2007
|
|
Haurrek ereduan euskara formala ikasten dute, baina ez kalean jolasteko
|
behar
duten euskara, euskara informala, komunikatiboa. Ahozko euskararen, edo euskara komunikatiboaren, garapen eskasaren ondorioz, haur euskaldun askok eta askok adierazkortasun bila erdarara jotzen dute.
|
2008
|
|
Bere irizpideen eta beharren arabera funtzionatzen dakiena da beregaina. Beregaintasun propioa diseinatu
|
behar
dute euskarazko hedabideek, erdal/ elebidun diren hedabideen imanetik aske ibiltzeko.
|
|
Aurrera egin, arrakasta erdietsi eta goragoko maila komunikatiboetara heltzeko, bere lantegi erabat propioa
|
behar
du euskarak; ez beste inoren tailer atal atxikia.
|
|
Horrekin guztiarekin esan nahi baita ezen ildo propioa bilatu
|
behar
duela euskarazko hedabideen sektoreak, ibili gabe beti erdal medioek zer esan eta zer egin.
|
|
Tropel propioa
|
behar
dute euskararen txirrindulariek.
|
|
8 Teknologia berrietan inbertitu
|
behar
dute euskarazko hedabideek. Indartsuago izateko, ekoizpen aukerak askotarikoak izateko, jende gehiagorengana heltzeko, errentagarritasun enpresariala eta profesionala ugaritzeko.
|
|
Bide horretan, informazio orokorra eta espezialdua uztartzen ikasi
|
behar
du euskarak. Era berean, bere jendea, bere komunitatea entretenitzen ikasi behar du euskarak.
|
|
Bide horretan, informazio orokorra eta espezialdua uztartzen ikasi behar du euskarak. Era berean, bere jendea, bere komunitatea entretenitzen ikasi
|
behar
du euskarak.
|
|
Bide horretan, informazio orokorra eta espezialdua uztartzen ikasi
|
behar
du euskarak. Era berean, bere jendea, bere komunitatea entretenitzen ikasi behar du euskarak.
|
|
Bide horretan, informazio orokorra eta espezialdua uztartzen ikasi behar du euskarak. Era berean, bere jendea, bere komunitatea entretenitzen ikasi
|
behar
du euskarak. Duintasunez, jakina.
|
2009
|
|
Foru lurralde hau hiru hizkuntza eremutan zatitu zenean, Nafar herritarrei eskubide ezberdinak aitortu zitzaizkien eta Euskara Lingua Navarrorum izatetik Nafar batzuen hizkuntza izatera pasatu zen. Horri loturik ere ulertu
|
behar
ditugu euskararen erabilera sustatzeari buruzko jarreren datuak Nafarroako hiru hizkuntza eremuetan (Ikusi irudia).
|
|
Gaur egun denok dakigu nahiko kastellano, eta euskara romantizismo bezala edo ikusten dut. Egia da, nik nere bizitzarako
|
behar
dut euskara, eta ni bezala euskara behar duten ‘kapritxosoak’ lagun ditut, Txillardegi bat, bat esateagatik". 15
|
|
Bizitzarako
|
behar
zuen euskara Gandiagak, eta bizitzarako euskara bizia behar genuela aldarrikatu zuen gutun hartan eta beste idatzietan
|
|
Egia da, nik nere bizitzarako
|
behar
dut euskara, eta ni bezala euskara behar duten ‘kapritxosoak’ lagun ditut, Txillardegi bat, bat esateagatik".
|
|
Bigarrenik, kontuan izan
|
behar
dugu euskararen normalizazioan duen eragina ere. Eta eragin horrek bi norabidetara begira jartzen gaitu:
|
2010
|
|
Aldiz, euskararen normalizazioarekin lotuz, orain arte ikusi duguna nahiko kontraesankor ageri zaigu, modu honetan: 1) bertan ditugun 100 hizkuntza berriak hezkuntzan sartzea eta lantzea, ahal den neurrian, badirudi positiboki eragin
|
behar
duela euskararen aldekotasuna ere indartzeko, 2) baina ez dago batere argi hori gertatzen ari den, zeren, agian, alderantzizko joera ari da hedatzen. Adibidez, EAEko haur eta gazte etorkinak nolako hizkuntza ereduarekin lotzen dira?
