|
2001
|
|
|
Ez naiz sekula garbitzeko gauza izan ea
|
bere
erdarazko competencea performance kaxkarren kidea zen ala ez. Aspaldidanik dut ezezko susmoa3 Bai baitzuen halako bere gisako" unore" maltzurra eta arras atsegin zitzaion erdaldunen ezpainetan esaten zituen mordoilokeriek sorrarazten zuten irribarrea ikustea, gero, bakarka edo lagunekin, algara lasaia egiteko besteren barre murritzaren bizkarretik.
|
|
2002
|
|
|
Teknika eta teknologia zientzien esparruan euskarazko kredituen eskaintza%24ekoa da, batez beste. Mondragon Unibertsitateak %42 eskaintzen du euskaraz.UPV EHUren kasuan,
|
bere
erdarazko titulazioen kredituen %37 ematen du euskaraz. Beste unibertsitateetan portzentajeak ia zero dira, edo zerotik hurbil daude.
|
|
|
Euskal Herrian euskaraz egiten den kreditu eskaintza osoa, %100, UPVEHUren eskuetan dago, nahiz eta erdarazko titulazioen kredituetan %63 izanunibertsitate horrek. Baina hori horrela izanik ere, UPV EHUren euskarazkoeskaintza %20 bakarrik da
|
bere
erdarazko eskaintzarekin alderatuz. Beraz, osodatu eskasa gizarterako hain garrantzitsua den alorrean.
|
|
2004
|
|
|
Eta lege horren mendeko izatea, begien bistakoa denez, ez da soil soilik euskaldun berriaren patua. Zaharrak berak ere oso nekez erdiesten du gaur egun
|
bere
erdarazko gaitasun mailaren pareko hitz jariorik.
|
|
2006
|
|
|
Mendiko hizkera horixe erabili zuen, zehatz bezain zakarra. " Como el verraco a la hembra en celo",
|
bere
erdaraz esanda. Nik ez nekien barreari eman edo pikutara bidali.
|
|
2008
|
|
|
Egun, Iparralde eta Hegoaldearen artekoa da. Hegoaldeko haizeek Iparreko jarduna apur bat kutsatu badute ere, alde bakoitza bere bidea egiten ari da, nork
|
bere
erdara bidaide, bide batez esateko. Hala, batua bat ez, bi ditugu, Iparraldeak berea garatu baitu euskarazko irratien, ikastolen eta gau eskolen indar bateratzaileari esker.
|
|
|
Azkenean, 1919an Euskaltzaindia sortu zelarik, haren esku jarri nahi izan zuen Azkuek
|
bere
erdara euskara hiztegi eskuizkribua. Izan ere Euskaltzaindiaren sortarauen artean «Diccionario General» bat sortzeko asmoa azaltzen zen64 Izen horrekin baina, bazirudien hiztegi proiektua aldatu egiten zela.
|
|
|
«Lenago erri ta kale ta et, se, guztiak genduzan euskerazko izenekoak.» Arazoa beraz ez zen kaleen izenena soilik, erdara Euskal Herriko paisaia linguistiko osoan zehar hedatzen ari zela baino. Nolanahi ere, Bilboko zabarkeriaren aurrean(« ¡ ¡ Astarloan izenean [Bilbon] eginiko kalea
|
bere
erderazko izenduna da!!»), Donostiako eredua aipatzen zuen, urte hartan kale izenak jartzen ari baitziren. Azkuek Bilbon antzekorik eskatzen hasteari alferrikoa zeritzon (udaletxearen sostengu faltagatik), baina, abiapuntu gisa, Bizkaiko euskaldun herri txikienei proposatzen zien «asi daite [ze] la kaleen izenak euskerazkotuten, da geldika geldika beste erriak bere gogoz edo lotsaz iarraituko dautse bide eder orretan.» Izatez, kale berrien izenetan egin ez zena, «aberats batzuk euren et, se ta iauregiai» egiten ari zirela aipatzen zuen, hots euskal izenak jartzen zizkietela.
|
|
|
¿ Gure Erri onetan daukaguzan iragarrietatik, nok ezautuko leuke zein Erri dan? Gaur ez bakarrik urietan, baita elizate eta baserririk oskol ezerezenetan
|
bere
erderaz egiten dira iragarri onek. Ardantegietan, gozategietan, iostun dendetan, edozein saltokitan irakurten doguz erderazko iragarriak.
|
|
|
Katedrako ikasle euskaldun zaharren artean, adibidez, Isaac Lopez Mendizabal aurki daiteke353 Ikasle erdaldunen artean, gutxi batzuk hiru lau kurtsotan egon ziren Azkuerekin, eta ez da dudarik horiek euskara maila aipagarria lortu zutela. Hori da, esate baterako Oscar Rochelten kasua, zeinak
|
bere
erdarazko lanen batean euskarazko pasarteak ere idatzi zituen354 Gisa beretsuan, Azkueren beste ikasle bat, Enkarterrietako Manuel Otadui gaztea, Euskalzale eta Euskalduna aldizkarietan artikulutxo batzuk idaztera heldu zen355 Halaber, Juan Carlos Gortazarrek, Azkueren klaseen laguntzaz, Peru Abarka gaztelaniara itzultzeko (eta Euskalzaleren moldiztegian argitaratzeko) adina euskara ikasi zuen.... Eta urteetan Ibaizabalen argitalpen lanekin lagundu ahal izan zion356 Beste hainbat erdaldun ikasle Azkueren euskarazko antzerki lanetan aktore gisa aritu ziren.
|
|
2010
|
|
|
No teparece, amigo querido?". " [Bien meparece!", borobildu zuen Pantxok
|
bere
erdara eskasean.
|
|
2011
|
|
|
– Anjel es este, en esa casa nació, hasi zen Asun,
|
bere
erdara dorpean.
|
|
2013
|
|
|
–Zuek lagunak, orain? , galdegin zigun
|
bere
erdara merdaran.
|
|
2014
|
|
|
Asteak egin zituzten familian esaten txarto zegoela, hiltzeko zegoela, egun batetik bestera hilko zela. Irene Arriasek asko estimatzen zuen osaba, beste inor baino gehiago beharbada familian, baina pentsamendu arraro bat izan zuen egun haietan, deserosoa, erdaraz,
|
bere
erdara estuan: Si tiene que morirse, que se muera ya.
|
|
2015
|
|
|
Elkarrizketatu guztiak bizi ziren euskaraz, Otxandiokoa izan ezik. Bestalde, etxean erdaldunen bat bazegoen,
|
bere
erdaran eta euskararen bilakaeran igartzen zen aldagai hori.
|
|
2018
|
|
|
Joxe ikaraturik, barkazioa eskatzen ahalegindu zen
|
bere
erdara txarrean:
|
|
|
Ondoren,
|
bere
erdara eskasarekin kontatzen hasi zen Bartzelonan masajista batengana joaten zela. Esan zidan jakin nukeela zer gertatzen den neska gazte batek gizonezko bat ukitzen duenean.
|