Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 26

2000
‎Ayerrek, besteak beste, identitate pertsonalaren irizpide ez psikologikoa, fisikalista baizik, onartuz, honako hau zioen: bere gorputzaren suntsidura baino luzeago bizi den gizon bati buruz mintzatzea autokontraesankorra da. " Heriotzatik haratagoko bizitzari" begiratzen diotenak, bizirik irauten duela suposatzen dutena ez da subjektu enpirikoa, entitate metafisiko bat baizik:
‎Timor irlan, gerrari talde bat etsaien buruekin irabazle itzuli denean, erlijioak eta ohiturak debekatu egiten diote taldeburuari berehala etxeratzea. Etxola berezia prestatzen diote, eta han bizi behar izaten du bi hilabetez, bere gorputz espirituen garbikundea jasanez. Denboraldi horretan zehar ez dauka emazteagana joaterik, ez bere eskuz jaterik; beste norbaitek ahoratu behar izaten dio janaria.
2001
‎Maitagaien eremua zabal dezake, bai. Zabaltze hori gogoko zaio gizakiari, maitagarri da, gogoko zaion bezala bere gorputzeko ahalmenak hobetzea, soinezko den maitagogoaren ahalmenak hobetzea denez. Baina gizakiaren gogoa argitzea eta indartzea da gizakia burutzea.
‎animalia bakoitzak bere izaeran dauzkala gura zehatzak. Animalia bakoitzak ahalmen zehatzak dauzka, jateari buruzkoak adibidez; haragi, fruitu, landare zehatz batzuk bereganatzeko, bere gorputz, indar, odol bihurtuz. Eta baita ere dauka ahalmen zehatza, naturan dauden gauza guztien artean, berak bere gorputz egin ahal dituen elikagaiak nabaritzeko.
‎Animalia bakoitzak ahalmen zehatzak dauzka, jateari buruzkoak adibidez; haragi, fruitu, landare zehatz batzuk bereganatzeko, bere gorputz, indar, odol bihurtuz. Eta baita ere dauka ahalmen zehatza, naturan dauden gauza guztien artean, berak bere gorputz egin ahal dituen elikagaiak nabaritzeko. Adibidez, kanario deritzan txoritxoak kardu jatera egingo du, bere izaeraren arabera, eta ez basabitxiloretara.
‎Kosmos osoa. Hau da, kosmosaren kreazioak, oraindik guztiz burutu gabeak, kausa finala dauka, maitasun kausa finala, eta hori Jesukristo da, bera eta berarekin batera bere gorputza, gu.
‎Jesukristoren maitasunezko sokari oratuta goaz, bai, baina gu ere eskaladakide eginda, guk ere maitatuz elkarri gorantz laguntzen, berarekin batera, nahiz eta aldizka eragozten ere. Gure buru den garamatza aurretik bere gorputz eta odolaz gu bakoitza indartuz, heriotzara iristerainoko gu bakoitzaren ardura hartuz, gure maitasunezko ahalegin laguntzak onetsiz, berarekin bat eraginez, bera Aita Jaungoikoarekin bat izanik, Espiritu Santuarekin batera.
2002
‎Bortxakeriak eta esklabotzak askatasunak eta zuzentasunak baino bide luzeagoa egiten dute, baina hauek haiek baino zuhurragok dira beren eraginetan. Zein arauk aginduko dio preso bati lau txakur txiki irabaztearen truk bere gorputzak jasan ez dezakeen zama bizkar gainean eraman dezan?
