Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 8

2007
‎Estatu gehienak, jarraitzen du Artetak, etnia bat baino gehiagoz osaturikoak dira eta etnia gehientsuenak ere estatu bat baino gehiagotan banandurik daude. Nazio edo etnia bakoitzak bere estatua aldarrikatzeak mundu hau, gehiago oraindik, korapilatzea eta soluziobideak zailtzea suposatuko luke, esaten du Artetak. Espainiarrak, hortaz, ez dira euskaldunak kaiolatzen ari, mundua kaosetik libratzeko ez bada.
2010
‎Aitortuta nahiz aitortu barik, EBk, Europako Kontseiluak mugaz gaineko eskualdeen alorrean egindako urrats zuhurren bideari jarraituz, bere ibilbide propioari ekin dio, bere estatu kideen barruan dauden barne mugen fenomenoaren gaineko formulazio malguago batek gutxiengo nazionalen eta estaturik gabeko nazioen presioa laxatze aldera. Ikuspegi hori agerian geratu zen, modu bereziki esplizituan, Zita Gurmai (PSE) eurodiputatu hungariarraren hitzetan, 2006ko uztailaren 4an, Estrasburgon:
2015
‎Euskaldun bati gaztelaniak historikoki eskaini diona burla, bazterketa eta zanpaketa izan da, ondoren alienazioa: super hizkuntza honek azpian ditu, bere estatukoak ez ezik, Ameriketako hainbat hizkuntza, bertako kultura eta bertako populazioa sarraskitu eta murriztu ondoren. Nola izan liteke erakargarria, zer atraktibo dauka, hain zuzen, euskarari lege propiorik aitortzen ez dion estatuaren hizkuntza bortxazkoak euskaldunarentzat?
‎Egoera horretan, euskara beti izango da normaltasuna den erdararen ondoan ez normala, museoetako piezak bezala ‘babestu’ beharreko zerbait. Baina museotik ateratzeko (normaltasuna lortzeko) egiten duen edozein mugimendu normaltasun erdaldunak eta bere estatu aparatuek zapaldu eta zokoratuko dute. Ez normaltasunaren tokia ez da kalea.
‎Testuinguru horretan konponbide moduko bat izan ohi da diglosia, erabat hierarkikoa. ‘Konponbide’ hori, Euskal Herrian, behintzat, iragankorra izan zen, eta huts egiten hasi zen euskaldunek nork bere estatuko erdara ikasi ahala. Euskarak zergatik egin zuen atzera aztertu nahi badugu, Jose Maria Sanchez Carrion Txepetx ek beharraren lege deritzan kontzeptua aintzat hartu behar dugu:
‎‘Elebitasunik gabeko diglosia’ dei dakioke horri, baina elebitasunik gabeziak iraunarazi du euskara, ez diglosiak. Euskaldun askok eta askok, nork bere estatuko erdara ikasi ahala, ez zioten euskarari eutsi, ezta modu diglosikoan ere, utzi egin zuten, besterik gabe. Eta lehenago utzi ez bazuten, materialki ezin izan zutelako izan zen, hau da, beste hizkuntzaz ez zekiHizkuntzaren atzerakada aztertzean" diglosiaren galera" ez da kausazko azalpen.
2016
‎Horixe da autodeterminazio eskubidea". XIX. mendean nazionalitateen printzipioa onartu zen Europan, eta horren arabera herri bakoitzak bere estatua izateko eskubidea du eta autodeterminazio eskubidea du tresna herriak xede hori lortzeko.
2020
‎Ala bere aberria izango ez den Estatu bat? (Euskadi bere Estatua, baina Arkadia bere ametsetako aberria: alegia, Madril betiere).
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia