|
2004
|
|
|
Zeren argitan azaldu
|
behar
dugu euskal hiztunaren gaitasun komunikatiboaren, esan nahi eta ezin esana?. Zeri zor zaio euskarazko trebetasunetan komunikazioaren berbaldia behar bezala taxutzeko daukan ezina?
|
|
|
Kontzeptu batzuk argitu izanak ez baitigu korapilo hori askatzen besterik gabe: nolako harreman eratan uztartu
|
behar
genituzke euskal izatearen izari kulturala eta politikoa. Kulturaren dimentsioa politikaren aterperik gabe kulturalismo hutsa izateko bidean sartzen bazaigu, beste horrenbeste gerta dakioke politika egiteko moduari.
|
|
|
Kulturaren garai bateko irudiak eta lekuak zenbateraino balio digute egungo dinamika ekonomiko honetan? Nola uztartu
|
behar
ditugu euskal kulturaren izaera minorizatua eta merkatuaren etekin logika?
|
|
|
Euskara hutsezko hedabideak
|
behar
ditugu euskal esparru komunikatiboaren izena eta izana bat etorriko badira, eta, berebat, erreferentzialtasunaren388 auzian hizkuntza ez da esparru izaera berezi horren kanpotik dabilen osagarria, barren barrenetik taxutzen duen muina baizik. Komunikazioaren eremuan ere, bestetan bezalatsu, hizkuntza ez da informazioaren erreferentzialtasunetik landa dabilen lanabes mekaniko soil soila, horren barren barreneko elementu eratzailea baino.
|
|
|
Epelak ere hasi omen ziren berotzen egun haietan: . Epeletik gora egin
|
behar
luke euskal gizarteak ere, herri honen eraikiera zinez zein hizkuntzatan eta ze modutan ehundu nahi duen argi adieraziz. Eta epeletik gora jo behar lukete Erakundeek?. 414 Bihotz taupadak bizkortu eta euskaltzaleen odola borborka.
|
|
|
Beste horrenbeste esango nuke euskal kulturari buruzko problema honetan ere: kulturaren balio sozialak eta etikoak gogoan izanik, eta gogoan ez ezik egitezko jardunetan hezurmamitzeko ahaleginak eginez, kultura korronte nagusien plazan egon
|
behar
du euskal kulturak bere adarretan banaturik, hor egoteak dituen eskakizunak zein diren jakinda ere. Ez dezagun euskal kulturaren plazan moralaren irizpidea bakarrik baliatu, boterearen ahalmenik gabe ez daukagu-eta zer eskuraturik.
|
|
|
385 Aitor Zuberogoitia: Sistema erreferentzial propioa eskaini
|
behar
du euskal prentsak, Egunero, 2003/3/26.
|
|
|
Ezin dugu geure izatearen giza esperientzia geure hizkuntzaren altzotik eraiki: idazle oriotarrak dotore asko dioskun legez, geure mundua irudikatzeko eta pentsatzeko
|
behar
dugun euskal diskurtsorik ezin dugu eraiki. Euskal hizkuntzaren sena darion iturria itxi egin zaigu, eta erdararen makulurik gabe ezin gara gizaki oso izan.
|
|
2008
|
|
|
Berez datozkit, isuri jasa etengabean, halakoxe barne iturri matxinatuan: zertarako
|
behar
du euskal herritarrak bere nazioaren askatasuna, askatasun horrek euskaldun izateko askatasunik bermatzen ez badio. Zertan datza izan ere askatasunaren zer hori, herri honetan aske izatea euskaldun izatea ez baldin bada?
|
|
2009
|
|
|
–Euskal Herrian apaiza euskararen alde agertu behar da, hizkuntza hori baztertua eta desegina dagoelako. Eta lau hegaletara aldarrikatu
|
behar
du Euskal Herriak eskubidea duela etorkizuna erabakitzeko, hots, autodeterminazioaren eskubidea aldarrikatu behar du. Niretzat euskara bizitzaren ardatza da?, eta gero:
|
|
2010
|
|
|
ahaztu hori guztia eta, bi urtean, autonomia erkidego bakarra. Baina ez dago hori egiteko moduko lege mekanismorik, aurretik desegin egin
|
behar
dituzulako Euskal Autonomia Erkidegoa eta Nafarroako Erkidegoa. Biak desegin, eta berri bat egin.
|
|
|
O TEGI: . Sozialistek zioten beraiek onartzen zutela Euskal Herria zazpi herrialdez osatutako herria dela, kultura propioarekin eta abarrekin, baina guk onartu
|
behar
genuela Euskal Herria gaur egun nola egituratua dagoen. Egituratua, beraien ikuspegian, eta desegituratua, gurean.
|
|
2015
|
|
|
Musen eskolak
|
behar
du euskal oskola.
|
|
|
Hori dela eta, uste dut hobe dela euskararena beste mugimenduen pare ipintzea eta autonomia handiagoa onartzea. Euskarak gidari erreferentzietako bat izaten jarraitu
|
behar
du euskal nazionalismoarentzat, baina horrek ez du esan nahi, ene ustez, euskal nazionalismoaren gidari helburua euskara bera denik.
