|
2000
|
|
|
Bazekien gizonak zioen informe hura ez zela osasun informe bat izango, ezpada informe judizial bat, eta berak handik hara esan zezakeenak bere pena larritu baizik ez zuela egingo... Eta, guztiarekin, gizon hark, eta beste saripekoek, egun haietan jarraitu, berari buruz asko bazekiten ere, ez bide zekiten printzipala, ez bide zekiten Henri zela bila zebilena; Henriz, baina,
|
berak
sekulan ez zien informazio koskorrenik emango.
|
|
2005
|
|
|
Bidaia baino gehiago paseo zirenez, ez ditugu geografia eta esplorazioen multzoan sartu. Kronikatzat hartzeko ere ezdeusegiak iruditu zaizkigu (artean aldizkari
|
berak
sekula ez ditu «crónica euskara» edo gisako goitizenaz aurkezten). Hortaz aparte jarri ditugu.
|
|
|
Ez nion ezer esan, baina, nire ustez,
|
berak
sekula lortutako lanik ederrena ezkutatu zuen horrela jokatu zuenean, eta liburu eder bat edo kanpandorre gotiko bat erretzen deneko zirrara bera nabaritu nuen neure barnean. Zurztasunaren antzeko sentipena nagusitu zitzaidan oihal gaineko errekaren irudi eder hura ezabatzearekin batera.
|
|
2006
|
|
|
Amaren ohearen alboko mahaitxoan izekoren poltsa dago, irekita, eta argazki zahar baten zatia ikusi du. Hartu egin du, agian
|
berak
sekula ikusi ez duen argazki sekreturen bat izango dela pentsatuz, agian German nolakoa zen deskubrituko duela, baina ez da halakorik. Aita eta ama agertzen dira argazkian, eskutik helduta, atzealdean itsasoa dutela.
|
|
2010
|
|
|
Guk egiten genituen barreak amona Ursularekin?!; amonak ez baitzituen nolanahiko arazoak
|
berak
sekula entzun ez zituèn hitzak, teknikoak, nolabait esatearren, ikasten.
|
|
|
Guk egiten genituen barreak amona Ursularekin...!; amonak ez baitzituen nolanahiko arazoak
|
berak
sekula entzun ez zituèn hitzak —teknikoak, nolabait esatearren— ikasten. Gogoratzen al dituzu etxeko mediku don Zoilorekin izaten zituèn eztabaidak, Damaso?
|
|
2011
|
|
|
Irakurriak zituzten jendearen abenturak, atzetik norbait zutenenak eta. Baina Constantiak eta
|
berak
sekula ez zuten inor izan atzetik. O, bai, izan zen urte batean Eastbournen gizon misteriotsu bat beren ostatuan, ohar bat utzi ziena bien gelaren kanpoko ate aurrean, ur beroaren pitxerrean!
|
|
2012
|
|
|
Ilea tenkatuta zeraman, motots harro batean lotuta. Oinetara begiratu eta takoi altu batzuk ikusi zizkion Anak,
|
berak
sekula jantziko ez lituzkeenak.
|
|
|
Apaiza altxatu egin zen gurutzea hartzera; orduan Emmak lepoa luzatu zuen egarri den norbaiten gisa, eta, Jainko Gizonaren gorputzaren gainean bere ezpainak erantsiz, hantxe ipini zuen bere hilzori indar guztiaz
|
berak
sekula emandako amodio musurik handiena. Ondoren Misereatur eta Indulgentiam errezitatu zituen apaizak, bere eskuin erpurua oliotan busti zuen eta azken igurtziei ekin zien:
|
|
2013
|
|
|
–Bai, erran zuen Omarrek?. Baina, alde batetik, zernahi ikasteko gogoa badu ere, bertzetik, harritzen gaituzten erranak botatzen ditik aldika, harri eta zur uzten gaituztenak, berezko jakituria bat balu bezala,
|
berak
sekula ikasi behar izan ez duena. Lehengo batean, konparazio batera, gure amari orkatila bihurritu, eta hamar bat egunetan ibili zitzaiguan, ezinean, kexuka?
