2006
|
|
Unibertsaltasuna
|
bera
zertan datzan ez dakigu garbi, baina gutxi gorabehera handitasuna, arrakasta, ospea, garaipena, boterea eta holakoak da nonbait derrigor; askatasuna eta holakoak, ez.
|
|
izpiritua arima bihurtu da eta herria arraza, herriaren izpiritua arrazaren arima. Arrazaren arima
|
bera
zerk taxutu duen, Ortega-k ez digu esaten; edo, hobeki: bera da indar edo subjektu" primitiboa", izpiritu unibertsalak historian manifestatzeko daukan lehen forma.
|
2007
|
|
kordokarazi gabeko printzipioez), eta ororen gainetik ohorearen printzipioa dute nagusia. Baina pertsona ez da ohoratzen
|
bera
zer denagatik, baizik bere egintzak nola doitzen dituenagatik oinarrizko arau batzuei: horregatik italiarra baino tinkoagoa da bere jarreretan?
|
|
Arrazoimen tipo horren etena dator Kant-en kritikarekin484, eta eratzen hasi den paradigma berrian, bigarren modernitatean, batetik subjektuaren lehentasun garbia ziurtatua dago (errealitatea subjektuak, egiten? du bere kategorien arabera), bestetik, ordea, mundua, erloju bat gabe, abere bat edo arbola bat da, organismo bat; egina barik, egin egiten ari da etengabe, bizia da, berak dagi
|
bera
zer den. Izadia bera ez dago geldi, forma berriak sortzen ari da; baina batez ere gizadia dabil beti ibili, geldiezin.
|
2009
|
|
Gandiagak seguru asko hori pentsatzen zuen. Inoiz ez du jakin,
|
bera
zer autoritate zen asko eta askorentzat, asko gauzatan.
|
|
Baina zientziak justizia, edo elkarren begiramendua, edo maitasuna ekar ote dezake? Ez, zientziak etorkizuna ez du eratzen osasuna, justizia eta oparotasuna ekarriz, baizik gizakia
|
bera
zer den ikusaraziz eta egia onarraraziz. San Joanen ebanjelioan bezalaxe, gizakien asebetea egiaren ezagutzak (orain zientifikoak) ekarriko du.
|
|
Horrela, berdin da gero Jainkoa baiesten ala ezesten dugun, kontzeptuaketan bertan gauzak hastapenetik Errementari Handi baten(, demiurgoa?) obrak bezala dauzkagu pentsatuak, eta geroenean munduaren sorrera bera ere halaxe pentsatuko da, Arkitekto Handiaren eraikuntza, Ernazimentutik aurrera esatea gustatuko den legez. Erlijiozko Jainkoaren ideia antropomorfoa bada, zientzia ere erro errotik antropo eta soziomorfoa da; mitoa zein zientzia, gizakiak bere interesetatik eratuak dira,
|
bera
zer den eta nola diharduen daukan kontzientziaren proiekzioz naturaren gainera. Gauzen izate esentzial, itxuraz objektibo eta neutrala, zientzietakoa, protoietatik galaxietaraino, giza esperientzia eta interesen era eran dago irudikatua, antropomorfismo ezkutatu bat baino ez da:
|
|
Erabaki honek askatasun eta erantzukizunean tinkatzen du zer naizen ni neu moralki, zer den (niretzat) gizatasuna, gizadia, giza jardunaren azken iparra; hots, gizon emakumearen ongia eta gaizkia, eta, ongi horren zerbitzuan hain zuzen? razionaltasuna
|
bera
zer den. Zer da nexkato gaixo bat hiltzear espartar batentzat?
|
2011
|
|
Batak bestea ezagutu eta, egunetik egunerat, geroago eta gehiagotan elkartu ginen. Ez nion nirekin ibiltzea zergatik laket zitzaion galdetu, erantzuten ez zuela asmatuko pentsatzen nuen, neuk ere
|
bera
zergatik gustatzen zitzaidan asmatzen ez nuen bezala.
|
|
Jaspersek pentsatzen omen du berak badakiela gizakia bere barneenean zer den, eta handik hara operatzen ei du. Baina gizaki A ez dago; gutako inork ez daki ezer
|
bera
zer den bere buruarentzat, eta gutxiago gizaki izatea zer den. –L, homme n, est qu, une invention récent?, zeritzon Foucaultek (desagertzera kondenatua omen dagoena).
