|
2008
|
|
|
9 Hizkuntza duintzeko, duintzat hartu
|
behar
dute gizartearen abangoardiek eta gizarte eragileek hizkuntza. Eta, hedabideen aurrean dihardutenean, euskara duin eta jasoa erabili behar dute.
|
|
2010
|
|
|
Herritarren arteko berdintasuna eta aniztasunaren ondarea aldarrikatzen duen Europak ezin du beste albo batera begiratu kide diren hainbat Estatuk hizkuntzagutxiagotuetako kolektiboekin agertzen duten jarrera erasokorretan. esan genuke azken taldean aurkitzen direla estatu gehienak, 22 hain zuzen ere. eTa orduan, zer? ...n duen europak ezin du beste albo batera begiratu kide diren hainbat estatuk hizkuntza gutxiagotuetako kolektiboekin agertzen duten jarrera erasokorretan. ez dago onartzerik europako batasuneko kide izan nahi duen turkiari nazioarteko oinarrizko estandarrak bere egin behar dituela agintzea, eta egun batasuneko estatu batzuek estandar horiek sinatzeari edota berresteari muzin egitea. hala ere, esan
|
behar
dugu gizarte zibila pixkanaka pixkanaka esnatuz doala. herri mugimenduek gero eta tresna gehiago jartzen dituzte beren hizkuntzen normalizazioa ahalbidetzeko: bretainia, Frisia, okzitania, euskal herria, gales, herrialde katalanak, Sardinia... are gehiago, herrien arteko elkarlana inoiz baino gehiago sustatu da azken urteotan. horrek erakusten digu hizkuntza gutxiagotuen berreskurapenaren aldeko masa sozial aktiboa gero eta handiagoa dela, eta beraz itxaropenez ikusten dugu etorkizuna. hona ekarri nahiko nuke berriki Fernand de Varennes irakasle eta adituak lorienten (bretainian) Partnership for Diversity delako foroan egindako hausnarketa:
|
|
2011
|
|
|
Bi kode linguistikoren presentzia sozialaz gainera beste zer baldintza bete
|
behar
ditu gizarte egoera batek, Fishman-en ustez, diglosiazkoa izateko. Bi baldintza.
|
|
2013
|
|
|
Baina azken finean hori guztia pertsonetan ematen bada ere, nola hori konkretuki ematen den pertsona bakoitzean ulertzeko, jakin
|
behar
dugu gizartearen eraginaren arabera ematen dela gehienbat, harremanen sozializazioaren bitartez; horren ondorioak dira ere txostenean aipatzen diren ideia batzuk, adibidez: sare sozialaren garrantzia, pertsonak direnak eta egiten dutenak ere ulertzeko.
|
|
|
— Guzti horretarako, zeregina handia da kultura eta hizkuntza bakoitzarekiko gizartearentzako, bereziki errespontsabilitate handia hartu
|
behar
duten gizarte horretako buruak kontsideratzen direnak (gobernuak, liderrak, unibertsitateak, enpresak, erakundeak, mugimendu sozialak...); horren ondoan, baita kultura eta hizkuntza boteretsuen gizarteko buruak ere zeregin handia dute, esandako guztia aurrera egiteko bere eskuetan bereziki dagoelako;
|
|
2016
|
|
|
Diagnostiko apokaliptiko horrek arrisku handia hartzen du, egilearen ezagutzatik harago ere unibertsitate sisteman beste errealitate eta dinamika ere egon daitezkeelako soziolinguistikari dagokionez. Egindako kritika gordina bada ere, asmoa ez da izan inoren kontra joatea, baizik eta euskal unibertsitate sistemak errealitate soziolinguistikoaren inguruan izan
|
behar
duen gizarte erantzukizunaz hausnarketa hauspotzea. Aukera horretan sakontzen laguntzeko luzatzen dira hurrengo iruzkinak.
|
|
|
(Jiménez Vivas, 2009: 47) Azken buruan, unibertsitateak izan
|
behar
duen gizarte erantzukizunaz ari gara.
|
|
2022
|
|
|
Deigarria da, baina, zenbat diziplinatatik egin zaion ekarpena ezagutza arlo horri. Iturri askotatik edaten du euskararen soziolinguistikak, eta hala
|
behar
du gizarte bizitzaren hainbeste alderdi zeharkatzen dituen aztergaia izanik. Diziplina aniztasun hori berrikuntza sustatzeko gakoa delakoan gaude; euskararen biziberritzean lanean diharduen pertsona orok, bere espezializaziotik eta bere ezagutzatik haragoko ekarpenak ezagutzeak ikusmira zabaltzea eta bide berriei ekitea eragin dezakeelakoan.
|
|
2023
|
|
|
Euskararen normalizazioan salto kualitatiboa emateko beharra daukagu, jakina denez, baina baita salto kualitatibo hori ematen ari garela sentitzekoa eta ikustekoa ere. Euskaraldiak edo Korrikak sortu duten ilusio hori
|
behar
dugu gizarte gisa, eta mota askotako ekintza eta albisteen bidez piz dezakegu poz kolektibo hori. Eragite gaitasun mugatua du Euskaraldiak, eta hortik kanpo gertatuko diren lorpen berriak behar ditugu.
|