|
|
|
Bi aldiz egona zen Rosingsen bazkaritarako gonbidaturik, eta aurreko larunbat arratsean bertan Lady Catherinek zerbitzari bat bidalia zuen bere bila quadrille rako taldea osatu ahal izateko. Collinsen ezagun askok harrotzat zuten Lady Catherine, baina
|
berak
sekula ez zion ikusi begitarte ona besterik. Beste edozein zalduni bezalaxe hitz egiten zion betidanik; ez zion inongo eragozpenik jartzen auzotegiko gizarte bizitzan parte hartzeko, ez eta, noiz edo behin, elizbarrutia aste bat edo bitarako utzita, senideak ikusten joateko ere.
|
|
|
–Bai –erran zuen Omarrek– Baina, alde batetik, zernahi ikasteko gogoa badu ere, bertzetik, harritzen gaituzten erranak botatzen ditik aldika, harri eta zur uzten gaituztenak, berezko jakituria bat balu bezala,
|
berak
sekula ikasi behar izan ez duena. Lehengo batean, konparazio batera, gure amari orkatila bihurritu, eta hamar bat egunetan ibili zitzaiguan, ezinean, kexuka... eta badakik egun batean zer erran zion Raissak?
|
|
2014
|
|
|
Oso kontent zegoen. Batzuetan, beste umeei hizketan entzuten zienean handitzean zer izan nahi zuten, itzal batek iluntzen zion aurpegia, umeen gisara hein batean konturatuko balitz bezala gauza horiek ez zituela
|
berak
sekula hizpide izanen.
|
|
2015
|
|
|
Nor zen aita? Zeren, bera ez zena seguru zegoen;
|
berak
sekula ez zuen ukitu ere egin. Musuak bai, laztanak ere bai, baina hortik aurrera ezer ez.
|
|
|
Ezin zuen Hans gabe bizitzen asmatu, ederrak izan baitziren elkarren alboan egindako urteak,
|
berak
sekula bizi izan zituen onenak, baina haren egoeraren menpe ere ezin zuen jarraitu. Azken finean, Hansek hautaturiko gerlari bizitzak ez zuen berarentzat balio.
|
|
|
Behin baino gehiagotan hitz egin zidan amak kontu hari buruz, eta halakoetan negarrez bukatzen zuen beti, besteren min eta etsipenaz dirutzen zirenen kontra gaizkierranka. Egia erran, ni gehiago tristetzen ninduen ama horrela ikusteak gurpil aulkian ibili behar izateak baino, zeren seguru bainengoen amak bere buruari egozten ziola nire zoritxarraren errua, sendagile ustelei penizilina erosteko aski diru lortu ez zuelako,
|
berak
sekula halakorik argi eta garbi erran ez zidan arren.
|
|
|
Honi adimenezko ikuskaria deitzen diote, ez dakit nik zergatik. ...esango ditudan beste batzuekin, hasiera batean oso nekatua, ezin zuelako ulertu zer zen, ez baitzuen ikusten; eta era hartara agertzen zitzaiona Jesu Kristo gure Jauna zela hain ziur zegoen, non ezin baitzuen zalantzarik izan, hau da, hantxe zegoen ikuskari hura; Jainkoagandikoa ote zen ala ez, hala zela ulertarazteko ondorio handiak berekin batera bazekartzan ere, oraindik beldurrez zebilen, eta
|
berak
sekula ere ez zuen entzun adimenezko ikuskariaren izenik, eta halakorik zegoenik ere ez zuen uste; hala ere, argi ulertzen zuen esandako era hartara askotan hitz egiten ziona Jaun hau zela, diodan mesede hau egin zion arte, ez zekielako nork hitz egiten zion, hitzak ulertzen bazituen ere.
|
|
|
Aizpuruko Maritxuk ere tarteka marteka langile hauengana jotzen zuen etxerako horren beharrezko ziren sosak lortze aldera. Maritxu gazte eta liraina ez ezik, bromazalea eta alaia ere bazen; dantza eta musika gustuko zituenez gero, atentzioa eman zion
|
berak
sekula ikusi eta entzun gabeko instrumentua jotzen zuen beharginak. Hala ere, mutila aurreratu zitzaion:
|
|
|
Oso gainetik bakarrik zekien zer ziren atxikipen zergak, gizarte segurantza, soldata minimoaren legeak, negozioeta likore lizentziak. Kontulari batez eta agian abokatu batez ere fidatu zuen, eta
|
berak
sekula ez zuen egin halakorik. Beraz, Sparksen hiru etxe erostera bideratu zituen bere aurrezkiak, errentan jartzeko.
