|
2000
|
|
|
—Etxeko harroina eta etxeko sostengua izanen haiz biharko egunean, Mattin, eta hartarakotz prestatu
|
beharra
daukak —erraiten zion aitak.
|
|
|
Informatzaile zailxkoa gertatzen hasia zitzaidan. Tentuz ibili
|
beharra
neukan, haregandik deus aterako banuen.
|
|
|
Bertzelako batean —Kristinarekin eta— isildu, burua makurtu eta bertzerik gabe alde eginen nuen, gehienez ere burroren baten oparia eginez gure zorte txarrari. Aldakan hemezortzi urte gazteagoko neska izan, ordea, eta erakutsi
|
beharra
neukan nor nintzela. Jendetasunez ahantzi eta gure eskubideen aldarrika zakarrari lotu nintzaion, boza jatetxeko bezeroek aditzeko maneran goitituz.
|
|
|
Gazteagotan errazagoa zen oinazerik ez erakustea. Adiskidetasuna gisako molde bortitzen bidez adierazi
|
beharra
zeukan Charlyk. Ez nion inoiz aitortu noraino zitzaizkidan nardagarri.
|
|
2001
|
|
|
Altxatu eta antxintxika aldegin zuen. Danielak garrasi egiteko
|
beharra
zeukan, eta kafea edateko premia.
|
|
|
–Ez, joan
|
beharra
daukat. Zera, berandutzen ari da eta...
|
|
|
–Itxaron! Dendara jaitsi
|
beharra
daukat gereziak erostera. Zurekin noa.
|
|
|
–Begira, badut lagun bat, aktorea, egunotan antzezlana estreinatzekotan dabilena," Purpurazko musuak". Kontua da, eszenatokirako oihal batzuk josi
|
beharra
daukatela eta lana astebetean egingo dien norbaiten bila dabiltzala.
|
|
|
Ez zuen inoiz, esaterako, leku berean jotzen. Egun batetik bestera bederatzi metro edo 5 mm mugitu
|
beharra
zeukan baina, hori bai, 5 mm gutxienez, aurreko eguneko leku berean ez jotzeko. Horrela hasi ziren mezuak Abenidan:
|
|
|
beti musu baten faltan, eta" ilun dago hemen, Lucas" eta" hobeto" eta" ez, hemen ez, gero, Lucas"; sobrako musurik ez, dosifikazioa beti. " Joan
|
beharra
daukat" esan zion Lucasek Rosari, ahapeka, guztiz konbentzituta ere ez," ziklista profesionalak dira itsasoko aldapatik pasatzekoak".
|
|
2002
|
|
|
Alaznek laguna ikusi eta berehala antzeman zuen zerbait zeukala; hitz egin
|
beharra
zeukala.
|
|
2003
|
|
|
Heldutasunera iritsi naiz behintzat, eta onartu
|
beharra
daukat ez naizela jadanik lehengo neska hura, berrogeita hiru urte ditut. Ez zait asko gustatzen auto errukia.
|
|
|
–Oskar, atzo gauean ez zen ezer gertatu. Zu txarto zeunden, berba egiteko
|
beharra
zeneukan, negar egin nahi zenuen.
|
|
|
–Zu ikusteko
|
beharra
neukan, Oskar.
|
|
|
Anak ez zidan horretarako motiborik ematen. Baina, bizitzaren ironiak, Anak batzuetan zeloen
|
beharra
zeukala esaten zidan. Ziurregi ikusten nuela gure artekoa eta hori arriskutsua zela.
|
|
|
–Ana, hitz egin
|
beharra
daukagu.
|
|
|
–Tira, joan
|
beharra
daukat. Hitza ematen didazu, Rakel?
|
|
2004
|
|
|
–Ezer graberik ez, baina hitz egin
|
beharra
daukagu. Badaukazu momentu bat?
|
|
|
Eta kasualitatez edo, hirurok ginen atzerritarrak eta hirurok osasungintzan jarduten genuenak: Gazako ospitale batera zihoazen medikua eta honen laguntzaile sanitarioa ziren haiek; nik, izeba Intisarrekin elkartu
|
beharra
neukan amonaren arazoa konpontzeko. Bi gizonak frantsesak ziren, baina hitz egiten genuenean ingelesez mintzatzen ginen.
|
|
|
Farolen argitasunera, errepideari paraleloan eraikita zegoen murrutzarrean erreparatu nuen. Gero jakin nuenez, tunel antzeko batetik igaro
|
beharra
daukate Israelen lan egiten duten palestinarrek muga pasatzeko.
|
|
|
–Jabalyara joan
|
beharra
daukat eta informazio apur batez jabetu nahi nuke; horregatik hartu dut mapa.
|
|
|
Gazteari zuzendu nintzaion. Gauzak neure kontura jakiten hasi
|
beharra
neukan eta berau izango zela egokiena pentsatu nuen nire galderei erantzuteko eta horien arabera niri zegokidan zerbaitetaz jabetzen hasteko.
|
|
|
Nahiz eta Joana nire neska laguna izan, uste dut beste neska batzuekin hitz egin dezakedala. Eta Joanak horretara ohitu
|
beharra
dauka. Nik Joanari ez diot esan maite ez dudanik.
|
|
|
Dena dela, hasieratik bertatik esan beharra dago, globalizazio mundializazioen arriskua askoz handiagoa dela hizkuntza murriztuentzat, hedadura eta baliabide handikoentzat baino. Horregatik hizkuntza murriztuen aldeko lanak eta politikak oso kontuan izan
|
beharra
daukate gaurko globalizazioaren fenomenoa?. 137
|
|
|
Euskaldun abertzaleok omen elebakartasunaren ezpata jasorik gabiltzanok, demokrazia espainiarraren lur bedeinkatuan: . Abertzaletasunak euskal gizartea eraiki nahi badu, komunitate abertzalea gainditu
|
beharra
dauka, eta horretarako planteamendu murriztatzaile, asimilazionista, elebakar676 eta abarrekoak baztertu lituzke?. 677
|
|
|
–Euskaldunok munduan berezko kultur eremu bat nahi baldin badugu, ezinbestekoa dugu gure lurraldean komunikazio eremu euskalduna antolatzea. Eskola eremuan euskara hedatzen hasia den moduan, komunikazio eremuan beste hainbeste egin
|
beharra
daukagu ezinbestean. (...) Euskararen, euskal kulturaren eta euskal nazioaren etorkizuna komunikazio eremu horren osaketaren araberakoa izango da hein handi batean?. 387
|
|
|
Asmoa, mamiz, honetan zetzan: estatusaren kasuan ere Normalkuntzaindiaren
|
beharra
daukagu, beronek estatusaren oinarrizko zutabeak finka ditzan. Garai arteko euskalgintzaren mugimenduan Arruti eta Muniozguren bezalako euskaltzale amorratuek ekimen hau bultzatu zuten, hain beharrezkoak ditugun militante sutsuek.
|
|
|
Nekazaritzaren ekonomia eredutik industriaren ekoizpen moldeetara igarotzen hasitako gizarte eitean kultura idatziaren beharrak bere araua zekarren erraietan: hau da, alfabetatu
|
beharra
dauka kapitalismoaren garapenak zekartzan onuren puskaren bat eskuratu nahi duenak. Kultura idatzian, zertarako esan, kultura hizkuntza erabili behar, berrikuntza sozialen trena Estatu modernoaren eskuak gidatzen zuela jakinda.
|
|
|
Jakintza, kultura eta pentsamendu jasoaren eremuan lur-zoru oneko baratzea atontzeko gomendioa da hori. Oinarrizko hezkuntza sistemaz gaindi ibili
|
beharra
daukala egungo gizarte ereduan hizkuntza batek, noranahiko lanabes zolia bihurtu behar genukeela, atarramentu makurrik nahi ez badugu. Ez al gaude, proposamen honetan ere, hizkuntza funtzioen sistema guztizko baten aldeko eskakizunaren aurrean?
|
|
|
Oinarrizko adostasunik zabalena lortu eta euskara borrokarako tresna izatetik jaregitea lortzen ez bada, nekez gaindituko dugu egungo egoera zatikatua eta askotan kontrajarria. Egoera honetan alde guztietatik distentsioa bultzatu eta hizkuntzaren balio kulturalaren autonomia aldarrikatu
|
beharra
daukagu?. Euskararen paradoxak, Talaia, 2000, 47 Esteban Antxustegi:
|
|
|
Atotxako Auzitegira joatea erabaki zuen. Autopsiaren ingurukoak gertutik ikusi nahi zituen, eta mugitzeko
|
beharra
zeukan: gehiegi itxaronez gero, eta susmo txarrik ez zegoenez, ziurrenik azkar lurperatuko zuten gorpua.
