|
2000
|
|
|
Nobelaren irakurketa arretatsu batek horixe erakusten duela. Horrela, konpromiso politikoak, konpromiso existentzialaren filosofia aktibo batean aurkitzendu
|
bere
lekua eta oinarria. K. Mitxelena-rentzat berarentzat oraindik erresistentziakoamor fati etsi batean egiten zuen artean?.
|
|
|
Oro har, Kojeve ren esanetan, gauza erreal baten esentzia (Platon-en, ideia?, Aristoteles-en, forma?, hots, filosofia tradiziorik beneragarrienak gauzaren existentziarikontrajarri diona) sortzen denean,
|
bere
leku denborazko kokapenetik bereizi egiten dagauza hori, askatu. Gauza baten esentzia gauza horixe berorixe da, bere hemen orainetatik desitsatsia den heinean.
|
|
|
Horiek guztiak orokortutakoan, ene ustez, irratiari informazio eta musikaren bidea baino ez zaio geratuko beste mende batez irauteko. Seinale multimediatikoak jasotzeko aparatu aniztasuna ere garrantzitsua izango da, higikortasunaren aroan irratiak ere
|
bere
lekua eduki dezan. Genevan 1999ko urrian egindako Telecom azokan ikusi den bezala, jasoketa higikorrean egon daiteke irrati berriaren salbazioa, behin digitalizazioak ikusizkoaren esparruarekin bat egin ostean.
|
|
|
Baina portaera hori ez zen historiako testuliburuetara mugatzen; irakurketa lantzeko liburuen artean (hauek ere gobernuaren oniritzia jaso behar zuten) historiak ere
|
bere
lekua izango zuen, testu hauen ezaugarririk nabarmenetariko bat, helburutzat hartzen zuten formazio zibiko politikoa izanik. Aipaturiko autoreek dioten bezala,, con estos textos se educaba a los niños del siglo XIX español y se forjaba la mentalidad del ciudadano de la patria burguesa? 285 Irakurketa orokorra egiteko asmotan edo, hauxe esango genuke:
|
|
|
Lanbide irakaskuntzak ere bazuen
|
bere
lekua legearen barruan, baina ez gara gu gai hau aztertzen luzatuko, gure helburu nagusia eta hori da, hain zuzen, egindako hurbilpenaren arrazoia irakaskuntza maila ezberdinak elkarrekin nola lotzen ziren ikustea baita.
|
|
|
Moyano legeak ekarri zuen ikuskaritzaren erabateko ezarrera. Hain zen garrantzitsua gai hori, non irakaskuntzako administrazioari eskainitako atalaren barruan
|
bere
leku berezia eman zitzaion. Argi eta garbi azaldu zen zein den Estatuaren asmoa:
|
|
|
Baina honetaz zerbait esan aurretik, azpimarra ditzagun ikuskaritzaren inguruan ezarri ziren ardatz nagusiak. Alde batetik, Estatuaren zuzendaritza beste edozein ezaugarriren gainetik nabarmentzen zelarik, ikuskaritzak guztiz zentralizatua zen administrazio egituraren barruan
|
bere
leku protagonista zuen. Arestian esan dugun moduan, goreneko administrazioa finkatzeko momentuan Estatuak ezarritako kontrola oso zorrotza bazen ere, kontrol hori erabatekoa izango zen etorkizunean, aparteko garrantzia izango zuten. Juntas de Instrucción Pública?
|
|
2002
|
|
|
Bere eraikin propioak,
|
bere
leku fisiko propioak behar ditu Euskal Unibertsitateak.Ez da ghettoa erreibindikatzen dudana. Umea jaiotzea umekia eraikin propioarenjabe egitea da.
|
|
|
Azkenik, errealitatea aldatzen ari bada, gure kontzeptualizazioan ere aldaketa kualitatiboa eman dugu. Gizarteak errealitate ontologiko objektibatua izateari utzi eta
|
bere
lekua sozialitateari uzten badio, gure baliabide kognitiboek ere egoera berri horri erantzun diote. Ardura etiko eta politiko hori hartu nahi izan dut lan honetan.
|
|
|
Dena dela, eta maiztasun batzuk erabiltzeko aukera zuenez, gazteei zuzendutako irrati formula musikala abian jarri zuen FMn, EITBko irratiak hamargarren urtean sartzen zirela. Ez zen apustu erraza izan, SER kateraren 40 Principales delakoa oso finkatuta baitzegoen Hego Euskal Herriko gazteen artean, eta ez zuen
|
bere
lekua uzteko asmorik, beraz, harekin lehiatzeko zerbait berria eskaini behar zuten, besteak ematen ez zuena, target berdinari zuzentzen zitzaizkien eta?. 1990eko martxoaren 21ean hasi zen emititzen; euskaraz Donostiatik, eta gaztelaniaz Bilbotik.
|
|
|
Goiko sailkapena ez da itxia, gainera. Hizkuntza batek baino gehiagok aurki dezake
|
bere
lekua sailkapeneko atal batean nahiz bestean. Baina hizkuntza horiek guztiek ezaugarri komun bat dute:
|
|
|
Adibide hurbil bat jartzeko: euskarak ez du
|
bere
leku soziala bertsolaritzan bakarrik behar, CD ROMetan ere bai baizik. Kontzeptu naturalista bat erabiltzearren, kontserbazionismoa ez da nahikoa hizkuntzen mundu honetan.
|
|
|
Gizarte komunikazioan, kulturartekotasunari
|
bere
leku mediatiko duina aitortzeko eta gizarte bazterkerian ez jausteko, albistea ematean, berau bere osotasunean ulertzeko beharrezkoa ez baldin bada, ez dago zertan eman pertsonaiaren etniari, larruazalaren koloreari, jatorrizko herriari, erlijioari eta kulturari buruzko daturik.
|
|
|
Mekanismo horiek diskurtsoaren azaleko egituren rola betetzen dute, diskurtsoari berari lotura emanez. Azaleko isotopiak, beraz, emisio kate bereko programa batean beste programa bati buruzko erreferentziak eginda, telebista katea bakoitzak bere buruaz egiten duen iragarkiak aireratuta, edo aurkezleen lanean bilatzen du
|
bere
lekua.
|
|
|
Politika, militarrak, segurtasuna... giltzarriak dira desinformazioaren munduan; ez bakarrak, ordea. Desinformazioak
|
bere
lekua egin du kirol gaietan, gai kulturaletan, sozialetan, linguistikoetan, administratiboetan... Desinformazioa informazioa bera bezain garrantzitsua da hedabideen jardunean; ala, garrantzitsuagoa ote?
|
|
|
Gizartea gero eta teknokratagoa bilakatzen ari da abiaduran oinarritutako zientzia eta teknologia berriak direla eta; hedabideek lagunduta, elite intelektual berria sortzen ikusten ari gara teknokrazia horien baitan. Elite berriak
|
bere
lekua aurkitu du medioei esker, eta elite kultural edo intelektual klasikoak baino indartsuago ari da bilakatzen gure begien aurrean.
|
|
|
Orain egingo dugun bigarren irakurketa hori lehena bezain garrantzitsua da, sarritan bazterrean uzten bada ere. Komunikazioaren bigarren irakurketa horretan, komunikatzea ez da bakarrik informazioaren igorpena gauzatzea, ezpada harreman sare batean esku hartzea ere, munduaren definizioa eraikitzeko eta mundu horretan nork
|
bere
lekua aurkitzeko eta finkatzeko. Beraz, ikuspuntu horretatik begiratuta, komunikazioak mundu komun bat modelatzea dakar.
|
|
|
badu bere ideologia, propioa, berea; eta, hori ez bakarrik kazetariak lan esperientzia antzerakoen lekuko direlako, ezpada, kazetari moduan aritzeko, ezaugarri pertsonal eta profesional oso antzekoen artean egin ohi dutelako, modu masiboan, kazetarien kontratazio hautaketa informazio enpresetako nagusiek. Modu orokorrean hitz eginda, klase bateko partaidetza eta gizarte harremanetan
|
bere
leku propioa dauzka kazetariak, kazetari taldeak.
|
|
|
Hedabide handietako elite profesionalak dira kazetari taldearen ideologia ezartzen eta suspertzen dutenak. Inork karrera egin gura badu, eliteak markatzen dituen irizpideetatik egin du aurrera; eta, horien artean
|
bere
leku apartekoa irabazi.
