|
2001
|
|
|
Eta amerikarrek zergatik eraso zioten Sadam Husseini. Ez kuwaitar gizajoengatik, haiei bost axola denak akabatzen
|
bazituzten
ere, gaur egun kurduak, Sierra Leonakoak, Tibetekoak eta beste hainbeste zanpatzen dituzten bezala. Ez, ez zen munduko Justizia eta Demokraziagatik izan.
|
|
2003
|
|
|
Hobbesen ondotik, bide berriak eta ez beti hain okerrak ireki
|
bazituzten
ere beste pentsalari heterodoxo batzuek, hala nola, John Locke ingeles protestanteak, Baruch Spinoza holandar juduak eta argien mendean Charles Montesquieu akitaniarrak edo Jean Jacques Rousseau suitzar protestanteak, aitor dezakegu, filosofia politiko modernoaren historian zehar, Leviathanen idazlea izan dela, gaurdaino, erreferentzia nagusia.
|
|
2005
|
|
|
Marrazkia laukitxotan zegoen bananduta. Potetxo batetik isuri berdexka hartu eta tantaka botatzen zuten margo gainean, lauki bakoitzean tanta bana, lauki batzuek bi tanta xurgatzen
|
bazituzten
ere, eta beste batzuek ezta bat ere. Horrelakoetan, mutilak barrez lehertzen ziren.
|
|
2008
|
|
|
halakoetan, baina, ez zuten gazta zuloduna arazo bihurtzen, denborak higatua denborak berreraiki baitzezakeen eta osa, kontsularen eta markes jaunaren asmamena bitarteko? gero benetako gertaerekin zer ikusirik ez zutèn interpretazioak ematen
|
bazituzten
ere, beraiek benetakotzat zituztenak, gizakiaren historia autoengainuarena ere bada: autoengainuarena da batez ere?, halako gauzak izaten baititu bizitzak, batek ez dakiela zer puntutaraino den norberak bizitua edo asmamenak asmatua.
|
|
|
honen begi mugimenduen jarraipena egiten zuèn balizko kamera batek berehala antzemango zion nola, anaien parean gelditzen zen bakoitzean, zeharka begiratzen zien haiei, zerbaiten esperoan balego bezala. Beste kamera batek, berriz, berdin antzemango zion nola bi anaiek saihesten zituzten Beñardoren begirada nahita jaurtiak, biak ere isiltasunari eta mututasunari lotuta, beren artean keinu konplizeak trukatzen
|
bazituzten
ere aldika, hitzetara itzuliak esanahi jakin bat izan zezaketenak: ez zutela Beñardoren bezperako arrakastaz hitz egin nahi; nola, bada, Beñardo hutsaren hurrengotzat bazuten, eta arrakastaren gailurretik itzal egin baziezaiekeen??
|
|
|
batzuk, zehaztasun handiz gogoratuak; baina baita denborak –ahanzturak– higatuak eta zulatuak ere beste batzuk, gazta zulodunen antzera: halakoetan, baina, ez zuten gazta zuloduna arazo bihurtzen, denborak higatua denborak berreraiki baitzezakeen eta osa, kontsularen eta markes jaunaren asmamena bitarteko... gero benetako gertaerekin zer ikusirik ez zutèn interpretazioak ematen
|
bazituzten
ere, beraiek benetakotzat zituztenak –gizakiaren historia autoengainuarena ere bada: autoengainuarena da batez ere–, halako gauzak izaten baititu bizitzak, batek ez dakiela zer puntutaraino den norberak bizitua edo asmamenak asmatua.
|
|
|
honen begi mugimenduen jarraipena egiten zuèn balizko kamera batek berehala antzemango zion nola, anaien parean gelditzen zen bakoitzean, zeharka begiratzen zien haiei, zerbaiten esperoan balego bezala. Beste kamera batek, berriz, berdin antzemango zion nola bi anaiek saihesten zituzten Beñardoren begirada nahita jaurtiak, biak ere isiltasunari eta mututasunari lotuta, beren artean keinu konplizeak trukatzen
|
bazituzten
ere aldika, hitzetara itzuliak esanahi jakin bat izan zezaketenak: ez zutela Beñardoren bezperako arrakastaz hitz egin nahi; nola, bada, Beñardo hutsaren hurrengotzat bazuten, eta arrakastaren gailurretik itzal egin baziezaiekeen...?
|
|
2009
|
|
|
Nori dio, bada, ardura gau horretan Rache Pajooh, Rosa Dueno, Vicent Matthews eta Danny Alvarez hilak izan baziren eta haien ezagunek hil
|
bazituzten
ere?
|
|
|
Hala joan ziren Regina enean hurrengo egunak, izebak ama zaintzen zuela eta ahizpak ahizpa, zaintzaileek, tarteka, zainduak aldatzen
|
bazituzten
ere, izebak Adarekin ere hitz egin nahi izaten zuelako eta Maria Bibianak amarekin; biharamunean, esate baterako, gauzak bere lekuan jarri nahi zituelako edo, Adarekin mintzatu zen izeba Ernestina, Regina eneko zuhaitz tantaien artean paseatzen zuten bitartean:
|
|
|
esaten zuen Fanellik, ironiaz?, baina pasatu ziren hiru egun, pasatu ziren lau, pasatu ziren bost, pasatu ziren sei? eta grebalari batzuk urduri jartzen hasi ziren; sindikatuek adostutakoa beso gurutzatuko greba bat zen, ekintza partikularrik gabekoa, goizero eta arratsaldero fabrikan batzarrak izaten
|
bazituzten
ere, eta gero, herrian, manifestazio baketsua; hamargarren egunean, ordea, langileen arteko lehen kontraesanak eta desadostasunak sortu ziren, anarkistak, sozialistak ez bezala, zuzendaritza estutzearen aldeko azaldu baitziren, biharamunean haiek bulegoetan bahituz, adibidez, nahiz eta, azkenean, puntu hari buruz ez zen ezer erabaki, batasun sindikalaren izenean; huraxe zen, ordea, Teofilo Mariak espero zuèn informazioa, mezu zifratu baten bidez iritsi zitzaiona, jokatzen ari zèn jokoan fitxak mugitzen hasteko:
|
|
|
alde batetik, badugu belaunaldi oso bat nahiago dituena Shin Chan eta Doraemon katu kosmikoa euskaraz erdaraz baino. Orain arte askok jotzen
|
bazituzten
ere euskal itzulpen eta bikoizketak behartu, kirrinkari eta zurruntzat, Shin Chanekin alderantziz gertatu da, salbuespenik gabe.
|
|
|
u ge te te te te teeee!; giroa, beraz, gori gori zegoen; bazirudien, gainera, UGTko militanteen artean ez zeudela kontuak garbi, pozik ez zegoèn jendearen kopurua haziz baitzihoan, itxura batean, denborak aurrera egin ahala: ...uot; Beste hiru greba egun... eta Zestoako bainuetxeko uraren bitsean biziko gaituk!" esaten zuen Fanellik, ironiaz–, baina pasatu ziren hiru egun, pasatu ziren lau, pasatu ziren bost, pasatu ziren sei... eta grebalari batzuk urduri jartzen hasi ziren; sindikatuek adostutakoa beso gurutzatuko greba bat zen, ekintza partikularrik gabekoa, goizero eta arratsaldero fabrikan batzarrak izaten
|
bazituzten
ere, eta gero, herrian, manifestazio baketsua; hamargarren egunean, ordea, langileen arteko lehen kontraesanak eta desadostasunak sortu ziren, anarkistak, sozialistak ez bezala, zuzendaritza estutzearen aldeko azaldu baitziren, biharamunean haiek bulegoetan bahituz, adibidez... nahiz eta, azkenean, puntu hari buruz ez zen ezer erabaki, batasun sindikalaren izenean; huraxe zen, ordea, Teofilo Mari...
|
|
|
Hala joan ziren Regina enean hurrengo egunak, izebak ama zaintzen zuela eta ahizpak ahizpa, zaintzaileek, tarteka, zainduak aldatzen
|
bazituzten
ere, izebak Adarekin ere hitz egin nahi izaten zuelako eta Maria Bibianak amarekin; biharamunean, esate baterako, gauzak bere lekuan jarri nahi zituelako edo, Adarekin mintzatu zen izeba Ernestina, Regina eneko zuhaitz tantaien artean paseatzen zuten bitartean:
|
|
2010
|
|
|
Barnealdean, hormetako argazkiek eta eskulturek hegazkin militarren boterearen apologia egiten zuten, aste gutxi batzuk lehenago Durangon eta Gernikan abioi italiarrek eragindako sarraskiak alde batera utziz. Zinismo axolagabean, militarismo itsuan, ikasgai eta eduki italiarrek bonbardaketen biktima euskaldunak ukatzen zituzten, handik metro gutxitara Picassok eta Renauk berpizten
|
bazituzten
ere. Jüngerren eta Marinettiren erabateko mobilizazioaren estetika izan zen, arte-lan faxista Duce ren erranetara.
