|
2000
|
|
|
Ez enoratu (emakumeak" gardenak" izan gara une batzuetan) eta ez nabarmendu, formolean gorde behar den ale bitxia bailitzan. Espero dezagun egun batean emakume idazleek erantzun
|
behar
ez izatea beren sexuari buruzko galderei, lan bat plazaratzen duten bakoitzean.
|
|
|
Liberalismo garaikidearen korronte nagusiaren arabera (Rawls edota Dworkin bezalako filosofo politiko eta moralek ordezkatzen duten korrontea, alegia), gizabanakoek beraien bizimodu onaren ikuspegiaz erabakitzeko askatasuna izan behar dute, kanpotik ezarritako inolako inposaketarik egon
|
behar
ez duelarik. Pentsalari hauen ustez, orduan, gizaki baten bizimoduak garapen egokia dauka baldin eta bere baitatik sorturiko baloreen arabera gidatua bada, inoiz ez kanpotik ezarritakoen arabera.
|
|
|
Estatuak, bizimodu onei buruzko gizabanakoen ikuskera ezberdinen aurrean, neutrala izan behar duela defendatzeak ez du esan nahi, ordea, bere esparruan bizi diren hiritarren askatasun indibidual, segurtasun fisiko edota ongizateaz arduratu
|
behar
ez duenik. Alderantziz, aztergai ditugun liberal hauek, arlo horietan estatuak jarrera aktibo bat hartu behar duela diote2 Horrela bada, estatu liberal batek, neutraltasunaren agindua errespetatzen duen neurrian behintzat, politika antiperfekzionista bat izan behar du gidaritzat, ezin baitu bizimodu onaren ideia jakin bat edo beste bultzatu.
|
|
|
Ikuspegi" atomista" (Taylor, 1997) honen arabera, isolaturik aurkitzen den, hots, aurresoziala den eta lotura komunitariorik ez duen gizabanakoak, giza harremanetan sartu aurretik, nortasun finko eta erabat osatua dauka. Nor den, zer bizimodu jarraitu nahi duen, bere balio eta nahiak zeintzuk diren, bere bizitzan desiragarri eta arbuiagarri diren helburuak —galdera horien guztien erantzuna aldez aurretik ezagutzen du, gainerako gizartekideekin nortasun osatze horretaz" negoziatu"
|
behar
ez duelarik3 Liberalismoaren kritiko hauentzat, aldiz, ni a praktika sozial eta kultural jakin batzuetan" uztarturik" dago; bizitza onaren norabide jakin bat hartzerakoan, gizakiok kokatzen gareneko ingurune soziokulturala ezinbestekoa egiten zaigun datua da, ingurune horrek eskaintzen baitigu, azken finean, bizimodu onen zabalera eta horizontea, hala nola haietariko bakoitza perspektib... Hauxe da, funtsean, zenbait autore komunitaristek defendatzen duten" tesi sozialaren" mamia (Taylor, 1997).
|
|
|
Laburbilduz, orain arte honako argudio hauek garatu ditugu: 1) liberalismoaren bereizgarri nagusietariko baten arabera, gizabanakoek beraientzako bizitza ona denaz aukeratu behar dute, kanpotik inork bere ikuskera partikularra inposatu
|
behar
ez dielarik; 2) hemendik ondorioztatzen da estatuak politika antiperfekzionista bat jarraitu behar duela, politika mota hori bermatzeko bizimodu onen aniztasunaren aurrean neutraltasunez jokatu behar duelarik; 3) gizabanakoa benetan autodetermina dadin, berau inguratzen dueneko ingurune kulturala babestu beharra dago, ingurune horrek eskaintzen baitio, hein handi batean, desiragarri eta gaitzesga...
|
|
|
Hitzik ez zen hiriko seinaleez, ez eta liburutegiaren publizitate instituzionalaz eta irakurketa sustatu eta liburutegi zerbitzua hedatzeko jarduerek dakartzaten aparteko gastuez ere. Ez zen aipatzen behin behineko langileak kontratatzeko aukera, liburutegia itxi
|
behar
ez izateko, etab.
