regina eneko zutabe nagusiari?; begien arteko lehian, bestalde, anai arrebetan zaharrenak gogoan behar zituen Adaren lehentasunak, Domingoren aldekoak. Ada beti Domingoren alde, baita Domingok etxetik alde egin zuenean ere!? bere aldekoak baino gehiago,
|
bera
etxeko zutabe nagusia izateko deitua zen arren; eta orain zer??, izeba Ernestinak esandakoari men egin behar ote zion, jertsea lehenetsiz eta sakelako erlojuaren aurrean jarriz?; non geratzen zen, ordea, egoera hartan aita, etxean lehentasunezko tratua merezi zuena, inor baino lehenago, Ada eta Domingo baino lehenago zer esanik ez?; izeba Ernestinaren ordena ez zen, beraz, bere ordena. Teofilo Ma...
|
|
|
Desabantailen artean, deserosotasuna eta bidaiariaren atsedenean duen eragina nabarmentzen dira. Ohe bagoi bat edo litera bat eserleku bat baino erosoagoak dira, baina ohantze horietako batean lo egitea ez da gauza
|
bera
etxean edo hotel bateko gelan egitea, zaratarik eta mugimendurik gabe. Gela pertsona ezezagunekin partekatzeak behartu egiten ditu batzuk zaintzapean egotera, norberaren gauzak zaintzeko.
|
|
|
" Teofilo Mariari: biharko Regina eneko zutabe nagusiari"; begien arteko lehian, bestalde, anai arrebetan zaharrenak gogoan behar zituen Adaren lehentasunak, Domingoren aldekoak –Ada beti Domingoren alde, baita Domingok etxetik alde egin zuenean ere! – bere aldekoak baino gehiago,
|
bera
etxeko zutabe nagusia izateko deitua zen arren; eta orain zer...?, izeba Ernestinak esandakoari men egin behar ote zion, jertsea lehenetsiz eta sakelako erlojuaren aurrean jarriz?; non geratzen zen, ordea, egoera hartan aita, etxean lehentasunezko tratua merezi zuena, inor baino lehenago, Ada eta Domingo baino lehenago zer esanik ez?; izeba Ernestinaren ordena ez zen, beraz, bere ordena –Teo...
|
|
2010
|
|
|
Haren osasun mentala ona da, baina askotan urduri dago: prakakheltzen ditu
|
bera
etxetik kanpo dagoen bitartean agian arazoren bat gertadaitekeela argudiatuta. Edo seme alabak etxera itzultzeko berandutzearen beldurda atzo errepidean auto ugari zegoelako.
|
|
|
Ederragoa izan zen oraindik elkarrekin oinez ibili ginen aldia. Villa Lecuonako eskaileretan egokitu ginen,
|
bera
etxerantz eta ni, berriz, Sansonen putzurantz, Adrianen tailer berrira. Ekainaren hasierako arrats epela zen, hego haizea zebilen.
|
|
2011
|
|
|
Macario Iraizozek, beraz, ideia xume batzuetan oinarritzen zuen bere bizitza, ideia handietan baino gehiago: gizartean eta etxean nork bere tokia zuela sinesten zuen, adibidez, eta hala,
|
bera
etxeko burua zen, eta etxeko buru bezala jokatzen zuen; baina nola, bertzalde, bere buruarekin zuzena zen eta gehiago sinesten zuen inurriaren lanean txirritaren kantuan baino, ematen zituèn manuak eta aginduak bere buruarendako izaten zituen lehenik, eta hala, etxekoek beti izaten zuten hura lehen lerroan, edozein lani ekiteko prest, erraten zuela:
|
|
|
Euren iloba, West en lehengusina, bost urtez egon zen heroinari lotua; tarte horretan bere familiak kliniketan sartu zuen, terapiak, zigorrak eta sariak agoantatu behar izan zituen, baina beti itzuli zen heroinara, sekula ez zen egon uztetik hurbil. Harik eta
|
bera
etxera joan eta utzi egin nahi zuela esan zuen arte. Kostatu zitzaion, baina azkenean lortu zuen; ordurako ezkonduta zegoen eta Basauriko udaletxean lan egiten zuen.
|
|
|
Ikus entzunezko aparatuen presentzia ez da
|
bera
etxe guztietan. Horrek ere hedabideen kontsumoa mugatzen du, jakina.
