|
2001
|
|
|
Arrese Beitia, berriz, idazle dugu beti,
|
bere
poemak paperean uzten zituena. Jakina da nolako izena jaso zuen luzaroan aritu baino lehen.
|
|
|
Galileo aurrekoa dugula esan izan dut, jakite berriaren ukatzailea. Jakite horretatik sortu den industriari ere ez dio leku handirik opa
|
bere
poema nagusian.
|
|
|
Eta hori ez hizkuntza gauza ez delako: hala adierazi nahi liguke Oihenartek
|
bere
poemen bitartez.
|
|
2003
|
|
|
Dantza  etruskoa, berpizkundekoa, Hata Yoga, sardana alaia, funkya, hip hopa, rapa, city jama, afro aerobic sentsuala, dantza klasikoa, garaikidea, flamenkoa, sabelaren dantza, tangoa, saltsa, pasodoble edo urrats bikoitza, balsa, polka eta mazurka... hura plastikotasuna, hura segailtasuna, hura xalotasuna, hura arintasuna itzal biluziak ziruditen gorputz aireratuena. Pedro Salinas han ibili izan balitz, seguru
|
bere
poema eder horietako bat idazten zigula itzalez eta musuz eta ezpainez eta ispiluz eta gorputzez eta maitaleez eta pozkidaz eta itsasoz beterikoa. Baina, jakina, Pedro Salinas ez zen azaldu, aspaldixko hil baitzen, poetak osoro inoiz hiltzen ez diren arren, beren bertsoak betiko gelditzen baitira, ezabaezin, jaso, lehen jaunartzeko oroigarri xahar baten gisa, denborak eta ahanzturak eta hautsak beilegitu duen ezkonargazki baten gisa; eta ez zen azaldu, ez Pedro Salinas, ez hari zor genion ahotsik; eta bai azaldu zen, aldiz, eta gure aurre aurretik pasatu, dantzaleku bat batekoaren erdi erditik, gizonkote txiki potolo bat, alkandora urdin ilunez jantzia, zeinaren bizkarrean ipintzen  zuen Irristagailu alokairua edo halako zerbait, akaso belomare jarriko zuen, ez dut dagoeneko ongi gogoratzen; eta gizonkotea lasai ederrean pasatu zen gure albotik (nonbait agure soinketari eta atso bular belaunetarainokoen dantzekin eta kantuekin eta txiste lehiaketekin sobera ere ohituta zegoen; izan ere, gauza jakina baita:
|
|
2009
|
|
|
Felix, ikasle eder hura, nire klaseetara etortzen zena. Ez dakit zer pentsatu zenuen, Ananda, Felix klaseen ondoren etxera igotzen hasi zenean, ez nirekin egotera, zurekin baizik, Ananda,
|
bere
poemak zuri erakusteagatik, zure iritzia biziki estimatzen zuelako, errespetatzen eta miresten zintuelako, zure jakinduria aitortzen zuelako, Indiako filosofiari eta hango literatura klasikoari buruzko argibideak eskatu nahi zizkizulako; ez zizun galdetzen Veda eta epopeiei buruz soilik, edota Samkya teoriaz edo Yoga sutra nahiz Yoga Vashista eta beste hainbat klasikoez; gehiago jakin nahi zuen, ... Zu nahi zintuen Felixek bisitan etortzen zenean.
|
|
2010
|
|
|
Joseba Sarrionandia UNEDeko irakaslea izan zen ni iritsi baino bi urte lehenago. 1980an sartu zuten kartzelan ETAkoa zela leporaturik, eta biziki ospetsua bihurtu zen azkar azkar, arrazoi horregatik ez ezik urte haietan
|
bere
poema eta ipuinekin irabazitako sariengatik ere. Onak ziren, gaztaroko xarma bereziaz apainduak.
|
|
|
Jon Juaristi, ordea, oso atsegina eta adeitsua izan zen nirekin hasiera hasieratik. Txangoetara autobusean gindoazela erdaraz idatzitako
|
bere
poema berriak errezitatzen zizkidan," gracias a ti, Oihenarte, por fin los vascos oyen arte" eta horrelakoak, eta barre egiten zuen. Baina azken egunean, ipuinak leitzeko euskaldunon txanda iritsi zenean, dezepzio handia hartu nuen.
|
|
|
Azken hori maitasun fisikoaren kantua da," horretan ez du bere garaikoen antzik", nortasuna ikusten dio Izagirrek: " Gazte izatearen freskotasuna dute
|
bere
poemek, ingenuitatea eta guzti. Indarra zeukan Lotsatik, eta nortasun nabarmena".
