|
2006
|
|
|
1) UPV/EHU ageri da paradoxa handienak dituen unibertsitate arrunt modura: baldintza onenak izanik (publikoa delako, gizartean adostua dagoelako, handiena eta zabalduena delako, eta abar), modu eta neurri kaskarrenean erantzuten dio
|
bere
testuinguru sozialean (euskal testuinguruan) ematen den aztergai berezi handieneko bati: bi hizkuntzen arteko ukipenaren aztergaia, hain zuzen, soziolinguistika eta antzeko arloak (psikolinguistika, hizkuntzaren gizarte psikologia, hizkuntzaren psikopedagogia, „.) landuz.
|
|
2007
|
|
|
Bigarrenik, hizkuntzaren eskurapenean aktibatzen diren prozesuak eta parte hartzen duten elementuak definitzen saiatzen da. Azkenik, ikasten den hizkuntza
|
bere
testuinguruan kokatzen du, hau da, normalizazio bidean dagoen hizkuntzaren errealitatea aipatzen du. Normalizazio linguistikoaren ikuspegitik, argi dago ez dela gauza bera hizkuntza normalizatua edo normalizatu gabea ikastea.
|
|
|
linguistikoak, testualak, soziopragmatikoak, eta estrategikoak. Hauek ikasle bakoitzak bere funtzioak betetzeko dituen beharren arabera landu genituzke, hau da,
|
bere
testuinguruak esango digu zeintzuk diren ikasleak dituen gaitasun linguistiko premiazkoenak, testuinguruan izan ohi den erabilerara moldatzeko landu behar dituen abileziak, zeintzuk testu mota erabili behar dituen... Adibidez, Haur Hezkuntzako irakasleak ipuinak edo haur hizkera landu ditu, baina saltzailea produktuen katalogoak sortzen eta aurkezpenak egiten trebatu da. Kurrikulu honetan horien arabera antolatu dira edukiak, helburuak eta ebaluazio irizpideak.
|
|
2009
|
|
|
Baina ez du halabeharrez zertan traumatikoa izan. Hiztun herriak eduki berriak integratzeko gaitasuna badu, hau da, produktuak hurbiltzen dizkion diskurtsoa
|
bere
testuinguru linguistiko kulturalera ekartzeko gai bada. Komunitateak nahikoa kemen etno linguistikoa behar du izan, alegia, bere bilakaera ekonomikoa, politikoa, eta kulturala autoerregulatzeko gaitasuna, diskurtso berriek bere oreka linguistikoan pitzadurak ez sortzeko.
|
|
2010
|
|
|
Gaztelania eta euskara unibertsitateko hizkuntza ofizialen elebitasunetik nazioarteko hizkuntzak garatzera zuzentzen den eleaniztasun plana batik bat ingelesaren garapenaazaltzen du. Plan horren arabera, eleaniztasuna hizkuntza bakoitza funtzio ezberdinetarako erabiltzearen printzipioan oinarritu behar da, eta, beraz, unibertsitateak hizkuntza bakoitzak
|
bere
testuinguruan duen erronkari aurre egin behar dio.
|
|
|
• Erakundea eta testuingurua. erakundea eta testuinguruaren arteko erlazioa eta testuinguruak erakundean eduki dezakeen eragin zuzena aztertzea. erkatu euskararen erabilera (ahozkoa, neurtua) erakundean,
|
bere
testuinguru sozialean agertzen denarekin (kale neurketa, inkestak?). zeintzuk dira normalkuntza planaren gehienezko mugak erakundearen barruan. Finkatu al daitezke ingurunearen egoeraren arabera?
|
|
|
La conversión de Magdalena liburuan irakurleari eskaintzen dion hitzaurrean badago atal luze samar bat hemen aurkeztu nahi dudana, orain arte esandakoetan
|
bere
testuingurua duena; idazleak kasik odol beroz idatzitako pasartea da. artikulu honen eranskin gisa jasoko dut, baina ongi etorriko da hori ohar batzuez horniturik ematea45 gaztelaniaren baliagarritasunaren eta kultur erabilpenaren aldeko manifestua dela esango nuke. Jakitate teologikoak latinez eman behar zirenean, unibertsitate munduak ohikoa hori zuenean, bigarren hautabide bat urratu nahi du Malon etxaide unibertsitate irakasleak, jada aipatu ditugun zenbait idazleren konpainian. ugari dira testu horretan hizkuntzaren inguruko gai eta arazoak:
|
|
2012
|
|
|
Aztertu nahi dudan gertakariaren gaineko ikerketek erakutsi dutenez, funtsaren funtsean, hizkuntzaren jarraipenaren eta galtzearen arrazoiak, askotarikoak izanda ere, hiztunen eguneroko elkarrekintzetan daude sustraituak eta horietan aurkitu behar dira. Maila horretan hiztunen portaerak eta motibazioak baititut aztergai, ikerketa kualitatiboa diseinatu dut, kasu azterketa batean (Iruritan) oinarritua. kasu azterketa ikerketa enpirikoa da, egungo gertakari bat bizitza errealeko
|
bere
testuinguruan aztertzen duena. kasu ikerketan gertakariaren eta testuinguruaren arteko mugak ez dira agerikoak eta informazio iturri askotarikoak erabil daitezke (Yin 1984: 23).. elebitasun egoeretarako hurbilpen etnosoziolinguistikoan kasu azterketen baliagarritasuna froGerra Zibilaren ondotik sortutako karrikakumeen artean txikitan euskaraz sozializatu ez ziren eta, ondorioz, hizkuntza ikastera iritsi ez ziren lehen iruritarrak ditugu. gatuta dago datu makrosoziolinguistikoak eta mikrosoziolinguistikoak ikusmolde sistemiko global batean uztartzea ahalbidetzen baitute (Blanchet 2000:
|
|
|
Belaunaldi baten hizkuntza sozializazioan familiak stricto sensu ustez duen erabateko eragina lausotua agertzen da. prozesuak familiaren gunea gainditzen du eta ezin da
|
bere
testuinguru soziohistorikotik bereizi. etxetik kanpoko eragingarrien indarra ere kontuan hartzekoa da. Alde horretatik, egun inoiz baino konplexuagoak dirudite maila makrosoziolinguistikoaren eta mikrosoziolinguistikoaren arteko harremanek. hala bada, familiara mugatzen den ikerbideak edo hizkuntzaren transmisio informala eta formala bereizten dituenak nekez erantzun diezaioke hizkuntza sozializazioaren gertakariari.
|
|
2013
|
|
|
Soziolinguistika: Hizkuntza
|
bere
testuinguru sozialean aztertzen duen zientzia.
|
|
|
Soziolinguistika: Hizkuntza
|
bere
testuinguru sozialean aztertzen duen zientzia. Diziplina honen aztergaiak dira, besteak beste, egitura eta faktore sozialek hizkuntzan duten eragina, hizkuntzaren funtzio sozialak, hiztunek faktore sozialen arabera dituzten hizkuntza erabilerak, joerak eta jarrerak, hizkuntzen ikaskuntza eta irakaskuntza, eta hizkuntza bariazioa.
|
|
|
Alegia, badago alde aipagarria soziolinguistikaren bi definizio horien artean, izan ere, diziplinaren aztergaitzat lehenengoak hizkuntza
|
bere
testuinguru sozialean jotzen badu, bigarrenak, aldiz, gizarte eta hizkuntzaren arteko elkarreragina hartzen du aintzat.
|
|
2015
|
|
|
Udalerri guztiei buruzko datuak landu ditugu. Udalerri euskaldunen errealitatea
|
bere
testuinguruan kokatze aldera, EAEko udalerri guztietako datuak erabili eta aztertu ditugu, izan udalerriak euskaldun edo ez.
|
|
2016
|
|
|
Horiek dira euren ohiko errutinak euskaraz. Horiek dira euren hizkuntz praktikak eta hortik, elikatuko dituzte euren bizipenak eta, garrantzitsuagoa dena, euren bizitako identitatea (Terradas 2009), egunez egun eta tokian tokiko sortzen eta garatzen dena; pertsonen bizitzaren erdigunea betetzen duena eta
|
bere
testuinguruari, bere harremanei zentzua ematen diona.
|
|
|
Berria izan behar badu, errotik sortua izan du, gaur egungo baldintzak eta beharrei erantzungo diena. Nago azkenengo hiru lau hamarkadetan euskararen egoera guztiz eraldatu dela,
|
bere
testuinguruak egin duen moduan. Horrek eraldaketa epistemologikoak, teorikoak eta metodologikoak eskatzen ditu.