|
|
2013
|
|
|
Egia esan, berdin zitzaien pozoia Rasputin hiltzeko baldin bazen ere. Ez zuten Rasputin ezagutzen, bere alde eta bere aurka hamaika kontu entzunak
|
bazituzten
ere. Horrela, ba, erabaki zuten arazo hartatik aparte geratu eta muturra ez sartzea.
|
|
|
Ezaguna zitzaien mundu bakarra utzi behar zuten bigarrenez, lagun apurrak agurtu, beren tokia beste lurralde batean aldarrikatzen hasteko. Helburu zuten beste lurralde hartatik, amesgaiztoetan gogoratzen zutenez, bortizki eta herraz arbuiatu
|
bazituzten
ere. Baina amona Auroraren gogoa, urteen poderioz handitu zitzaion herrimina, horren guztiaren gainetik zegoen.
|
|
|
1980an mertzenarioek Hegoaldean egin
|
bazituzten
ere hilketa gehienak, Iparraldean ez zeuden geldi. Urte hartako azaroaren 23ko atentatua da orduko giroaren erakusle.
|
|
|
Errefuxiatuta zegoela, konfinatu egin zuten 1979an, Valensolen (Okzitania), beste errefuxiatu askorekin batera. Bi hilabetez izan ziren han, eta, bueltakoan horietako asko atxilotu egin
|
bazituzten
ere, Otegi Ipar Euskal Herrira itzuli zen. Baionan ezagutu zuen Karmele Martinez emaztea 1981 urteetan.
|
|
|
(Oso sintomatikoa da Harrotasuna eta aurrejuzguak eko protagonistari ezkon proposamenak egiten dizkioten bi gizonek segurutzat jotzea damaren baiezkoa, noraino eta haren ezetza sinetsi ezin izateraino). Edozein modutan ere, ez Cassandra ez Jane Austenek ez zuten ezkontzaren bidea hartu, eskaintza bat baino gehiago izan
|
bazituzten
ere?, eta aita hilez geroztik ama alargunarekin batera ezagutu zuten bizimodu gero eta beharragoa emakume ezkongabearen patu latzaz mintzo zaigu. Austen damek suerte ona izan zuten, seme/ neba ugari eta maitetsuen laguntza ekonomikoa izan zutelako, baina hori ez zen emakume guztien kasua izaten, ezta gutxiagorik ere.
|
|
|
Wickhamez bezainbatean, bidaiariak laster asko ohartu ziren hango jendeak ez zuela gizon hori oso begi onez ikusten; izan ere, bere babeslearen semearekin izandako gorabehera nagusiak erdizka baizik ezagutzen ez
|
bazituzten
ere, gauza jakina zen, ordea, Derbyshiretik irtendakoan Wickham jaunak zor asko utziak zituela bere atzean, gerora Darcy jaunak berdindu zituenak.
|
|
2014
|
|
|
1) batetik, beraiek jada jantzi dutela soldatapeko monogamo heterosexualaren maskara, bihar unibertsitatera joan behar dutela bai, baina lanera, batzuk klaseak ematera eta besteak kafe bandejak prestatu eta garraiatzera, ez da lehenagoko garaietan bezala, non ostegunei ez baitzieten egundo, mehatxu gordinenen pean ere, ezetzik ematen, zortzietan klase asistentziadunak
|
bazituzten
ere, alegia, betzuloak betzulo eta kiratsak kirats, alarmak jotzean iratzarrita edo artean oheratu gabe etxetik irten eta loa galarazteko red bull pozoi lata bat hartuta klasean esertzen zirenean ez bezala, orain irudi profesionalagoa, onargarriagoa eman nahi dute, eta hori beraien kanpo itxura eta usainekin dago hertsikien loturik, ez beraien jardunaren kalitatearekin; gainera, zertarako irtengo...
