|
2001
|
|
|
Euskal Herria euskalduntzeko helburuaren alde lan egin
|
behar
duen euskara irakaslearentzat asko dira jokamolde komunikatiboak eskaintzen dizkion abantailak.Bigarren hizkuntzen irakaskuntzan aritzen diren irakasleen kezka nagusia, ikasleakikasten ari diren hizkuntza erabateko zuzentasunez eskuratzea da, eta, gainera, ahalik eta denbora eperik laburrenean. Gure kasuan, ordea, bigarren kezka nagusibat ageri da, ikas prozesuaren amaieran euskara erabiltzen duen euskalduna lortunahi dugulako.
|
|
|
Ingurune hurbilak garrantzi handia du, ikaslea bertan bizi baita; eta hizkuntzak ez dio aldatuko ingurunea osatzen dutenekin duen harremana. Ingurune horretarako
|
behar
du euskara, eta bertan erabiliko du; edo bertan eragingo du, erabiliahal izateko.
|
|
2002
|
|
|
Horretarako, andereñoakaurkitu behar ziren, eta euskal irakasleak izan zitezen, Andereñoen Erresidentziaireki zen 1964 urtean Donostian. Euskal Herriak
|
behar
zuen euskarazko irakaskuntzan aritzeko irakasleak prestatzeko asmoarekin sortu zen. Orduan Irakasle Eskolatik ateratzen ziren andereñoek ez zuten gaitasunik euskaraz irakasteko.Aldi berean, Goierrin ere beste esperientzia bat izan zen irakasleak euskararenirakaskuntzan prestatzeko.
|
|
|
Euskara da euskarazko unibertsitatearen barrutia, eta arrunt logikoa da barrutihori zerbitzatzeko izan
|
behar
duela euskarazko unibertsitateak. Barruti horretansortzen diren galderak, premiak eta helburuak dira euskarazko unibertsitateakbereziki erantzun beharrekoak, galdera unibertsalak ahantzi gabe, jakina.
|
|
|
Juan Mari Torrealdaik idatzitako El libro negro del euskera liburuan jasotzen denez, irrati arduradunek ordezkaritza espainiarrean zehaztu
|
behar
zuten euskarazko irratsaioen zerrenda, eta baimenduak zirenak soilik eman ahal ziren euskal hizkuntzan. Publizitatea eta arrakasta handia zuten disko eskainiak hortik kanpo geratzen ziren19 Idazleak azaltzen duenez, euskara «denboraz kanpoko» irratsaioetan soilik erabil zitekeen; hau da, kulturaletan, literatura edo historiari buruzkoetan, eta erabat debekaturik zegoen gaurkotasunarekin zerikusia zuten edukietan, publizitarioak izan arren (Torrealdai, 1998:
|
|
2003
|
|
|
Euskarazko hezkuntzaren garapenak eta hizkuntzaren beraren etorkizunaren inguruko kezkek ordura arte gutxitan planteatutako gai bat azaleratu zuten: zein toki izan
|
behar
zuen euskarak unibertsitatean. Gerra aurrean, Euskal Unibertsitatearen aldeko gehienen ustez, unibertsitatearen zereginen artean, lehenengo mailako tokia izan behar zuten euskarak eta euskal kulturaren azterketak eta babesak.
|
|
|
zein toki izan behar zuen euskarak unibertsitatean. Gerra aurrean, Euskal Unibertsitatearen aldeko gehienen ustez, unibertsitatearen zereginen artean, lehenengo mailako tokia izan
|
behar
zuten euskarak eta euskal kulturaren azterketak eta babesak. Lehenengo mailako irakaskuntza euskaraz azaldu behar zelakoan ere bazeuden.
|
|
2007
|
|
|
Alderdi espainolistek horixe egiten dute egunero egunero. Bainaalderdi politiko abertzale batek zer egin
|
behar
du euskara ez politizatzeko. Agianalderdi politikarik ez egin hizkuntza alorrean?
|
|
2009
|
|
|
Esaterako, erregistro faltarena izan daiteke horietako bat, hagitz gorria, gainera. Adibidez, erdarazko derrota/ defaite/ defeat nola esan
|
behar
dugu euskaraz. Derrota/ azpiratze UZEIk proposatzen duen bezala (1994: 37), desegigo IbonSarasola euskaltzainak aholkatzen digun legez (1997:
|
|
|
Besteren artean, erosle kopuruaz ere egin zuten berba. Lizardiren arabera, 3.000 erosle
|
behar
zituen euskarazko egunkariak bideragarritasun ekonomikoa bermatzeko. Ondorengoa ere adierazi zuen 1929ko ekainaren 27an Eusko Ikaskuntzaren Deiaren orrietan:
|
|
2011
|
|
|
Lehenengo garaian bilerak astero edo bi asterik behin egiten ziren. Izan ere, lantaldeak txosten bat prestatu
|
behar
zuen euskara eta euskal kulturaren egoera unibertsitatean zein zen aztertuz eta 1979/ 80 ikasturterako plan bat prestatu euskal hizkuntza eta kultura unibertsitatean inplementatzeko. Txostena (Premia larriko neurrien txostena) 1979ko uztailean amaitu zen, txostenaren azken erabakiak Iruñean UEUk antolatutako Udako Ikastaroetan hartu ziren uztail hartan bertan.