|
|
elebidun guztiak ez dira neurri berean elebidun. elebitasunaren hazkundea fenomeno urbanoa da, batez ere. garai bateko elebidun gehienak herri txikietan bizi ziren (baita orduan oraindik bazeuden euskal elebakarrak ere), euskal hiztunak nagusi ziren guneetan, eta adin guztietako elebidun gehienek euskara zuten lehen hizkuntza. errotik aldatu da hori urte gutxian. egungo elebidun gehienak hamar mila biztanletik gorako hiriguneetan eta hiriburuetan bizi dira, euskara erabiltzeko aukera gutxiago dituzten herrietan, eta, arestian esan bezala, hogeita hamabost urtez behetiko elebidun gehienek gaztelania dute lehen hizkuntza. horrek guztiorrek zuzenean eta modu erabakigarrian eragiten du euskararen erabileran. beste hitzetan esanda: hazkundea
|
behar
du euskarak, masa kritikoa handitu beharrean da, baina hazkunde sozial orok saihetsezina du hazkunde krisia. euskararik gabe bizitzea nagusiki euskaraz bizitzea baino askoz errazagoa den gizarte batean, ezinezkoa da elebidun guztiak —euskaldun zaharrak bezala euskaldun berriak— neurri berean izatea elebidun eta denek euskara gaztelania bezainbeste edo gehiago menderatzea eta, gainera, n... Munduan barrena, ordea, prestigio sozialik ez duen hizkuntzari gibela eman ohi zaio familian, belaunez belaun gertatu beharreko transmisioa hautsiz. hori ere gertatu izan da euskararen historian. galerak izan ditu euskarak familian, etengabe gainera, hiru lurraldeetan. euskal autonomia erkidegoan bertan ere halaxe gertatu da duela hamar urte arte. alabaina, gaur egun, bi gurasoak elebidun direnean, erabat bermatua dago euskararen oinarrizko transmisioa eaen, baita nafarroan ere, baina oraindik galerek diraute iparraldean. euskaraz bikotekideetako batek baino ez dakienean, ordea, ez da gauza bera gertatzen:
|
|
iparraldeko eta nafarroako herri aginteen jarrera aldatzea komenigarria ez ezik, beharrezkoa da. iparraldean azken urteetan herriaginteek ekin diote, apalki bada ere, eepren eskutik hizkuntza politika egiteari. nolanahi ere, lege babesa beharrezkoa da. nafarroan bada neurri bateko lege babesa, oso eztabaidatua eta mugatua, baina, kontuak kontu, legearaudi horrekin berarekin egin litzateke beste hizkuntza politika sustatzaileago bat, nafarren borondatea behartu gabe, baizik eta nafarren borondatearekin bat letorkeena eta bizikidetzarako positiboa izango litzatekeena. ondorioa bistan da, nire irudiko: herri aginteek jarraitu
|
behar
dute euskararen ezagutza bermatzeko neurriak hartzen eta euskararen erabilerarako aukera errealak sendotzen eta zabaltzen. ezinbestekoak dira herri aginteen hizkuntza politika eraginkorra eta legezko babesa. baina, kontuz! azken hitza, eta azken aurrekoa ere, herritarrak dauka:
|
|
1.2 euskararen estatusa eta nafarroako gobernuaren hizkuntza politika nafarroako gobernuaren hizkuntza politikaren arloan bi garai bereizi
|
behar
ditugu euskararako ekimenak, hala politikoak nola sozialak, markatu dituztenak. (1) Lehen garai bat, 1986tik 1999 bitartean, Euskarari buruzko Foru Legea zenbait arlotan garatzea ekarri zuena. euskararen aldeko politika garbirik inoiz egin ez bazuen ere, orduko hizkuntza politikarako zuzendaritza nagusiak sustapen epelaren zenbait lan bederen burutu zituen.
|
|
Jarrera politiko konkretu bat dutenen aldetik, euskara ikastea beharrezkoa ez dela sinestarazi nahi digute. Zergatik ikasi
|
behar
dugu euskara, guztiok erdara jakinda, zenbaitek, euskararen legitimazio arazoa planteatzen dute, euskara ikasi beharrari justifikazioa kenduz, euskararekiko gizarte ardura ezabatu edo estali nahi da.