|
|
|
Uxuek hainbat mesede eskatu zion Jokin bizilagunari (eraman ziezazkiola erosketa poltsak etxera, besteak beste). Uxue haurdun egonda, eta
|
bera
etxeko bizilagunik normelena izanda, eskaera guztiei baiezkoa eman zien Jokinek. Onintza eta Anderrek puntuka jarduteko abiapuntua" 30 urte edade earra omen da..." izan zen.
|
|
|
Annek, isilka, malezia pixka batekin, barre egin du. Kolegialak urrunduz doazen bitartean,
|
bera
etxean sartu da; orgategiko atearen danbatekoa entzun da, gero eskaileran pauso hots azkar batzuk, atezainaren diosala eta Anneren ahots garbia:
|
|
|
Nik aurretik esan nien kafearekin ordaintzea izango zela onena eta bera ere ados zegoen, gehien eskatzen zioten gauza baitzen, baina kafeak ona izan behar zuela esaten zuen. Azkenean ados geratu ginen eta
|
bera
etxera joan zen eta ni Zeberiorekin.
|
|
|
Onuragarria izango zela euskal kulturarentzat. Diruak eta egiturak kudeatu beharrak nahitaez bultzatuko zituela arduradun berriak arduraz jokatzera, eta euskal kultura eurena ere egitera, ez baita gauza
|
bera
etxea kanpotik ikustea edo etxe barruan egotea; inor ez baita harrika hasten bere etxeko kristalen kontra, pentsatzen nuen.
|
|
2012
|
|
|
Ez da gauza bera haurra modu naturalean jaiotzea edo zesarea bidez munduratzea, eta ez da gauza
|
bera
etxean erditzea edo ospitalean egitea.
|
|
|
Haren esanetan, ez da
|
bera
etxearen jabea, eta ez du berak ordaindu behar.
|
|
|
Pertsianak muturren aitzinean ere askotan itxi zizkioten (lekuetara beti belu heltzeko joera izaten baitzuen). Baina, bestaldetik, jakin bazekien
|
bera
etxetik ateratzen zenean, argia argiagoa zela edota ekaitzen osteko ostarteak erabatekoagoak izaten zirela.Eta egun hura horrelakoxea izan zen.
|
|
2013
|
|
|
Gero eta zabalago dabil, familian edo lagunekin afaldu eta gero kalera tabernetara irtetea. Baita afaria
|
bera
etxetik kanpo egitea ere.
|
|
|
Aitari gustatuko litzaioke hemen egotea! Zergatik gelditu da
|
bera
etxean. Hemen gustura egongo zen bera ere, itsasontzi horiek guztiak ikusten!?.
|
|
|
Lanean ere Hamzak ez zuen nolanahiko aldaketa izan:
|
bera
etxetik ihesi joan zèn garaian, apenas zeuden hiruzpalau ordenagailu lantegian; mundu digitala, ordea, ezin eutsizko indarrez sartu zen bazter guztietara, aitona Ibrahimen lantegira ere bai, abantailak ere halakoak zituen mundu berri hark, itxuraz!?, halako moldez, non ia jende guztiak baitzuen ordenagailu bat lan tresna, sakelako telefonoen presentzia omnipresenteaz ez mintzatzeagatik; are gehiago:
|
|
|
Baina Bennet andereak, alabak hurrengo asteartera arte, hots, Janek bertan aste oso bat emanda eduki arte, Netherfielden geratuko zirelakoa zuenez, ezin ziezaiekeen alabei begitarte onik erakutsi egun hori baino lehenago. Horrenbestez, erantzuna ez zen aldekoa izan, ez Elizabethen gogokoa bederen,
|
bera
etxera itzultzeko errerik zegoen eta. Bennet anderearen oharraren arabera, asteartera arte Janek eta Elizabethek ez zuten kotxea erabiltzerik izango; eta, gainera, gutunaren post datan adierazten zenez, Bingley jaunak eta bere arrebak luzeago geratzeko indar eginez gero, Bennet andereak ez zuen inolako arazorik izango alabez gabetuta egoteko.
|
|
|
pianoa, dantzaldiak, joste lana, pintura eta, zorionez, liburuak. Edo, bestela esanda, irakurtzea eta idaztea. Jakina, emakume guztiek ez zuten neurri berean idatzi eta irakurriko, baina Jane Austenena bezalako familia giro kultuan, eta idaztea
|
bera
etxekoen ohiko praktika izanik (badakigu amak eta neba batzuek behintzat idazten zutena), erraz ulertuko dugu Austen gazte gaztetatik lotu izana izkiriatzeari. Ez da kasualitatea idazle honen garai bertsuan, eta batez ere geroxeago?
