|
2005
|
|
|
Aurrekoaren haritik iristen gara Humboldtek" hizkuntzaren izaera nazionala" 104 deitzen duen aspektua aztertzera, zeinek
|
bere
hizkuntz teoriaren baitan erreflexio antropologiko pedagogiko garrantzitsuenetako bat osatzen duen. Lehenik eta behin oroitu beharra dago" nazionala" bezala ezaugarritzen duen hizkuntza hori, azken finean, giza hizkuntza orokorraren eta hizketa ekintza indibidualen artean kokatzen den eta komunitate linguistiko bat ezaugarritzen duen hizkuntza zehatza dela.
|
|
|
Saussure, L. Bloomfield, N. Chomsky...) lotu daiteke, ze, ezberdintasunak ezberdintasun, berak ere hizkuntzaren ikerketa sinkronikoaren beharraz hitz egiten du. Chomskyk, adibidez, haren" hizkuntzaren barne forma" 182 kontzeptua funtsezkotzat jotzen du eta, eztabaidagarria bada ere,
|
bere
hizkuntz teoria propioaren oinarrietako bat bezala hartzen du183 Hura, bestetik, linguistika antropologikoaren edo erlatibismo linguistikoaren tradizioarekin (K. Vossler, E. Sapir, B. L. Whorf) lotuta agertzen zaigu, eta baita egungo sozio-linguistikarekin eta antropo linguistikarekin ere.
|
|
|
Searle)," konpetentzia komunikatiboaren kontzeptuan" (D. Hymes) eta" hizkuntzaren funtzioen deskribapenean" (M. A. K. Halliday) oinarritzen da197 Bere sortzaileen arabera, estrukturalismoak edota generatibismoak bultzatutako planteamendu formal gramatikalak motz geratzen dira, eta, hauen ekarpena nabarmena eta onartzekoa bada ere, beraiek hizkuntz irakaskuntza perspektiba funtzional eta komunikatibotik artikulatzeko beharra aldarrikatzen dute198 Egia da, bai, Humboldtek ez duela hizkuntz didaktikari buruzko proposamen zehatz askorik egin eta planteamendu honen jarraitzaileek ere ez dutela normalean hura aipatzen, baina lotura puntuak egon badaude eta ez dira kasualitatezkoak. Esan dezagun, bukatzeko,
|
bere
hizkuntz teoriaren irakurketa pedagogiko berri hau guztia, zuzen zuzenean, pentsamenduaren historiak XX. mendearen erdialdera ezagutu duen" biraketa linguistikoarekin" dagoela erlazionatuta.
|
|
|
Idatziaren zatikako izaera honek, hain zuzen, zaildu egiten du bere barne loturaren ikuskera baita beronen euskal gaiarekiko konexioa antzematea ere, eta, jakina, hau guztia aintzakotzat hartu beharrekoa da bai berau itzultzerakoan bai berau irakurtzerakoan. Kontuak kontu," Euskaldunei buruzko monografiaren testu zatiak"() ezinbestean kontsideratu eta aztertu behar dira, baldin eta haren euskal ikerketak egoki hauteman nahi baditugu eta, C. Menzek dioen bezala, baita
|
bere
hizkuntz teoria orokorraren garapena zuzen ulertu nahi badugu ere200.
|
|
|
" Ueber die Verschiedenheit des menschlichen Sprachbaues und ihren Einfluss auf die geistige Entwicklung des Menschengeschlechts"(): hizkuntzen egituraren eta gizakiaren garapenaren arteko lotura aztertzen duen testu hau, printzipioz, Kawi hizkuntzari buruzko idazlan sakon eta zabal baten" Sarrera" da; berau, ordea, sarrera sinple bat baino askoz ere gehiago da, ze bertan garatzen du gure autoreak hobekien
|
bere
hizkuntzaren teoria; testu hau, egiaz, bigarren fase honen eta baita ere bere pentsamendu linguistiko osoaren goren puntu bezala kontsideratu dezakegu72.
|