|
|
Baina gure helburua elebitasuna da, hemengo bi hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. hizkuntza ezberdinak partekatu nahi ditugu, bi hizkuntzak gu guztion hizkuntza izatea nahi dugu. zergatik berreskuratu
|
behar
dugu euskara, gure gizarteko bi hizkuntzek elkarrekin arazorik gabe bizitzeko egin behar dugun ahalegina da. zeregin honekiko izan behar dugun erantzukizuna edo gizarte ardura da. gutako bakoitzak, gizartearen elkarbizitzari diogun zorra. ez ditu elkarbizitzarako edo pakerako baldintzak sortzen, beretzako nahi duena, beste norbaiti ukatzen dionak. gaztelania hizkuntza nazionala da espainian, eta euskadin ere ofiziala dela aldarrikatzen da gainera, baina ahaztu egiten da euskara ere ofizial dela —gaztelaniaren pareeuskadin. euskararen ofizial izaera ukatzen da, euskaraz bizi nahi duenari bere hizkuntzan aritzeko aukerarik ematen ez zaionean:
|
2011
|
|
Hemen, ordea, ETBk arrakasta duen programa bat egitea lortzen du, El conquistador del fin del mundo programarekin lortu duen bezala, baina gaztelaniaz egiten du, nahiz eta bertan agertzen ziren pertsonaia asko euskaraz gaztelaniaz baino hobeto moldatu. Adibide batzuk baino ez dira hauek, sinpleegiak agian, eta gaia aztertzea merezi luke sakonago baina argi dagoena da, modan dauden kirolari, musikagile eta artistak
|
behar
dituela euskarak. Literatura aipatu dudanez Hasier Etxeberriaren blogean irakurri dudan aipamen iradokitzaile honekin amaituko dut:
|
|
Halaber, lan egiten dudan Arrasateko ikastolan bertan ikusi dut, musikaz gain beste arlo askotan ere sumatzen dutela gabezia hau ikasleek. Gazteak ondo moldatzen dira, oro har, behar akademikoetarako egin
|
behar
duten euskara jasoarekin. Baina ez dira batere ongi moldatzen, adibidez, txisteak kontatu, sexuaz berba egin edo messengeren elkarrizketan aritzeko.
|
|
Xabier Isasi – Terminologiak anpara gaitzala bakoitzak bere ñabardurak eta berezitasunak eransten dituela eta, zenbait kasutan, ezaugarriok elkarren kontrajarriak izan daitezkeela. Adostu
|
behar
dugu euskararen egoera zertan den, diglosia dagoen ala besterik den, adostu behar dugu terminologia edo, bederen, autore bakoitzak zein eta nola erabiltzen duen ulertu.
|
|
Adostu
|
behar
dugu euskararen egoera zertan den, diglosia dagoen ala besterik den, adostu behar dugu terminologia edo, bederen, autore bakoitzak zein eta nola erabiltzen duen ulertu.
|
2012
|
|
euskaraz egiten zen prentsaren alde. " komunikabideetan sartu
|
behar
dugu euskara" irakur daiteke garai hartako editorial batean. " komunikabide eta zerbitzu leku guztietan sartzen ez dugun bitartean euskara zertarako galdetuko du askok.
|
|
Hizkuntza komunitate indartsuagoa eta zabalagoa behar dugu sortzeko, eragiteko, erakartzeko, garatzeko, Komunitate horrek gainera gaitasuna izan
|
behar
du euskarara eta euskaldunongana motibazio ezberdinetatik hurbiltzen den jendea bere baitan biltzeko. Batzuk hautu identitariotik hurbilduko dira, beste batzuk hautu estetikoagoak egingo dituzte.
|
|
Beraz, euskalgintza ere bidegurutzean dugu, zirt edo zart egin
|
behar
dugu euskararen gizarte eragileok, euskalgintza klabea baita lehenago aipatutako baldintza berrien sorreran eta euskalgintzaren osasuna zaintzea berton ari garen euskaltzaleen erantzukizuna baita.
|
|
Bestenaz, ezagutza orokorra ezinbestekoa bada ere, euskaldunok geure esparrura ekarri
|
behar
dugu euskara. Izan ere, batzuetan, badirudi motiboak behar ditugula norbanakook dakigun hori erabiltzeko.
|
2015
|
|
ikasleek euskaraz hitz egin dezaten nahi badugu, maiz eta sarritan hitz egin behar dute. Baina, eta eskolatik kanpo euskaraz hitz egiteko aukerak ikaragarri murrizten badira, non egin
|
behar
dute euskaraz. Eta kontuan izanda ikasgela dela irakasleak kudeatzen duen berariazko eremua, uste dugu hor eman behar zaiela hitz egiteko aukera; eta hitz egiteaz ari garenean, ez gara ari modu inprobisatuan eta noizean behin galdetzeaz eta betiko hiztunak erantzuteaz.