|
|
|
Finantzatu nahi den proiektua Mailegua emateko funtsezkoa izango den beste alderdi bat, ekintzaile baten kasuan, proiektua da. Horren arriskua erabakigarria da, ez baita gauza
|
bera
etxeko gastu txikietarako kreditu bat eskatzea (500 eta 3.000 euro artean) negozio bat martxan jartzeko hipoteka edo laguntza baino, eta horrek askoz ere kopuru handiagoak ematea dakar. Lehenengoetan ez da ohikoa arazoak egotea (betiere bankuko eskakizunak betetzen badira); besteak askoz ere zailagoa izango da, izan ere, bankuaren eskakizunak handiagoak izango dira:
|
|
|
Amak pozik erosten dizkio dieta produktuak 17 urteko alabari, fin egotea denen onerako dela dio, eta alabak itxura polita du nerabezaroak ohi dituen kurba markatu eta gerrialde estuarekin. Jada ez du noizbehinka erosten zuen txokolate tableta armairuren batean ezkutatu behar, garai batean ez bezala, nahikoa baitzen
|
bera
etxetik joatea alabak txokolate tableta hartu eta pentsatu gabe irensteko. Ama konturatzen ez zelakoan!
|
|
|
Nire kasuan, senarrarekin konpontzen naiz kirola egiteko: ni entrenatzera banoa,
|
bera
etxean. Eta familiak ere laguntzen digu batzutan, biok batera parte hartzen badugu.
|
|
|
Lanean ere Hamzak ez zuen nolanahiko aldaketa izan:
|
bera
etxetik ihesi joan zèn garaian, apenas zeuden hiruzpalau ordenagailu lantegian; mundu digitala, ordea, ezin eutsizko indarrez sartu zen bazter guztietara, aitona Ibrahimen lantegira ere bai –abantailak ere halakoak zituen mundu berri hark, itxuraz! –, halako moldez, non ia jende guztiak baitzuen ordenagailu bat lan tresna... sakelako telefonoen presentzia omnipresenteaz ez mintzatzeaga... etxean bazeuden bi ordenagailu, aitonak berak eta Raissak noiznahi erabiltzen zituztenak –Raissarena, hala ere, Hamzarena izan zen garai batean, Hamzak berak erosia, Afganistanera joan aitzin–, eta berant gabe ekarri zuten hirugarrena, etorri berriarendako.
|
|
|
Hori agindu zuen Luisek, baina bete ez. Horren ordez,
|
bera
etxetik atera, eta barruan itxita utzi zituen pertsona haiek, haietako bat bere umearen amabitxia bazen ere, Lauriano delako baten emaztea, eta bere traizioa hasi zuen etxeari su eman eta jende errugabe hura erre eta kiskaliz". 105
|
|
|
Auto hor zegoenez
|
bera
etxera heldu bezain laster Massimiliano berak etxera eraman zuela uste dut.
|
|
|
Haurra zen. Eta orain zuk
|
bera
etxera itzultzea nahi duzu.
|
|
2014
|
|
|
–Uste dut orain sei edo zazpi hilabete kaleratu zutela: gutxienez denbora hori daramat nik
|
bera
etxean goizetan ikusten. Umeak eskolan utzi eta berehala itzultzen zen.
|
|
|
Etxeko eskailerak igo zituenean, Furen ulu penagarriak entzun zituen. Aurreko egunean auzoko batek erran zion txakurtxoa intzirika aritzen zela
|
bera
etxean ez zegoenean. Une hartan bertan erabaki zuen animaliaz libratzea.
|
|
|
Hamasei urte daramatzate Migelek aipatzen dizkion argazkiek Debako bere gau mahaian, gutun azal marroi batean sartuta, eta Migelek ez ditu sekula ikusi nahi izan. Noizbait pentsatzera heldu izan da Esther,
|
bera
etxean ez zegoen momenturen batean Migelek begiztatuta izango zituela. Ez dela normala, hainbeste urtetan, tentazioaren aurrean men egin ez izana.