2004
‎Arrazoi sendoak egonda ere ez litzateke oso zentzuzkoa izango gure etxe parean dagoen mendiaren edo gure besoaren existentziaz zalantza egitea; ea nor doan hortik zehar esanez bere gorputza ez dela bere gorputza edo, beharbada, berak ez duela existentzia fisikorik. Zalantzan jar dezakegu ingurukoen artean berrehun edo bostehun metrora dagoen pertsona gure ezagun jakin bat den ala ez, baina ea nork jarraitzen duen gauza bera esaten behin gure parera heldu dela:
‎Arrazoi sendoak egonda ere ez litzateke oso zentzuzkoa izango gure etxe parean dagoen mendiaren edo gure besoaren existentziaz zalantza egitea; ea nor doan hortik zehar esanez bere gorputza ez dela bere gorputza edo, beharbada, berak ez duela existentzia fisikorik. Zalantzan jar dezakegu ingurukoen artean berrehun edo bostehun metrora dagoen pertsona gure ezagun jakin bat den ala ez, baina ea nork jarraitzen duen gauza bera esaten behin gure parera heldu dela:
‎Hemen, noski, Descartesek nork bere gorputzaren higiduraz duen hautemateaz dihardu, pentsamendua behar ez duten higidura mekaniko batzuez, hain zuzen. Gure gorputzean aipaturiko aldaketa horiek ematen direnean ez gara baliatzen ez arrazoimenaz, ezta, jakina, askatasunaz ere.
‎Gorputzak ezin du bere existentzia baieztatu, existituko da, beharbada, harri bat edo animalia bat existi daitekeen legetxe, baina ezin da Descartesen izateaz edo ez izateaz baieztapenik egin gorputzetik abiaturik, eta gorputza bera ere, harrien edo animalien modura, ez da autonomoa izango bere buruaren izateaz zerbait esateko. Harri batek ezin du bere izateaz baieztapenik egin, hori denok onartuko genuke aitzakia askorik gabe; era berean, Descartesek esango luke animalia batek ere lukeela horrelako baieztapenik egin eta, beraz, bere gorputzak ere du bere izateaz baieztapenik egin. Kontua, orduan, honakoa izango da:
‎Ederki, baina zerbait gehiago espero genuen hortik, ezta? Azken batean, bide horrek eraman du ez bakarrik bera ez den guztiaren existentziaz zalantza egitera, baizik eta baita berarentzat hurbilena eta, hasteko, seguruena izan daitekeenaz zalantza egitera ere, bere gorputzaz alegia. Gorputzak ezin du bere existentzia baieztatu, existituko da, beharbada, harri bat edo animalia bat existi daitekeen legetxe, baina ezin da Descartesen izateaz edo ez izateaz baieztapenik egin gorputzetik abiaturik, eta gorputza bera ere, harrien edo animalien modura, ez da autonomoa izango bere buruaren izateaz zerbait esateko.
‎Izan ere, egiten eta bizitzen duen oro balioesteko joera du gizakiak. Sortzetik beretik, bere ingurua eta bere burua( bere gorputz atal eta gaitasunetarik hasita) etengabe neurtzeko jaidura du gizakumeak. Neurketa hori ez da neurketa soil bat," balio erantsi" bat dakar beti.
2007
‎Delfosko auriga tentsio bizian dabil, geldirik egon arren: barnetik eragiten duen agitazio batek hartzen du249 Mironen Diskoboloa k tentsio guztiak biltzen ditu bere gorputzean: bulkada hartzeko unea etorkizunera proiektatzen da250 Paionios Mendekoak, 424 urtean, hegan jartzen du Nike, haizeak bizkarrean soingainekoa harrotzen diola; eta, mugimendu sentipen hori areagotzeko —zertzelada ia inpresionista batez—, eskuinerantz gurutzatzen den arrano bat agertzen da251.
2009
‎Bere nagikeriaren aurka, haziz doan nagikeriatik beretik indarra atereaz erreakziona dezake, eta nagikeriari begira eta bera hondoratzeko asmoz, mugak, hildurak eta oinazegarriak ezarriko dizkio, balio moral goren batez mozorrotu eta horrela bizitasuna berreskuratuko du. Horrelakoa da ideal aszetikoa sortzen duen mugimendua," existentziaren alde borrokatzen duen... bizitza endekatuaren instintuan" 28; horrela izan zen Erreforma sortu zuen mugimendua, non eta Eliza ustelkeria gutxiagoz jota zegoen lekuan29; XVI. mendeko Alemanian, katolizismoak bazuen oraindik indarrik nahikoa bere buruaren aurka jotzeko, bere gorputza eta historia zigortzeko, eta kontzientziaren erlijio huts batean espiritualizatzeko.