|
|
2) Hizkuntza ala hiztunak jarri
|
behar
ditugu euskararen biziberritzearen oinarrian?
|
|
Naiara Berasategi, Jone Goirigolzarri, Ibon Manterola, Gorka Salces eta Xabier Landabidea – Euskararen hiztun eta erabiltzaile berriak: normalizaziorako gakoak sektore horren ikuspegiak eta bizipenak txertatzen jarraitu
|
behar
dute euskarazko komunikabideek, geografikoki (eta ondorioz, kulturalki) trinkoa ez den hiztun taldearen pluraltasuna islatuko badute.
|
|
69). Aitzitik, euskararen erabileran hutsetik hasten denarentzat ezer gutxi erabiltzera pasatzeak badu bere garrantzia; horretarako erdaldunen munduan ere ikusgaitasuna lortu
|
behar
du euskarak, erdaldun horiek elebakarrak edo euren burua erdalduntzat duten elebidunak izan.
|
2016
|
|
Horiek guztiek eragiten dute hiztunen hizkuntza portaeran. Horregatik, ahalegin bat egin
|
behar
dugu euskara merkatu balio berri eta osagarriz janzten. gU gEU, DISKUrTSo SALTzAILE ❙
|
|
Horregatik, ahalegin bat egin
|
behar
dugu euskara merkatubalio berri eta osagarriz janzten.
|
|
Zientziaren Museoa aukeratu du SLKk. Leku aproposa da" zientzia eta pazientzia"
|
behar
ditugu euskararen bidean eraginkorrak izaten jarraitzeko, eta ahal bada, gainera, eraginkorragoak izateko. idatzi zuen artikulu gogoangarriak(" El largo y dif� cil camino del euskara"). Harrezkero, ibilbide oparoa izan du euskarak:
|
|
Hazkunde baten kronika da euskararen hogeita hamar urteotakoa. Baina, hazkundeari atzerapausorik gabe eustearekin batera,
|
behar
dugu euskararen hazkunde jarraitua garapen iraunkor bihurtu. Horretarako behar ditugu erantzun berriak aurkitu, eredua bera egokitu egoera eta premia berrietara, ahalik eta eraginkortasun handienaz jokatzen asma dezagun oraindik ere" luzea eta malkarra" den eta urte luzetan hala izango den euskararen bidean.
|
|
Leku aproposa da nire adiskide bati entzundakoa euskararen joan etorriaren eta etorkizunaren gaineko gogoetara ekartzeko: nire adiskideak dioenez," zientzia eta pazientzia"
|
behar
ditugu euskararen bidean eraginkorrak izaten jarraitzeko, eta ahal bada, gainera, eraginkorragoak izateko. " Zientzia eta pazientzia" bikoteak berarekin behar du, halaber, gertatutakoa —ondo prozesu konplexua— eta gaur egungo hizkuntza errealitatea —ertz askotarikoz josiaahalik eta ondoen ezagutzea, egin nahi dugunaren egingarritasuna zaintzeko, besteak beste.
|
|
Leku berean hizkuntza bik (edo gehiagok) bizirik iraungo badute, bakoitzak bere espazio argia behar du. Gurera etorriz, konpartimentazio soziofuntzional argiko elebitasun molde egonkorra
|
behar
du euskarak, lehenik eta behin, bizirik aterako bada: euskaldunok gure artean euskaraz jarduteko ahalik eta behar, komenentzia edota aukera ugarienak eragiten dituen konpartimentazioa.
|
|
Galdera honi erantzun ezean, azalpen gisa borondate edo justizia kontuetara joko dugu, eta horietan ez dago soluziorik. Ondorioz, hiria komunitate bilakatu
|
behar
dugu euskararako, jakinda ere kontrakoa erraz gerta litekeela: landa gune guztia gazteleraz hiritartzea.
|
|
II. Egiturak, hiztunak, errelatoak eta babesa
|
behar
ditu euskarak.
|
2017
|
|
Euskaltzaleen Elkarteek zaindu, dinamizatu eta erraztu egin
|
behar
dute euskarari dagokion zubigintza, alderdi politikoen artean, euskalgintza sozialaren eta administratiboar en artean, euskalgintza soziala osatzen duten eragileen artean eta herrietako beste eragileekikoa ere.