|
|
|
Aurreko aldian Margak artatu ninduen, ohiko batek, eta bost orduz eduki ninduen itxarongelan. Baina pazientzia izan nuen eta, ni baino beranduago etorritako asko nire aurretik pasarazi
|
bazituzten
ere, alde egin gabe eutsi nion, harik eta ezin gehiago atzeratu eta nire izena bozgorailutik bota behar izan zuten arte.
|
|
|
Eraso latza oso, bi gune horietan; eta, horrekin batera, Angara zeharkatzen ahaleginduko ziren ezkerreko hegian. Boltxaiako atea abandonatu egingo zuten segur aski, alderdi hartako aurre postuak kendu zituztela irudi baitzuen, egiatan zertxobait atzeratu baino egin ez
|
bazituzten
ere.
|
|
2016
|
|
|
Hala imajinatu nahi izaten zuen, baina bazekien ezinezkoa zela hala izatea: iheslarien barku bat zen hura, ez zegoen dirurik ez luxurik, bai ordea beldurra, erresumina, eta etorkizun hobe baten esperantza; esperantza horrexek egiten du ordea zilegi, eta eder, eta maitagarri, Alsina itsasontziaren barruan ezkontza bat ospatzea; hortaz, jatekorik apenas iristen zitzaien arren, arroparik onenak zartatuta eta gastatuta eta hamar aldiz pasaratuta baldin
|
bazituzten
ere, tropikoko eguzkipean egosi eta gero oinek dantzarako gogo handirik ez izanik ere, denak ahaleginduko ziren ahalik eta festarik ederrena antolatzen, bere xumean gogoangarria, bere apalean mundiala; patrika zimurretan arakatuz denen artean txanponak bildu, eta ainguraturik zeuden Dakar-eko merkatura joango ziren horniketari iaioenak, handik ahal zena ekartzeko, arrain eta fruta freskoa behinik... azkenik, Senegalgo administrazio kolonialean lan egiten zuen baxenabartar baten laguntzaz lortu zuten, aberkide horrek berehala ulertu baitzuen ez zegoela euskaldunen arteko ezkontza bat ospatzerik batere edaririk ez bazegoen; honen bitartekaritzari esker eskuratu zuten botila mordoxka bat, erdia ardo frantsesa eta beste erdia hango beltzek egiten zuten pattar auskalo zerezko bat, hasieran pozoitsu eta irentsiezina iruditu zitzaiena, baina jaiak aurrera egin ahala zintzurretik beherako bidea gero eta errazago egin zuena.
|
|
2017
|
|
|
Harrapatzen bazaituzte, nahi dutena egin dezakete Poliziari abisua eman aurretik?, zioen Mir Hussein Musaviren aldeko manifestari batek Teheran iparraldean. Indarrean jarri zituzten neurri bortitzek kritikak jaso
|
bazituzten
ere, agintarien erantzuna hau izan zen: –Sistema defendatzeko piztu diren horrelako jarrera iraultzaileak kontrolaezinak dira?.
|
|
2019
|
|
|
Eta, hala ere, haien arteko harremanak ez ziren beti halakoak izan, tirabirak noiznahi izan
|
bazituzten
ere: nola ez zituzten, bada, tirabirak izango, baldin eta Txefe eta Klara errealzaleak baziren, eta Telmo eta Geno athleticzaleak, zein baino zein konbentzituagoak eta sutsuagoak?
|
|
|
Kristauen erabaki berri hauekin, urrutitik ere nabarmenki antzematen zirenak, etsiak hartu zuen mairuen gogoa, eta kasurik gehienetan norberaren ahulezia hasiberriaren aurkako borroka beharrezkoan bilatzen
|
bazituzten
ere indar berriak, batzuk beldur erreal eta irudizkoei amore eman eta gorputza salbatzen saiatu ziren, beren arima islamikoaren kondenazioa bat bateko bataio kristauaren bidez bilatuz. Gauaren isilean, bat batean eginiko sokak erabiliz, harresiak jaitsi zituzten, eta, aldiriko etxeen hondakinetan zein sasietan ezkutaturik, eguna jaio arte itxaron zuten argira ateratzeko.