|
|
|
nahiz eta asturieraren existentzia soziala (gora egiten ari dena) gaztelaniarekiko hibridazioa izan, hiztunak bi hizkuntza horien artean ezberdintasuna dagoelako nozioa dauka: hara, asturiera gaztelaniaren ezberdina dela, bere jatorria beste bat dela, eta
|
bere
testuinguru zein funtzionaltasun propioa daukala. Halaxe da, garai hartan jaiotako hiztunek, asturieraren existentzia soziala bera dela eta, beren belaunaldiko aldaerak dituen baino asturieraren forma indartsuagoekin eta gaztelaniaren hedapenetik babestuago dauden formekin daudelako kontaktuan, adibidez, aurreko belaunaldietan antzeman daitezkeen formak.
|
|
2017
|
|
|
Lan honen bitartez, nola geunden eta nola gauden azaltzen saiatu gara. Horretarako, 1980 urteetako hizkuntza normalizazioaren diskurtsoa
|
bere
testuinguruan landu dugu. Ondorio gisa, behin baino gehiagotan esan dugu antzeko diskurtsoak sumatzen ditugula.
|
|
|
lehen hizkuntza, gune soziolinguistikoa eta hizkuntzarekiko interesa) (V inkesta Soziolinguistikoa, 2013: 116). labur esan, zenbat eta euskaldun gehiago harremanetan, orduan eta euskara gehiago aurkituko dugu, eta ondorioz ere, zenbat eta euskara gehiago erabili, orduan eta euskaldun gehiago harremanetan. arazoa da, errealitate sozial baten alderdiak
|
bere
testuinguru praktikotik erauzi eta banakatu ostean, objektu estatistikoak egiteko berriro biltzean eta korrelatiboak direla ikustean, korrelazio horiek fenomeno desberdinen eraginak direla interpretatzea18.
|
|
|
ikerketaneurriak eta ekite neurriak. esan bezala, alderdi kuantitatiboa eta kualitatiboa jorratu behar dira. kualitatiboak esango digu zein den praktika baten zentzua, bere inguruan, bere jokoan, bere horretan. hori arizale edo jarduleekin ikertu beharra dago, maiz haien esanahi partikular eta zentzu bizi eta oharkabeetatik abiatuta. arlo kuantitatiboan, berriz, honako bi ezaugarri hauek betetzen dituzten erregistroak lehenesten ditugu: (1) praktika jakin bat
|
bere
testuinguru edo praktika eremuan ikertzea (denbora, espazio, harreman edota praktika irizpideek mugaturiko esparrua) eta (2) eremu horietako kasu guztiak kontuan hartzea, egoki eta beharrezkotzat jo diren ezaugarriak barne.
|
|
|
Arlo kuantitatiboan, berriz, honako bi ezaugarri hauek betetzen dituzten erregistroak lehenesten ditugu: (1) praktika jakin bat
|
bere
testuinguru edo praktikaeremuan ikertzea (denbora, espazio, harreman edota praktika irizpideek mugaturiko esparrua) eta (2) eremu horietako kasu guztiak kontuan hartzea.
|
|
2019
|
|
|
4 EMAITZAK egungo abeslariek gaiaren inguruan eman dituzten erantzunak aztertuko dira ondoren. Musikariak euskararekin duen harremana eta
|
bere
testuinguru soziolinguistikoa zein den zehaztuko da lehenbizi, ondoren hizkuntza hautua egiterakoan emango dituen arrazoiak eskaintzeko. Azkenik, euskal musikaren baitan euskarak duen egoeraren inguruan musikari bakoitzak duen iritzia ere kontuan hartuko da.
|
|
|
Arrazoi bategatik ala besteagatik, beraz, euskararen geroarekin itxaropentsuak dira hiruak. Batzuek euskararen aldeko ingurune positiboa duMusikariak euskararekin duen harremana eta
|
bere
testuinguru soziolinguistikoa zein den zehaztuko da lehenbizi, ondoren hizkuntza hautua egiterakoan emango dituen arrazoiak eskaintzeko.
|
|
|
Arakistainek ere aipatu du jakitetik hitz egiterako bidean dauden mugak. etxezarretak ere ildo horretatik jo du. Bere arabera, euskara jakitetik hitz egitera igarotzea falta da. hori
|
bere
testuinguruan nabarmenagoa litzateke, euskararen jakintza hedatzen ari bada ere —eta bere inguruan euskara inoiz baino gehiago entzuten duela onartuta ere— erabileran urrats bat gehiago ematea falta dela uste baitu. hor ikusten du gabezia handietako bat, Arakistainek eta Andresek azpimarratu duten bezala.
