|
2000
|
|
|
Askatasuna, berdintasuna, (sozialismoa bera, gaur egun)... utopiaren alorrean erortzen baitira doi doi. Bitartean, herri bat eraikitzea, egituratzea,
|
bere
problemak konpontzen saiatzea, politikagintzari dagokio bete betean. Biak eskutiklotuta doaz, banandu ezinik.
|
|
2001
|
|
|
Ezer ahoratu aurretik, igurtzi egiten zuten; ez janaria gurtzeko ohitura zeukatelako, ezpada zikinkeria tona batzuk kentzeko. Hala eta guztiz ere, solasaldia bizia zen eta Romaren nebak ere asko hitz egin zuen eta
|
bere
problema kontatu zuen. Eta bere problema zen leku huts bati begira geratzen bazen, esate baterako koadrorik gabeko horma bati begira edo sabaira begira, eta beste ezertan pentsatu gabe eusten bazion begiradari, gauza arraroak ikusten zituela han, hala nola, xakean ari diren enterradoreak edo pelikulen argumentuak kontatzen dituzten mandeuliak.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, solasaldia bizia zen eta Romaren nebak ere asko hitz egin zuen eta bere problema kontatu zuen. Eta
|
bere
problema zen leku huts bati begira geratzen bazen, esate baterako koadrorik gabeko horma bati begira edo sabaira begira, eta beste ezertan pentsatu gabe eusten bazion begiradari, gauza arraroak ikusten zituela han, hala nola, xakean ari diren enterradoreak edo pelikulen argumentuak kontatzen dituzten mandeuliak.
|
|
|
‘Ahaztu egin gaituzte. Bakoitzak bere bizimodua du, bere arazoak,
|
bere
problemak, bere gauzak.’
|
|
|
Berak ondo dioen bezala, filosofia pentsaera inguruan kokatu zen
|
bere
problema mingarria. Filosofia ikasten hasi aurretik ere" Syllabus" ak gaitzetsia aurkitu zuen bere burua:
|
|
2002
|
|
|
Ez ote haiz gazteluak airean eraikitzen ari?". Ezin ahaztu bainuen, era berean, Sarak eman zidan erantzuna, galdetu nionean zein izan zen
|
bere
problema. " Amodioaren zauriak", erantzun zidan.
|
|
2004
|
|
|
Jendea paratzen da telebista aurrean eta gaur Bartzelonan jokatzen dute, hiru egunera Moskun, eta haiek ez dakite igandean jokatu duzula bederatzietan Bartzelonan, astelehen goizean entrenatu duzula, Moskura joan zarela... Hori ez da
|
bere
problema. Eta esaten dizute:
|
|
2005
|
|
|
Ez ditugu inoiz maila berdinean ipini behar ekintza eta erreflexioa. Bakoitzak dauzka bere posibilitateak, bere mugak eta batez ere
|
bere
problemak dauzka, baina batez ere ekintzak dauzka problemak.
|
|
|
Badakigu, gero, momentua iritsiko balitz hipotesi batean, sistema bat antolatu behar izatearena. Sistemak batek dauzka baita ere
|
bere
problemak, esate baterako, euskal sistemaren barruan egongo lirateke baita ere lapurrak beraz polizia batzuk egotea behar da; egongo dira gaixo batzuk, beraz behar dira psikiatrak, psikiatria oso kontrol gogorra da; behar dira azterketak jarri, ala ez, ez dugu jarriko azterketarik batxileratoa bukatzen denean, denak libre izan daitezen. Segur asko, jarri egingo ditugu.
|
|
2006
|
|
|
Erdibana gainera. Gizakia eta
|
bere
problemak izan dira beti nire interesak. Horregatik naiz hezitzaile, eta naiz idazle.
|
|
2007
|
|
|
moroak, indigenak, juduak, moriskoak, anarkistak, masoiak, rojoseparatistak eta orain euskal abertzaleak. Egun, Extremadurako edozein gizabanakok esango dizu
|
bere
problema handiena euskal separatismoa dela eta ez Albako Dukesaren latifundioa. Espainiako populua preso dago, Espainia kartzeleroa delako.
