|
2001
|
|
|
Asteburua gogorra zatekeen eta ariketa zarpaila asmatu beharrez, ez zegokidan gozatzeko aitzakiarik, Egunkaria ko ene horoskopoak idatzia ezeztatuz: autobusetik beheratzean
|
berean
haurra jazartzen zitzaidan. Plazako ezkien itzaletik etxerako bidean, lo eskasez beti, galdezka mutuan nenbilen:
|
|
2005
|
|
|
Halaber, haurrak ikasturte batez baino gehiago ikaskuntza arazoak pilatu izanaren ondorioz ere suerta daiteke eskola porrota, eta era
|
berean
haurra ikastetxean ez egokitu izanaren sintoma garbia da, hain zuzen ere, ongi ez hausnartu, antolatu eta bideratu gabeko plan pedagogikoen ondorioa.
|
|
|
Graxik soinean zekarren herio metatu haien zama: aldi
|
berean
haurretan tristeena zen, nehoiz sortu behar ez zuelako, eta alaiena, beti aitzina eta eremu berriak ikertzera deliberatzen zelako. Ilunpe eta argitasunezko Eguberri hartan, Mehainerateko xendra hertsian, aita buhameen hizkuntzan trufatu zitzaion:
|
|
2006
|
|
|
Horrek berebiziko garrantzia du; askotan haur hauei muga bigunak jartzen zaizkie, maiz pentsatzen baita haur hauek, nahikoa sufritu dutela?, eta beraien desirak ez betetzeak ondorio ezkorrak izangodituela. Horrela, adopzioko gurasoek haurrarekin afektuz eta enpatiaz lotzekogaitasuna izan behar dute, baina era
|
berean
haurraren sozializazioan trinko etairaunkor agertu behar dira. Zentzu horretan, garrantzitsua da familian haurrarengandik espero diren jokabideak irmotasunez eta modu enpatiko eta lasaian zehazkidefinituak agertzea.
|
|
|
Ziur asko, gaitasun handien garapenean laguntzen duten familien ezaugarrigarrantzitsuenetako bat, familia
|
berean
haurraren gaitasun edo trebetasunarenzaletasun berdinak egotea da (Feldman eta Goldsmith, 1991). Badirudi errazagoadela haurrek beren gurasoek baloratzen eta onartzen duten aktibitate bat egitea; horretaz gain, gurasoek aktibitate horietarako irakasleak, tutoreak eta beharrezkomaterialak eskaintzen dizkiete beren seme alabei, eta horrela ikaskuntza edo garapen hori bultzatzen da (Piirto, 1994); gainera, haurraren gaitasun horren garapenaren garrantzian zentratzen diren familiak dira (Feldman eta Goldsmith, 1991). Esate baterako, gaitasun musikal baten garapenean, musika baloratzen eta gozatzen duen familia bateko kide bada haurra, eta musikak familia horren egunerokobizitzan paper garrantzitsua badu; haurraren trebetasuna azkarrago garatuko dahemen, balio ezberdinak dituen familia batean baino (Bloom, 1985).
|
|
2007
|
|
|
Ezinezkoa izango duzu ospakizun
|
berean
haur eta helduak elkartzea: lana biderkatu egingo zaizu eta dituzu denak artatu.
|
|
|
Infekzioa harrapatzeko modurik ohikoena transmisio sexuala edo infektatutako haurrekin kontaktua izatea da. Europan eta AEBn egindako azterketa epidemiologikoek seropositibitatea adinez nagusienarekin, baldintza sozioekonomiko okerragoekin, parekotasun handiagoarekin, etxe berean eta talde etniko
|
berean
haur gehiago egotearekin lotzen dute, eta beti adierazten dute Afrikako eta Asiako emakumeen taldean lehentasun handiagoa duela. Halaber, infekzioa harrapatzeko modurik ohikoena transmisio sexuala edo infektatutako haurrekin kontaktua izatea da.
|
|
2008
|
|
|
Lana aldi batez uzteagatik, 7.000 euroko laguntza jasoko dute guztiek, eta 8.700 eurokoa familia ugariek, guraso bakarrekoek, aldi
|
berean
haur bat baino gehiago eduki dutenek, eta haur bat adoptatu dutenek.
|
|
|
Esaldi
|
berean
haurrek hitzak lotzen hastea oso garrantzitsutzat jotzen dute adituek gramatikaren eta hizkuntzaren garapenerako. Atal honetan, bada, hitz biko edo gehiagoko esaldien hastapena eta garapena neurtzeko datuak jasotzen dira.
|
|
|
Bilketa honetako esaldien luzeraren garapenaren estatistiko deskribatzaileak 4.29 eta 4.30 tauletan eskaintzen dira, hizka eta morfemaka zenbatuta. Zenbatzeko garaian esaldi
|
berean
haurrak ekoitzi dituen hitzak eta morfemak kontatzen dira; hizka kontatzean, ostera, hitzak soilik. Horrela, haurrak lagunaren etxea esan badu, morfemaka zenbatzean 5 puntu ditu (lagun a-ren etxe a), baina hizka kontatzean, 2 baino ez (lagunaren+ etxea).
|
|
|
Bateragarria da beste administrazio batzuek eman ditzaketen prestazioekin eta erditze multipleagatiko diru-laguntzarekin. Aragoi Aragoiko Gobernuak laguntzak ditu erditze anizkoitzetan jaiotako seme alabak dituzten familiei laguntzeko, edo aldi
|
berean
haur bat baino gehiago adoptatu dituzten familiei laguntzeko, horrek eragindako gastu bereziei laguntzeko. Prestazio hori eskuratzeko, erditzea gutxienez hirukiak izatea eskatzen da, edo prozedura berean hiru haur adoptatzea.
|
|
|
Urtean 40.000 euro baino gehiago izanez gero, ez da laguntza hori jasotzeko eskubiderik izanen. Erditze
|
berean
haur bat baino gehiago jaiotzen direnean familietan sortzen diren gastuak konpentsatzeko prestazioak ematen ditu komunitateak. Bikiek 91 euro jasotzen dituzte hilean lehen urtean; hirukiek, 227 euro hilean lehen hiru urteetan; laukiak badira, 303 euro, hiru urte bete arte, eta boskiak jaiotzen badira, 76 euroko laguntza gehigarria ezartzen da hilean seme alaba bakoitzeko.
|
|
2010
|
|
|
Jessica Merz Norberaren gorputzaren kontrola bereganatzea prozesu progresibo eta konplexua da, haurraren lehen ekintza erreflexu eta nahi gabekoetatik jarduerak modu autonomoan egiteko gaitasun osoraino eboluzionatzen duena. Eboluzio horretan, haurra helduen mendekotasunetik autonomiara igarotzen da, ez da modu berean garatzen, ez eta aldi
|
berean
haur guztietan ere; aitzitik, haur bakoitzaren heldutasun erritmoaren mende dago hein handi batean. Hala ere, guraso batzuek erritmo hori behartu eta estutzeko joera dute, etorkizuneko nortasunaren egitura osoan eragina izan dezakeen praktika.
|
|
2011
|
|
|
Inguruneko hezkuntza plana hezkuntza proiektu global bat da. Bertan sartzen dira auzo edo udalerri
|
berean
haurrentzat eta gazteentzat lan egiten duten erakunde guztiak. Planak erakunde horiek antolatzen ditu, baterako ekintza ildo bat definitzeko.