|
|
|
Edozein gelatarako tresna den telebista aparatuak mobiliarioaren disposizioan du eragina: altzariak erostean, mobiliarioa antolatzean, telebista aparatuak
|
bere
lekua behar du, eta, horrez gain, gainerako tresnen lekua baldintzatzen du.
|
|
|
Bikoiztuta ezarriko dugu informazioa, beraz. Arren, eta kausazkoa, nahiz modukoak osagai independenteak dira eta, horrenbestez,
|
bere
lekua behar dute hemen. Are gehiago, menderagailu batzuk posposizioen tratamendu bera eskatzen dute, osagai bat aditzari lotua baitute eta, bestea, askea:
|
|
2003
|
|
|
Besteak beste, klima aldaketa, ohikoa baino euri gehiago eginizana (2002ko uda), Siziliako sumendia berri ere erupzioan hasi izana eta han etahemen izandako euriteak aipatu dira. Bistan da meteorologiak, igogailuetan ez ezik, albistegietan ere
|
bere
lekua aspaldi egina duela. Bide beretik doa ere urari buruzkoinformazioa.
|
|
2004
|
|
|
Lan honekin fiiosofo amerikarra, Loeken eta Rousseauren giza kontrama erreferentziatzathartzen eta Kanten etika deontoiogikoaren bidez justiziaren konzeptu berri bat garatzen saiatzen da.Rawisek plantcatzen duen giza kontratuan (edo jatorriz.ko jarreran) gizabanakock bercn arteanbizitzeko baldintzak jarri behar dituzte. Bakoitzak berc interes partikularra iortu nahi badu erc, inorkez daki zein diren bere ahalmen naturalak eta zein den
|
bere
lekua gizartean. Zuzcnbidearcn fiiosofohonek egoera horri ezjakintasunaren belo deitzen dio.
|
|
|
Ez dago zalantzarik, gaur inoiz, baino garbiago gainera, nonbait lotu ahal izatckotan, eriijioen barneko eta kanpoko pentsamendua Erlijioaren Fitosofia deiturikoan lotu behardcla. clkar aberastuz eta batak besteari daukan argia erakutsiz. Hori da bidea, crlijioekberen izacrarcn bametik eta kanpoko pentsamenduak
|
bere
lekutik elkarrizketa bideratzekoeta filosofia berritu bat egiten asmatzeko, eta, atdi berean, erlijioa bera erc berritzeko.Lan edo eginkizun horretan inon saiatzekotan gure artean saiatu behar da. Arrazoihistoriko asko direla medio, erlijioa eta kultura elkarren artean haserre eta etenda baileudenbizi ditugu.
|
|
2005
|
|
|
Langile honi
|
bere
lekua aurkitu behar zaio organigraman, batez ere, zuzendariaren aholkulari gisa. Zuzendaritza Taldearekin batera, erakundearen komunikazio plana diseinatuko du.
|
|
2006
|
|
|
Heriotzaz ari gara berriz, etengabe agertzen dena garai honetan, eta lehenmetaforikoki ari ginen, eta orain fisikoki. Heriotzak gatazkaren kanpo semantikohorretan
|
bere
lekua du, etorkizunarekin eta erbestearekin batera.
|
|
|
Denboraren poderioz, utopiak, hain arriskutsuak diren utopia positiboak eta jarrera eraikitzaileagoak?
|
bere
lekua, eta funtzio kritikoa, berreskuratuko du eskolaren barruan.
|
|
2007
|
|
|
masa, hots, izengabeko jendetzak pasibo behar du izan, aktiboak (eragileak) izendun artegileak eta markadun korporazio pribatuak izango dira. Masakontsumoan edo arte jasoan euskal kulturak
|
bere
lekua behar du, dudarik ez, bainaikusita eremu horietan dagoen mundu mailako lehia eta botere kontzentrazioa, kultur politika horretara mugatuz gero, nondik aterako da euskal kulturgintzagauzatu eta gozatuko duen jendea?
|
|
|
Des kubrimenduak garrantzia ematen die, beraz, aurkikuntzaren uneari eta, horrekin batera, aurkikuntzaren errelatoari. Bainades kubrimendua bilakaera bat da, bilakaera kontingente eta polemologikoa (Woolgar, 1988), eta bilakaera horretatik aurkitutakoaren izaera ekoitziko da.Epistemologia positibistak epistemologia konstruktibista bati
|
bere
lekua uzten dio; objektua eta objektuaren arteko erlazioak aldakorrak izango dira. ZientzialariakArkimedesen puntuan zeukan balizko eserlekua aspaldi galdu du.
|
|
|
teknozientziak egindako ibilbide semiotiko etamaterial batean sartuko da bizitza, non gertatuko dena aurreikustea posible izangoden, hemendik aurrera bizitzak bere baitan teknozientziaren ikurra eramango baitu.Baina planteamendu horren aurrean, Nietzsche-k esandakoa gogoratu beharkogenuke: bizitzaren premisen artean akatsak
|
bere
lekua daukala, bizitza ezin delaizan argudio bat non aldez aurretik bizitzaren ibilbideak erabakitzen diren. Bizitzaren zientziek beren bizitza ekoizten dute, bizitza autotelikoa, baina ekoizpenhorren operazioa ezkutatzen da eta, ondorioz, bizitza autoelikoa jadanik ez daagertzen bizitza bat izango balitz bezala, Bizitza maiuskulaz baizik.
|
|
|
modernitateren arrazionaltasunak bere baitan duen biolentzia fisikoaeta epistemikoa azken muturreraino garatzeko espazioa kontzentrazio eremuetanaurkitzen du. Eremuak bizitzari kentzen dio honek izan zezakeen eraren azkenaztarna; eremuan, biosak
|
bere
lekua utzi du, zoeak har dezan. Gauzak horrelaizanik, eremuak biopolitikaren amets politikoa gauzatzen du, erarik gabeko dimentsio biologikoa ekoiztean.
|
|
|
Zoearen ekoizpenarekin lotuta dauden bi aspektu baino ez ditugu azpimarratu nahi.Alde batetik, episteme klasikoaren denboraren ukapena, orain beste era bateraerrepikatzen da: belarlariak datu genetikoen bankuari utzi dio
|
bere
lekua eta han, berriro, zientzialariak testuingururik gabeko informazioa eskura izango du. Bestealde batetik, eboluzionismoaren jarraitutasuna zentzu batean mantentzen da, etaorain gene bakoitzak daukan programa genetikoa hartzen du garapenak utzitakolekua.
|
|
|
Ikasteko ohoragarria dena, ohoragarria da erakusteko. Simetriaren arauak badu
|
bere
lekua eztabaida arruntean ere, hau esaten dugunean: Jarri zaitez nire lekuan.
|
|
|
Ohiturak ematen diola hitzaren esanahiari balioa, ik. Hobbes, Th., aip. lib., 504 Locke-ren hizkuntzaren filosofian ere ohiturak
|
bere
leku ez txikia dizu.
|
|
|
ID., Prolegomenoak, Klasikoak, Bilbo 1995, 42: «Baina arrazoi hutsa hain da esfera apartekoa, bere baitan hain osotoro ehoa eta lotua, ez baitago horren zatirik ukitzerik gainerako guztiak ere ukitu gabe, eta ez dago hori doitzerik eta artezterik ere, aurrena gauza bakoitzari
|
bere
lekua eta besteetan izan behar duen eragina ondo determinatu gabe(?); atal bakoitzaren balio eta usaera, honek arrazoiaren barruan beste elementuekin daukan harremanaren araberakoa da, eta gorputz organizatu baten egitura batean bezala, gorputz atal bakoitzaren funtzioa ere osotasunaren kontzeptu osatu batetik bakarrik atera daiteke».
|
|
|
Perpaus horretan ez da betetzen galdegaiaren legea. Galdegaia ipiniz gero
|
bere
leku kanonikoan honela geratuko litzateke perpausa:
|
|
|
Alde batera utzita lehenengo perpausak (denek dute galdegaia aditz ostean), ora diezaiegun bigarrenei. Lehenengo hiru testuetan galdegaia
|
bere
leku kanonikoan dago, aditz aurrean, aditzari pega eginda (afizio handia, Malur anitz eta erotzat). Bigarren testuan, alde batera utzita ezezkako perpausa, puntuaren ondoren perpaus juntatu bi datoz, eta batean zein bestean aditz atzean daude galdegaiak (kosta gainerat eta suge handi bat).