|
|
|
Etxeak ez ziren denak ekibalente garai hartan. Ez da
|
bera
etxea eta suaren erranahia. Etxeek botere politikoa dute, suak dira etxe guziak, ez bakarrik etxaldeak:
|
|
2015
|
|
|
Lehenengoetako beharginak ostatuz gelditzen zirean Bilbon, ostatu merketxoetan, eta zapatu domeketan joaten zirean etxera. Batek, Juan Angoitia eritxan batek esan eustan, behin joan zala
|
bera
etxera eta eroan ebazala hamabost hogerleko. Eta amak esan eutsala:
|
|
|
Aitak ezin izan zion luzaroan eutsi. Amarena gertatu ondoren, kalera ateratzeko debekua ezarri zigun, eta gure logelan bakarrik geratu behar izaten genuen ia egun osoan,
|
bera
etxeko atetik desagertzen zen bitartean. Hiriaren aldirietan zegoen metalgintzako fabrika handi batean egiten zuen lan, eta hango ate aurrean ematen zituen orduak eta orduak, lankideen ondoan, mundu berriak amesten eta gero eta maizago oldartzen zitzaizkien poliziei harriak jaurtitzen, industrialde hura zeharkatzen zuen trenbidetik eskukadaka hartzen zituztenak.
|
|
|
Hiena bikote batek aurkezten zituen bideoak: . Horrela geratu zen gidari ausartegi hau...?,. Egunero betetzen zuen tarte
|
bera
etxetik lanera, baina ezin izan zuen susmatu goiz hartan...?. Aurrez aurreko talkak, autoak bata bestearen atzetik dinbi danba, txatar ilara handiak, bihurguneak amildegien ertzetan, motorrak brau kamioien aurka, emakume potoloak autobusen gurpilen azpian ufaka, gai arriskutsuen isuriak, denak munduko edozein errepidetan gertatuak.
|
|
|
Pare bat egunetan, ausaz aukeratuak, zelatatzen zuten astegunetan. Larunbatetan eta igandeetan emazteak, alabekin, ohiko errutinari jarraitzen zion bitartean,
|
bera
etxean geratzen zen. Jaurtigaiak jomugan jo zuen bete betean.
|
|
|
Gogorra da egoera politikoa, Donostian ia egunero daude manifestazioak, poliziak basatiki jokatzen du eta handia da Entziklopedistak dion beldurra. Amaginarrebak ez duela gizon izenik merezi botako dio, herria kalean askatasunaren alde borrokatzen den bitartean
|
bera
etxean gelditzeagatik, telebistan marrazki bizidunak ikusten.
|
|
2016
|
|
|
berak eta parrokoak, on Abelardok, larrua jotzen dute aldare nagusiaren oinetan, guztiz biluzik, plazerezko intziri gordinen artean. Gero, apaiza sakristian barrena desagertzen da eta
|
bera
etxera itzultzen da kale ilun eta bakartienetatik.
|
|
|
Emakumeen mugimendu garaikidearekin lotutako kontzientzia berriari esker, gero eta emakume gehiagok eskatu diete beren gizonei haiek ere har dezatela lan zama astun horren puska bat. Gero eta gizon gehiago hasi dira etxeko kontuetan jarduten; are, batzuen kasuan, bi kideek eskaintzen diete denbora tarte
|
bera
etxeko zereginei, emakumeek eta gizonek. Baina zenbat gizonek utzi diote sinesteari etxeko lanak benetan, emakumeen lanak?
|
|
|
Guztiaren jatorria arrebaren logelan egon daitekeela diot, arrebak han, paretan itsatsita, gaztelerazko poesia antologia batetik hartutako poema pila bat zeukalako. Nerabea nintzen ni, eta gustuko nuen oso,
|
bera
etxean ez zenean, han sartu, musika jarri eta poema haiek ozenki irakurtzea. Haien artean bazen bat, Calderónen La vida es sueño ko bakarrizketa bat, berehala nire kuttunena bilakatu zena eta, hain zuen, urte batzuen buruan Arte Dramatikoko Eskolako sarrera proban erabili nuena.
|
|
2017
|
|
|
Orduan etxetik joan nintzen eta eskola barruan zegoen zuhaitz batean geratu nintzen bizitzera. Hurrengo egunean Argitxok
|
bera
etxera itzuli behar zela esan zidan. Nik berarekin joan nintekeen galdetu nion, eta baietz esan zidan.
|
|
|
–Gabon Luna. Claudia sukaldetik atera zen Luna agurtzera, Daniela eta
|
bera
etxeko sarreratik mugitzen ez zirela ikusita.