|
|
|
3.4 dokumentuaInguruneko hezkuntza planari buruzko hausnarketakInguruneko hezkuntza plan bat hezkuntza proiektu global bat da, eta ebidentzia batetik sortutako indar ideia oso sinple batean oinarritzen da: auzo edo udalerri
|
berean
haurrentzat eta gazteentzat lan egiten duten erakunde guztietako eragileak lan mahai baten inguruan esertzea. [...] Bereziki egokiak diren bi esamoldetan du jatorria indar ideia horrek: Lehenengoak Afrikako esaera ospetsu bati egiten dio erreferentzia. José Antonio Marinak oso ondo azaldu zuen?.
|
|
|
3 Atzerriko jatorria duten biztanleria taldeek, batik bat langile migratzaileek eta euren familiek, eurok zein herrik hartu eta herri horren garapenean laguntzen dutenek, euren segurtasuna, duintasuna eta euren kultura baloreen errespetua bermatzera zuzendutako neurri egokiak izan dituzte, eta eurok jasotzen dituen ingurumenean egokitzeko eta sustapen profesionala errazteko; izan ere, horien xedea da euren jatorrizko herrialdeetara geroagoko itzulera eta herrialde horien garapenean laguntzea: modu
|
berean
haurrei euren ama hizkuntza irakasteko aukera izatea ere aldeztu litzateke.
|
|
2013
|
|
|
Bai haurdunaldiak bai erditzeko uneak badituzte berezitasunak. Artikulu honetan, bi haur edo gehiagoren haurdunaldiak nolakoak diren, lagundutako ugalketa teknikek nola eragiten duten, zein arrisku dituzten eta erditze
|
berean
haur bat baino gehiago jaiotzea espero duen emakume bat nola zaindu behar den azaltzen da.
|
|
|
Bai, posible da Espainiako bikien eta bikien erditzeak bikoiztu egin dira azken hamarkadetan, neurri handi batean, lagundutako ugalketarako tekniken ondorioz. Urtean bi haur edo gehiago erditzen dituzten 9.800 emakume inguruk aldi
|
berean
haur bat baino gehiago hazteko erronka sinesgarriari eta konplexuari egin behar diete aurre, eta zeregin horrek denbora eta dedikazio asko eskatuko die seme alaben bizitzako lehen hilabeteetan. Erditze anitzetako haurtxoek, besteak bezala, amagandiko edoskitzea jaso dezakete Haurdunaldian esperientzia honetarako prestatzen ari diren bitartean, biki amek maiz egiten dituzten galderetako bat da haur bat baino gehiago batera edoskitzea posible ote den.
|
|
2016
|
|
|
Haurdunaldi haren berri jakin zenean, esan dugu lehen ere, geldirik egoteko aholkatzen zioten denek, ez ezer egiteko, ez deus pentsatzeko, bere kimu jaiogabe haren hazkuntza ez bazen, gorputzaren emankortasun haren berezko osagarri eta ondorio naturala gogoaren antzutze bat balitz bezala; baina, hau ere esana dugu eta orain argituko, kontrako efektua lortu zuten, elkortu ordez zabaldu egin baitzen Begoñaren perspektiba, hedatu haren kezken eremua, ugaldu pentsaketan aritzeko denbora, zorroztu analisirako gaitasuna. Itsasontziaren mugitu ezin hura denentzat zen mintzagai eta kezka iturri, baina emakumeek horixe baizik ezin zuten egin, kezkatu eta mintzatu, aldi
|
berean
haurrak zaindu eta beste hainbat zereginez arduratu behar zutelako; gizonak, aldiz, berdin berdin kezkatzen eta mintzatzen ziren, baina beren buruei garrantzi gehiago emanez, ohi dutenez: batzordeak osatzen zituzten, ordezkariak bidaltzen zituzten kapitainarekin edo portuko agintariekin hitz egitera, batzarrak egiten zituzten hurrengo pausoak erabakitzeko...