|
|
2005
|
|
|
–Hamalau urte dauzkan, Ines, eta zerbait serioagoa pentsatzen hasi
|
beharra
daukan, modaz eta modeloez aparte, esan zion amonak, Inesi begiak ikusi bezain pronto, telebistaren aho errektangularrak irentsita.
|
|
|
Arrebari deitu nion, norbaitekin hitz egin
|
beharra
neukan. Ordu erdi beranduago nire etxeko egongelan ginen, pertsianak jaitsita, coca colak edaten.
|
|
|
–Anderrek hil zuen emakume horren semea? Jakin
|
beharra
daukat –galderak bazuen boomerang baten itxura: neuri jaurtitzen zidan, baina bazekien bere buruaren aurka joango zela erantzuna.
|
|
|
–Lekuko berri bat agertu da eta zurekin hitz egin
|
beharra
daukagu –mezuak ez zioen hori, ez hitzez hitz behintzat, baina hori zen mezuaren muina.
|
|
|
–Hau kendu
|
beharra
daukat?
|
|
|
–Kaixo, Irantzu. Afariak prestatu baino lehen itzuli naiz, hitz egin
|
beharra
daukagula uste dut.
|
|
|
–Oraindik Mendarora txokolatetan joan
|
beharra
daukagu –esan zuen, eta zerbitzariak mozkor bati begiratzen zaion bezala begiratu zion. Gu, beste taberna baten bila abiatu ginen.
|
|
|
–Beno, banoak, azkar ibili
|
beharra
zaukaat autobusa hartu nahi baldin badut.
|
|
|
–Eser hadi, hirekin hitz egin
|
beharra
zaukaat –esku luzatuarekin Monikak patatak zuritzeko eta entsaladak prestatzeko erabiltzen zuen zurezko aulki garaia seinalatu nion–; neronek eramango haut gaur etxera.
|
|
|
–Gero zurekin hitz egin
|
beharra
daukat –esan zidan ahapeka Miren Urrestik, burua niregana makurtu eta besoa zertxobait estutuz; ondoren, irribarrea ahoan, eliza barnera igaro zen. Baietz erantzun nion, Irantzuk esaten zuenari adiago.
|
|
|
–Eskerrik asko, jauna, baina etxera joan
|
beharra
daukat –izan zen, hala ere, Ireneren erantzuna.
|
|
|
Txokolateak usainduz hasi da baina ez ditu ukitu, behin ukituz gero tentazioari eustea ezinezkoa egingo baitzaio. Gainera, zaindu
|
beharra
daukala gogorarazi dio bere buruari.
|
|
2006
|
|
|
Unamuno-k ez du noski dedukzio logiko baten maneran argudiatzen, eta bere argumentazioaren martxan, gero, zergatik ezin den euskararekin unibertsala izan, nabaritzen da, mahai gainean inoiz garbi aitortzen ez diren edo suposizioekin operatzen dela euskararen ezgaitasun frogan, inoiz iristen ez direnak arrazoi berezi eta beregainak izatera, baina arrazoiketaren lagungarri gisa dabiltzanak, hala nola, (1) logika politiko edo politiko linguistikoaren ildoan: Euskal Herriak, historian ibiltzeko eta unibertsala izateko, Espainiarekin bat egin
|
beharra
daukala (eta espainol gisa bai, unibertsala izan liteke); orduan, ondoriozkoa ematen du, Euskal Herriak beretzat Espainiako hizkuntza hartu beharra dauka, eta hori gaztelania da (ez katalana edo, eta gutxiago ingelesa) 293 Objektatzen bada uniformizazio linguistikoak kultura eta gizarte historikoen txirotzea dakarrela, Unamuno-k ez daki zer erantzun (objekzioa zeharo bere filosofia berrienaren lo... Zergatik ez?