|
|
|
Gau hartan eta hurrengo goizean behintzat, berak zaindu zuen neskatila. Biharamunean Claudiak hots egin eta Inaxi eta
|
bera
etxera bidean zirela esatea zen une hartan Lunak desio zuen bakarra.
|
|
|
Beharbada bere guraria adierazteko seinale gisa erabiliko zuen, hori ez dakit. Ordu gehiegi egiten genituen lanean,
|
bera
etxean sartuta argitaletxe batentzat itzulpenak egiten eta ni liburuzain, udal liburutegira etortzen ziren jubilatu eta ikasleak zaintzen, eta denbora urria genuen aldi oro elkarrekin eztikerietan hasteko. Beraz, seinale bat izan zitekeen edo gonbidapen bat.
|
|
|
Nahikoa zeukan gertatutakoarekin. Zerbait jakin nahi bazuen berak erantzungo ziola adierazi zion, alaba eta
|
bera
etxean elkarrekin zeudela tiroketa izan zenean.
|
|
|
Jakina, ordainetan, ulertzekoa iruditu behar omen zaigu gizon mantendua oldarkor edo desatsegin bihurtzea batzuetan. Ez dugu usteko eta erraza denik ehiztari handien arrazako kide batentzat onartzea ez dela
|
bera
etxera janaria dakarrena. Zeinen atsegina den egun osoa ematea gizonak ulertzen!
|
|
|
Hori dela eta, garbitegi autozerbitzua erabiltzeak aurrezten laguntzen du: ziklo bakar batean asteko arropa guztia egitea, arropa kantitate
|
bera
etxean garbitzeko bi edo hiru garbigailu jarri beharrean, argindarraren fakturan aurreztea garrantzitsua da. 3 Garbiketa produktuetan aurreztutakoa Garbitegi guztietan ez dira detergenteak sartzen, baina batzuetan hala da, eta xaboi, leungarri eta oxigeno aktiboa dute.
|
|
|
Ez baita gauza bera norberaren buruari opa zaion goizeko kafetxoa euro eta zer edo zer edo hirukoitza ordaintzea. Ez baita gauza
|
bera
etxetik lanerakoan eskola, eskola umeak, zaharrak, anbulategia, zaintzaileak, zainduak, harategiak, gozotegiak, liburutegiak gurutzatzea, edo bizitza postal bihurtzeko gailuak saltzen dituzten souvenir komertzio etengabeak. Ez baita gauza bera norberaren lanak, jardunak, egunerokoak komunitate baten sare trukaketaren zentzua hartzea edo norberaz kanpoko nor ago den baten nahi eta espektatiben zerbitzari aritzea.
|
|
|
Traba material batek lituzke nire posibilitateak finkatu, niretzat hori ez baita beste posibilitate batzuetara proiektatzeko aukera besterik, eta lieke kanpoalderik ezarri. Ez da gauza
|
bera
etxean geratzea euria ari duelako eta etxean geratzea debekatu zaizulako. Lehenengo kasuan, behartu egiten naiz ni neu geratzera, nire ekintzen ondorioak hartzen ditut kontuan;" euri" traba niganantz transzenditu eta tresna bihurtzen dut.
|
|
2018
|
|
|
Nire aitak, nolanahi ere, laster aurkitu zuen modua erretilu zamatuak eramateko debekuak bere eraginkortasunari ezarritako mugak saihesteko. Ohikoa bihurtu zen
|
bera
etxean barrena ikustea orgatxo bati bultzaka, garbitasunerako tresnak, mopak, eskuilak zeramatzala, guztiak ere logikarik gabe baina beti txukun atonduak, teontzi, kikara eta platertxoekin batera, halako moldez non txerpolari baten eskorga ematen baitzuen. Jakina, jangelan zerbitzari lanak egiteari uko egin behar izan zion, ezinbestez, baina orgatxoari esker gai zen lan sorta harrigarri bat egiteko.
|
|
|
Neskaren jarioa agortu zenean, estu besarkatu zuen emakumeak eta, umeen kontuak amaitu eta nagusienetara igaro behar balitz bezala, etxeko antolakuntzaz hasi zen eztabaidatzen Aiorarekin. Etxeko alaba nagusiak aitortu zion arinduta sentituko zela
|
bera
etxean egonda, azkenean lasaiago heldu ziela ikasketei, azterketak gero eta gertuago baitzeuden, asko izanik pilatu zitzaion materia.