|
|
2001
|
|
|
Iragana, oraina, etorkizuna, etengabeko edo behintzat eten
|
behar
ez lukeen kate baten aztunak dira, kultura alorrean beste sailetan bezala. Euskaltzaleak, nire ustez, zaletasuna behar du izan ohituren gaurkotzean zein ere sorkuntzan.
|
|
|
Honek guztiak ez du esan gura legeak sistema berriakkontuan hartu
|
behar
ez dituenik. Horra, esate baterako, Erresuma Batuaren Terrorism Act berria, zeinek maila berean jartzen dituen lehergailu bat kale bazterrean ipintzea eta hacker lanak webgune batean egin ditzakeen kalteak.
|
|
|
Egin dugunaz, egiten dugunaz eta egin beharrekoaz gehiago hitz egin genuke egiten digutenaz baino. Horrek ez du esan nahi salatubeha rrekoak salatu
|
behar
ez ditugunik. Tinko eta zorrotz eutsi behar diogu hizkuntz eskubideen defentsari, baina lubaki horretan geldirik eta ahul gotortuz gero aisa garaitukogaituzte.
|
|
|
a) Kanpora begira, euskalgintzak bere zeregina objektibizatu behar du, alegia, ideologia abertzalearekin duen lokarri hori bestela egokitu behar du. Azal dezadan puntu hau, inork uler ez dezan ulertu
|
behar
ez duena. Euskalgintzak esparru erkideak behar ditu, abertzaleek zein ez abertzaleek lantzeko modukoak, euskara bera izan dadin euskalgintzaren eustarria, horretan diharduenaren ideologia zeinahi ere izanda.
|
|
2002
|
|
|
Ikertu
|
behar
ez duten irakasleak egoteko aukera egonik ere, benetako unibertsitate sistema eraginkorra lortuko badugu, ikerkuntza jarduera suspertu egin behar da. Eta hori lortzeko, ikerkuntza egiteko gogoa eta prestakuntza sustatu behar dira, ikerkuntzarako erabiltzen diren baliabideen kopuruak egokia behar du, eta ikerketa jarduera egiteko berezko egiturak behar dira.
|
|
|
Beste askoren artean, arrazoi ekonomikoak ere badaude EHUren baitatik sortzeko unibertsitate euskalduna: egiturak nahiz giza baliabideak hortxe daude —ikasle eta irakasle euskaldunak EHUn daude beste inon baino gehiago— EHUn arrautza erruteak zerotik abiatu
|
behar
ez izatea bermatzen digu. Hankak lurrean jartzeak —pragmatismoak nahi baldin bada— honoko hauxe eskatzen du:
|
|
|
Gero eta gazte gehiagok euskara ikasten duelarik, erabat zentzugabea litzateke ikaste prozesuaren gailurtzea den Unibertsitatean ikasketak eten eta beste hizkuntza batera pasatzea. Hala ere, horrek ez du esan nahi ingelesa edo beste hizkuntzaren batzuk erabili
|
behar
ez direnik.
|
|
|
Eremu zabal eta desberdin horretan ari da birsortzen eta lantzen unibertsitatean lehiatzeko lotsarik izan
|
behar
ez duen euskara hizkuntza.
|
|
|
Hirugarren zikloan, aldiz, ikasleak ikerkuntzarako prestatzen direnez, ingelesak izan luke hizkuntza nagusia. Ez du honek esan nahi hizkuntza hau eta beste batzuk (frantsesa, gaztelania, alemana...) titulazio bat egiterakoan ikasleek ikasi
|
behar
ez dituztenik; alderantziz baizik, lan mundu globalizatuan behar beharrezkoak direlako. Joera hau segitzen dute Europako hainbat herri txikien estatuek eta fruituak onak dira.
|
|
2003
|
|
|
Honen atzetik hipotesi edo galdera potoloagoak egon daitezke: euskara zertarako ikasi, baldin gero ikasteko eta lanerako
|
behar
ez bada. Geure etxean ere euskara baino" interesgarriagoa" bada ingelesa?