|
|
|
Unamuno-k ez du noski dedukzio logiko baten maneran argudiatzen, eta bere argumentazioaren martxan, gero, zergatik ezin den euskararekin unibertsala izan, nabaritzen da, mahai gainean inoiz garbi aitortzen ez diren edo suposizioekin operatzen dela euskararen ezgaitasun frogan, inoiz iristen ez direnak arrazoi berezi eta beregainak izatera, baina arrazoiketaren lagungarri gisa dabiltzanak, hala nola, (1) logika politiko edo politiko linguistikoaren ildoan: Euskal Herriak, historian ibiltzeko eta unibertsala izateko, Espainiarekin bat egin beharra daukala (eta espainol gisa bai, unibertsala izan liteke); orduan, ondoriozkoa ematen du, Euskal Herriak beretzat Espainiako hizkuntza hartu
|
beharra
dauka, eta hori gaztelania da (ez katalana edo, eta gutxiago ingelesa) 293 Objektatzen bada uniformizazio linguistikoak kultura eta gizarte historikoen txirotzea dakarrela, Unamuno-k ez daki zer erantzun (objekzioa zeharo bere filosofia berrienaren logikan baitago) 294, baina bera sinetsita dagoela ziurtatzen du, euskarak eskualdeko hizkuntza gisa ere ez daukala bizitzeko gaitasunik.... Zergatik ez?
|
|
|
Autore alemanetan ez dago" izpiritu" metafisiko aldez aurrekorik, edozertsutarako ahalmen zedarrigabetu gisa; dago izpiritu (kultura) manifestatu sozial historiko bat –herri bakoitzak berea–, izpiritu (nortasun) baten obra bezala interpretatzen dena. Aitzitik, autore espainolek, alde batetik arraza bat berbaitan suposatzen baitute, bestetik hizkuntza eta kultura bat aparte, arraza hari ahalmen bat eta" izpiritu" bat hizkuntzaurrekoa suposatu
|
beharra
daukate, hizkuntza bat ala bestetik eta ekintza kultural bat ala bestetik menpegabea; hots, izpiritua eta kultura baino lehenagoko izpiritu eta kultura bat. Hori gertatzen zaie –orain Ortega-ren kategorietan mintzatzeko– ez dakitelako natura (arraza) eta historia (izpiritua, kultura) filosofikoki pentsatzen beren arteko erlazioan.
|
|
|
Unamuno aurkitu da abelera kuriosoan, batetik, Amerika krioloa bere ideia panhispanistan biltzeko, garrantzi guztia hizkuntzari eta hizkuntzari bakarrik eman
|
beharra
zeukala, arraza diferentziak eta gutxietsiz edo zabartuz; baina bere burua definitzeko, pertsona den aldetik nahiz idazle bere gisako den neurrian, arraza beste elementurik ez daukala – euskotarra da; eta bere ni horrixe berak pisu handi samarra esleitu ohi dionez, nolanahiko dohain, izpiritu, arbasoengandiko leinargitasun, odol eta historiaz kargatu beharra daukala atzera bere arrazatxo hor... Hau bai, paradoxa da, aporia ez bada.
|
|
|
...zari eta hizkuntzari bakarrik eman beharra zeukala, arraza diferentziak eta gutxietsiz edo zabartuz; baina bere burua definitzeko, pertsona den aldetik nahiz idazle bere gisako den neurrian, arraza beste elementurik ez daukala – euskotarra da; eta bere ni horrixe berak pisu handi samarra esleitu ohi dionez, nolanahiko dohain, izpiritu, arbasoengandiko leinargitasun, odol eta historiaz kargatu
|
beharra
daukala atzera bere arrazatxo hori, euskarari inportantzia kenduago ahala arrazari emanago beharrean hain zuzen. Hau bai, paradoxa da, aporia ez bada.
|
|
|
Eliteen teoria ortegatarrak ez du kritikarik behar, berak kritikatzen du nahikoa bere burua, baina ohartarazi egin
|
beharra
daukagu. Pentsamendu" ilustratua" da – kontzeptu honen adiera txarrenean:
|
|
|
Zeren eta, Espartero eta Canovas ezkero, zure espainoltasun politikoa, ez izan ezin duzuna da, ez bada behintzat karlistaden ondoko emigrazio uholdeari zuk ere jarraituz edo. Eta galderak zinez galdetzen dizuna da, gogobeterik eta pozez al zaren izan
|
beharra
daukazuna, galeriano zoriontsu.
|
|
|
Zeharbidez, beraiek dira identitate dominatzaileak razional, liberal, moderatu bezala jendaurrean justifikatua agertzeko, hots, arazoa estaltzeko, behar duen berme baliotsuena. Paraleloan ordea, abstentziozko espainolista" moderatuon" disgusturako, inkontziente axolagabea bai, baina euskotasun edo euskaltzaletasun kontziente bat ez agresiboa ez da ematen eta ezin da eman (euskaltzaletasun nahiz nazionalismo oportunistak bai, espainolistoak bezalaxe), contradictio in adjecto da, bere izaeraz beraz errebindikatiboa izan
|
beharra
baitauka, jada total etsia ez bada behintzat, edo estetiko edo zientifikoki soil soil interesatua. (Honek berak nahikoa erakusten du alternatiben abiapuntuko bertako desoreka).