|
|
2016
|
|
|
Ez zegoen seguru, ezinezkoa zitzaion gai haren alde guztiak ikustea, baina batzuetan hierarkiarik ez zegoela uste izaten zuen. Bere kasuan ere, ez al zen ba hamasei urterekin sartutako gol hura
|
berak
sekula izandako poz handienetako bat? " Hierarkiarik ez duk egongo", entzun zuen orduan.
|
|
|
Esan beharrik ez da, ziurrena, lankide bat baino gehiagok Karmelerekiko erakarpena sentituko zuela, hain zen oraindik gaztea eta liraina, baina
|
berak
sekula ez zion inori utzi laguntasunaren muga zeharkatzen. Urtebetetze festetara ere, gonbidatu arren, oso gutxitan agertzen zen.
|
|
2017
|
|
|
...Benjaminekin izan nuen gaztigu nahikoa eta orain Caddyk ni gehiago aintzat ez hartzea bere ama propioa nik beragatik sufritu dudanarekin ametsak eta planak eta sakrifizioak egin ditut ibarreraino jaitsi nintzen eta hala ere begiak zabaldu zituenez gero sekula ez ditu niganako pentsamendu berekoiak besterik izan batzuetan begiratzen diot eta benetan nire alaba ote den pentsatzen dut Jason izan ezik
|
berak
sekula ez nau une batez ere atsekabetu aurreneko aldiz nire besoetan hartu nuenetik orduan jakin nuen nire poza eta salbazioa izango zela pentsatzen nuen Benjaminekin gaztigu nahikoa banuela inoiz egin ditudan bekatuengatik pentsatzen nuen huraxe zela merezi nuen gaztigua nire urguilua baztertu eta bere ustetan ni baino gehiago zen gizon batekin ezkontzeagatik ez naiz kexatzen beste guztiak baino...
|
|
|
«Heure bidea erratu duk» errepikatzen zuen algarek permititzen zioten eran. Eta
|
berak
sekulan ez zuela jakin bereizten ahoskatze garbia edo joskera zuzena hizkuntza mordoilotik, ezta azken modako jazkera orain dela hamar urtetakotik ere. Eta bere aita hil zenetik hainbat urte zeraman etxe jauregi hartan isolatua non jauntxoen haztura edo portaera dotorearen ezaugarriak ere zeharo ahazturik zituen.
|
|
|
Asiainek jendarmearen adeitasuna eskertu zuen. Bururatu zitzaion
|
berak
sekula ez ziola inori halako konfiantzarik emanen. Bere ustetan, galdeketak balsa bezalakoak ziren:
|
|
2018
|
|
|
Edhenek eta
|
berak
sekula ez zuten arren elkarrekin etxerik eduki, elkarrekin egon ziren aldian, beti sentitu zuen bientzako etxe bat eraiki izan balute bezala. Orain ordea, bakarmina sentitzen zuen, irudimenezko etxe zoriontsuan hotz izozgarria sartu balitz bezala.
|
|
2019
|
|
|
Eta Sabina isilik, mahaiaren bestaldean gizonezkoek pinudi garbitzeaz diotena entzun guran; ez elkarrizketa batean, ez bestean:
|
berak
sekula ez baitu bere burua herriko emakumeen artekotzat eduki, eta hain gutxi gizonezkoek bera euren kidetzat. Hantxe egon da, kokota luzatuta, harik eta Joakinek minen duen orbainean atzamarka eginda atzerarazi duen arte:
|
|
|
Hortaz, abitua jantzi, nola edo hala eskuarekin lisatu eta, biblia irakurtzen ari delako plantak eginez, arin eta burua liburura makurtuta, irteten da kaperatik ia batere nabarmendu gabe. Gainera, ordurako bizarra hazi samartuta dauka, eta arretaz erreparatu ezean, nekez bada nekez ezagutu dezake inork,
|
berak
sekula ez baitu bizarrik eduki.
|
|
2020
|
|
|
" Oso izutia zera" hitz asaldagarriak gogoratzen zitzaizkion eten gabe; eta berriz horrelakorik ez entzuteko deliberaturik, ahalik eta ongienik garbitu zuen gorputza, eta goitik behera kolonia merke hartaz ferekatu eta urrinztatu. Bere gorputza hartara prestatzea (eta
|
berak
sekulan aitortuko ez zituen asmoek hartara zuten...) harropuzkeria haundia iruditu zitzaion; baiña, bada ezpada ere, nahiago zuen prest egon. " Edo ta ere, zion bere gela itsusian, Elsa' k ez dit berriz' izuti' deituko.