|
|
Beraz, funtzio eta ardura banaketa, elkarlana, koordinazioa eta konplizitatea dira hizkuntza politikak aurrera eramateko zoru komunik onena, beti ere, eztabaida eta kritika eraikitzailez hornituta. Euskaltzaleen Elkarteek zaindu, dinamizatu eta erraztu egin
|
behar
dute euskarari dagokion zubigintza, alderdi politikoen artean, euskalgintza sozialaren eta administrazioaren artean, euskalgintza soziala osatzen duten eragileen artean eta herrietako beste eragileekikoa ere.
|
|
Errealitate soziolinguistikoa harreman sozialetan hautemandako eta bizitako praktiketan eta balioa nahiz zentzua ematen dizkieten metapraktiketan altxatzen da. Norberaren disposizioak (gaitasunak barne) soilik praktika direnean dute eraginik joko sozialetan, hau da, egoera eratzen parte hartzen duten neurrian. adibide bat ematearren, osasun zerbitzu batean non bermatu
|
behar
dugu euskararen erabilera: bezeroen engaiamenduan?, langileen borondate onean?, erakundearen kalitate eta praktika onetan?, lan egituraketa eta antolakuntzan?, zerbitzuak hobetze eta berritzeko programetan?
|
|
9.11 Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusiaren maiatzaren 29ko 238/ 2017 epaia bukatzeko, epai irmoa ez den arren, aipagarria iruditu zait azkeneko hilabeteotan puripurian egon den epai baten azterketarekin amaitzea, hain zuzen ere, gipuzkoako Foru aldundiko euskararen erabilera planaren aurka jarritako helegitearen gainekoa. epai hau ere, egitasmoaren aztergaien ikuspuntutik aztertuko dugu. estatuko abokatuak helegitean argudiatu zuen euskara planak euskarari ematen ziola gaztelaniaren gaineko zilegitasunik gabeko lehentasuna. horren gainean, auzitegiak ebatzi zuen euskara planak hizkuntzaren errekuperazio eta sustapen politika bat jasotzen duela, gaztelania eta euskararen arteko euskararen kalteko asimetria egoeratik hasita, bi hizkuntza ofizialen berdintasuna helburu duena. horregatik, plana bera ezin dela arrazoi horregatik, legez kontrakotzat jo, betiere, bi hizkuntzen koofizialtasun egoera eta gaztelania hiztunen hizkuntza eskubideak errespetatzen baditu. (6 oinarri Juridikoa) horregatik, gaineratzen du legezkotzat jo
|
behar
zituela euskararen erabilera sustatzen duten planaren atalak, betiere herritarren hizkuntzaeskubideak bermatzen badituzte. ondorioz, legearen aldekotzat ebatzi zituen euskarari lehentasuna ematen dioten planaren atalak, batez ere euren funtzioak euskaraz nagusiki egiten dituzten euskarazko administrazio atalei buruzkoak. atal horien hiru adibide aipatuko ditugu jarraian. lehenik, gipuzkoako Foru ...
|
2018
|
|
2 Aldagaiak honakok izan dira: ...bukatutako ikasketak, jatorria, euskalduntzat dauka bere burua, euskarari buruzko interesa, zein hizkuntzatan nahi luke ikas dezaten, G20 tipologia, guztiz bertakoa izateko euskaraz jakin behar da, hobe da jendeak ingelesa ikastea euskara ikastea baino, Administrazioan sartzeko euskara jakitea beharrezkoa litzateke, ezinbestekoa da haur guztiek euskara ikastea, irrati/ telebistek programa gehiago
|
behar
lukete euskaraz, euskara galtzeko arriskuan dago, G21 tipologia, euskara beharrezkoa da jendearekin komunikatzeko, euskarak ez du sekula izango gaztelaniak duen garrantzia, nahiago dut euskaraz egiten duten dendetara joatea, oro har hurbilagokoak sentitzen ditut euskaldunak, euskaldunek ezezagunei lehen hitza euskaraz, euskaldunok beti euskaraz nahiz eta guztiek ez jakin....
|
|
Egiturak, errelatoak eta babesa
|
behar
ditu euskarak hirian. (Aierdi, 2014:
|
|
Horregatik, euskararen hiztun elkartearen trinkotzea eta zabaltzea salbuespen gisa kontsidera dezakegu, salbuespenetako bat. Ikuspegi horretatik aztertu
|
behar
dugu euskararen biziberritzearen fenomenoa, salbuespenaren ikuspegitik, alegia.