|
|
|
Fabian ez zen ordura arte ezagututako gizonak bezalakoa; ederra zen, ikasia, idealista, eta ez zion begiratzen harriduraz edo beldurrez, emakume begibakarra zelako. Baina
|
bera
etxe ondoan lasai zegoen bitartean, Fabian arriskuan egon zitekeen ordu haietan, edo hilda beharbada. Hotzikara bat sartu zitzaion hezurretaraino.
|
|
|
Alde batetik, goizegi izan zela, 1950 urtean, hain zuzen; 5 urte geroago izan balitz, ez zatekeen ezer gertatuko. Bestetik, ez zela burgesiaren testuinguruan gertatu, artearen balorazio estetiko hutseko testuinguruan, alegia (ez baitira gauza
|
bera
etxean jartzeko koadro bat edo proiektu publiko bat), baizik eta oso bestelako eginkizun bat bete behar zuen eremu batean: erlijio artearen eta arte sinbolikoaren eremuan.
|
|
2019
|
|
|
Antonen bila abiatzea erabaki dut. Ez
|
bera
etxera ekartzeko ostera ere; ez berarekin bizitzeko; ez kontuak eskatzeko; ezpada berarekin berba egiteko eta zintzilik geratu zitzaigun elkarrizketari segida emateko.
|
|
|
Ezkaratzera sartu eta sua egin du lehen lehenik;
|
bera
etxean dagoen bitartean, txapa epel beti, nahinoiz enplegatua izateko prest, gainean ontzi erdi beteren bat eta alboetan trapu zulaturen batzuk zintzilik dituela. Epeltasuna hainbat arinen hedatzeko labearen tapa zabalik utzi eta askaurrerantz jarraitu du.
|
|
|
Sabinevanerp Adinekoen egoera Zaintzaile egokia bilatzeko —eta aurkitzeko— funtsezkoa da adinekoaren egoera fisikoa eta mentala eta haren beharrak kontuan hartzea. Ez da gauza
|
bera
etxea garbitzen laguntzea eta tarte batean paseatzea, ohean dagoen pertsona bati ase, sendatu eta jaten ematea, edo pertsona zaharrei arreta kognitiboren bat ematea. Pertsona bat zaintzen denean, gainera, «bere balioak, ohiturak, sinesmenak eta lehentasunak errespetatu behar dira, bere autonomia errespetatuz eta sustatuz», adierazi du Raúl Vaca Bermejok, Espainiako Geriatria eta Gerontologia Elkartearen (SEGG) Gizarte Zientzien eta Portaera Sailaren bokalak.
|
|
|
Izarren distira zeruan, aspaldi ez da lasaigarria. Izarrek bizitza zer izan litekeen eta oraintxe bertan zer den gogorarazten diote, bien artean dagoen leizea; udako gau epelak, berriz, haur garaia dakarkio gogora, nola beste guztiak oheratu eta gero
|
bera
etxetik irteten zen, gaueko brisak aurpegia laztan ziezaion, sehaska kanta bat balitz bezala, loak hartzen laguntzeko; neska gazteekin igarotako gauak, eskutik helduta parkean, lakuaren ondoan, bidea zeruan goiko milaka izarrek argiztatua. Gogoan du gaueko zeru sabaia lagungarri zitzaiola beti.
|
|
|
Eta Felixek erantzun xeheak ematen zizkien: komando ibiltaria frantses herritarrez moldatua zen, atentatua obratu eta gutxienez, bi egun barne,
|
bera
etxean zen berriz, emaztearen ondoan loak hartzeko eta haurrak eskolara emateko tenorean. Deus ez bailitzan. etaren ohitura sekretu baten ondorengoak ziren, ezen, betidanik sartu baitziren iparraldeko jendeak erakunde armatuan, arriskuak ekidinez, armak garraiatzeko, muga zeharkatzen laguntzeko, bai eta sarraskirik odoltsuenak egiteko prest.
|
|
|
Baina bitxia izan zen jakitea Demetrio ere pixkanaka ari zela emaztea pozoitzen. Bazekien zurrutari jotzen ziola emazteak
|
bera
etxetik kanpo zegoenean. Joaquina botilategira inguratzen zen, eta, botilen ondoko erretiluan jarrita zeuden kopatxoak erabili beharrean, botilatik zuzenean edaten zuen, muturretik.