|
|
|
Euskal Herriko zazpi7 herrialdeak batzea izan da euskal nazionalismoaren helburu klasikoa, Aranak eman bezala, eta halaxe izaten jarraitu
|
behar
du euskal nazionalismoak aldatzeko ziorik aurkitzen ez duen bitartean (eta nik ere ez dut halako ziorik aurkitzen). Helburu hori modu bitan irudikatzen du gaur egun nazionalismoak:
|
|
|
Horiek, ordea, adabakiak dira, azken batean: euskara hutsezko eredu autozentratuak
|
behar
ditu euskal hizkuntza komunitateak, baldin eta bere informazio beharra taxuz aseko badu behintzat. Izan ere, eredu elebidunek ez baitiote irtenbide integralik eskaintzen euskarari.
|
|
2016
|
|
|
Hori ere kendu egin nahi zuten. Txillardegiren iritzi tinkoetako bat zen euskal alderdi abertzaleek, lehenik, beren erakundearen baitan gorpuztu
|
behar
zutela Euskal Herriarentzat amesten zuten etorkizuna; gidariek ez bazekiten euskaraz ondo, zer mezu ematen ariko ziren euskaldunei. Besteak beste, euskara ez zela beharrezko.
|
|
2017
|
|
|
Euskalduntasunaren ahultasunaz eta mintzo garenean, gogoan izan
|
behar
genuke euskal hiztunak euskalduntasunaren izaeran galdu duena erdalduntasunean irabazi duela. Hizkuntza boteretsuak hizkuntza ahularen lepotik irabazten du bere izena eta izana.
|
|
|
Etxera begira jarrita, adibidez, euskaldunok zergatik hobetsi
|
behar
genuke euskal estatuaren hautua egungo autonomia erregionalistaren aldean? 9 Moulinesen iritziz, arrazoi, historiko enpiriko zehatz mehatzak, daude euskal nazio politiko burujabearen alde egiteko.
|
|
|
191 José M.ª Sánchez Carrión Txepetxen arabera, betebehar hauxe mamitu
|
behar
luke euskal intelligentsiak: –Euskal nazio kulturaren transmisioan funtzio linguistiko mamitsuenak gorpuztea?.
|
|
2020
|
|
|
Komunikabideen kontsumoaren igoeraren inplikazioak ulertzeko, kontuan hartu
|
behar
dugu Euskal Herrian kontsumitzen diren komunikaziozko produktu gehien gehienak Espainia eta Frantzia mailako komunikabideetatik datozela: %80tik gora telebistan, %70etik gora irratian, %60tik gora online prentsan, eta %16 soilik paperezko prentsan, berau izan delarik, seguruenik, etxealdi garaian kaltetutako euskarri bakarra (CIESen datuetatik Hegoaldeko Euskal Herrirako egindako estimazioak).
|
|
|
Esango nuke gaur egun ez dugula bat egiten norabide horrekin, eta oraindik asko direla euskara eta euskal kultura traba gisa ikusten dutenak. Euskararen eta euskal kulturaren lehentasuna eta euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa ekarriko duten politikak
|
behar
ditugu Euskal Herrian, eta horietatik urrun gaude, besteak beste, askorentzat existitu ere ez baitira egiten, edo askok jokatzen baitute existituko ez balira bezala.
|
|
2021
|
|
|
Jendea ulertzeko gako ugari ematen ditu, eta jendea ulertu gabe ezin da jendeari buruz ondo idatzi. Edozein idazlek eskertuko ditu zabaltzen dizkion ateak, eta horregatik
|
behar
du euskal literaturak. Begira idazle klasikoak, pentsa nolakoak diren haien obrak:
|
|
|
Luzaroan esan zaigu haserrea txarra dela, emakumeoi bereziki, baina gure literaturak hori ere behar du. Horrenbestetan aipatu nahi ez duen beldurra eta gutxiegi esploratu duen mina behar dituen bezala
|
behar
du euskal literaturak bere haserrea.
|
|
|
Emakumeak
|
behar
ditu euskal literaturak
|
|
|
Uste dut idazle handi asko errealismora bultzatuak izan direla eta ez dela joera naturala izan... Uste izan dugu idazle batek, nolabait, Euskal Herriaz hitz egin behar duela edo kontatu
|
behar
duela euskal gatazka. Stevenson-ek ingelesez idatzi zuen baina ez zuen idatzi Eskoziari eta Ingalaterrari buruzko nobela handia.
|
|
2023
|
|
|
Euskaldun franko badira Euskal Herritik kanpo bizi direnak. Hil zen haietako bat, Arnegitik aspaldi joandako euskaldun amerikar bat, eta hil orduko azken nahietan adierazita utzi omen zuen
|
behar
zuela Euskal Herrian hilobiratua izan. Hala, gizonaren gorpua hilkutxa batean iritsi zen hegazkinez Pariseko aireportura.
|