|
|
2011
|
|
|
Eta gero beste poetisa bat, poeta bat birdeskubritu dut azkeneko hilabete hauetan, lehenago ere irakurria nuena baina ez hain sakonki eta izugarri hunkitu nauena alde guztietatik, bai bere izate atormentatuagatik, zenbat sufriarazi zion bizitzak, sistemak, gero,
|
bere
poemetan dagoelako hildakoen, deuseztatuak izan direnen oroitzapenak, gogoeta batzuk eta melankolia izugarri bat, urradura izugarri batzuk. Eta poeta hori da Anna Akhmatova errusiarra, izugarrizko emozioarekin irakurri izan dut azkeneko hilabete hauetan, eta benetan, niretzako birdeskubrimendu bat izan da emakume hau.
|
|
|
Eta hori Antonio Machadok ere
|
bere
poema batean, berrirakurtzen aritu naiz eta poema izugarri batean jasotzen du. Emaztea hil zitzaionean, oso gaztea zen Leonor, 17 urterekin, handik bizitu zuen bere barne prozesua eta handik urte batzuetara poema bat idatzi zuen, Baezan zegoela, izugarria, horri buruz.
|
|
|
Nik heriotzari, bukatu behar aldetik, ez diot beldurrik, ez. Bukatu egin behar dela badakigu, eta Unamunok esan zuen bezala eta gero Borgesek berraipatu zuen bezala, eta gero beste askok, Unamunok
|
bere
poema batean idatzi zuen gauza oso polit bat: " Morir es la costumbre".
|
|
2012
|
|
|
Hamabost urte zeuzkan eta
|
bere
poema ameslariek ateratzen zuten Mustamäki n jasaten zuen asperraldi zuri eta amaigabe hartatik; finlandiar kostako hiri hura, izatez udalekua, San Petersburgoko gizarte aberatsaren babestoki bihurtu zen Iraultzaren garaian. Irèneren gurasoak ere hantxe babestu ziren terrore boltxebiketik ihesi.
|
|
2019
|
|
|
Bi aldiz irakurri nuen, gaztelaniaz eta frantsesez, Emmak euskara ikasi aurretik. James Joyceren Leopold Bloomi ere ez nion entzun euskaraz, nire irudimenak are gutxiago en  tzun zuen Bloom
|
bere
poema bat errezitatzen, Oihenarten aire eta guzti:
|
|
2020
|
|
|
Eguna zabaldu du eta goizeko lehenengo eguzki printzek guztiz argitzen dute herria. Zoriak, hain baita bihurria, biak Anaz maitemindu zitezen eragin zuen, Ramonek
|
bere
poema liburuan kantatu zuen bezala; argitaratu egin nahi zuen liburua eta hitzartua zuen Anxel Casalekin, Santiagoko editorearekin, zorionez, fusilatua dago jada.
|
|
|
Euskal Herri hezeko errealitatea eta Nafarroako lautaden argi amestua dira Letek aitortzen duen dikotomiaren bi espazioak: bata egunerokotasunari loturiko gristasunaren irudi da; bestea, berriz,
|
bere
poemetan mitifikaturiko espazio argitsu. Kaiera berean dago beste testu hau ere, gaztelaniaz, eta 1987ko urriko data darama, ohar gaitezen nola Nafarroako lautadak ebokazioaren gune diren:
|
|
2022
|
|
|
Argiak pizturik eta horrenbeste leiho izaki, arrainontzi batean bezala ikusten ziren festara bilduriko guztiak. Zorua itsaskor zegoen, bertan isuritako alkoholarengatik, eta Aristarc kadira baten gainera igoa zen, minutu ba  tzuk lehenago,
|
bere
poemak lanpara baten pean, Kristo baten moduan, errezitatzeko. Kanpoan dena betea zen ezkurrez eta ezkutaturiko basurdez, eta ttirritten eta belarren gainean etzan ziren Victòria eta LluÃs, eta bi izar iheskor igarotzen ikusi zituzten, eta, desirak esaterik ez dagoen arren, biharamunean lurrak ikustera joatea galde egin zuela aitortu zuen LluÃsek.
|
|
|
" Gas farolek erauzi zituzten izarrak hiriko zerutik", baieztatzen digu Walter Benjaminek Iñigo Astizek
|
bere
poema batera ekarritako aipuan. " Eta ipurtargiak erauzi zituzten hiriko jardin eta landetako belaze eta sasietatik", erants zezaketen filosofoak zein poetak.
|
|
|
Lagundu nahi izan genion eta ekitaldi bat antolatu ere bai
|
bere
poema gogokoenak errezitatu zitzan.
|
|
|
" Alditan memoria bihurtu ohi da kulpa propioen kar  tzela ere" zioen errezitatu zigun azken poemaren erremateak, eta hori da irakurri zizkigun
|
bere
poemetatik geratu zaigun esaldi bakarra. Ez dut ordutik haren paraderoaren berririk.
|