|
2000
|
|
|
Banekien, ordea, ez nuela neuk idatzi. Izkiriaturik aurkitu nuela, Joseba Sarrionandiak
|
bere
liburu ezagun bateko poemak bezala.
|
|
2001
|
|
|
Nik baietz esan nion guztiari, eta adi adi jarri nintzen, Berlusgoñik segitzen baitzuen
|
bere
liburu bukatugabe eta korapilatsua nolakoa zen adierazten.
|
|
2003
|
|
|
Lupek bere gauza denak begiratuko ditu, zintzilik hormetan, gordeta armairuetan, bilduta tiraderetan. Lupek
|
bere
liburu guztiak ikusiko ditu, bere argazkiak, bere paperak, bere euli kaxa guztiak. Lupek bere hozkailua irekiko du eta handik aterako bazkaria paratzeko beharrezko guztia.
|
|
|
Liburuak antzera funtzionatzen du. Idazleak bizitzan zoritxar asko pasa ondoren idazten ditu
|
bere
libururik onenak. Idazle zoriontsuak ez zaizkit interesatzen, onena ere aspergarria suertatzen da.
|
|
|
parkean
|
bere
liburua irakurtzen.
|
|
2004
|
|
|
Mila urte igaro eta ura bere bidean. Andolin Eguzkitzak
|
bere
liburu baten izenburuan idatzi zuen atsotitz borobila, adierazteko gauzak zer tematsuak ziren okertzen eta zauritzen, zein zail gertatzen zaigun bizitza eta bizitzea bera, zer antidoto hutsal dugun desesperazioaren kontra, zein mendre heriotzaren kontra.
|
|
2005
|
|
|
Bere lagun hura, Julio zelako hura, ia ia arkitektoa zena, idazlea zela errepikatu zidan, idazle handia zela oso. Egunen batean irakurriko nituela
|
bere
liburuak.
|
|
|
Lagunik gabe, zeri helduko diogu bada? Argitaletxe txiki bat zen adiskideek bizikien gomendatu zidatena,
|
bere
liburuengandik bainoago, Lydie Vidal idazlearen argitaletxea zelako ezaguna. Vidalek berak
|
|
|
Bakoitzari berea, aizue. Lydie Vidal zenbat miresten nuen eta
|
bere
liburuak zenbat gustatzen zitzaizkidan iragarri nion Inezi, irakurrita ez nuen libururen bat ere aipatuz, aitortzen dut. Ai, zer miserablea naizen lausenguak egiten hasten naizenean!
|
|
2006
|
|
|
Zergatik ez ditu idazleak
|
bere
liburuak berrirakurtzen. Azaletik baino ez duelako maite idatzi duena.
|
|
|
" Gertaera honek oraindik ere bizirik dagoen auzia piztu zuen", idatzia du
|
bere
liburuan, bonbardaketa bezalako egintza bat ‘gertaera’ moduan definituz, eta bonbardaketaren egileei buruz inolako auzia ez izan arren, 1970 urterako egia mundu guztian hedatu baitzen, zorionez. " Historiaren garai hauetan, inork ezin dezake ukatu Gobernuaren laguntzaz etorritako potentzia atzerritarraren abiazioak bonbardatu zuela Macondo", gaineratzen du, ebidentziaren aurka aukerarik ez daukala etsita, nonbait," baina eraikuntzen hondakinak garbitzen egon zen zapadoreen konpainiak zalantzarik gabe ikusi zituen gerrillari maoistek ipinitako dinamita kargen aztarnak; eskua bihotz gainean paratua, baiezta dezakegu Macondon bizi ziren Gobernuaren aldekoei galdetuz gero nork suntsitu zuen hiria, denek aho batez erantzuten zutela:
|
|
|
Etxera iritsi garenerako Billen emaztea, Patricia, dutxaturik dago. Gizonak gauza bera egingo duela dio, baina lehenago ardoa eskaini dit, eta
|
bere
liburuetako bat. Warhot:
|
|
2007
|
|
|
Bilbora heltzen ari ginen. Autobuseko jendea higitzen hasi zen, nork
|
bere
liburua plegatzen zuela edo walkmanaren hariak belarritik kentzen. Harrigarria zitzaidan ilunpetik jaukitze hori.
|
|
|
argitaratu berria zuten Biografía mardul bat, La guerra de guerrillas, Cheren argazkiekin osatutako albuma, Diario de Bolivia eta Casa de las Américas aldizkariak Julio Cortazar, Harold Pinter, Mario Benedetti eta abarrek bere heriotzaren ondoren idatzitako soslai eta olerkiekin argitara eman zuen zenbaki berezia. Erakusgai paratzeko egokiak izaten ahal ziren, baina
|
bere
liburu dendako apaletan, urrun joan beharrik gabe, bazeuden oraino maileguan jasoko zituen bortz haien arteko pare bat bedere.
|
|
|
Aristotelesek bi ataletan ongi banaturik egin zuen
|
bere
liburua, baina filmean ageri zen fraide itsuaren antzeko jendea bitarteko, bakarrak baizik ez zuen iraun; zati batek alegia, zeren...
|
|
2009
|
|
|
Ama mexikarra dut eta aita Guatemalakoa. Gloria Anzaldua
|
bere
liburuetan ari den maneran mintzo naiz, spanglish batuaz hots. Edo Suzie Bermudez pertsonaia izugarriaren moduan, ingelesa eta gaztelera tartekatuz.
|
|
2010
|
|
|
– Esaiok txarrak direla
|
bere
liburuak, ez daukala idazteko ideia putarik –erretxinduta zegoen.
|
|
|
Joxerra Sarragoiti handiaren aspaldiko lagun izateak errebotezko aura antzeko bat eman izan dio betidanik eta sasi ospe horretatik bizi da. Sarragoitiren talde literario eta manifestu guztietan agertzen da bere izena, eta lantzean behin Sarragoitik hitzaurre bat egiten dio
|
bere
liburuetako bati, betidaniko leialtasuna saritzeko edo. Zaila da, hortaz, beste norbaiten alde joka lezakeela irudikatzea ere.
|
|
2011
|
|
|
San Mamesen izana zela esan zidan eta hari horretatik ibili ginen, garai bateko futbola eta gaur egungoa alferrik alderatzen. Hasiera batean eseri egin banintzen ere, laster zutitu eta hurbildu nintzen liburutegira, gure elkarrizketak eskatzen zuen arreta eta begirunea ez baitziren kontrajartzen bera sofan eserita zigarro puruari tiraka eta ni
|
bere
liburuak ikusten ibiltzearekin. Liburutegiak egongelako horma oso bat betetzen zuen luze zabal.
|
|
|
Ahaztu egin nahi zituen bere anbizioak eta ametsak, zonbi baten pare bizi zen. Kariño handiz pilatutako liburuak saltzen zizkien bigarren eskuko liburu tratulariei, miseria baten truke, eta gero edan egiten zituen
|
bere
liburuak, egunero liburu bat edaten zuen, batzuetan bi liburu ere bai," Odisea edaten ari naiz, bere truke eman dizkidaten sos guztiak"," zein azkar edan dudan Martin Amisen Diruaren patrikako edizioaren truke eman didatena", literatura alkoholarekin trukatzen hasi zen, horrela Robinson Crusoe Baileys botila bilakatzen zitzaion, Karamazov anaiak Smirnoff vodka botila, orain zi... Lagavulin botila garestia erosi du behiala Anak oparitu zion James Joyceren Ulises erraldoiaren larruzko edizio zaharraren truke; Montaigneren saioak saldu bazituen egun hartan –ez zuen egunean liburu bat baino gehiago saltzen, errituala errituala zen– Bordeleko ardo gorria oparitzen zion bere buruari, izan zezala bere edanak ere zentzu bat:
|
|
|
Gazte hiltzearen abantailen zerrendan beste bat erantsi zuen Diegok, eta betirako galdu
|
bere
liburuak atzerrian aurkeztu behar zituenean hegaldiak hartzeko zuen beldurra: " dementziari itzuri egiteko modu bat duk gazte hiltzea".
|
|
|
Baina Idoiak maite du oraindik Diego apur bat, maite du etxean egoteko bere modua, hori da dena, eroso bizi da eta Diegok ez du gaizki tratatzen, nahiz eta" zer?", nahiz eta" nola?". Eta oso umore oneko dago, ongi omen doazkio gauzak
|
bere
liburu berriarekin, oraindik zeri buruz den arrastorik ez daukan arren Idoiak. Eta Txemak" biluzik erretratatu nahi zaitut" esan dion arren, eta Idoiak" ezta pentsatu ere" erantzun dion arren," ez erabili trikimailu merkerik nirekin", edo" baizea, ez esan trikimailu horrek funtzionatzen dizunik besteekin", eta Txemak" ze beste?", nahiz eta hori dena, nahiz eta bere larrua barrukoz kanpora jarri eta aspaldi sentitu gabekoak sentitzen dituela iruditu Idoiari harekin, zintzo jokatzea erabaki du, ohartu baita Txemarentzat denbora pasa hutsa dela bera, erantzuten ez dituen dei asko jasotzen dituela eta erantzun gabe mobila amatatzean jartzen duen aurpegiagatik dakiela emakumezkoen deiak direla, eta ez emaztearenak soilik.