|
|
|
Ikusten denez, lehenengo multzoan daude galdegaiak aditz ostean; bigarren multzoan, ostera, aditz aurrean,
|
bere
leku kanonikoan. Edozein perpausek, orokorrean, osagai mota bi ditu:
|
|
|
Perpaus horretan ere hautsi egiten da galdegaiaren legea. Galdegaia
|
bere
leku kanonikoan paratuz gero, perpausa, ohi denez, nekagarriago bihurtzen da irakurtze aldetik:
|
|
2008
|
|
|
Edonola ere, Nicolas Jusue y Hurtado de la Puente benetako buruhauste bat bihurtu zen Eibarko udalkideentzat, eta bereziki 1766ko matxinadaren zapaltzaileentzat. 1768an, jada kargua utzia zuela, beste protesta bat burutu zuen, 1767ko elizkizunetan
|
bere
lekua ez ziotelako gorde. Bere salaketan kapitularrak eta eskribaua jotzen zituen erruduntzat, zeren bere izendapenaren agirian «se me dio Posesion pacifica por su Justticia con preferencia en el Asiento a el de el sindico de ella ante Sebastian de Eguiguren escribano de sus Aiunttamientos, y esperimentado que en las funciones de Iglesia, y demas actos Publicos a que concurria estte Aiunttamiento dicho sindico Juan Bauptista de Albizuri, se antteponia y preferia en el suio al mio repeti muchos paso atenttos; para que se me amparase en dicha Posesion y propiedad (segun real instruccion antte el Alcalde de ella Andres de Espilla, quien haciendo poco aprecio me obligo a presenttarle varios escrittos antte dicho Eguiguren, escribano instandole executar el senttido de dicha real instruccion mandando a dicho sindico postergarse a mi Asiento, pidiendo de lo conttrario testimonio de lo obrado al dicho escribano para la Apelacion, que intterpuse a V.M., y finalmente Despues de haberseme tranpeado (sic) Mucho tiempo se me dio por dicho escribano que aunque algo deminuto Acredittan estos verdaderos pasajes siguiendose, y Conttinuandose en mis subcesores estte atropellamiento en dichos Asientos postergandose en el asumpto dicho sindico»133.
|
|
2009
|
|
|
Memoria nortasunaren parte da20, eta gizarte bateneraikuntzarako ezinbestekoa da. Biktimek jasandakoari buruzko egia ezagutzea etaezagutaraztea gizarte berrituaren ezinbesteko oinarria da, «egia ofizial» eta itsuarigailendu behar zaiona, bakoitzak
|
bere
lekua duintasunez okupa dezan gizarteberritu horretan.
|
|
|
Bestelakoan, euskarri berrien sorrera ere baliatu du ETBk. Azpimarratzekoa da, horri gagozkiola, EITBnet elkartearen sorrerarekin taldeak
|
bere
lekua egin duela Interneten, euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez nahiz ingelesez egin ere. Horren ispilu da www.eitb.com ataria.
|
|
|
Testuinguruak bidea erraztu bazuen ere, ez zen erraza izan euskarak tokiko prentsan
|
bere
lekua egin ahal izateko urraturiko bidea. Alderantziz, nekeza eta malkartsua izan zen ibilbidea.
|
|
2011
|
|
|
Laburbilduz, garai honetako euskal hizkuntzaren inguruko goi mailako aldizkari nagusiak ASJU eta Euskera, komunikazio zientifikoaren ikuspegitik, bi eredu oso diferenteren erakusgarri dira. ASJU nazioarteko arean
|
bere
lekua egiten saiatu zen, eta, Euskera, aldiz, bereziki euskal hiztun komunitateari zuzendatutako proiektua izan zen, euskararen aurrerabidean inplikatuta zegoena, edukien egokitasunean amore eman gabe.
|
|
|
Baina, hezikomunikazioa ez da eskola umeentzako ikasgai bat, beste ikasgai bat. Helduen heziketan ere izan luke
|
bere
lekua. Ezin baitugu ahaztu ezen ikus entzunezko produktuen kontsumitzaile handiak ez direla bakarrik umeak, ezpada nagusiak ere.
