|
2017
|
|
|
Bihotza irrikan zuen arren, ez zekien nor zen bere ezkutuko maitalea. Bere adineko mutil asko zebiltzan inguruan, goizetik gauera lanean, eta batzuk inoiz begira sumatu
|
bazituen
ere, ez zuen inoiz inorekin hitz egin. Ez zuten elkarren hizkuntza ulertzen.
|
|
|
Hastapeneko urratsak une hartan hedatuena zen modernismoaren bidetik eman
|
bazituen
ere, egileak eten egin nahi du harekin, oso bestelako bidetik jotzeko; eta urte gutxiren buruan, idazkera goitik behera aldaturik ageri zaigu: aditzera eman nahi duena esaldi laburretan jantzita dakar, kaleko hitz eta hizkeran eta" kakografian"!, ahal bezain apaingarri eskasenaz.
|
|
|
Berandu, baina, fiskalak ale guztiak bahitzeko agindu zuen. Halaxe egin zuen poliziak, gero aleak prezio beltzez saldu
|
bazituen
ere.
|
|
|
Martxelok azaldu zion batzuetan zerbait gaizki ikusten zuela, lausoturik, desenfokaturik balego bezala, edonondik begiratuta ere, inguruko guztiak ondo ikusten
|
bazituen
ere. Medikuak harridura handiagoz begiratu zion:
|
|
2018
|
|
|
Bilboko Euskal Museoak orain artean egin dituen sei erakusketetan hilaren 28an inauguratuko du zazpigarrena garbi geratu da argazkilari honek pertsonekiko duen interesa. Abaituaren argazki kamerak hiriko arkitektura edo paisaia jaso
|
bazituen
ere, haren egiazko leitmotiva toki haietan bizi ziren pertsonak izan ziren. Eta, agertoki horretan, erretratuak dira haren nortasun zigilu, planteatzeko zuen modu berezi eta partikularragatik.
|
|
2019
|
|
|
Negar egiteak ez du ezertarako balio!", esan zuen berarekiko. " Negar egiteari bertan behera utzi behar diot!" Aliziak askotan ematen zizkion aholku onak bere buruari (gehienetan beteko ez
|
bazituen
ere), bera sarritan bi pertsona desberdin balitz bezala jokatzen atsegin zuen. " Baina orain bi pertsona banintz modutan jokatuz ezer gutxi irabaziko nuke!", pentsatu zuen koitaduak.
|
|
|
Hitzei eutsi eta bere artean pikutara bidaltzen zuen; tentel eta kaskarintzat zuen, barre eragiten zuen ergeltzat, jai giroko gauetan guztia izaten baita festa. Baina, bere artean horiek eta okerragoak errepikatzen
|
bazituen
ere, ez zuen bake onik. Gorriak ari zen ikusten, bere amodio propioaren barrenean; eta okerrena da Queirósek tankera hartu ziola haren sufrimenduari, eta, are okerrago, Rangel bera ere jabetua zen bestearen oharpenaz.
|
|
|
Erlijio berriak errito zahar ainitz bere baitan eraldatu eta onartu
|
bazituen
ere, beste ainitz galarazi eta bazterrarazi egin zituen. Esan beharra dago, euskal jentil askorentzat erlijio berria sinesmen zaharren jarraipena izan zela, beraiek horrela sentitu zuten, bederen.
|
|
|
Alfhild andreak, nynorsk norvegiera berrian ikasketak eginak
|
bazituen
ere, beste askori gertatzen zitzaion heinean, amak irakatsitakoa zuen gustuko hitz egitea; ipar mendebaldeko aldaera. Eta horrela hitz egiten zuen jende ororekin, nahiz eta sarri etxekoa eta ikasia nahasten zituen, eta, horrek, jakina, txarto ulertzeak zekarzkion, baina hori berari berdin zitzaion, arazoa bestearena zela uste baitzuen.