|
|
|
Azken urteetan, bokalearen kanpoaldean beste dartsena bat eraikitzeko proiektuak gatazka garratza piztua zuen politikarien, eraikuntza enpresen eta ekologisten artean. Polemikaren zipriztinek herriko mugak gainditu
|
bazituzten
ere, Pasaian bertan bizi zen egoerarik zailena. Bizilagun batzuk, portu berriak aberastu egingo zituela ikusita, lanak gauzatzearen alde zeuden; beste askok, ordea, salatzen zuten kai berriek guztiz suntsituko zutela Jaizkibel mendiaren itsasertz basatia, eta diru kutxa publikoak alferrik xahutuko zirela beharrezkotzat jotzen ez zuten obra batean.
|
|
|
Berrogei urte zituen, eta bost urte zeramatzan haurdun gelditzeko saiakeretan, baina, senarrak eta biek hamaika tratamendu probatu
|
bazituzten
ere, oraindik ez zuten lortu. Saialdi haietakoren batek huts egiten zuen bakoitzean, bolada txarra pasatu ohi zuen, eta halakoetan idazlea bihurtzen zen haren bihotz altxatzaile.
|
|
2020
|
|
|
Suteak hilabete iraun zuen, eta mendia txondor erraldoi bat balitz bezala erre zen. Su-hiltzaileek ur kantitate handiak erabili
|
bazituzten
ere, suak mendiaren iparreko aldea kiskali zuen, bere kabuz itzali zen arte.
|
|
|
Europar Batasuneko herrialdeen arteko aduanak aspaldi kendu
|
bazituzten
ere, estatuak eta mugak ez dira desagertu. Nola eraitsi oraindik zutik dirauten harresi politiko eta mentalak?
|
|
2021
|
|
|
Aldaketa are nabariagoa izan zen 1957tik aurrera. Ordura arte ministerio gehienak frankismoa babestu zuten familia tradizionalek bete
|
bazituzten
ere, urte hartan profil teknokrata zuten bi gizon hautatu zituzten merkataritza eta finantza ministerioetako buru. Esan bezala, aldaketa hauek aurretik hasitako bide baten jarraipena izan ziren.
|
|
2022
|
|
|
Euskal Herriko Unibertsitatean eskolak ematen hasteko aukera sortu zitzaionean, non kokatuko ziren eztabaidatu behar izan zuten –Koldo gora egiten ari zen lan egiten ari zen Eixampleko arkitektura estudio hartan, eta lekualdaketak ia zerotik hastera behartuko zuen– Gizonak eman behar izan zuen amore, azkenean, eta Gasteizera bizitzera joan zirenean, ezer adostu gabe ere, euskaraz elkarrekin hitz egiteari utzi zioten bat batean, eta bien artean egondako gorabeherak linboan geratu ziren, ahaztuta bezala. Xabi eta Juneri, mundura etorri zirenean, euskaraz egingo zieten biek –Koldok trakeskiago Elenak baino, zer esanik ez–, baina bien arteko hizkuntza nagusia gaztelania izan zen beti, eta, ikastolara bidali
|
bazituzten
ere, azkenean hura nagusitu zen familia hizkuntza bezala ere, seme alabak nerabezarora iritsi zirelarik.
|
|
2023
|
|
|
Tenorea zen Lurribarko urari buruzko arazo nahasiaren gainean argia ezartzeko, ezen, ordura arte herrialdeko komunikabideek informazio bakanak eman
|
bazituzten
ere, albisteek ez zerakutsaten gertakarien azalpen logiko eta kateaturik. Aldiz, hainbat unetan, Polizia galdu samarra egotearen irudia islatu zuten.
|
|
|
Itxura batean, helburu feminista gisa bihurri samarra da Estatuaren interesekin bat egitea eta mundua konkistatzera ateratzea gizon zurien menderakuntza eta zapalkuntza mentalitate berberarekin. Beste era batera esanda, emakume zuriek kosta ahala kosta lortu nahi zuten gizon zuriekiko parekidetasuna, baita horretarako herritar beltz eta marroiak amorruz menderatu behar
|
bazituzten
ere. Feminista zuriek beren gizarteetan aurrera egin eta gero eta postu garrantzitsuagoak lortu ahala, gizon zuriei beren kredentzialak erakusteko zelai gisa erabiltzen ditu feminismo berri horrek herritar beltz eta marroien bizitzak.
|