|
|
|
hots batzuk, nola edo hala elkar baldintzatzen dutenak, eta hots baten aldaketak automatiko beste halakoak eragingo dituela; berdin, esanahi batzuk, nola edo hala elkar baldintzen, etab. Dena hizkuntzaren barruan gelditzen da. Horrek bere abantaila ebidenteak dauzka, batez ere metodikoak; baina
|
bere
problemak ere badauzka, eta horregatik behin eta berriro diziplinartekotasuna eskatzen da. Humboldt-en eta garaikoen aburuz, hizkuntza izpirituarekin, izpirituaren osoarekin, lotu lotua dagoen fenomenoa da, ezer ez dago lotuagoa izpirituarekin (jada Descartes baitan enfatizatua).
|
|
2009
|
|
|
Hitzik ikaragarrienak esan zizkion Domingok berriro ere, baina, azken lauzpabost minutu haietan, gauza asko ikasi zituen izeba Ernestinak: hura
|
bere
problema zela ulertu zuen, esate baterako, eta ez Domingorena, garrantzitsuena ez baitzen, ausaz, begiek zeri begiratzen zioten, baizik eta nola begiratzen zioten, fantasmak eta munstroak ez baitziren kontzeptu negatiboak Domingorentzat, positiboak baizik, jauregi batek, benetako jauregia izateko, derrigorrez behar zituenak; zergatik ez, beraz, Domingoren begirada kutsatu gabea bere egin edo bere egiten ahalegindu??
|
|
|
Hitzik ikaragarrienak esan zizkion Domingok berriro ere, baina, azken lauzpabost minutu haietan, gauza asko ikasi zituen izeba Ernestinak: hura
|
bere
problema zela ulertu zuen, esate baterako, eta ez Domingorena, garrantzitsuena ez baitzen, ausaz, begiek zeri begiratzen zioten, baizik eta nola begiratzen zioten... fantasmak eta munstroak ez baitziren kontzeptu negatiboak Domingorentzat, positiboak baizik, jauregi batek, benetako jauregia izateko, derrigorrez behar zituenak; zergatik ez, beraz, Domingoren begirada kutsatu gabea bere egin edo be... Ubelunez jositako haragi puskak, gainera, maitasuna behar zuen –Kristo bera ere ez al zen, bada, munstro bihurtu gurutzeko hartan, oinazearen gorputza ere beste munstro bat denez gero? –, eta Domingok eman ziezaiokeen maitasun hura –maitasun garbi bezain espontaneoa, izebarena ez bezala errukiarekin zerikusirik gabea–, baldin eta berak –izeba Ernestinak– Domingok hasitako jokoa jokatzen bazuen edo jokoari jarraipena ematen...
|
|
|
Eta seko berdintzen ikusten ditu
|
bere
problemak, irri horrekin. Nenat etorri eta belauniko jarriz astintzen nauzki espaldak. Zer ari zare zu he?
|
|
2010
|
|
|
Aurkitutako kasurik larriena, errepidearen erruz etxea goitik behera bota dioten gizonarena. Urte askoan aritu da hori ez gertatzeko ahaleginetan, saiatu da egunkarietan
|
bere
problema azaltzen, baina apenas eskaini diote arretarik. Eta etxea kendu azkenean, karretera egiteko.
|
|
|
Zein dirurekin? Hori ez zela
|
bere
problema, nik neuk konpondu behar nuela nola edo hala. Urte hartan Gasteizen pasatu behar nuen uda, osaba izebekin, eta haien ezagun baten bidez Apezpiku Jauregian(!) dohainik egitea lortu nuen.
|
|
2011
|
|
|
Psikoterapiaren helburua bezeroari bere burua zuzentzen, bere burua determinatzen eta bere aukera propioak egiten erakustea eta horretan laguntzea izango da. Horretarako, pazientearen «alter ego» hurbila izan behar du, hari
|
bere
problemak esperimentatzen eta bizitzen lagunduko dio, horrela arazo horiek kontrolatzen eta ebazten ikas dezan.