|
|
2020
|
|
|
Egañari denbora eman zion gertaera hori kantatzen ari zen bertsoan sartzeko, aurretik etorriko zela baleki bezalaxe. Gutxi gorabehera esan zuen mamu bat ikusi zuela tximista bezala bere aurretik igarotzen eta
|
bera
etxera zihoala. Saioren ondoren komentatu zioten ondo jakin zuela baliatzen emakumearen erorketa, eta horrelako gertaerak berez etortzen ez badira sorrarazi egin genituzkeela erantzun zuen Egañak.
|
|
|
" Ba horrela bada ez naiz gehiago klasera joango
|
bera
etxera gehiagotan etor dadin" triste Pathik.
|
|
|
Aurreko egunez, goiz goizetik
|
bera
etxean sartu orduko, zuriak herrira bizkarrean ekarri zuen zorrotik zenbait aldizkari atera eta Laksumen eskuetan utzi zituen nahieran ibili zitzan. Haur sherpak inoiz ikusi gabeko koloretako argazki eta irudiak zituen paper haietan parez pare, eta hasieran baldar xamar aritu bazen ere orriak pasatzeko ariketan, laster hartu zuen edozein europarrek aldizkariak ikuskatzen duen besteko abilezia.
|
|
|
Lehentasun kritikoko talde horretan daude, halaber, ospitaleetan bereziki arriskutsuak diren bakterioak eta zain barneko arnasgailuekin edo kateterrekin artatu behar diren pazienteak. Ez da gauza
|
bera
etxetik ekartzen duzun pneumonia batekin ospitalera iristea edo beste patologia batekin joatea, eta, han zaudenean, pneumoniaz kutsatzea. Germenak desberdinak dira, eta ospitaletik dabiltzanak arriskutsuagoak.
|
|
|
Atxilotzeko momentua nolakoa izan zen ere azaldu du: «atxilotzerakoan, polizia bat hormigoizko aska baten kontra bulkatu eta zaurituta utzi zuen eta atxilotua
|
bera
etxean giltzaperatu zen. Atxilotuak suzko lau arma zituela erran zuenean, poliziak atea indarrez botatzen hasi ziren».
|
|
|
“Arropa erantzi, garbigailura eraman, dutxatu, etxea desinfektatu... bakoitzak bere neurriak hartzen ditu. Ez da gauza
|
bera
etxean jende gehiago izan edo ez. Arropa beste arroparekin nahastu, etxekoekin kontaktua izan... egoera horiek zailagoak dira”.
|
|
|
Institutuko guztiak joatekoak zirela esan zuen. Mariannek iradoki zuen
|
bera
etxean gera zitekeela eta Connellek, une batean pentsatzen bezala egonda, esan zuen: Ez, irten egin behar duzu.
|
|
|
Lorraine, esan zion, esango al zenioke ez etortzeko gehiago hona? Osea, zu jaso behar bazaitu edo zerbait, ondo iruditzen zaizu
|
bera
etxe barrura ez sartzea?
|
|
2021
|
|
|
Adjektiboek izena kalifikatzen dutenean, edo predikatu osagarrian ageri direnean, kalifikazio hori maila desberdinetan egin dezakete. Hola, ez da gauza
|
bera
etxea garestia dela esatea eta etxea oso garestia dela edo herriko garestiena dela esatea. Hiruretan esaten da etxea garestia dela, baina hori ez da txuri edo beltz kontua, graduak baitaude garestitasun horretan.
|
|
|
Beste zelatariak ere berdin ikusi du. Duela gutxi lagunak ibiltzera atera direnean
|
bera
etxera abiatu da.
|
|
|
Espero diat onik bueltatzea gurera, baina edozeinen gainetik portatu ongi eta... kontuz ibili seme. Arranok ez zuen espero
|
bera
etxeko gerlaria izatea.
|
|
|
Hala da oraindik, aise guttiago, baina gure kulturaren parte bat da». Hala heldu zen, bada, neska laguna eta
|
bera
etxean sartu ziren batean senide batek esandakoa: «A, zuek bekatorosak!».
|
|
|
Ipar Euskal Herrian, gainera, unibertsitateko ikasleek iragan urriaren bukaeratik etxetik hartu behar dituzte klaseak —salbuespenak salbuespen—, eta horrek dakartzan zailtasunak izan zituen gogoan Hariztoik: «Ez da batere gauza
|
bera
etxetik aritzea eta ikasgelatik. Unibertsitatea berriz irekitzea nahi dugu, neurri sanitarioak bermatuz:
|
|
|
Alta, Xarritonek naturaltasunez zituen harreman nazionalak zigortu zizkioten, eta kargutik kendu zuten. Txillardegi
|
bera
etxean aterpetu zuen Xarritonek, bertze dozenaka lagun bezala: «Gizon eskuzabala, bihotz handikoa eta maitagarria zen.