|
|
2004
|
|
|
Kulturaren euskal plana euskal kulturaren plana izatera irits dadin, geuk ere erabaki egin behar dugu hogeita bost urtebarru gaur ezinbestekoa dena eginda egon dadin zein urrats eman behar dugun. Kulturaren Euskal Plana Euskal Kulturaren Plana izan dadin, elkarrekin adostu behar dugu urrutira iristeko zer egin behar dugun eta zer egin
|
behar
ez dugun. Kulturaren Euskal Plana Euskal Kulturaren Plana izan dadin, diru gehiago lortu behar dugu, beti bezala, handik eta hemendik; eskean batzuetan eta gure irabazpideak gure kulturari berriz eskainiz, gehienetan; bermeak bilduz, arriskuak neurtuz, beldur eta konplexuak alboratuz.
|
|
|
Injustiziaren lotsa. Luze doaz denborak, irrati bat eta egunkari bat itxi eta azalpenik eman
|
behar
ez honek beldurra ematen du. Efemerideak borobilak direnean baino mugitzen ez garenez, badirudi azkenean justizia izango dela justuena.
|
|
2005
|
|
|
Baina EAEko euskarazko kulturaren egoera ikusita, ekintzarako garaia ere badela dirudi. Ez da pentsatu behar Eusko Jaurlaritzan bi alderdi abertzale daudelako, euskararen aldeko protestak, interpelazioak, manifestaldiak, elkarretaratzeak eta idatziak
|
behar
ez direnik. Oso bestela izan luke, nire ustez, egoerak hori adierazten baitu.
|
|
|
(iii) Zientzia fikzio berrian bi korronte mota nagusik egiten dute bat argi eta garbi hermetismo doilorrena re kin. Bat ia ez kaltegarria dela esan genezake, naive bere helburuetan, begien bistatik ezkutatu
|
behar
ez den arren. Frank Tipler fisikaria (The Metaphysics of Inmortality, 1996), Richa rd Dawkins1 4 bitxia edo Philip K. Dick1 5 ‘berpiztua’ bezalako buru sukartsuek ezagutarazi duten korronte fantasiatsua ren kasua da.
|
|
|
Zaila zait laburtzea, baina esango nuke, beste guztien artean norbera nor den zehazki jakiteak ematen duen harro tu
|
behar
ezak bizi duela bera, baldin eta esan nahi dudan hau ez bada terminoetan beretan gertatzen den kontradik zioa. Egiazki aberats denak, aberaskeriarik behar ez duen bezala, apaltasunak bizi duela bera.
|
|
|
Zaila zait laburtzea, baina esango nuke, beste guztien artean norbera nor den zehazki jakiteak ematen duen harro tu behar ezak bizi duela bera, baldin eta esan nahi dudan hau ez bada terminoetan beretan gertatzen den kontradik zioa. Egiazki aberats denak, aberaskeriarik
|
behar
ez duen bezala, apaltasunak bizi duela bera. Benetan diot:
|
|
|
Txisteak ere egiten zituzten bere menpeko horiei buruz. Horietako batzuek,
|
behar
ez zenean ere, Mitxelenaren autoritatea ekartzen zuten: " Mitxelenak oso ongi dio, asteazkenaren atzetik osteguna datorrela".
|
|
|
Ongi idaztekooina rrioinarrizko kontua da galdegaia. Orduantxe ikasi nuen hitzen joskera nolakoa den, Seberoren esanak itsu itsuan hartu
|
behar
ez badira ere.
|
|
2006
|
|
|
Kataluniakoa gertutik jarraituz, Frantzia, Herbehereak, Kanada eta gertukoak ere bai, Gasteiz kasu. Zer egin
|
behar
ez genuen behintzat aztertu ondoren, eskolako eremu guztien berplanteamenduari ekin genion: jangela, familiekiko harremanak, jarduera osagarriak, batetik eta bestetik geletako antolaketa, ordutegiak, metodologiak, arloetako curriculuma, tutoretza...
|
|
2007
|
|
|
Mitxelena edo Txillardegiren mordoiloaren defentsak lehen lehenik" kalekoa" nahi zuten literaturari begiratzen zion: mordoiloa, hor, beldur izan
|
behar
ez zaion zerbait zen. Baina, d) mordoiloa zuzenean bilatu egin behar den zerbait da, eta, beraz, erresistentziak zuzenean atakatu behar dituena, euskararen erabilera zientzian, akademian planteatzen bada, Intxaustik egin duen legez.