|
|
|
Era berean, gaitasun komunikatibo aktiboak sustatu nahi ditugu euskal herritarren artean. Gutako bakoitza igorle aktiboa izatea lortu gura genuke, ikus entzunezkoen amaraun kaotikoan nork
|
bere
lekua eginda.
|
|
|
Ni ideala, norberak bereganatzen duen irudia da. Niaren ideala, berriz, bakoitzari
|
bere
lekua ematen dion osagai sinbolikoa da, norberari begiratzeko besteek hartzen duten ikuspuntua. Adibidez, batek frontoian pilotan ongi jokatzen duenean, pilotari baten irudia beregana dezake; hori da bere ni ideala; baina, norentzat identifikatzen da pilotariarekin?
|
|
2012
|
|
|
16). Ahozkotasun euskaldunak eta idatziaren berritasunakpentsamendu sabindarrean ere hartuko du
|
bere
lekua: «El Fuero de Bizkaya, o sea, elCodigo nacional de Bizkaya[.] hay [leyes] muchas y muy esenciales que no estanescritas[...].
|
|
|
16). Ahozkotasun euskaldunak eta idatziaren berritasunakpentsamendu sabindarrean ere hartuko du
|
bere
lekua: «El Fuero de Bizkaya, o sea, elCodigo nacional de Bizkaya[.] hay [leyes] muchas y muy esenciales que no estanescritas[...].
|
|
2013
|
|
|
Eskafoide gainean ezarritako presioa errotazio fisiologikoaren kontra doa, eta horrek era berean estres subluxante bat eragiten du. Presioa eteten denean, eskafoidea
|
bere
lekura itzultzen da «klink» entzungai baten ondoren.
|
|
2014
|
|
|
askok... dute
|
bere
lekua (gizarte sareetako mezu publikoak, blogak, zerrendak, mezuelektronikoak...) (Zamorano, Calero eta Lopez, 2004), baina ezin pentsatuzkoa dagazteen lagunarteko komunikazio idatziaz hitz egitea IKT eta Internet aurrean izangabe. Eta horixe da hemengo aztergaia:
|
|
|
3 7 urte bitartean hasiko dira elkarrekin sozializatzen, norberak bere buruadikotomikoki sailkatuta dagoela barneratu dutenean, desberdintasun horiek elikatzenhasiko dira jolas eta jostailu desberdinak eginez eta erabiliz, hizkuntzarekin mugakmarraztuz eta bakoitzak
|
bere
lekua duela adieraziz (bullying homofobikoari ateakzabalduz). Bide hau eginez portaera arauak ezagutu eta barneratuko dituzte, transgresioak zigortuz eta sexu/ genero sistemaren egituraketa bere eginez.
|
|
2015
|
|
|
Eta azkenak, produkzioaren plazaratzea edo argitaratzearekin daude lotuta. Egitura konplexu horretan, eduki bakoitzak
|
bere
lekua aurkitzen du istorioak baliatuko dituen medioekin erlazioan, sinergiak ekarriz eta kontakizunari osotasuna emanez. Lan horrek asko du sortzaile izatetik, istorioaren garapena gorpuztetik eta erabiltzaileak kontakizunean murgil daitezen planifikatzetik.
|
|
2017
|
|
|
Hori hoIrela izanik, ge1dtind mota honek garai batean ez zuengdrrdntzid hanUirik eta ez zen erabilienen drtedn durkitzen. Halere, pixkdndkd
|
bere
lekua hartzenari Ua ikerketd munUuan, izan ere, beste ge1dtind batzuk ez Uituzten propietdtedk azaltzen Uitu.Esaterako, behi gelatinarekin alderatuz, arrain gelatinak lotura sendoagoak forma ditzake bestebiopolimero batekin, bere aminoazidoen konposizioari esker (Gomez Estaca et al., 2011).
|
|
2019
|
|
|
Eta debekuakmedio galarazi nahi diren kantu ohiturak ere emakumezkoenak dira, batik bat. Horrek esannahi du, emakumeek bazutela
|
bere
lekua plazan, eta aitortutako leku bat zela, beti betitikzetorrena, eta gero galduko zutena.
|