|
|
|
Horietako lantalde batek, Euskal Kulturaren Beharrizan Unibertsitarioetarako Lantaldeak, euskarazko irakaskuntza unibertsitatean antolatzeko ardura hartu zuen. Horretarako txosten bat prestatu
|
behar
zuen euskararen irakaskuntza unibertsitatean planifikatzeko. Lantaldearen buru Mikel Zalbide zen eta hil gutxiren buruan Premia larriko neurrien txostena aurkeztu zuen (1979).
|
|
|
gure ideien eta asmoen gehiago zabaltzeko eta ezagutarazteko. Gaurko egunean ba dugu ustea, alde batetik orain duela bost urte bano gehiago euskaraz irakurtzen dela eta bestetik berriz gure ideia eta asmakizun guziak baitezpadatuki
|
behar
ditugula euskara geure mintzairaren eiheran idatzi. Oraingo uste berri hunek ez du esan nahi euskaraz beste mintzairarik ez dugula onartzen gure artean eta Euzkadin.
|
|
|
Elkarteko kideek zin egin
|
behar
zuten euskara, elkarteak araututakoaren arabera erabiliko zutela. Euskara idatziaren esparruan honakoak ziren kideek zin egin beharreko puntuak:
|
|
|
Euskararen aldekoa onartzeak, berriz, larriagoak dakartzala iruditzen zait. Eskubideen arazoan sartzen ez naizelarik, nongo ikertzailek irakurri
|
behar
ditu euskaraz idatzitako lanak? (Aizpurua, 1977:
|
|
2012
|
|
|
Bertako informazioaz gain, Euskal Herritik kanpo jazotakoaren berri ere eman
|
behar
dute euskarazko hedabideek, Politika, Ekonomia eta Mundua sailetan, batez ere. Horrenbestez, albiste horiek euskaratzeko ez ezik, euskalduntzeko ere eskatzen du Euskarazko Komunikazio Esparru autozentratuak:
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, ahozko corpusak
|
behar
ditu euskarak. Bilketa lanak egin dira (Ahotsakek egindako lanaz gain, besteak beste, Euskaltzaindiaren Atlas Linguistikoaeta EHUko EUDIA taldearena aipa daitezke, garrantzitsu eta handienen artean), bainahoriek aztertzeko lanak hasi besterik ez dira egin, eta Corpus izena har dezaketen erezalantzan jar dezakegu (Gaminde, 2011).
|
|
|
Elordietarekin (2002) batean, bestalde, onartu
|
behar
dugu euskarazko datuekerakusten dutela pro eta PROren arteko banaketa (eta batez ere proren baimentzearenteoria) ezin dela «inflexioa» edo «komunztadura» bezalako nozioetan oinarritu, batereinflexiorik gabeko testuinguruetan hautematen baitira bi motatako subjektu isilak.
|
|
2015
|
|
|
Maila teorikoan azterketak egongo direla pentsatzendut, zuek jakingo duzue nik baino hobeto. Azterketak egongo dira zer herri antolamendu mota denegokiena hizkuntza bat sustatzeko, mantentzeko, euskara bezalako hizkuntza batentzat egokia, baina ez dakit, praktikan nik ez dut ezagutzen, ez dago herri antolamendu bat, demagun, parkezabalak
|
behar
ditu euskarak?,, parke itxiak?,, dorreak, behar ditu...
|
|
2017
|
|
|
Zer da herria eta zer gizartea? Ze nolako euskalduntasuna eraiki
|
behar
dugu euskararen biziraupena eta normalizazioa ziurtatzeko?
|
|
|
Perder los estribos UFa hiztegi sarreran bezalaxe ageri daesaldian, eta sistemak ondo identifikatu du, baina ez du kontuan hartu euskarazko ordainaren informaziolinguistikoa. Horregatik sortu du itzulpen okerra; hura bere onetik atera zen
|
behar
zuen euskaraz.
|
|
2019
|
|
|
zenbatekoa da sare sozialen erabilera Euskal Herrian. Komunikabideek nola jokatu behar dute beste batzuen eskuetan dauden tresna horietan? Zeregin
|
behar
dute euskarazko hedabideek Facebook, Twitter edo Instagram sareetan. Galderahorien erantzunak bilatzeko abiapuntua zehazteko asmoz landu da artikulu honen muina.
|
|
|
Honela ulertu
|
behar
dugu euskara batuan: senarrari bortxara, neurean [neure etxean] bortxaraegiten dit!
|