|
|
|
Beste gauza ikaragarri batzuen artean, tipo hark kontatu zidan oso gaztetatik Espainiako zerbitzu sekretuen laguntzailea izana zela, eta batez ere ‘kasu berezietan’ parte hartu zuela, horien artean ‘gerra zikina’ izenarekin ezagutzen direnetan. GALekoa izan zela esan zidan, baina
|
berak
sekula ez zuela ‘eliminatu’ euskaldunik zuzenean, nahiz eta pertsona bat baino gehiago garbitu Estatuko estoldetan pasatutako denboran. Esaten zuenez, eta zehaztu ez zituen inguruabarrak zirela medio, informazio ultrasekretu asko ezagutzen zuen, eta poliki poliki lortua zuen dokumentuen artxibo bat biltzea, jatorrizko dokumentuen fotokopiekin eta hainbat ikus entzunezko grabaziorekin.
|
|
|
Bezperan partidua zegoen eta palkora eraman ninduten. Hantxe ezagutu nuen Iribar eta
|
berak
sekula ez du jakingo zelango emozioa sentitu nuen bostekoa eman nionean. Hurrengo eguneko ekitaldira joan zedila eskatu nion eta han azaldu zen.
|
|
|
Arretaz, miraz jarraitzen ditu gure kulturari buruzko dibagazioak, gure irakurketen aipu handiusteak, gure azken poemen errezitaldi inprobisatuak. Miresmenez,
|
berak
sekula erdietsiko ez duen zerbait balitz bezala, eta nik ordea bera miresten dut, Hiber miresten dudan bezala. Bizitzari errotua bizi delako, disfrutatzen dakielako.
|
|
2021
|
|
|
Eta, azkenik, bulego modukoa ere bazen gela, zeren antigoaleko idazmahai bat baitzuen, estalkiduna, eta haren atzean zegoen eserita John Whiteside. Burua goratu zuenean, Molly konturatu zen
|
berak
sekula ikusitako begirik atseginenak eta aldi berean gogorrenak zituela, eta ilerik zuriena ere bai. Ile zuri urdinxka, zetatsua, benetako kalparra.
|
|
|
Platónovek Dzhan eleberrian idatzi zuenez, esklaboen lanek eta zapalkuntzak
|
berak
sekula ez dute bakar bakarrik indar fisikoa agortzen eta ahitzen; burua eta bihotza ere ahultzen dituzte, norberaren gogoa izanik xurgatzen duten lehena. Horren ondorioz hasten da gorputzaren gainbehera.
|
|
2023
|
|
|
Jonathan A. Reid ek dioenaren arabera, horretarako bultzatu zuen bere alaba Joanaren ezkontza Cleve seko dukearekin. Ezkontza horrek erregearen oniritzia zuen, Joanak
|
berak
sekula onartu ez zuena. Gero, Jourdanen arabera Joanaren burasoak ezkontza ho rren kontra zeuden.
|
|
|
Ez zuen ikasi janaria maneatzen, ez zuen ezer ikasi; hiru hilabete besterik ez zuen eman kanpoan. Etxera itzuli zen, berea ez zen etxera,
|
berak
sekula ez baitzuen etxerik izan. Ahalegindu ginen berarekin txeratsuak izaten; nire buruari galdetzen nion zer ote zen txera berarentzat; nire ama musu ematen saiatu orduko aldendu egiten zen; lo asko egiten zuen, eta batzuetan barrezka entzun nuen bere gelan, orduan genuen Sardiniako neskame batekin zegoela.
|
|
|
Berak garai batean hizpide izan zuen haurra naiz. Eta
|
berak
sekula hizpide izan ez zuen idazlea naiz. Aipatu baizik egin ez zuena.
|
|
|
Goizeko 09:00etatik arratsaldeko 18:00etara izaten zen Gizakia Helburun, eta, beti beti, lagunduta egin behar zituen bertatik etxerako joan etorriak, gehienetan, Pilar amarekin. Nola bizi zuen, baina,
|
berak
sekula bakarrik egon ezin ahal izatea? “Onartu egiten duzu, horrela izan behar zuelako bai ala bai, ez neukan beste aukerarik.
|