|
|
|
Zuberoan erne ziren ea aurreko asteko euri erasoak errepika zitezkeen beldurrez. Zirimiri batek goizeko lehen orenak freskatu
|
bazituen
ere, eta urruneko mendietan hodei beltzak ikus eta trumoiak entzun bazitezkeen ere, ez zen hortik okerrera pasatu eta igandea inolako euririk gabe igaro zen.
|
|
2020
|
|
|
Horretarako, orain arte behintzat, gure elkarteak euskal idazketa sustatzeko erakunde publikoen aldetik funtsezko laguntzak lortu
|
bazituen
ere, haiek handitzen eta fintzen ibili genuen genioen, baina kasu!, kultura ezin da inoren morroi izan eta, beraz, haien laguntzaz gain, gure arloko premiei erantzuteko prestatu beharra zegoela elkartea. " Euskal idazleen eskubide moral eta profesionalak defendatzeko" sortu zen Elkartea eta orain, ahalegin hura bideratzeko, idazlearen kontratu mota berri baten eredua lantzen lagundu nahi genuen Europako esparru berrira egokitu bitartean.
|
|
|
Baina ia beti izaten zen gaztelaniazko edo gaztelaniara itzulitako liburuez, eta pena zuen lanbide zuen euskal literaturaz ezin hitz egitea Koldorekin. Saiatzen zen, noski, noizean behin gusta zekiokeen izenburu bat hautatzen eta senarrari pasatzen, eta, hasieran, liburuok arduraz leitzen
|
bazituen
ere, asko kostatzen zitzaiola aitortzen zion Elenari, ez zeukala erraztasunik, eta gero eta gutxiagoetan irakurtzen zituen halakoak. Ez soilik horregatik, baina:
|
|
|
Nondik atera ote zituzten etxekoandreen esaera eta portaera haiek? Jaiotzatik ezagutzen
|
bazituen
ere, halako txorakeriak botatzen zizkiotenean Fidelek ez zituen ulertzen.
|
|
|
Noiz amaitu zen haien arteko intimitate une hura zuten zehaztu ez Fidelek ezta Paulek ere, ezta zein baldintzetan gertatu zen azaltzen ere ziren ados jarri. Amaieraren arrazoiak, denborak ilundu
|
bazituen
ere, nahiko lausoak izan ziren orduan jada, haien bien bertsioak elkarren artean antzekotasunen bat izateko. Fidelek ez zuen inoiz argi izan elkarrekin apurtu zuten edo ez, ezta zein arrazoirengatik ere, baina bai gogoratzen zuela bikote bat edukitzea ez zetorrela bat berak garai hartan egin, bizi, ezagutu, esperimentatu nahi zuenarekin.
|
|
|
Baserrian lau biloba zituen, hamasei urteko Jon, hamabost urteko Mikel, hamahiruko Xabier eta hamabiko Miren ttikia. Eta denak maite
|
bazituen
ere, neskatila zen haren kuttuna.
|
|
|
XX. mendeko bigarren hamarkadan Nicolas Lamberger frantses hizkuntzalari baskofiloa Baigorri aldera iritsi zen eskualdeko karta edo mapa bat egiteko asmoz. Hizkuntza guztiak miresten
|
bazituen
ere, euskara zen bere kuttuna. Louis Lucien Bonaparte printzeak egindako mapa dialektalak, behin eta berriro, ikertuak zituen, eta Wilhelm von Humbold ek euskaldunei buruz idatzitako liburu eta prentsa artikuluak buruz zekizkien.
|
|
|
Eskolan gazte zuri hura azaldu zenetik,
|
bazituen
ere inoiz ikusi eta entzun gabeko lekuetara joan etorri aterkituak. Ibili zen Europako hiri handietan, Japoneko hiriburuan, miretsi zituen tramankulu zaratatsu metalezkoak, Katchenjungako arranorik arinena baino bizkorrago mugitzen ziren hegazti erraldoi ke sortzaileak, harana hesitzen zuten kaskoak baino gorago igotzen ziren adreiluzko eta beirazko etxeak... aterkiak paseoan eramaten zuenetik, erabat ulertezinak zitzaizkion gailu eta eraikinen zerrenda amaigabea osatu zezakeen begien aurrean paratutakoekin.