|
|
|
Hala erakusten dute ikerketek. Azterketa horien arabera, aldi
|
berean
haur bat baino gehiago izateko probabilitateak %4 igotzen dira 30 eta 34 urte artean, %5 hurrengo bosturtekoan eta 40ko hamarkadatik aurrera izugarri handitzen dira, 45 urte bete ondoren, haurdunaldien %70 bikiak baitira. Arrazoi naturalengatik gertatzen da:
|
|
|
Oparien erosketa Gabonetako jarduera nagusitzat har badaiteke ere, bigarrena janariaren prestakuntzak har lezake, urte sasoi honetan hainbat arrazoi tarteko: mahai
|
berean
haur txikiak, zaharrak edo haurdun dauden emakumeak biltzen dira, eta horiek guztiak ahulagoak dira janari toxikazioetan. Gainera, kontuan izan behar da etxeko sukaldeak ez daudela diseinatuta egun hauetan prestatzen den janari bolumenerako; horregatik, askotan janaria aurrez prestatzen da, arrisku faktore erantsi bat, modu egokian egiten ez bada.
|
|
2017
|
|
|
Mezak Ibiakoitzean 19:00 Armendaritzen, igandean 9:00 Iholdin, 10:30 Mehainen, oren
|
berean
haurrekin Herriko Etxeko ondoko salan biltzea. Erramuak benedikatuak izanen dira hiru mezetan.
|
|
2020
|
|
|
Aldi
|
berean
haur guztiak batzea zaila dela dio Fernandezek, baina denak batuta 35 ume inguru lirateke. Horietatik asko, gainera, neskak dira.
|
|
2021
|
|
|
Gaurko jendartean frogatuz, behar diren neurriak ez direla plantan jarriak emazte horieri hitz egiteko baldintzak egin ahala onak izan daitezen. Gisa
|
berean
haurrek ere tratamendu txarrak bizitzen dituztelarik, ez bakarrik indarkeria fisikoarengatik baina ere psikologikoagatik, hitz egiteko leku baten ukaiteak beren gerorako urratsetan lagungarri izanen zaie.
|
|
2022
|
|
|
Ez dute jarrera edo hitz aski gogorrik apez batek bere ministeritza aldian emazte heldu batekin onarpen osoz, bihotz osoz eta gorputz osoz bizi dezakeen zinezko maitasun historia partekatua salatzeko, gaztigu gisa" estatu laikora apaltzen" dutelarik (formulazioak berak ere badu" grazia"!)! Eta aldi
|
berean
haur heldugabeen gain egin krimenak isilean gordetzen eta estaltzen!!! Nola liteke hori?
|
|
|
Sartzen dira hiru ihiziak eta denbora
|
berean
haurra mainatzen da.
|
|
2023
|
|
|
Tere, ordea, zutik jarri zen, eta ahots kirrinkariz kantari hasi zen, da nije ljubavi, da nije ljubavi, da nije ljubavi, ne bi svita bilo, ni tebe ni mene, ni tebe ni mene, ni tebe ni mene, moja bajna vilo, no, as mi se snilo, no, as mi se snilo, da je tvoje tilo pokraj moga bilo, eta negarrari eman zion: jada inor ez zeukan munduan, senarra Atlantikoan ito zitzaion, ekaitz baten erdian haizeak kareletik botata, eta aste
|
berean
haurra galdu zuen erditzerakoan. Rozina bizkor jaiki zen mahai atzetik, nondik ohiturak agindu bezala gauerdira arte ez baitzuen mugitu behar emaztegaiak; baina Rozina, arau guztien kontra, mahaira makurtu zen, eta Tererengana luzatu zituen eskuak, ai, Tere, Tere.
|
|
|
" Uste dut programa oso malgua dela, eta horregatik funtzionatu duela hain ongi. Honek aukera eta jokoa ematen dizu bai programa nahi adina luzatzeko, eta bigarren pertsona bat etortzen bada, berriro errepikatu gabe programarekin jarraitzeko, aldi
|
berean
haur horri harrera hori eginez, noski. Programan bertan proposamen zehatza egitea ongi legoke, jarraipen hori egin ahal izateko".
|