|
|
|
Hilabete hauetan zabaltzen ari da fiskaltzak haurrak eskolaturik ez dauzkaten familiekiko hartu duen jarrera. Sekula jarrera hori hartu
|
behar
ez duenik esan gabe ere, garbi ikusten da, azken kasu hauetan, badagoela ikasketa prozesu bat, eta ziurrenik, erabat pertsonalizatua eta mamitua dagoen heziketa proiektu bat ere, haur horien inguruan. Estatuak hartzen du kasu hauetan ez adin txikikoen tutela, ez bada, gurasoen tutela.
|
|
|
euskal emakume idazleak. (Gizasemeok joera dugu gaia baztertzeko, literatura sexuen arabera epaitu
|
behar
ez delakoan, eta emakume batzuek erantzun ohi dute ez ikusiarena egitea egon dagoen diskriminazio egoera iraunarazteko bidea besterik ez dela; behingoz bada ere, neure iritzia emango dut beraz, mutur sartzetzat hartuko ez zaidan esperantzan.)
|
|
|
Besteon egitekoa, aldiz, egungo estatus juridiko politikoa dena delakoa izanik ere, hizkuntzak eta kulturak definituriko erkidegoa ukatu
|
behar
ez litzatekeen errealitatea dela erakusten saiatzea da. Inor konbentzitzeko moduan egiten dugun ala ez beste kontu bat da, ongi aztertzekoa, eta horretara bideratu ditu bere indarrak baten batek; geure argumentuen formulazioak balio duen ala ez zalantza da, baina duden gainetik dago sentimendua jartzen dugula.
|
|
|
Euskadi Saria euskal kulturaren arazoa da. Eta Utikan manifestuaren sinatzaileak galdu
|
behar
ez ditugun neurri berean, ez dut uste Euskadi Sari erabat duina eta erabat aintzat hartua izateko aukera ere galdutzat eman behar dugunik. Gure literaturak Nazio Saria behar du.
|
|
2008
|
|
|
Taylor12 egileek ematen dioten esanahia kultura terminoari, eta kultura aniztasuna multikulturalismoarekin identifikatzen dute; aitortzeari edo ez aitortzeari buruz aritzen diren politikekin ere identifikatzen dute, hau da, estatu nazio bati edo batzuei nazio, etnia eta migratzaile talde desberdinek egiten dizkieten eskaeren zilegitasunari buruz aritzen diren politikekin. Autore horien ustez, aniztasuna gure gizarteek berezko duten zerbait da, eta aniztasunari buruzko politikak, bestalde, funtsezko elementuak, estatu nazio modernoek ezkutatu
|
behar
ez dituztenak neutraltasun etnokultural faltsua asmatuta13 Halaber, eta bigarrenik, aniztasuna kultura arteko espazioak osatzeko beharrarekin identifikatuko luketenen jarrerak izango genituzke auzi honetan, kultura aniztasunak berarekin dituen desberdintasunak eta arazoak bide bakar batetik bideratzeko eta arazo horiei diskriminazio positiboko politiken bidez aurre egiteko, estatu nazio subirano ... Egile horien ustez, eratutako estatu nazioen neutraltasun eza, aldez aurretik desberdintasuna ezabatzeko baino ez da, eta, aldi baterako bakarrik denez, komenigarria litzateke horri aurre egitea14 Azkenik, badira zenbait egile, esaterako, G. Sartori eta azken etapako J. Habermas egilea(" abertzaletasun konstituzionala") pluralismoaz bakarrik aritzen direnak, eta, azken batean," espazio publikoan" kulturaedo nazio aniztasunaz aritzeari uko egiten diotenak.
|
|
|
Gerta daiteke etorkinekin hitz egitea soilik ezinbestekoa baldin bada... Edo gerta daiteke langile gehienak edo talde handi bat etorkinak izatea eta gaztelania edo katalana [edo euskara]
|
behar
ez izatea haien ugazabekin ez bada... Eta supermerkatura joateko ez dira diskurtso luzeak behar.