2017
‎Lucienek joko berri bat asmatu zuen: goizetan, bakarrik hartzen zuenean bere bainua garbigelan, norbaitek sarraila zulotik begiratzen ziola imajinatzen zuen[...] Lucienek ez zekien zer egin bere gorputzaz. Egiten hasten zen edozertan, beti iruditzen zitzaion gorputz hori alde guztietara existitzen ari zela, bere iritzia kontuan izan gabe.
‎Ezagutzen ez dudan eta metroan irakurtzen dagoen gizon horren inguruan mundua oso osorik dago presente. Eta ez da bakarrik bere gorputza, munduko objektu gisa, bere izatea definitzen duena, baita bere nortasun agiria ere, eta igo den metroko linearen norabidea, eta atzamarrean daraman eraztuna. Baina ez bera denaren zeinuen modura zeinuaren nozioak, izan ere, subjektibotasun batera eramango gintuzke nik atzeman ezin dudana eta non bera zehazki ezer ez den, izatez bera ez dena baita eta ez baita bera dena, baizik eta bere izatearen ezaugarri errealen modura.
‎nik ezin dut aldi berean nire gorputza bat batekotasunez ‘bizi’ eta objektu gisa ikusi (edo mintzatu eta nire jarduna entzun, adibidez). Kontzientziaren bat batekotasunak existentziaren aspektu guztiak batzen ditu eta ez da bere buruaren lekuko; bat egiten du bere gorputzarekin. Bere baitarakoa kontzientzia gorputza da.
2021
‎Gizonarentzat, boterearen eta transzendentziaren ikurra da eta harrotasunez bizi du: " Gizon gazteari, bulkada erotikoek berretsi besterik ez diote egiten bere gorputzak sentiarazten dion harrotasuna: hortxe aurkitzen du bere transzendentziaren eta boterearen marka" (II:
‎Emakumeak espeziearen tirania jasaten du, eta burujabetzarako bidea trabatu egiten zaio biologikoki. Gizonari, aldiz, bere gorputzak ez dio autonomia eta transzendentziarantz mugatzen, eta, ondorioz, abantaila biologikoa du. Esan dugun bezala, baina, traba ez da emakumearen gorpuzkera, baizik eta horri atxikitako esanahia:
‎Zain eta geldi, sexuan ere errepikapenera eta immanentziara kondenatutako objektua da: " bere gorputza beste batentzako objektu bat dela; neskak bere immanentzian soilik ezagutu nahi du esperientzia sexuala" (II: 59).
‎Emakumeak bere habitat naturala ei zen etxera itzuli behar zuen, nazioa berreraiki eta birsortuko zuen emazte eta ama izan zedin. Horren aurrean, bere gorputzaren eta amatasunaren gaineko erabakimena aldarrikatu zuen Beauvoirrek.
‎Horren aurrean, desabantaila biologiko hori transzenditzea izango da erronka, bere buru eta gorputzaren jabe izateko. Ondorioz, bere gorputza eta natura emantzipaziorako menderatu eta gainditu beharreko traba direla iradokitzen du zenbaitetan, elkarrekintzak ezkutatuz eta hautsiz. Beauvoirrek berak emandako argudioek, baina, gezurtatu egiten dute bere eskema.
‎Tirania hori tarteko, batari zein besteari gorputzak ezberdin eragiten diela azaltzen du. Bere irudiko, gizonak abantaila biologikoa du, bere gorputzak ez baitu autonomia eta transzendentziarantz mugatzen: " Gizonak izaki guztiz pribilegiatua dirudi:
‎" gure independentzia, eskubidez, erabatekoa da. Bere buruaren gain, bere gorputz eta gogamenaren gain, gizabanakoa soberanoa da" (Mill 2004: 37).
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia