|
2000
|
|
|
Azken gaua... hasi zait Ruben
|
bere
basoa nirera topa egiteko hurbilduz, baina nik atzamar luzea ezpainetan ezarri, eta berak eten egin behar izan du; gero, barrako solasgaiari heldu dio eta esan dit: Aspertua zaitugun arren, aginduidazu irailean zehar, zuk nahiago duzun asteburuan, Segoviara etorriko zarela.
|
|
|
" Nik ernegatu?"; Maria ofendituta zegoen;" zergatik dion?". Lolitak (probabilitate guztiz, Mariaren alaba zenak)
|
bere
basotik esne zurrut bat edan zuen. Anartean, nahas alditxoa profitatuz, Ivan txikiak Mariaren eskuen artetik aldegin, amatxi zaharraren gonapean jarri zen.
|
|
2001
|
|
|
Orhi Pirinioetako 2.000tik gorako lehenbiziko tontorra izateaz gain (2.017 metro alegia), Iratiko mendien artean erregea da. Ohituraren arabera, bertan Mari bizi da, euskal mitologiaren jainkosa nagusia, eta
|
bere
basoetan Basajaun mitikoak ere gordeleku aurkitu zuen. Zuberotar esaera zahar batek ere dioen moduan," Orhiko txoria, Orhin laket".
|
|
2002
|
|
|
Hegoaldeko Kintoa eta
|
bere
baso ederrak ezagutzeko aukera eskaintzen du honako ibilaldiak. Sorogaingo ostatu berritutik abiatuko gara horretarako, Adi gailurreko panorama itzelaren bila, eta ondoren Tiratun tontor txikiago eta bakartiagoa ezagutuko dugu, ibilbide zirkular bat eginez, atzera Sorogainera itzultzeko.
|
|
|
Margot Wallstrom Europako Ingurumen komisarioak G8aren bileraren azken prentsaurrekoan esan zuen tristea izango litzatekeela Kanadak Protokoloari atxikitzea ez onartzea. Emisioen deskontua Dirudienez, Kanadak EBren kontzesio garrantzitsuak lortu zituen
|
bere
basoetako karbono dioxidoa (CO2) xurgatzeko paperari dagokionez, Protokoloa betetzeko, orain nahi du Estatu Batuetara egiten dituen energia esportazioek ere emisioak deskontatzea. Wallstromen arabera, proposamen berri horrek erabat aldatuko luke Protokolo osoa, eta, beraz, ez da onargarria.
|
|
2003
|
|
|
Giza presioa hain nabarmena izan ez den ingurune batean elkar lotzen da dena. Batetik,
|
bere
baso aberatsek animalia espezie ugari gordetzen dituzte sekretupean. Egin berri dituzten orein eta orkatzen sartzapenak arrakasta osoa izan dute.
|
|
2004
|
|
|
|
bere
baso, arkaitz eta ondartzetan barrena
|
|
|
Ordea ez nuen hura bakarrik ikusi. Ilargi, zeru eta mendi haiekin guztiekin batera, ni jaiotako harana ikusi nuen
|
bere
baso, belaze eta etxeekin; etxe bat errekaren ezkerraldean, beste bat eskuineko aldean, Balantzategi hurbilago, eta are eta hurbilago errota. Ordea, ilargi, zeru, mendi, haran, baso, belaze, etxe eta errotarekin batera, nire begiek beste lau izaki ere ikusi zituzten aurrez aurre.
|
|
|
Barre egin eta,
|
bere
basoa apuratuta, Larrak:
|
|
2005
|
|
|
Ezin isilik egon eta gainera esaten zuen guztia barregarria izan behar. Musikak estali zuen tarte latz hura, nork
|
bere
basoa husten zuen bitartean.
|
|
2007
|
|
|
hots, berea ezden lurraldean bere nazio identitatea ezartzeko bere hizkuntza, kultura, historia, ideologia, morala eta era guztietako balioak inposatzen dizkigula une oro eta guneoro. Eta
|
bere
baso horretan gu ez garela ardi galdu batzuk baizik. Ez:
|
|
|
Baina Greenpeace talde ekologistaren datuak kezkagarriak dira: Indonesia da munduko deforestazio tasa handiena duen herrialdea; urtero 1,9 milioi hektarea inguru galtzen ditu
|
bere
basoetatik, eta jatorrizko oihanaren ia %72 suntsitu du.
|
|
|
Hartara, basoa ikusten uzten ez diguten abarrak zanpez mozten ditu idazleak. Alegia, idazlearen basoa itsasoa ahalakoa izaki, biak ala biak izarigabeak izaki, oso zaila zaigu lehen kolpean
|
bere
basoa nahiz itsasoa geureganatzea.
|
|
2008
|
|
|
Agian horrexegatik, edo agian uhartearen itxuragatik beragatik,
|
bere
baso urdin, malenkoniatsu eta harrizko dorretzar abreekin, eta gainera itsas hautsi hura, ikusi eta entzun egiten genuena aparrez gainezka eta burrunbaka hondartza maldatsuaren kontra? ; behintzat kontua da, eguzkiak gogotik berotzen eta distiratzen bazuen ere, eta gure inguruan itsasbazterreko txoriak arrantzan eta garrasika bazebiltzan ere, eta nahiz itsasoan hain luzaroan ibili denarentzat ondo lehorreratzea pozgarria izan, kontua da niri, esaten den bezala, bihotza ilundu zitzaidala, eta estreinako begirada harrezkero gorrotoa hartu niola Altxor Uhartean pentsatze hutsari.
|
|
|
Ukitutako espezieak Txostenean lehenengo aldiz aztertzen da zer lotura dagoen basoen deforestazioa degradazioaren, munduko klima aldaketaren eta tigre eta elefante populazioen murrizketaren artean. Riauk azken 25 urteetan
|
bere
basoen %65 galdu zuen bitartean, elefanteen populazioa %84 jaitsi zen aldi horretan bertan eta gaur egun 210 ale besterik ez dira geratzen. Gainera, tigre populazioa %70 jaitsi zela kalkulatzen da, eta, seguruenik, gaur egun 192 indibiduo baino ez dira bizi.
|
|
|
Nik ez dut ezagutzen Kutxaren ibilbide osoa, baina gertutik ezagutu dut Erdoiztako (Errezil Gipuzkoa)
|
bere
basoetan 2007an egindakoa. Hektarea asko eta asko ziren.
|
|
|
Kutxa bezalako erakunde batek, inolako diru premiarik ez duen batek, eredu hori ezartzen badu
|
bere
basoetan, zer esan behar diegu besteei?
|
|
2009
|
|
|
Erran bezin agudo sartu zuen xurra
|
bere
basoan nere lagunak. Ez zian maiz bere familia aipatu eta interesatua nintzen.
|
|
|
Haren eskua lesatuz jarri nintzen, bertzeari begira kolpe xorrotx bat botariez hala ere. Nola
|
bere
basoan kontenplazioan galdua zen berriro, alferrik ziren nere kolera muestrak. Pilarek (bai, Pilar zuen izena nere lagunak), zuetaz aipatu nau. Ez dugu maiz elkar ikusten.
|
|
2010
|
|
|
TXIMISTA k
|
bere
basoa igotzen du eta AITOR rek ere bai. Bigarren tragoa edaten dute.
|
|
|
produktu batzuek interes jakin bat eta helburu sozial elkartu bat konbinatzen dituzte. Urtebeterako Triodos Ekogordailuak urteko tasa baliokidearen (UTB) %1, 35eko errentagarritasuna eskaintzen du, eta erakundeak
|
bere
basoan zuhaitz bat landatzeko konpromisoa hartzen du. Errentagarritasuna bereizten duten eperako gordailuak ere badaude:
|
|
|
Luze zabaleran, handienetakoa da Gipuzkoan, nonbait Seguraren ondoren. Gaur ere, asko dira bere baserriak eta handiak
|
bere
basoak. Auzo asko izan ditu beti eta batzuk ez hain txikiak.
|
|
|
Don Lorenzo Larreta y Gamarra zenaren alargun Doña Agustina Irisarri señorak,
|
bere
basoetan egiten ari zen kalteak ordaintzera, Zibolako dorretxera ekarrarazi zuen, 1702ko buruilaren 7an, Pedro Mutuberria basolari eratsundarra; aldez aurretik Jakobe Zarandia alkateari eskatua baitzion: bidaltzeko laster batean Martin Arretxe almirantea haren bila.
|
|
|
Ekosistemen zerbitzuak hondatzea natura ondarea galtzea da, nahiz eta galera hori ez den adierazten errentaren ohiko neurrien indizeetan. Esaterako, herrialde batek
|
bere
baso guztiak ebaki ditzake eta arrantza tokiak akaba ditzake eta, hala ere, bere BPG igo (Perrings, 2005).
|
|
2012
|
|
|
Alde batera, konforme, baina, bestera, ehun metro karratu ez dira nahiko andreagaz paseatzeko. Eta ehun mila ere, nahiz, bai, aski diren andreagaz paseatzeko, eta baita katu batek
|
bere
baso ibiliak egin ditzan, agian ez dira aski ilargiaren azpian zeru bat, paradisu bat osatzeko. Uharte batean sentituko ginateke, itxita, irtenbiderik gabe.
|
|
|
Tragoz hustu zuen
|
bere
baso vodka beste behin, eta bionak bete zitzan eskatu zion tabernariari hitz erdirik gabe, basoa barran tabernariaren aldera zentimetro eskas batzuk mugituz soilik. “Sergei zaharra”, xuxurlatzen zuen behin eta berriz.
|
|
2014
|
|
|
Etorri da Olentzero tripontzia, eta hiriburua opariz bete ondoren, ikazkin potoloa Lesaka aldeko
|
bere
basoetara erretiratu da beste urte beterako.
|
|
2015
|
|
|
Beste bostek ekosistema eta espezie ugari biltzen dituzte: Sian Ka’an Biosferaren Erreserba,
|
bere
baso basoekin, Bizkaiko Baleen Santutegia, Kaliforniako Golkoko uharte eta eremu babestuak, Monarca Biosfera Erreserba eta Pinakate Biosferaren Erreserba eta Basamortu Handia. Irudia:
|
|
2018
|
|
|
Ingurumena zaintzeko Bil ta Garbirekin harremanetan dira, elgarrekin plantan jarria dute hondakinen bereiztea. Bestalde aholkatua da bakoitzak
|
bere
basoa ekar dezan, botilak berriz itzultzea ostatuetara, ez deus botatzea...
|
|
2019
|
|
|
Baina, John Thonrtoni zion maitasuna halakoa izan arren,
|
bere
basoarekiko joerak, bere barruan zeraman basapiztiak, erne irauten zuen. Are eta gehiago Artiko aldeko lurralde haietan.
|
|
|
itzala, aterpea eta bakea. Bere burua bihurtu zuen bere zerua,
|
bere
basoa, ezerk ezin gelditu duen bere ibai zabala.
|
|
|
Burundari begira mugitzen ohi zen Bakaiku —Burundako Udalerrikoa baitzen— eta Aranazko Komunitatekoa zen Etxarri, ados jarriko ote ziren bada, Dermioko soroetan ez, baizik eta nork
|
bere
basoaren urrutiko bazterrean, elkarren artean arto berriarekin saiakuntzak egiteko. Baso alde horren zabala botako zuten bada, arto berriarekin esperimentatzeko?
|
|
2020
|
|
|
Eta hala ere esan zuen White jaunak, garagardoa isuriz
|
bere
basoan, gauza hori mugitu egin zitzaidan eskuan. Zin egiten dut.
|
|
|
Baina goizalde eta iluntze askoren buruan baizik ez nituen berrikusi piztia ilegabeak, oihu egiten dutenak eta zangoak zuhaitz adarren moduan dituztenak. Neure kastako emeak ezagunak nituen ordurako, eta borrokatua nintzen, halaber, neure gogoko zuhaitzetan igurtziak ziren arren kontra, eta banekien zer den nork
|
bere
baso eremua defendatu behar izatea, eta bizi izana nintzen beste orkatz batzuekin, eta ikusia ere nintzen orkatz gazteak, eta zuhaitzak soiltzen eta hotza bazterretan nagusi  tzen, eta jana ezkutatzen eta gogortzen, eta mamurtzen lanak izaten, eta ura hozten, eta ibai bazterretan xuri eta gogor bihurtzen. Bakarrik nengoen goiz batean, belar fresko xamur ezin gozoagoa jaten, eta ez nuen neure hurbilean arrik nahi, eme bat baizik ez nuen nahi, eta arrak urrun, urrun, urrun, hil egingo bainituen behar izanez gero.