|
|
|
B eta eredua duten hainbat eskolarentzat, beraz, etorkinak A eredura joateak (G eredura Nafarroan) zera dakar: " zaila" omen den ikasle mota batekin lanik egin
|
behar
ez izatea. Oso eskola gutxi ari dira oraindik ahaleginak egiten ikasle mota hori erakartzeko.
|
|
|
Hezkuntza Sailean falta da informazio formalizatua emateko zerbitzu bat, familien hizkuntzetan komunikatzeko gai diren pertsonekin. Eta badago ahaztu
|
behar
ez den zerbait. Familia etorkin bati hezkuntza sistemari buruz informazioa ematean, ez dirudi nahikoa ereduak lehor azaltzeak.
|
|
|
Ahaztu
|
behar
ez den gauza da bekak Eusko Jaurlaritzaren eskumenekoak direla eta, beraz, Gobernu Zentralak bekak kendu eta horien ordez banketxe maileguak ezartzeko egiten duen saiakerak ez liokeela EAEko ikasleari eragingo. Ez dauka zentzurik beka mailegu sistemak beka sistema ordezkatuko duela mantentzen duen salaketak.
|
|
|
Hori ez da egia osoa. Izan ere, Brasilen azukre kanaberatik ekoitzitako bioetanolaren produkzioa energia balantzearen ikuspegitik positiboa izan daiteke, kanabera berez hazten delako eta ongarririk
|
behar
ez duelako besteak beste. Halaber, zerealen kasuan ere energia balantzea bestelakoa izango litzateke aleak hartzitu ordez uztondoak hartzituko balira.
|
|
2009
|
|
|
Jokatzen ari diren aktoreak bi beharrean hiru izateak korapilatu egiten ditu egoera eta konponbideak. Bateratzea eskatzeak galga gisa funtzionatzen du, eta geldiarazi egiten ditu estatuak negoziazio posibleen garaian; alde batetik, estatu bakoitzak bere subiranotasuna konprometitu
|
behar
ez duela ohartarazten diolako besteari; eta, beste alde batetik, negoziatzeko konponbide posibleek behin behineko izaera izaten dutelako beti, nazionalismoak bere helburu estrategikoei publikoki uko egin arte.
|
|
|
• Tiradarik egin
|
behar
ez izatea eta beraz finantziazio erraztasuna.
|
|
|
Dagoela. Datorren urtean, agian, beste behin ere deituko dut, eta bion artean azalduko dugu izan
|
behar
ez zena eta izan zena, hain zuzen ere, epaiketa horren kronika latza.j
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntzekin berdin gertatzen da: aldaera bat
|
behar
ez den tokian erabiltzeak arazoa sortzen du.
|
|
2011
|
|
|
Gaur egun 37.000 pertsona ari dira euskara ikasten HABEko euskaltegietan. Haien artean, laurden bat baino gehiago 16tik 25 urtera bitarteko gazteak dira eta salbuesteari buruzko dekretuak onurak ekarri ahal dizkie, azterketara aurkeztu
|
behar
ez izateak dakarren dirua eta denbora aurreztearekin. Baina ez da diru kontua bakarrik.
|
|
2012
|
|
|
Hau da, gizabanakotik edo taldetik bereganatua, berreraikia norberaren sistema kognitiboan eta integratua norberaren balio sisteman. Ikerketa egiterakoan kontutan hartzeko ezinbesteko ezaugarria da hori, eguneroko bizitzan ere gutxietsi
|
behar
ez den ezaugarria. Sarkozyren aholkulari batek argi adierazi zuenez:
|
|
|
Oso larria da euskarak bere eremu geografiko eta soziofuntzionaletan atzera egitea, nahiz eta bereak ez diren eremuetan irabaziak eduki, normalean irabazi horiek ez baitute ondorio praktiko operatibo baikor nahikorik galdutakoa estaltzeko. Horrek ez du esan nahi, noski, bere eremuetatik kanpo euskara zabaldu
|
behar
ez denik; gainera, euskara bere eremuetan indartzeko, agian, kanpoko hainbat eremutan ere bere presentzia indartu eta ziurtatu behar da, bereziki jarreretan eragiteko.
|
|
2013
|
|
|
Jokoan dagoena ez da bakarrik hizkuntza baten salbazioa. Orwellen deskribapena oso aberatsa da, materia eta antimateria hartzen ditu kontuan, pentsamendua eta pentsamendu eza (pentsatu
|
behar
ez dena). Hizketaberriak gobernu totalitarioaren ideiak eta funtzionamendua adierazteko gai izan behar du eta, aldi berean, beste pentsamendu guztiak eragotzi behar ditu.
|
|
|
Hau da, intuizioz edo aurreikusten genituen zantzuak berretsi ditu ikerketak. Halere, horrekin ez dugu esan nahi ondorioetan iraulketa gertatu
|
behar
ez denik. Aitzitik, Arrue ikerketak eskaintzen digun informazioa baliatu behar dugu euskararen erabileran benetan eragingo badugu.
|
|
2015
|
|
|
Baina zai egotea denbora galtzea besterik ez zen. Eta guk, Ekin ekook, gazteak ginelako besterik gabe, eta porrot pertsonalik onartu
|
behar
ez genuelako, argi eta garbi esan genuen: PNVk (eta Baionako Itunak, orduko Ajuria Eneak) gidatzen duen politikak ez darama INORA.
|
|
|
Hau da, feministek Euskal Herriko gatazka armatuaren urte gordinetan erabili izan diren leloak berreskuratu dituzte eta, berrizendatze prozesu baten ostean, esanahi politiko berria eman diete. " Lesbiana da bide bakarra"," Feminismoa ala hil"," Ante el agresor coctel molotov" edota" Denok eman behar dugu zerbait etxekoandreek dena eman
|
behar
ez dezaten" leloen bitartez, egungo errealitatea bera berrinterpretatzen dute; hori bai, betiko errealitatean errealitate gatazkatsuanohikoa izan den diskurtsoa baliatuz, marko propioa sortu dute.
|
|
2016
|
|
|
Fronte militarrean erortzeak ukaitea normala delako, baina horrek ez duelako mindu behar langile frontea. Horrekin ados ziren gehienak, baita militarrak ere, eta haustura horren ondotik pentsatu zuten arlo militarra aparte tratatu behar dela, ez dela nahasi
|
behar
ez politikarekin, ez arlo kulturalarekin, ez langile frontearekin... Gero badira batzuk zubi egiten dutenak, baina horiek klandestinoak dira.
|
|
|
Aitak erraten zuen Maulera eramango ninduela egunero interno joan orde. Egunen batean egin nuen egin
|
behar
ez zen zerbait, baina, sukaldean. Amañi han zen, eta tximiniaren gainean baziren ama birjina eta bizpahiru saindu, eta amañik erran zidan:
|
|
|
Eskubideak erabili egiten dira eta ondoren ezagutza formala jasotzen dute, zuzenbide positiboaren (idatzizko legeen) partetik. Horrek ez du esan nahi, ordea, prozesuan zehar negoziatzeko jarrera zabalik mantendu
|
behar
ez denik, baina erabakia gauzatzeko prozesua (burujabetza prozesua) abiatzea eta kudeatzea herriaren ekimenez egiteak zilegitasun osoa dauka. Esku bideak gure eskutik datoz, eskuratu egin behar dira, gero zuzenbideak aitortu eta finkatu ditzan.
|
|
|
Esan genezake hiriaren zein kulturaren irudiaren bahiketaren aurrean gaudela, hori dela egungo paradigma berria: turismoari zuzendutako irudi homogeneoa sortu nahi da, aisiarekin lotutakoa, izaera kritikorik gabekoa eta kontestualizazio gehiegirik
|
behar
ez duena. Irudi horrekin bat ez datozen eta irabazi ekonomikoak ez dakartzaten publikoak baztertzen dira (okupak, kasu) eta autogestioa eta herri sareak zokoratzen dira.
|
|
2017
|
|
|
Esan genezake hiriaren zein kulturaren irudiaren bahiketaren aurrean gaudela, hori dela egungo paradigma berria: turismoari zuzendutako irudi homogeneoa sortu nahi da, aisiarekin lotutakoa, izaera kritikorik gabekoa eta kontestualizazio gehiegirik
|
behar
ez duena. Irudi horrekin bat ez datozen eta irabazi ekonomikoak ez dakartzaten publikoak baztertzen dira (okupak, kasu) eta autogestioa eta herri sareak zokoratzen dira.