|
|
Kontuan hartu
|
behar
dugu euskararen hiztun elkarteari, aldaketei aurre egitea eta egokitzea gehiago kostatzen zaiola egoera asimetrikoan murgildurik bizi delako.
|
|
elkarrizketa mistoak? mundu guztiak erabili
|
behar
du euskara denetarako. Esan daiteke, gaur artean ez dagoela erabilera gidatuko duen norabide argi bat.
|
|
elkarrizketa mistoak? mundu guztiak erabili
|
behar
du euskara denetarako?
|
|
Gizakia bukatua ez den bezalaxe, Euskal Herria ere ez da jada izate amaitu, definitu, zurrun eta itxia, baizik eta norbanakoen ekintza eta erabakiz egiten, eraikitzen eta bilakatzen joango dena. Azken batean, euskaltasuna etorkizunera begira jartzen da; hala jartzen da, halaber, euskaltzaletasuna, hala jarri
|
behar
du euskarak.
|
|
euskaldun= euskaraz dakiena zabal horrekin berdintzen dugu. Beharbada termino berriak pentsatu
|
behar
genituzke euskararen bizi praktika askotarikoak zehatzago eta finago izendatzeko. Esaterako:
|
|
"... Horregatik, toki administrazioak etsenplu eta gidari izan
|
behar
du euskara erabat berreskuratzearen arloan, eta horretarako beharrezkoa da administrazio horrek apustu argi bat egitea bere jarduna gero eta gehiago euskalduntzen joateko..."
|
|
" Horregatik, euskara babestu eta normalizatzeko lana, Euskal Herriaren hizkuntza berezkoa eta komuna denez, lehenik, euskal botere publiko guztiei dagokie, baina euskal udalak bide erakusle izan behar dira eginkizun horretan. Ondorioz, lege honen asmoa da aitzindari izatea prozesu batean non botere publiko guztiek apustu irmoa egin
|
behar
baitute euskararen alde, haren normalizazio desiratua eta erabateko garapena galarazten edo oztopatzen duten trabak erauziz. Hala, lege honek, zeinak errespetatzen baitu toki araubidea, aldezten du, kasuan kasuko toki erakundeak hala erabakitzen badu, euskara erakunde horretako lan hizkuntza izatea.
|
|
Euskararen Erabilera Normalizatzeko Bigarren Planean jasotzen den bezala, zerbitzu erakundeek azterketa bat egin
|
behar
dute euskarazko arreta eman dezaketen profesional eta zerbitzuen inguruan, paziente eta erabiltzaileei halako zerbitzuak emateko neurriak martxan jar daitezen. Erakunde gehienetan egin da azterketa hori, eta neurriak garatu dira erabiltzaileen arretaren kalitatea hobetzeko.
|
|
hizkuntzalariak, itzultzaileak eta informatikariak, besteak beste. Jakina, unibertsitateak eta osasun alorreko erakunde zerbitzu emaileek eskutik lotuta joan
|
behar
dute euskararen elaborazio prozesuan eta profesionalen komunikazio gaitasunen garapenean: diziplina arteko lan koordinatua eta lankidetza erraztu eta sustatu behar dira.
|
2019
|
|
Baiezkotan, ingurumen hori arnasgunea da; bestela ez. " gehienetan ez dute egiten, konforme, baina jakin badakite" esateak ez du balio. herritar (gehien) gehienek egin
|
behar
dute euskaraz, Herritarren eguneroko mintzajardun arruntak erabakitzen du, ingurumen geoterritorial bat arnasgune den ala ez: etxean eta auzoan, kalean eta lagunartean, bertako gizartebizitzan oro har euskaraz egiten al da, erabat edo nagusiki?
|
|
Etxean eta familian, auzoan eta kalean, giza arteko jardunean eta herri bizitza zabalean nagusi izan
|
behar
du euskarak, zaharren eta gazteen artean nagusi, eguneroko mintzajardunari dagozkionetan. Gurea bezain ahuldurik dauden hiztunelkarteen kasuan jardunesparru multzo hori segurtatzea da gainerako saioen euskarri nagusia. mintzatu izan direnak eta, oro har, beste aditu askoren bide erakusle gertatu direnak. kanpokoen azalpenetan Joshua a. Fishman-en hitzak izango ditugu gogoan, eta etxekoetan Seber altube hartuko dugu aipagai.