|
|
|
Urteekin gertatzen da, garai batean egunkarietan agertzen zenak ateratzeari uzten diola, eta sasoi hartan gutxien espero genuena hasten dela agertzen. Halako zerbait gertatu zen Lazkanorekin eta Inesekin, lehenbizikoa,
|
bere
liburuen arrakasta zela kausa agertzen hasi baitzen sarri sarri, eta Ines berriz, erabat desagertu. Zinemaldiko festa aspergarri batean topo egin zuten, non bestela, Lazkano erdi derrigortuta joan zen horietako batean.
|
|
2014
|
|
|
joateko irrika eta erruduntasuna. Hantxe ikusten zuen bere arreba, hark ohi zuen bezala poliki jaten, eta azken hiru urteetan bere gelan
|
bere
liburuekin baina bere lagunik gabe emandako ordu guztiak oroitu zituen. Dena bere erruz!
|
|
2015
|
|
|
Hortik aurrera, dena gezurra. Martzanan inork ez zuen Peter Zuazo ez
|
bere
libururik aipatu, Aretxabaletaren irrati esatari sasoia aipatu ez zen bezala.
|
|
|
Zuazo poztu egin zen Abaroak esan zionean irakurria zuela bere ipuin liburua. Orduan erreparatu ez bazuen ere, bi ezezaguni
|
bere
liburu bat irakurri zutela entzuten zien lehenengo aldia zen. Egun berean gainera.
|
|
|
Romanek ere ez du irakurri, baina atsegin du. Probintziako egunkarian elkarrizketa mamitsuak egiten dizkiote
|
bere
liburuen gaztelerazko itzulpenak argitaratzen direnean. Romanek ez du elkarrizketa bakar bat ere irakurri.
|
|
|
Gehienez ere egunkariak nabarmendutako hitzen batzuk, beti ere literaturatik at, egoera politikoaz eta horrela. Ez da, ordea, idazle politikotzat hartzen,
|
bere
liburuak ez dira inongo ideologiaren zerbitzuan kokatzen. Gatazka armatuaren pasarteak, sarritan Dignidad y Justiciakoen tintaz idatziak, beti agertzen dira ikuspuntu literariotik justifikatuak, literaturaren gailurretara iristeko baliabideak baino ez dira.
|
|
2016
|
|
|
aho batez aitortua da nobela beltzaren aita, gehienez ere Raymond Chandlerrekin batera. Eta
|
bere
liburuetako bi, Uzta gorria (1929) eta Maltako belatza (1930), dira, nolabait esan, generoaren paradigma.{ 1}
|
|
|
Aldiz, garrantzia duena da galdera horiek guztiek beste arazo bat ekartzen dutela azalera:
|
bere
liburuetan gizartea kritikatzen duen idazle hori nor den; alegia, zer tokitatik egiten dituen egiten dituen liburuak eta kritikak.
|
|
|
Alabaina,
|
bere
liburuak ez dira italieraz argitaratzen. Makina bat aldiz galdetu diote kontu aski harrigarri horri buruz.
|
|
|
Horrela bizi nahi dut, aske”.{ 36} Inork ez omen daki idazlea denik ere. Alabaina, ikusi dugun bezala,
|
bere
liburuetan ez dira falta Italiari eta italiarrei egindako kritikak. Zer pentsatuko zenuke, irakurle, biziko bazina demagun, Getarian, zertan aritzen den ez dakizun auzoko ingeles bat edukiko bazenu, eta bat batean enteratuko bazina milaka liburu saltzen dituela munduan, gaztelaniaz eta euskaraz ez ezik, gainontzeko hizkuntza guztietan, non, batez ere, Getariako jendea, ohiturak eta bizimodua kritikatzen baititu?
|
|
2017
|
|
|
Halako birpentsatzeak gida gaitzake benetako elkartasuneko lotura transnazionaletara eta komunitate global batera, zaurgarritasun borrokazkoetara baino? Horrela bukatzen du Nouri Gana aztertzaileak
|
bere
liburua, Signifying Loss: Towards a Poetics of Narrative Mourning.
|
|
2018
|
|
|
Sarak inprobisatu behar du, eta bere irakurle fan horietako baten azalean sartu. Bere asmo azalekoen barru barruan nahi du emakumeak
|
bere
liburuarekin egitea etxerako bidea. Bere istorioa gordetzen duen liburua eskuetan hartu, eta orriak bata bestearen atzetik pasatu ditu, soilik letra eta hitz solteei begiratu azkar bat ematen.
|
|
|
– Eta esadazu: pozik sentitzen al da idazlea irakurleari
|
bere
liburua gomendatu ostean?
|
|
2019
|
|
|
Harreman oso txarra zeukan Frantziako feministekin. Liburu denda feministetan baztertuta zeuden
|
bere
liburuak, ez zeuden salgai. Berak esaten zuen emakume sentitzen zela bakar bakarrik larrutan egitean, arropa erostean eta erditzean.