|
|
|
Zorionez, irakurleak irakurtzen du liburu bat epez kanpo, demagun, ero haizeak jota, 2013ko bat 2016an, edo 2008koa, edo 1900etakoa inkluso! Batzuetan irakurri ostean ere geratzen zaio bueltaka istorioaren ertz bat, eta supituan burura etortzen, tokiz kanpo,
|
behar
ez duen sasoian. Noizbait ere gertatzen zaio:
|
|
|
Izan ere, halako marruskadurek argi ikusarazten dute nola mugitzen den eta zein den gizarte baten osasun demokratikoa; ikusarazten dutelako iritzi politiko desberdinen arteko harremana eta horietako bakoitzak bere buruarengan duen konbikzio maila. Eta, beharbada, azken horretatik uste baino gehiago falta zaigu oraindik, euskal nazioaren ikuspegi propioak garatu eta horietan ahalduntzeagatik barkamenik eskatu
|
behar
ez izatea litzatekeelako subjektu politiko emantzipatua izatearen erakusgarri ederrena. •
|
|
|
Kasualitateak itzularazi nau hona berriro, hainbat urte geroago, Indiako hainbat lekutako antolakundeentzako generoari eta elkar laguntza taldeei (ELT) buruzko ikastaro bat ematera.1 Ikastaroak saio praktikoak ditu; ekipoek formakuntza moduluko ariketak egiten dituzte emakumeekin, eta tokiko antolakundeko kideek laguntzen diete, elkar ulertzeko hizkuntz bitartekariak behar baitira. Baina kontua da nik ez dudala bitartekaritza hori behar; bizitzak eta testuinguruak eragin dute gaur egun ni izatea interpretazioa
|
behar
ez duen bakarra, eztabaidak inolako arazorik gabe jarraitzeko gai bainaiz (jakina, ezin dut kanarera Karnatakako hizkuntzahitz egin, baina bai ulertu).
|
|
|
Horrez gain, botere (neo) kolonialen esportazio pozoitsuenetako bat ere bada, beren berragerpen neoliberal kapitalista modernoan hizkuntza bat eta bakarra behar baitute (ingelesa, batez ere) bateratu eta konkistatu ahal izateko, hau da, saldu ahal izateko. Ikusmolde liberal horrek ezin hobeto egiten du bat heteropatriarkatuarekin; izan ere, askoz hobeto saltzen da, azken buruan, bi genero daudenean eta bitartekaritzarik
|
behar
ez duen hizkuntza bakar bat dagoenean.
|
|
|
Izan ere, hezkuntza administraziotik datorren mezua hori da; planak egiten dira, adibidez, aipatutako hiru esparruetan. (Bidenabar, planak egoteak ez du esan nahi hartzen diren neurriak nahikoak edo erabat eraginkorrak direnik, ezta hobeto kudeatzeko neurririk hartu
|
behar
ez denik...). Planez gain, formazioa ere eskaintzen da:
|
|
|
Zoazen lekura zoazela, publizitatea aurkituko duzu. Publizitate sinestezina, absurdoa,
|
behar
ez duzula argi duzun gauzak eskaintzen dizkizuna, baina zure ibilbideetatik ikasiz doana, zure arretari erreparatzen diona, zugandik ikasten ari dena.
|
|
2018
|
|
|
Marxistago ere esan genezake: ez da ideal bat bete behar, oraingo errealitatean dauden kontraesanei oldartu behar zaie, amestu
|
behar
ez dugun etorkizun ideala errealitatea izan dadin. Hipotesi komunista oraingo egoeran gauzatu behar da.
|
|
|
Arratiako bailaran dago Artea, eta udalak utzi digu etxea. Ostatu moduko zerbait bihurtu da, eta han egiten zaie harrera igarobidean daudenei, hemen gelditu
|
behar
ez den jendeari. Pertsona horiei laguntzen zaie beren bizitza ibilbidea osatzen, norabait eramaten...
|
|
|
Mecanografiak (Txalaparta, 2018). Gainera, liburu bana argitaratu dute, besteak beste, Xabier Mendiguren Elizegik Zu entzuteko gabe (Elkar, 2018), Iban Zalduak Sekula kontatu
|
behar
ez nizkizun gauzak (Elkar, 2018), Aritz Gorrotxategik Ahazten diren gauzak (Erein, 2018) eta, aipagarriki, baita Iñigo
|
|
2019
|
|
|
fake news a nork sortu edo zabaldu duen alde batera utzita, asmakuntza egia bihurtu bada ere, horren kulpak banatzen jarri gabe, haren ondorioei erantzun beharraren obligazioa daukagu. Horrek ez du esan nahi ardura pertsonalik ez dagoenik, norbere kontzientzia aztertu
|
behar
ez denik, kulparik ez dagoenik. Baina hauteskunde batzuen emaitzaren erruduna (auto) zigortzen aritu baino, indarrak haiei erantzuten jartzean datza.
|
|
|
Uste dugu Euskal Herriak badituela, gainera, azpiegitura administratibo eta teknikari ugari udal zein aldundietan lagundu dezaketenak halako proiektuak egikaritzen. Nagusiki, bonifikazio ekonomikoak baino, legedi aldaketak besterik ez dituzte behar proiektu zibil horiek, eraikuntza enpresa erraldoiekin lehiatu
|
behar
ez izateko erraztasun administratiboak ipiniz. •
|
|
2020
|
|
|
Kaltea eginda dago. Horrelakorik
|
behar
ez badute ere, hara zer helduleku eman dieten sektoreko arduradun nagusiek politikari zentripetuei, horrela mintzo izanda.)
|
|
|
Legealdia amaitu zenean, uztea erabaki nuen. Gerora ere, hainbat proposamen egin zizkidaten, baina argi neukan kargu organikorik edo direktiborik hartu
|
behar
ez nuena.
|
|
2021
|
|
|
Hori lortuta, ados egongo naiz Zupiria jaunarekin. Baina ze urrun gauden erantzun berezirik
|
behar
ez izatetik.
|
|
|
Horretan, ez da ahaztu
|
behar
ez dagoela lurzoruaren erabilera egokirik zerbitzu guztiak aldi berean bermatzen dituenik. Beraz, beharrezkoa da, oinarri zientifikoarekin, lehentasun desberdinak ezartzea hainbat eremutan, ibai arroan zehar erabileren eta zerbitzuen konbinazio desberdinekin; hau da, lurralde erabileren eta, ondorioz, zerbitzuen mosaiko gisa irudikatuz, horretarako lurraldeko eremu bakoitzerako ezagutzan oinarritutako lehentasunak ezarriz.
|
|
2022
|
|
|
Urrun geratu dira, berriz, maitasuna, emozioa edo gorputzaren desirak eta beharrak filosofiaren interesetatik: filosofo serio batek lantzen ez dituen gaiak balira bezala, filosofatzean aintzat hartu
|
behar
ez diren kontuak balira bezala, jakituriaren kontzeptu horretara iristeko oztopo. Ez da horrela izan, hala ere, filosofian jardun duten guztientzat.
|
|
|
Klixe horiek guztiak bateratzen dituen ezaugarria da epaia alferrikakoa egiten dutela, eta haiek erabiltzeak ez duela inolako arriskurik. Eta nahiz eta uler genezakeen hondamendiak gertuenetik ukitu zituen haien uzkurtasuna alemanena eta juduenahondamendi moralak itxuraz eragin ez zien edo eragin
|
behar
ez zietenen jokamoldea xehetasunez aztertzeko garaian hau da, kristau elizen, buruzagi juduen, 1944ko uztailaren 20ko Hitlerren kontrako konspirazioko gizonen jokamoldeaherabetasun horrek, ulertzekoa bada ere, ez du behar bezala agertzen gizabanako jakinen erantzukizun moralaren gaineko iritziak emateko, haiek juzgatzeko, leku orotan dagoen uzkurtasun nabarmena.
|
|
|
Berdin etxebizitzekin: etxebizitzek dena baldin badute zaintza espezializatua eta profesionala, formala, informala, afektuzkoa, afekturik
|
behar
ez duena, janari kutsatu gabea, ur garbia..., bertan bizi direnak ondo egongo dira.
|