|
2012
|
|
Jaspersek pentsatzen omen du berak badakiela gizakia bere barneenean zer den, eta handik hara operatzen ei du. Baina gizaki A ez dago; gutako inork ez daki ezer
|
bera
zer den bere buruarentzat, eta gutxiago gizaki izatea zer den. –L, homme n, est qu, une invention récent?, zeritzon Foucaultek (desagertzera kondenatua omen dagoena).
|
2014
|
|
Hau da, nazioaz bai, baina Estatuaz inoiz esan ez direnak (hori arrazan, hizkuntzan, etab., omen datzala), eta ebidente direnak ez dutela balio Estatuarentzat, nazioarentzako haien balioa ukatzeko erabiltzen ditu. Treitschke deigarriki gogoratzen duen estilo batean (eta haren interpretazioa Nazio/ Estatu alemana Prusiako botereak nola egin duen, Nazio/ Estatu espainolarentzat botere gaztelaua hartuz), Estatua
|
bera
zer den, hura fundatzeko bortxa basatira estutzen da; eta bortxa bera(, peculiar inspiración, su política?,, principio variable?,, principio X, irakurtzen da beti), formalki soilik hartu:
|
|
Dena zen bere, baina hori huskeria bat zen. Kontua zen jakitea
|
bera
zerena zen, ilunpeetako zenbat boterek eskatzen zuten beretzat. Gogoeta hori zen gorputza dardarizoan jartzen zizuna.
|
2015
|
|
Izan zirena. Egundo berriro izango ez garena, izatea
|
bera
zer zen ere gero eta gutxiago inporta zaigulako. Zoratzeko moduko abailan goaz maldan behera, lurrazpiko gorpuok baino azpirago.
|
|
Ez da gauza
|
bera
zer suma edo zer musu ibili.
|
|
Idazten nola hasi nintzen bezalako galdera sinple batek ur handietara eraman gaitzake, horren atzean baitaude literatura
|
bera
zer den, edo zertarako den, edo zergatik sortzen den bezalako auzi luze bezain korapilatsuak, guk gehiago endredatzeko ez gogorik ez modurik ez dugunak; hala ere, galdera horixe egiten diot neure buruari, zerk bultzatu ote ninduen eskolan agindutako idazlanez kanpoko zerbait lehenengoz idaztera. Oker ez banago, maitasunezko olerki batzuk izan ziren lehenengo haiek, erdaraz eginak noski, euskaraz idaztea ez zitzaidan bururatuko, ezta egin zitekeenik ere seguruenik.
|
|
Teknologiaren izaera zein den aztertu nahi dugunean, razionaltasunari buruz mintzatzea teknologia
|
bera
zer ez den jakiteko modu hoberenetarikoa izan liteke, Heideggerren ustez. Heideggerrek berak jakin bazekien teknologia zer ez den:
|
|
Egia esan, erregionalismo kontzeptua oso zentzu peioratiboan erabiltzen dute euskal nazionalistek, eta erregionalista direnek ere ez dute erabili izaten. Hori dela eta, nahiko bazterturik dagoen kontzeptua da, baina oso baliagarria izan dakiguke sorterriarekiko maitasuna eta sorterriari arlo desberdinetan eusteko nahia zentzu politikoan azaltzeko; era horretara, nazionalismoa
|
bera
zer den hobeto atzeman ahal izango dugu. Euskal Herrira etorrita, euskal nazionalismoa ez da, besteak beste, sorterria maitatzea, euskararen alde jotzea, edo Euskal Herriaren onura bilatzea eta helburu horien alde lan egitea.
|
2016
|
|
Isiltasuna
|
bera
zer ote den ere pentsatzen jartzen da batzuetan, gabezia hutsa ote den, hotsik eza besterik ez ote den, ez dagoen guztia biltzen duen izen bat, edo benetako presentzia bat ote den. Batzuetan gauaren erdian dena lo dagoenean sentitzen duena benetako presentzia bat da, ez makinen hotsen edo giza ahotsen faltak utzitako hutsune bat, baizik eta alboan sentitzen duen zerbait, badagoen zerbait, beste guztia lo dagoenean isiltasunak munduak utzitako tarte hori aprobetxatuko balu bezala bera ere munduratzeko eta presente egiteko.
|
2017
|
|
Kontatuko nieke, isildu daitezen beren tontakeriekin, ezerezaren kontra egin niola gogor, hala erregutu zidalako begiradaz, eta hiru egun daramatzadala zerbait ulertu nahian. Hori
|
bera
zergatik pasa zen ulertu nahian, zergatik egin nuen asmatu ezinik. Erabakitzeko gaitasuna galdu dudala sentitzen dudala oraintxe bertan, eta agian horregatik hartu dudala sekula hartuko ez nuen kafe ebakia.