|
|
|
Niri heriotzak ez dit beldurrik ematen. Niri bizitza galdu beharrak ematen dit pena, eta batez ere bizitza asko maite dudalako, bizitza benetan ederra delako,
|
bere
problema guztiekin eta bere samin guztiekin, baina gozamen askorekin ere, bizitza ederra delako, bizitza galdu beharrak pena ematen dit, min ematen dit eta bereziki eta batez ere maite ditudan pertsonengandik bereizi beharrak. Ni gaur egun munduan bakarrik banengo, ez banu familiarik, ez banu emazterik, ba beharbada heriotzaren arazoari askozaz ere gutxiago axolako nioke.
|
|
|
Bestela esanda, pertsonaia ez problematikoa —eroapenez jasaten dituztenak bizi beharra suertatu zaizkien zailtasunak— ala kasuren batean problematikoa (Joanak joan eko Piarres) aurkez dezakete Leturiaren egunkari ezkutua baino lehen idatzitako eleberriek. Baina, pertsonaia problematiko honek ez du problematizatzen
|
bere
problema, kontaketan ez baita itxuratzen bere problemarekin jira eta bira dabilen pertsonaia, problemaren alderdi desberdinak aztertzen eta irtenbideren bat bilatzen. Arazoa arazo bihurtzen ez duenez, kontalariak ez du xehetasunez azaltzen nola bizi duen pertsonaiak desoreka eta nola bilatzen duen oreka berreskuratzeko modua.
|
|
|
Bestela esanda, pertsonaia ez problematikoa —eroapenez jasaten dituztenak bizi beharra suertatu zaizkien zailtasunak— ala kasuren batean problematikoa (Joanak joan eko Piarres) aurkez dezakete Leturiaren egunkari ezkutua baino lehen idatzitako eleberriek. Baina, pertsonaia problematiko honek ez du problematizatzen bere problema, kontaketan ez baita itxuratzen
|
bere
problemarekin jira eta bira dabilen pertsonaia, problemaren alderdi desberdinak aztertzen eta irtenbideren bat bilatzen. Arazoa arazo bihurtzen ez duenez, kontalariak ez du xehetasunez azaltzen nola bizi duen pertsonaiak desoreka eta nola bilatzen duen oreka berreskuratzeko modua.
|
|
2013
|
|
|
Bien arteko jardun hartan, Dionixiok
|
bere
problemak agerian laga, eta Albertinak itaunak egiten zizkion zalantzaren bat zuenean, baita aholkuren bat edo beste eman ere, hartarako abagunea sortzen zenean. Guztiaz ere, berbaldia amaitzear zenean, laburpen itxurako bat egin zion, mutilak aholku haiek guztiak ondo gogora zitzan:
|
|
|
Hala, iritsi zitzaizkion Abdel Haqqi oporrak, joan ziren senar emazteak hiriburutik herrira; hautatu zuen Raissak, pentsatua zuen bezala, amarekin bakarka egoteko abagunea, susmorik piztu gabe, baratzeko bazter batean barazki batzuk landatzen zituztela; kontatu zion Raissak laburzki
|
bere
problema, baita Fadilarengana joan nahi zuela ere, baina Abdel Haqqek jakin gabe; ihardetsi zion amak lasaitzeko, zer edo zer bururatuko zitzaiola, baita handik hiruzpalau segundora erran ere:
|
|
|
harena, izan ere, ama baten begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada,
|
bere
problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura, tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina?, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Par... Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten.
|
|
|
harena, izan ere, ama baten begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada,
|
bere
problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura –tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina–, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu b... Hamzaren aurka bidera zezakeen bere gorrotoa, baina baldintza haietan nekez, semeari arestian entzun zizkiòn hitzek erruduntasun kutsu orotarik libratzen baitzuten.