|
|
|
Nire irudipena da, beraz, tarte handi bat dagoela diskurtso publikoaren eta pribatuaren artean. Pribatuan, jendeak bere inguruan gertatzen ari denaz hitz egiten du;
|
bere
baso puxketan pasatzen ari denak kezkatzen du. Hurbilekoak, ez urrutikoak.
|
|
|
Balentin Ahozurik sabela ederki betetzen zuen zoragarri horiez eta, bakoitzaren bukaeran,
|
bere
baso arnoa altxatu eta oihukatzen zuen: " Milesker, ene Martinbeltx maitea!".
|
|
|
Balentin Ahozurik sabela ederki betetzen zuen hazkurri zoragarri horiez eta, otordu bakoitzaren bukaeran,
|
bere
baso arnoa altxatu eta oihukatzen zuen:
|
|
2021
|
|
|
" Aurrera egiteko basogintza eredu berri horrek eskatzen du logistika ere beste modu batera antolatzea. Gaur egungo azalera txikiek, bakoitzak
|
bere
basoa bere kabuz kudeatzea... Oso zaila da errentagarritasun ekologikoa zein ekonomikoa lortzea ezaugarri horiekin".
|
|
|
" Tantai Baso Jabe Kooperatiban baso jabe bakoitzaren ekarpena
|
bere
basoa izango da. Berdin dio lur publikoak zein pribatuak izan.
|
|
|
Bertek
|
bere
basoa hustu eta ahoa lehortu zuen.
|
|
|
Sendagileak
|
bere
basoa sudurrera eraman eta zaldi batek bezalako arnasotsa atera zuen.
|
|
2022
|
|
|
" Ezkontidea" kapituluan aipatu da Anbotoko Andereak ez zuela bere urrezko basoa atzera hartu nahi izan, penitentzia handituko ziolakoan, olagizon batek hartan edan aitzin" Jesus" esan baitzuen. Beste bi kondairatan ere uko egin behar izan zion Andereak
|
bere
basoari: " Orain hori eurea dok, esan zuen, kurtzea egin deutsak eta guk holangorik ezin geinkek hartu"; edo:
|
|
|
1 Uztailaren 27an Altzai gainean, Lexarreko lepoan, Altzurukun dagoen AS makiak Ahuzkiko aleman talde txiki bat erasan du, soldadu bat hilez. Ondorioz mugazainek Arbaila mendi multzoa hutsik utziko dute, makientzat gorde leku bikaina
|
bere
basoekin.
|
|
2023
|
|
|
Obra osoan zehar, bi lagun ageri dira agertokian, Urresti bera eta Beñat Urrutia, eta bakoitzak bere pertsonaia jokatzen du: Urrestik,
|
bere
basoak esplotatzen dituen lur jabe batena, eta Urrutiak, kanpotik heldu den langilearena. Urrutia dantzaria da, gainera, eta dantzatik ere badu antzezlanak; ez pieza koreografiko osoak, ezpada gorputz keinuak.
|
|
|
Euren basoaren aldamenean zeukan auzoko batek ere
|
bere
baso saila, eta, haiek ere horretaraxe joan ziren, orbelak batzera. Urki ilara batek bereizten zituen bataren eta bestearen baso sailak.
|
|
|
Audenek dio gizarte bat ez dela
|
bere
basoak baino hobea. Nolakoak zure basoak, halakoa zure gizartea.
|
|
|
Lapurdiko parrokia bakoitzeko parrokianoek, beharra duten bakoitzean, batzarre egin dezakete beren parrokiako afera komunez aritzeko,[...] eta sor ditzakete Estatutu eta Arau bereziak
|
bere
basoak eta larreak gorde eta zaintzeko...".
|
|
|
Hamar urte nituen eta frango artegatua nintzen. Gu bordan sartzean bazkaltiar guziak xutitu ziren, bakotxa
|
bere
basoa eskuan, eta zerbitzariek mahainetarik kendu zituzten dafailak. Xantrea, Victor Coustau Erretoraenekoa buru hastu zen, eta denek hustu zuten basoko arnoa mahain gainerat ixuriz, nik ere bertzek bezala.
|