|
|
|
–Minduta nago,
|
bera
etxera etortzeko beldurrez bizi naiz, zerbaitek hari gogait eragitea eta ni berriz jipoitzeko beldurrez.
|
|
2022
|
|
|
Sano eta pozik bueltatuko haizela espero dugula baino ez zaidak otutzen. Ni ere ez nauk oso estatistika zalea; zein da hori
|
bera
etxean gertatzeko probabilitatea?
|
|
|
Dardarka, errusierazko hitzak kostata aukeratuz –gutxi baitzekizkien– eta totelka hitz eginez, tartariarrak esan zuen jainkoak ez zezala nahi
|
bera
etxetik hain urrun gaixotzea, hiltzea eta lur hotz herdoil koloreko hartan lurperatzea; emaztea egun baterako edo ordubeterako soilik etorriko balitzaio, horrelako zorion baten truke prest legokeela edozein sufrikario onartzeko eta jainkoari bere esker ona adierazteko. Nahiago egun bateko zoriona, batere ez baino.
|
|
|
Unai
|
bera
etxera etorri zitzaion egunetik dago Edu erosketarik egin gabe. Bezperako bazkaritik soberan gelditutako makarroiak, besterik ez du hozkailuan.
|
|
|
Euskalduna izatea ez da gauza
|
bera
etxean ikasi eta egunerokoan erabili ohi duenarentzat edo eskolan ikasi eta bere familiarekin erdaraz egiten duenarentzat; Tafallan, Miarritzen edo Aulestin bizi denarentzat; laneko hizkuntza duen edo soilik tarteka musika bidez jasotzen duenarentzat. Euskalkien eta euskara batuaren afera ere hor dago; eta ‘euskaldun berri’ eta ‘euskaldun zahar’ tentsioa oraindik ez da baretu.
|
|
|
Eguberriko bazkaria kanpotik ekarritako kontua da. c) animalien sakrifizioa da katarsi horren beste lehengaia: " Errua gurea bada ere, animalia horren biziarekin ordainduko dugu geure ongizate erlijioso edo afektiboa,
|
bera
etxean daukagun hoberena baita". Badira ospakizunetan sakrifikatuak izateko hazten diren animaliak, irendutakoak batik bat:
|
|
2023
|
|
|
Inondik inora ez da gauza
|
bera
etxean edo kanpoan jokatzea, baina egia da parez pare begiratu geniela Donostian, eta partida amaitzeko bi minutu falta zirela puntu bat goitik jarri ginela markagailuan. Boladaka aritu ginen bi taldeak; jaurtitzaileen eguna izan zen.
|
|
|
Karlos erregeak, deitura hori zuen zortzigarrenak, Alemaniara igorri zuen zaldun bat, Bernage izenekoa3, Amboisetik hurbil den Sivray ko jauna zena, zeina, zalu zalu ibiltzeagatik, gau eta egun entseatu baitzen bere bidean aitzina egitera, halako moduan, ezen arrats batez, biziki berant, arribatu baitzen zaldun baten gaztelurat, non ostatua galdegin eta doi doia erdietsi ahal ukan baitzuen. Nolanahi ere dela, zaldunak jakin zuelarik Bernage halako errege baten zerbitzaria zela, harenganat heldu zen, eta arren galdatu zion ez gaizki hartzeko etxeko jendeen dorpetasuna, zeren, gaizkia desira zioten emaztearen ahaide batzuen kariaz, beharturik baitzen
|
bera
etxea modu hartan hetsirik ukaiterat. Halaber, Bernagek jakinarazi zion zein mandaturekin heldu zen, eta zaldunak bere burua eskaini zion ahal zuen zerbitzu oro egiteko jaun zuen erregearendako, eta bere etxera eraman zuen, non ohore guziz ostatatu eta bestatu baitzuen.
|
|
|
Arnasa sakon hartu du, erraz, hezetasunak birikak leundu balizkio bezala. X ekaitz azpian korrika imajinatu eta barre egin du, hura erabat bustirik eta
|
bera
etxean babesturik, lehor. Hezur eta odol ezberdineko bi izaki.
|