|
|
|
Donapaleun zituen zelatariak mobilizatu zituen eta hauen bidez, Enrike II.ak fraide alkimistaren zerbitzura jarritako gazte horietako bat diruz erosi zuen. Gazte salduak ez zuen fraidearen sekretua ezagutzen, eta horren atzetik egunak eman
|
bazituen
ere, ez zuen nehoiz lortu. Fraideak ez zuen deus idatzirik, eta prozesua buruz zuzentzen zuen.
|
|
|
Bezero guztien adiskide egiten zen. Aspaldiko lagunak balira bezala tratatzen zituen bezeroak, nahiz eta bizitza osoan lehenago ikusi ez
|
bazituen
ere. Eta berez ateratzen zitzaion jokaera hura, ez zen saltzaile baten amarrua.
|
|
2021
|
|
|
Eta begiztatu zuen orduko, oso eskailera ilun batetik jaitsi zen, nehork ez zezan antzeman kolorez mudatzen baldin bazen; eta horrela, Amadour besarkatu eta bere ganberara eraman zuen, eta handik amaginarrebarengana, zeinak ez baitzuen ezagutzen. Etxe hartan bi egun baino egin ez
|
bazituen
ere, Arandako kondesarenean bezainbat maita zezaten erdietsi zuen.
|
|
|
1010eko urtarrilaren bukaeran al Mustain Tajora zuzendu zen. Elur eta eurite artean nekez ibili zen eta Toledo eta Medinaceli inguratu
|
bazituen
ere, ez zuen ezer lortu. Apirilaren 14an bueltatu zen Kordobara.
|
|
|
Ez zuten kosta bistatik galdu eta abiadura handian egin zuten bidaiaren lehenengo zatia. Egun batean haizeak itsas barnera bultzatu
|
bazituen
ere, kapitainak utzi egin zuen itsasoan barneratzen. Berak zioenez handik irlak zeudelako.
|
|
2022
|
|
|
Mezoseko etxean benetako esanahia hartzen zuen Zeruko argia k. Bizi ilun hartara argitasun izpia paperean bilduta, altxor baten antzera ekartzen zuen aitak astero, bitartekari misteriotsu bati esker, eta bertan irakurtzen zizkionak alabak erabat ulertzen ez
|
bazituen
ere, oxigeno bafada baten modura hurrupatzen zuen iganderoko hamaiketakoa.
|
|
|
lan trinkoak, betegarririk gabe. Eskerrak MMk proposatu ziola bloga idaztea, eta egileak, hasieran zalantzak izan
|
bazituen
ere(" Nori interesatuko zaizkio..." aditzera ematen du hasiera hasieran), zorionez, lantegia gustura hartu zuen gero. Nahiz eta bete betean ari zenean bere maximetako bat hizpidera ekarri:
|
|
|
Aldiro Azenari ez bazen bertze batek azaltzen zizkion gauzak eta batzuetan kostata ere, erromantzez mintzatzen ziren harekin. Fernandok hogeita hamahiru urte
|
bazituen
ere ongi konpontzen zen Azenari eta emaztearekin, lagun eta zerbitzariekin ere bai. Garziak galdetzen zion bere bizitzaz eta herriaren inguruak erakutsi zizkion, Azenari auzi larri bat konpontzera joan zenean.
|
|
|
Azenari 1039ko negu hartan Arlanzonen zen. Orduko, berrogeita zazpi urte
|
bazituen
ere, indartsu eta sasoiko gizona zen. Ilea urdindua zuen neurri handi batean eta bazituen zimur batzuk ere bai.