|
2018
|
|
funtsezko baten berri:
|
bera
zer sexutakoa den, alegia. Rawlsek aipatzen duen jatorrizko posizioa eraikuntza logiko bat da, zentzurik osoenean:
|
|
alde batetik, Bourdieuren hitzetan menderatzaileak liratekeenak, politika ofiziala gidatzen dutenak, berdin da ezkerrekoak zein eskuinekoak diren, ikusi dugunez gizartea noranzko berean gidatzeko jarrera epistemologiko bi baino ez bailirateke ezkerra eta eskuina. Zientzia politikoetan ere politika
|
bera
zer den, politikaren epistemologia definitzeko eskubidea izateko borroka bat dago, politikaren esanahia, objektua, mugak, metodoak ezartzeko eta naturalizatzeko, habitusa sortzeko diskurtsoaren monopolioa bermatzeko borroka bat. Eta borroka horretan, menderatzaileak ez ezik, iritsi berriak ere badira, egunen batean menderatzaileen tokia betetzera deitutakoak.
|
2019
|
|
Monroyrentzat, eztabaida askoz sakonagoa dakar adostasunaren auziak: desioa
|
bera
zer den pentsatzea inplikatzen du, eta nola eraikitzen den, besteak beste. –Batzuetan adostasuna badago, baina adostasun horrek zerikusi handiagoa du bestearen desioa onartzearekin, norberaren desioa eraikitzearekin baino?.
|
|
Ororen gainetik, berrespen bat aurkitu nahi du amodioan:
|
bera
zer zen, horixe berretsi nahi du, bere iragana, bere pertsonaia; baina etorkizuna ere sartzen du tartean: hain zuzen, bere geroa justifikatu ahal izateko, balio guztien jabeari eskaintzen dio; halaxe libratzen da bere transzendentziatik:
|
|
joskera baino aipagarriagoa izaten dute hiztegia, gehiago interesatzen zaizkielako gauzak, ezen ez gauzen arteko harremanak; ez dute dotorezia abstrakturik erdietsi nahi, baina, trukean, haien hitzak zentzumenei mintzatzen zaizkie. Natura da maitasun bereziz landu dituzten esparruetako bat; emakumea
|
bera
zer den gizonarentzat, bada, horixe bera da natura neska gaztearentzat, guztiz amore eman gabeko emakumearentzat: hau da, bera eta bere ukazioa, erresuma bat eta deserri bat; guzti guztia da bestearen irudian.
|
|
beren balorazio sexualean; gizaki gisa mamitzean, emakume gisa mamitzen dute beren burua: ez dabiltza asmo kontrajarri batzuen artean erdibiturik; aitzitik, beren nartzisismoa justifikatzeko modua ematen die lanbideak; zeregin profesionalen parte dira janzkera, apainketa, xarma; bere itxuraz maitemindurik dagoen emakumeari gozatu handia ematen dio zerbait egiteak, hain zuzen,
|
bera
zer den erakutsi hutsez; eta, aldi berean, erakustaldi horrek ezinbestekoak ditu artifizioa eta lanketa, ekinaren ordezko gisa agertuko bada, Georgette Leblancen hitzez esateko. Aktore handi batek are gorago jo nahiko du:
|
2021
|
|
XXIII. mendeko mundua zer zen, sintesi bat baino? Eta mundu horren barruan, Bin
|
bera
zer, sintesiaren sintesia baino. Osotasunaren ikur ikusten zuen bere burua.
|
|
Iguanan geunden, Piturekin topo egin genuenean. Gu lardaskatuta baldin bageunden,
|
bera
zer esanik ez. Mingaina lodi, begiak uzkur, sudur zuloak ukitzen zituen hamar segundoan behin.
|
|
Erditzea irauten ari den orduetan hainbat bider bururatu zaiona etorri zaio berriz gogora Sarari: bera baino gazteagoa den emagin horrek ez dakiela
|
bera
zer ari den bizitzen, ez dela inoiz urratua izan. Orbainik gabeko gorputzak nekez ikusten ditu besteen zauriak.
|
2022
|
|
Aupa, Mikel. Marka bukaerako puntuan jarri nuen nik, eta ez nion galdetu
|
bera
zer moduz.
|