|
|
|
Zertarako hori berregin, zergatik ez hobe desegin? Bost axola zaizu, espainola zaren ala ez, izan
|
beharra
badaukazu. Baina galdera hori egiaz galdera bat baldin bazen, zuk erantzungo zenuke:
|
|
|
Aita bat mirakuluz bizirik aterea gerran. Gerraondo triste beldurrez ikaratu bat; eskolako maisu falangista, euskararen erdeinua eta euskaldunaren autogorrotoa irakasten soilik aditu iaioa; eliz horman zerrenda bat marmol zurian" Caídos por Dios y por España", aldare alboan bandera inperiala, etxe guztiek ere leihoetan eseki
|
beharra
zeukatena ez dakit zein jaiegunetan. " Probintzia traidoreak", errazionamendua, grebak eta kaleak militarki okupatuak.
|
|
|
Esan. Nik gustura egingo nuke, baina Alemaniara bueltatu
|
beharra
daukat, han ere badaukat nor zaindu eta.
|
|
|
Bai. Hemen egon
|
beharra
daukagunez... Astia dugu.
|
|
|
–Baina nik ez daukat astirik, ikasi
|
beharra
daukat.
|
|
|
halako gupida adierazpen batek sutan jarriko zuen seguru asko, eta pikutara bidaliko zuen ordura arteko errespetua. Hortaz, berak aintzat hartzeko moduko doinu hotz eta profesionalean esan nion nire lana betetzeko nengoela han, horretarako ordaintzen zidala, eta nire
|
beharra
zeukanean deitzeko berehala, arren. Isilik geratu zen, eta isilik geratze hura asko zen ingurukoei aginduak ematen bizi izandako batentzat.
|
|
|
Berean jarraitu zuen apaizak, baina elizaren aginduak gogorarazten zituen modu berean: sinetsita baino gehiago ohituraz, hala egin
|
beharra
zeukalako, ikusi ikusten baitzuen otsoen ipuinek ez gintuztela askorik izutzen.
|
|
|
" Jainkoaren teilatupean zaudete eta hark ere baditu aurreagoko lanak, munduko gaitzak konpontzen hastekotan". Baina ni ohartarazi
|
beharra
zeukala, okerragorik gertatu baino lehen.
|
|
|
Une hura ez zen txantxetarako aproposena ordea. Aloña eta biok jendea elkartu eta kartelak egitekotan geratu ginen, manifestaziorako deia eginez; Gaizkak joan
|
beharra
zeukan, beste maila bateko bileraren bat egiteko; Txemari eta Ainara ez genituen arratsalde osoan ikusi.
|
|
|
Inbidia ote nion ba Hankapalori? Ba bai, aitortu
|
beharra
daukat, inbidia zikina, inbidia galanta, inbidia baino gehiago ernegazio ere bihurtu zitzaidana. Ugari baitziren egurrezko gantxoekin txintxilikaturiko domina ohorezko horiek; aldiko bat, baina aldiro desberdina.
|
|
|
Ikasle zintzoaren otzantasuna ala sugearen aurrean txoriak daukan lelotasuna izan zen, beste ikasleak irtendakoan, bertan geldiarazi ninduena? Nirekin egon ohi zen lagunak, aurreko astean bezala, aldegin
|
beharra
zeukan, ordu hartan izaten baitzuen auto-eskolako txanda, esan zidanez. Zorionez, erantsi.
|
|
|
Zenbakien magiak magia, esan
|
beharra
daukat liburua antolatzeko lehenengo ideia hura berrogei zenbakiaren eskutik zetorrela batetik, baina egunak eta gauak elkarren artean duten kontrastea azpimarratu nahi zuela bestetik. Berrogei eta berrogei, laurogei istoriotxo izango zituen liburuak, laurogei biografia labur; horietatik berrogei kontakizun benetako, asmatu gabeko biografiak –nahiz eta narrazioan kontatutakoa sinesten zaila izan–, eta beste berrogei asmatutakoak, agian aurreko berrogeiak baino sinesgarriagoak baina irudimenezkoak.