|
|
|
Bien arteko jardun hartan, Dionixiok
|
bere
problemak agerian laga, eta Albertinak itaunak egiten zizkion zalantzaren bat zuenean, baita aholkuren bat edo beste eman ere, hartarako abagunea sortzen zenean. Guztiaz ere, berbaldia amaitzear zenean, laburpen itxurako bat egin zion, mutilak aholku haiek guztiak ondo gogora zitzan:
|
|
|
Hala, iritsi zitzaizkion Abdel Haqqi oporrak, joan ziren senar emazteak hiriburutik herrira; hautatu zuen Raissak, pentsatua zuen bezala, amarekin bakarka egoteko abagunea, susmorik piztu gabe, baratzeko bazter batean barazki batzuk landatzen zituztela; kontatu zion Raissak laburzki
|
bere
problema, baita Fadilarengana joan nahi zuela ere, baina Abdel Haqqek jakin gabe; ihardetsi zion amak lasaitzeko, zer edo zer bururatuko zitzaiola... baita handik hiruzpalau segundora erran ere:
|
|
|
Gobernuan oso ausarta izan zen. Bazekien Kultura Sailean legetik kanpo egiten genituenak
|
bere
problema izango zirela, eta onartu egin zuen arrisku hori. Asko estimatzen dut.
|
|
2015
|
|
|
Zenbatekoa ez zekien, baina mina ziurra zen. Billen lepo nazkantea bizi osoan izan zen
|
bere
problema guztien imana: tentsio fisikoa nahiz estres psikologikoa.
|
|
2016
|
|
|
Aktibistak bere kontura zebilela esan behar dio poliziari, berak ez duela inongo organizazioren berri. Beste aktibista batekin lotzen badute, eta lotura hori erretratuekin edo zinta magnetofonikoekin probatzen badiote, orduan
|
bere
problema pertsonalak aipatuko ditu adiskidetasun horren esplikazio bezala. Poliziak lotutako aktibistak neska eta mutila badira, bai batak eta bai besteak problema sexualak aldarrikatuko dituzte arrazoi bezala.
|
|
2019
|
|
|
Edo amets asko. Horrela soluzionatzen baitzituen Telmok, noizean behin,
|
bere
problemak, garai hartan bai bederen.
|
|
2020
|
|
|
Gure bokazioa berretsi, hots, pertsona guztien giza eskubideen defentsa, baita gure apustua ere, hau da, indarkeriarik gabeko eta barne lotura duen gizarte plural eta demokratikoa,
|
bere
problema eta desadostasunei elkarrizketaren bidez heltzen diena, errespetuz eta elkarrekin konponbideak bilatuz, eta indarkeriaren ondorioen humanizazioa eta adiskidetze prozesua bultzatuz.
|
|
2021
|
|
|
Nolanahi ere, behin eta berriz esaten zion bere buruari LucÃa jada ez zela
|
bere
problema.
|
|
|
Nizias, Demostenes, 4 eta 11 (fabula: Demostenesek nola gainditu zituen
|
bere
problemak); Kintiliano, Institutio oratoria, X, 3, 30 (Demostenesek olatuen orroarekin ikasi zuen kontzentratzen); Aristofanes, Liztorrak, 836 or. eta hurrengoak (txakur baten kontrako epaiketa gazta bat jateagatik); Herodoto, Historiak, VIII, 7483 (liskar jendetsua Salaminako batailaren bezperan); ustez Plutarko, Hamar hizlarien bizitza, I, 18 (Antifontek kontsolamendu denda bat ireki zuen); H.I...
|
|
|
Demostenesek diziplina sadikoarekin gainditu omen zituen
|
bere
problemak. Ahoan errekarriak zituela behartzen zuen bere burua hitz egitera.
|
|
2022
|
|
|
Geografo: Itsasorat lerra dadin,
|
bere
problema eta islamistekin.
|
|
2023
|
|
|
“Hizkuntzaz kanpoko arloetan porrot eginez gero, kontuan hartu behar dugu irakurmen arazo bat dagoela”. Hau da, haur bat matematikan huts egiten hasten bada, beharbada
|
bere
problema ez da ikasgaia, planteatzen zaion problema bat ulertzeko duen gaitasuna baizik. Irakurtzen duena ulertzen ez badu, zaila da matematika problema bat ondo ebaztea.
|