|
|
OnDORIOAK euskararen bizitasun digitala ispiluaren aurrean jartzen dugunean, eskaintza eta eskaria aurrez aurre talka egiten ikus ditzakegu: euskarak badu eskaintza sarean, badago edukia eta badaude tresnak, baina ez dira nahikoa, ingurune digitala aldatuz baitoa. datuek erakusten digute eskaintza mugatua dela, eta hain aldakorra den ingurune digitalean ezinbestean areagotu
|
behar
dugula euskararen bizitasun digitala bermatu nahi badugu.
|
|
" erderak ematen ez duena eman
|
behar
du euskarak" leloa lege bihurtu, eta behartuta sentitzen gara beti zerbait" originala" topatzera, askotan, modu konpultsiboan. tabu da errepikatzea —klasikoa ez bada, noski— ez dakit zein tailer: garagardo dastaketa egina badago, egin dezagun olio dastaketa.
|
|
Andresek eta Arakistainek ez bezala, etxezarretak hizkuntza hautua kontzienteki hartu zuen. euskararekiko atxikimendua zuela onartu du, eta bere eraginez sortu zituzten euskarazko lehen kantuak en tol Sarmientoko kideek. hala sentitzen zuelako. taldea hasieran gazteleraz hasi ziren kantatzen," naturalagoa" zitzaielako horrela: " Gure arteko harreman guztiak erdaraz zirelako". etxezarretak dioenez, berak nahi zuen taldeak euskaraz ere kantatu zezan, baina gainerako kideek ez zuten ulertzen zergatik abestu
|
behar
zuten euskaraz, euren testuingurua ez baldin bazen euskalduna. Bera da taldekide euskaldun bakarra, eta ondorioz baita hizkuntzarekiko kontzentzia duen bakarra ere.
|
2020
|
|
Izan ere, euskarazko komunikazioari ere badagokio erabiltzaileen behar eta nahi horiei begira jartzea, interesgarri eta gozagarri izango diren edukien kontsumoa erraztuz: hala itzulpena nola sormena
|
behar
ditu euskarazko komunikazio digitalak. Eduki asko eta onak behar ditugu sortu eta zerbitzatu.
|
2021
|
|
Ez soilik barne gaitasunak errazten dietelako, baizik eta eskolaren bitartez egiteak ere, denbora eta sare sozialak sendotzeko aukera ematen dietelako. Gainera, haurren kasuan bi hizkuntzak ikasi
|
behar
dituztenean euskara lehenago ikastea lagungarria dela diotenak ere badira, gizartean duen presentzia handia baliatuz errazagoa delako gaztelania euskararen ondoren ikastea, alderantziz baino.
|
|
Eta orduan galdetuko dute: " Denek jakinda erabiltzen ez badute, zertarako jarraitu
|
behar
dugu euskaraz ikasten?""
|
2022
|
|
Kaleko behaketek erakusten dute euskararen erabilera baldintzatuta dagoela. Batetik, gutxiengo izaerak baldintzatzen du, hiztun elebidun euskaldunak solaskide euskaldunak
|
behar
dituelako euskara erabili ahal izateko. Bestetik, hizkuntza gutxitu izaerak eragiten du, baldintza legal, politiko, sozial eta kulturalen arabera, hizkuntza bat ala bestea hautatzea errazago edo zailago bihurtzen baita hiztun elebidunentzat.
|
|
(a) hiztun erkidego trinkoak behar ditugu (geure baitara bildu, neokomunitateak sortu, babestokiak antolatu...), baina era berean (b) euskarazko jarduna zabaldu eta hedatu beharrean gaude: " fluxuetan
|
behar
dugu euskara, eguneroko fluxuetan eta ez babestoki mugatuetan".
|
2023
|
|
Horregatik
|
behar
ditu euskara elkarteen mugimenduak" zertarako euskara elkartea gaur?" eta" zertarako parte hartu euskara elkartean?" galderentzako erantzunak. Erantzun zaharrak (klasikoak, nahi bada) eta berriak behar dira.
|
|
Zerk egiten gaitu euskaldun? Zertarako
|
behar
dugu euskara. Dilemetan nahitaezkoa zuten moduluan irakasleek emandako inputez gain argudio eta kontrargudioak indartzeko 3 ebidentzia ekartzea beraien kabuz.
|