|
|
|
Lehenengo aldiz 2017an egon zen Durangoko Azokan Susa argitaletxeko standean
|
bere
liburua saltzen. Prozesu luze baten ondorioz hartutako erabaki kontzientea izan zen:
|
|
|
Koktelera eklektikoa zen klase hura. Programazioa alde batera utzi eta
|
bere
liburuak ekartzen zizkigun kartoizko kaxetan, bakoitzak bere gustukoa lantzeko, kasuan kasuko irizpideak gidari. Nolakoa zen mundua, gure arabera?
|
|
|
Iruditzen zait, dena dela, beste zerbaiten atzetik dabilela gure maizterra oraingoan. Azkenaldian oso kezkatuta dabil
|
bere
liburuekin zaletutako eskuluzeekin, eta baliteke beste neurri trabagarri bat izatea. Egia esan, ez zatekeen erremedio txarrena.
|
|
|
Asko aipatzen ditu eskuluzeak, baina irudipena daukat bere kontuak baino ez direla; aspaldi badakit nik
|
bere
liburuen zoria zertan datzan, baina ez dirudi egia onartzeko prest. Etxe honetan agintzen duen anabasa nahikoa da bere susmoek oinarririk ez dutela ulertzeko.
|
|
2020
|
|
|
Artaud oso aproposa da, beraz, beraientzat. Artaudek zera esaten zuen
|
bere
liburu batean: “Van Goghek ez zuen bere buruaz beste egin, gizarteak suizidatu zuen Van Gogh”.
|
|
|
Konpainiako elizaren aurrean nobela meta bat erre omen zuten. Ez dakit zer egin zuen amak
|
bere
liburuekin, baldin bazituen.
|
|
2021
|
|
|
Aitak esan zidan norbait benetan garbia den jakiteko
|
bere
liburuak miatu behar direla, hor zegoela norberaren funtsa. Bakardadean irakurtzen baita eta bakardadean garelako benetan garena.
|
|
|
42 kutxara baino ez naiz ailegatu. Eta
|
bere
liburua hortxe bukatzen da, 1915ean, bake ontziarekin.
|
|
|
Erantsitako testu haiei “txertoak” deitzen zien. Nola gereziondoak eztitzen diren anpolai gozoak sor ditzaten, halaxe egiten zuen
|
bere
liburuarekin ere, detaileak sartuz, anekdotak, zaporea ematen zion testuari.
|
|
2022
|
|
|
|
bere
liburuari Uztapidek,
|
|
|
argitaletxeak plazaratua eta Ttak teatroak taula gainera eramana. Edo,
|
bere
liburuetan absurdora sarritan gerturatu den Karlos Linazasororen Godotekin solasean proposamena, zeinean Godot bueltatu egin den, azkenean. Gaiak merezi zuen azterketa sakonagorik, begirada poliedrikoagorik, eta zeregin horretara gonbidatu ditugu liburu honetako artikuluen egileak:
|
|
2023
|
|
|
Niretzat, esaterako, nire liburu bat erre izan balu, sekulako ohorea zatekeen, ametsetan ere merezi izan ez dudana. Are, idazle asko norbait hiltzeko prest egon zatekeen Carvalhok
|
bere
liburu bat erretzearen ordainez. Eta Euskal Herri entelekikora, edo esan dezagun deblauki, Euskadira etorrita, nor erre luke, bada?
|
|
|
Borroka leku askotatik egin daitekeela pentsatu izan dut beti. Antton Lukuk Garazin Antzerki bildumako
|
bere
liburuan Ngugi wa Thiong’o idazle kenyarra eta haren Gogoa deskolonizatu liburua aipatzen ditu, niri ere esanguratsua iruditu zaidan gogoeta honekin: antzerkiaren betebeharra gizakia bere idurikoekin edo ingurugiroarekin duen konfliktoez arduratzea da.
|
|
|
Nire ibilbidean, bai bera ezagutu aurretik bai bera ezagutu ondoren, beti presente izan dudan idazle bat izan da. Askotan jo izan dut bere testuetara, ekitaldi publiko batzuetan bere poemaren bat ere irakurri izan dut, eta
|
bere
liburuetan oinarritutako hainbat ikuskizun sortu ditut. [53]
|
|
|
Odin Teatreteko Roberta Carrerik
|
bere
liburuan, Ingemar Lindh zuzendari eta pedagogo suediarraren gogoeta hau dakarkigu: “Teknika burdinazko eskailera baten modukoa da:
|
|
|
Hodien barruan dinamita eta eskura zeukaten metraila sartu, metxa jarri eta horrela egiten zituzten. Manuel Chiapuso anarkistak La comuna de San Sebastián
|
bere
liburuan kontatzen duenez, Oria ibaiaren beste aldeko Brunet fabrikako tailerretako batean elkartzen ziren lehergailuak egin eta progatzeko. Handik igoko zituzten Txaldatxurrera.
|