|
|
|
–Zerorrek ikusi, baina gauerdian aldegin
|
beharra
daukat. Nire andreak sendatzeko behar duen dirua besterik ez dizut eskatzen.
|
|
|
–Isil hadi! Nire
|
beharra
zeukak Pontedourokoak! –haizez betetako hitzak izan ziren azkenak.
|
|
|
Ordura arte lo egondako indar guztiak esnatu zitzaizkidan bat batean. Handik irten
|
beharra
neukan, arriskuan ikusten nuen neure burua. Pontedouroko jauna barrika batean sartu, iltzatu eta harresiaren atzealdeko amildegitik behera botatzeko gogoa sentitu nuen, suge zuri nazkagarria lepoan bihurritu eta gero.
|
|
|
Ezin nuen gehiago itxaron, askatu
|
beharra
neukan. Trasteak pasatzen erabilitako ohola jasotzen lagundu nion marinelari.
|
|
2007
|
|
|
Zorabio antzeko bat sentitzen hasi nintzen, edo hala iruditu zitzaidan behinik behin; uxatu
|
beharra
neukan parte txarreko burutazio hura, ondoeza egin baino lehen; eta, bainujantzia sartu bezain laster, bi aldiz pentsatu gabe, lasterrari eman eta jauzi batez salto egin nuen putzura, lagunak ia ia azpian harrapatzen nituela.
|
|
|
Inma atera aurretik deitu zidaten niri, mediku birekin baikenuen kontsulta, eta egun hartan ez nuen berriz ikusi. Zerbait egin
|
beharra
neukala erabaki nuen hala ere. Sendatzen nintzenean, Inmak esan zidan legez.
|
|
|
galiziarrak asko, gaztelarrak are gehiago, extremeñoak ez gutxi, andaluziarrak batzuk, eta Errioxa edo Nafarroako Erriberakoak mordoxka bat. Lan bila etorri ziren eta bertan gustura egokitu, baina udako oporretan herrira itzuli
|
beharra
zeukaten, familia ikusteko, erroak ez galtzeko, kostata erositako kotxea paisanoen aurrean harro erakusteko.
|
|
|
–Orain klasea dut, eta mugitu
|
beharra
daukat. Atea itxi eta banoa korrika.
|
|
|
–Karaktere esentzial? hori, seguruenik azken finean arrazarekin kointziditu
|
beharra
edukiko duena, agente komiko samarra irudi dakiguke guri batzuetan. Adibidez:
|
|
|
Simetriaren ahalegina, haatik, errealitateari begirunea guztiz ukatu gabe burutua dago gehienetan. Volksgeistaren kontzeptuak adaptatu
|
beharra
dauka uneko esijentziei. Behin denborazkoago dirudi (periodoaren izpiritua:
|
|
|
Zientziena legez, filosofiaren zeregina errealitatearen ezagutza da, baina esan daiteke biek bata bestearen alderantziz dihardutela: ezagutza zientifiko enpirikoa, badenaren ezagutza den bitartean (faktoarena), ezagutza filosofikoa badenaren arrazoiarena da, hots, errealitateak zer izan
|
beharra
daukanarena, razionalki ezagugarria izan dadin (fisikak edo historiak ezagutu ahalgarria, adbz.). Beraz, filosofikoki ezagutzen dugun errealitatea (h. d., arrazoimenak a priori dazaguena, zer ere baita razionaltasunaren aurrebaldintza ezinbesteko bezala aurrezagut daitekeena) ez da errealitatea bere zertzelada partikular erorkorretan, espazio eta denborazkoetan (adbz., historian,, anekdotak?, datu enpirikoak), baizik hura gobernatzen duen logika, zergatikoa, nahitaezkotasuna (historiaren bilakaera bidatzen duen barneko lege edo logika nahitaezkoa, zeinen tresna hutsak diren gertakari zirkunstantzialak eta herriak, historia enpiriko konkretua; herrien gogoak, esate baterako).
|
|
|
504 Estatuaren ideiaz ari gara, ez Estatu partikular batez, hots, izan
|
beharra
daukana (ideiaren arabera) baden Estatua, Estatu razionala, ari gara suposatzen.
|
|
|
Herder-en belaunaldiaren situazioa Alemanian justu kontrarioa da (horrela haien situazioa gaurkotzen lagun diezaguke beharbada Kazantzakis en adibideak): klimaren teoria haientzat kondena baten zama da, hori hastandu
|
beharra
daukate gainetik, nor izateko. Alegia, dogma bat da, Grezia dela eredua (artean, filosofian); eta ereduzko hori zeruaren grazia dela.