|
|
|
Alegia, bere sortze prozesuan melodiek gehiagotan eskatu izan diote euskaraz kantatzea. Abeslariak ez du
|
bere
testuinguru linguistikoarekin lotu hautu hori, dioenez ez duelako sekula erabakirik hartu, baina gehienbat euskaraz bizi dela onartu du, eta bere ingurunea ere hala dela. Melodia batek euskara gehiago eskatu badio, beraz, ez dago argi ingurune euskaldunak baldintzatuta izan ote den ala ez.
|
|
|
Zergatik kantatu euskaraz? – Lander Muñagorri Garmendia hautua, eta bertan testuinguruak eragin zuzena du. horregatik, hizkuntza bat edo beste erabiltzerako garaian banakakoaren eremuak eta
|
bere
testuinguruak elkar eragingo dute.
|
|
|
Gainera, bilakaera hori esponentziala da: ...lu inguru sortu ziren; 2016tik 2017ra, aldiz, 50000 inguru. emaitza horiek positiboak dirudite, baina benetan euskararen egoera aztertu ahal izateko beste hizkuntzekin alderatu beharra dago. hortaz, adibidez, aldera ditzagun euskal wikipediaren datu adierazgarrienak (wikipedia, 2019b) galeserako wikipediarekin (wikipedia, 2019c); Galesera hautatu da euskararen parekoa delako hiztun kopuruari nahiz
|
bere
testuinguruari erreparatuta.
|
|
2020
|
|
|
Baldintza, aukera eta baliabideen arabera egokitu dugu tokian tokiko aktibazioprozesua. Ekimen bakoitzaren esku geratzen da
|
bere
testuingurura eta baldintzetara moldatzea, idiosinkrasia bakoitzak izan ditzakeen berezitasunak behar bezala integratu ahal izateko.
|
|
2021
|
|
|
– edonolako dokumentuak ulertu eta aztertzea, atzerriko ala bertako kultura, garaikidea edo historikoa izan dadila,
|
bere
testuinguruan kokatzeko;
|
|
|
Hemen, ordea, azken bi hamarkadetako joera demografikoak eta immigrazio prozesua izanen ditugu aztergai. Ez gara diagnosian sobera luzatuko; gure errealitatea hobeki ulertzeko eta
|
bere
testuinguruan kokatzeko (Nafarroan eta Euskal Herrian) oinarrizko datu batzuk emanen ditugu. Immigrazioari eta kultur zein hizkuntza aniztasunari buruzko ikerketa sakonagoak genituzke, bai hemen, bai oro har.
|
|
|
Aipatu den moduan, gure kasuan, babesgunearen kontzeptuaren sorrera ereduko kirola egitasmoan kokatzen da9 Nozioa
|
bere
testuinguruan jarri nahi dugu, eta, horretarako, aurrez aipatutako aktibazio garaiarekin bat datorren hiztun gazte profil zehatz batez jardun behar dugu; hau da, babesgunearen genealogia eta elementuez hitz egin baino lehen, ereduko kirola ikerketaren muinean zeuden hiztun gazteez mintzatuko gara, zehazki hiztun gazte horien artean nagusitzen zen profilaz, hiztun berrien profilaz, alegia, baita g... Azken batean, garai eta giro jakin batean sozializatutako hiztunak dira, eta hizkuntza ideologia, praktika eta bizipenetan antzematen da hori.
|
|
2022
|
|
|
Izan ere, hizkuntzaren garapena horiekin batera ulertu behar da halabeharrez, hizkuntzaren marko ez diskurtsiboa ere osatzen duten heinean. Hain zuzen, horixe bera da hizkuntza
|
bere
testuinguruan praktika eta errepresentazioetan ulertzea: praktika horretan dauden beste elementuekin harremanetan jartzea.
|
|
2023
|
|
|
Atariko azterketa soziolinguistiko honek erakundearen barrura begira izan zuen eraginaz gain, partaidetzako metodologiagatik,
|
bere
testuinguru eta hizkuntzatik ikerketa tresna bat diseinatzeagatik eta bere irismen politikoagatik, besteak beste, kanpora begira ere izan zuen eragina, hizkuntza politika nazionala ezartzeko eredutzat hartu baitzuen Kultura Ministerioak, eta horren abiapuntua izan zen, hain zuzen ere, autodiagnostiko soziolinguistikoak nazio mailan egitea, garai hartan hala deitzen baitzitzaien horrelako azterket...
|