|
|
|
Errigortsuki, errepikatu
|
beharra
daukagu?, mugimendu honek Volksgeistaren historiarekin zerikusirik ez du (ikerketa aleman bat bakarra ez dut aurkitu, hauek eta Volksgeisteko autoreak nahasten edo batera tratatzen dituenik), baina gure artean dabilen hainbat ekibokori aurre egiteko bederen, nota batzuk ez dira gaizki etorriko. Guztiari mugimendu, völkisch?
|
|
|
Irabazi egingo du. Denbora aurrera doa, ordea, eta amaren takoidun zapatek min egiten diote ipurdian, postura etengabe aldatu
|
beharra
dauka armairu barruan. Minutuak joan ahala urduri jartzen hasi da.
|
|
|
Horrek izugarrizko nekea sortzen zion, haatik: fitxa zuri bat mugitzen zuen aurrena, baina, beltza lekuz aldatu baino lehen, aurrez egindako mugimendua ahaztu
|
beharra
zeukan, bestela ezinezkoa baitzitzaion bere buruaren aurka jokatzea. Eta oso zaila da buruz ikasitakoa ahazten, batez ere, huraxe baino ez bada, paretako marrazkiarekin batera, buruan duzun gauza bakarra.
|
|
2008
|
|
|
–Niri bost axola zait segurtasuna. Bilera garrantzitsua daukat hemendik bi ordutara eta derrigor iritsi
|
beharra
daukat, gailendu da lehen klaseko trajedunaren ahotsa.
|
|
|
Batera bidaiatzen duten bidaiariek elkarrekin hitz egiten dute. . Ez dago eskubiderik?,, berandu iritsiko gara?,, nik 17:30erako han egon
|
beharra
daukat derrigor?,, ama zain egongo da aireportuan?... Bakarrik doazenek konplizitatezko begiradak bilatzen dituzte, eskuetako izerdia lehortzen dute galtzen kontra, eta besteen aurpegietako beldur keinuen arabera neurtzen dute eurena.
|
|
|
Nire ama zain dago, hegazkina noiz iritsiko, eta asko larrituko da. Deitu
|
beharra
daukat. Mesedez, hamar segundoko dei bat besterik ez da izango.
|
|
|
Berriz komunera joatea erabaki du. Aurpegia freskatu
|
beharra
dauka. Komunetik bueltan, atzamarrez seinalatu dute bi bidaiarik.
|
|
|
Bazekien alferrik zela, baina saiatu
|
beharra
zeukan. Gutxitan hitz egiten zuen Andonik, eta ez zituen gauzak birritan errepikatzen.
|
|
|
Egiten zuen hartan onena izan
|
beharra
zeukan derrigor. Izan eta sentitu, eta sentiarazi.
|
|
|
–Begira, jauna, posible dena egiten dut, eta hori ez da posible, esan zuen Silverrek?. Nire bizia eta mutil honena salbatzekotan, barkatuko didazu, baina altxor hori bilatu
|
beharra
daukat, hara zer esaten dizudan.
|
|
|
Hau duk niretzat lehen esperantza izpia erasoak kale egin zuenez gero, eta hiri zor diat. Eta orain, Jim, beste altxor horren bila joan
|
beharra
zeukaagu, agindu zigilatu eta guzti, eta ez zaidak hori batere gustatzen; eta biok elkarren ondoan egon behar diagu, biok bizkar bat eginik, eta hala zintzurra salbatuko diagu baita patuaren eta fortunaren kontra ere.
|
|
|
–egin zuen oihu Squireak?. Beste iruzurti jasanezin horri dagokionez, esan
|
beharra
daukat bere portaera ez zaidala iruditzen ez gizon batena, ez itsasgizon batena eta ezta, inondik inora, ingeles batena ere!
|
|
|
Aitortu
|
beharra
daukat gertatzen ari zenak gehiegi arduratzen ninduela nire zelatari lanak batere probetxurik izateko; egia esan, ordurako nire ekialdeko saietera utzi eta kapitainaren atzean kokatua nengoen, hura atarian eserita baitzegoen orain, ukalondoak belaunetan, burua eskuetan eta begiak, berriz, burdinazko pertz zaharretik gainezka hondarretara zihoan urean. Zatozte neska mutilak kanta txistukatzen ari zen bere kolkorako.
|
|
|
Esan
|
beharra
daukat Silverri askatasun osoa ematen ziotela, eta, etengabe jasotzen zituen purrustadak gorabehera, bazirudien berriro ere mendeko pribilegiatu eta jatortzat zeukala bere burua. Egia esan, harritzeko modukoa zen zer ondo eramaten zituen erdeinu haiek, eta zer adeitasun nekaezinez saiatzen zen guztiekin adiskidetzen.
|
|
|
Behin, behin bakarrik, tiro bat entzun genuen oso urruti, eta ehizan ibiliko zirela pentsatu genuen. Batzarra egin eta uhartean utzi behar zirela erabaki zen; eta esan
|
beharra
daukat Ben Gunnek poz ikaragarriarekin hartu zuela albistea, eta Grayren onespen beroa ere merezi izan zuela. Bolbora eta munizio mordoxka polita utzi genuen, ahuntz haragi gazitu gehiena, botika batzuk eta beste zen bait gauza beharrezko, hala nola erremintak, arropa, ordezko bela bat, besaldi bat edo bi soka, eta, sendagilearen beraren borondatez, tabako opari ederra.
|
|
|
Bi aldiz! Alde egin
|
beharra
zeukaagu, adiskideak.
|
|
|
–Estreinako puntua: aurrera segi
|
beharra
daukagu, ezin baitugu atzera egin. Itzultzeko agindua emango banu, altxa egingo litzaizkiguke berehala.
|
|
|
–Begira, jaunak, esan zuen kapitainak?, nahita ere ezin dizuet gauza handirik esan. Haize geldian egon
|
beharra
daukagu, ondo iruditzen bazaizue, eta beti ere begiak erne ditugula. Ez da batere samurra, badakit.
|
|
|
–Livesey, esan zuen Squireak?, zure lanbide ziztrin hori utzi
|
beharra
daukazu. Bihar Bristolera noa.
|
|
|
Kaian behera joanda zegoen ostatu bat hartua zuen Mister Trelawneyk bizitokitzat, goletako lanak zaindu ahal izateko. Haraino joan
|
beharra
geneukan, beraz, eta gure bideak, nire poz eta atseginerako, moiletan zehar eta tamaina, hornidura eta nazio guztietako itsasontzi andana luze baten aldamenetik eraman gintuen. Batean, marinelek kantari egiten zuten lana; beste batean, gizonak zeuden han goian, nire burua baino askoz gorago, armiarmenak baino lodiagoak ez ziruditen harietatik zintzilik.
|
|
|
–Begira, Squire, esan zuen Livesey doktoreak?, ez dut, oro har, fede handirik zure aurkikuntzetan; baina aitortu
|
beharra
daukat John Silver hori egokia iruditzen zaidala.
|
|
|
Kolpe eta guzti, neu zutitu nintzen aurrena, Hands trabatu egin baitzen gorpuarekin. Ontziaren bat bateko makurtze hura zela eta, kubierta gaina ez zen korrikarako toki aproposa; alde egiteko beste moduren bat aurkitu
|
beharra
neukan, eta lehenbailehen, nire etsaiak ukitu ere egiten baininduen ia. Pentsamenduaren abiaduran, gibel mastako abenketara jauzi egin eta gorantz jo nuen ezin azkarrago, arnasarik ere hartu gabe neure burua gurutze besoetan eserita ikusi nuen arte.
|
|
|
Tapikoaren erpina erori egin zen segituan, eta libratutako olana sabel puztu bat bezala geratu zen ur gainean; eta tiraka saiatu arren bela soka mugitzerik izan ez nuenez, hartantxe bukatu ziren nire lanak. Handik aurrera, Hispaniolak bere zorteaz fidatu
|
beharra
zeukan, neuk bezalaxe.
|
|
|
–Hau baldin bada segi dezakegun ibilbide bakarra, jauna, honixe heldu diogu, ihardetsi zuen kapitainak?. Korrontearen kontra joan
|
beharra
daukagu. Begira, jauna, jarraitu zuen?, lehorreratu beharreko tokitik haizebe alderantz desbideratzen bagara, auskalo non lurreratuko garen, eta gainera txalupek abordatu egingo gaituzte beharbada; aldiz, bide honetatik goazela korronteak amore eman beharra dauka, eta orduan atzerantz joko dugu itsas bazterretik.
|