|
|
|
Bellakoz kantabriar horiekin ere ez nintzateke fido izango. Gartziak abentura bat izan zuen Funesko Antso Fortunen emaztearekin eta senarrak ez zuen egoera ongi eramaten, itxurak egiten
|
bazituen
ere. Bellakoz edo Belazkez haiek Trasmiera eta Enkarterriko jaunak ziren eta konde deitzen zieten.
|
|
|
Gizona nekatuta ikusten zen. Hala ere, begirada bizia zuen, zimur nabarmenak eta ile urdindua
|
bazituen
ere. Jaunak hitz egin zion:
|
|
|
Semeno Enekonesek jaurerria eta eraginpeko gerlariak hobeki tratatu
|
bazituen
ere, ezin izan zuen Beltzaren eragin eta egindakoari buelta eman. Menpeko lurraldeak pobretuta zeuden eta Beltzak ez zion burutza benetan eramaten utzi.
|
|
|
Hala ere, Gaila ez zen Burgosen bizi izaten. Okako tenentearen alaba bakarra zen eta hirian egonaldiak egiten
|
bazituen
ere, denbora gehiena Okan egiten zuen. Egoera hori zela-eta, batzuetan lagunek hiruzpalau hilabete ikusi gabe pasatzen zituzten.
|
|
|
Azenari, azken aldian Gaztela eta Leongo lurralde eta mugetan udaldiak egiten
|
bazituen
ere, gortea Naiaran izaten zenez ez zuen Burgoseko jauregia erabiltzen. Hala ere, ez zuten saldu nahi, eta alokatu zioten familia noble bati.
|
|
|
Egun haietan Azenarik lehenagotik entzunak
|
bazituen
ere, Leongo bi noble ezagutu zituen: Rodrigo Vela harroa zen, jatorri baskoia izanda ere, baskoiei laguntasunik erakusten ez ziena; bestea, Fernando Muñoz konde gaztea zen, lagunkoia eta bidaian bezala, egun guzti haietan egonaldian lagundu ziena.
|
|
|
Gaztela osoko nobleek batzuetan ez zuten etxe propiorik Burgosen edo lagunek han denentzako lekurik ez zutenez, Arlanzon erreka ondoko zelaia dendaz betetzen ari zen. Talde bakoitzak zaindariak jartzen
|
bazituen
ere, kanpatutakoen artean festa giroa nagusitzen ari zen. Azenarik, bere lagunak ongi zeudela segurtatu ondoren, beste nobleei harrera egin zien.
|
|
|
Azenarik, dena den, nahiago zuen zaldiz lagun gutxi batzuekin orein ar edo basurde handiren bat ehizatzea. Baina, zaldiak eta bilera haiek gustuko
|
bazituen
ere, ehizaldiaren bigarren egunean dena utzi behar izan zuen bere alabatxo gaixotu zenean. Mezulariak, Maddi hotzeriak eta sukarrak jota zegoela erran zionean dena bertan behera utzi zuen harengana joan eta Gailarekin egoteko.
|
|
|
Ez zuen bera gabe bizitzen asmatuko. Guraso senideak maite
|
bazituen
ere, ez zituen faltan izango; baina Andi behar zuen ondoan, nahiz eta bakarrik joateko mehatxua bota. Mutilak ere alde egin nahi zuen.
|
|
|
Handik urrunean konbentua sumatu zuten. Hara heldu zirenean harrera ona egin zieten monjeek, beraien agerpenak harritu
|
bazituen
ere. Belate bortuaren ondoan fraileek baseliza, bizitokia eta ospitale bat eraiki zuten erromesei laguntzeko.
|
|
|
Ana, Federico eta Marisa kazetariak eta fakultateko garaitik aspaldiko lagunak ziren eta konfiantza osokoak. Azken aldian pixka batean baztertu
|
bazituen
ere, beti ondoan izan zituen eta krisi momentu hartan lagundu nahi zioten. Pedro eta beste lagun gautxoriak ziren betiko utzi nahi zituenak, alkohol eta droga gaueko lagunak.
|
|
|
Ana, Marisa eta Federico kazetariak eta fakultateko garaitik aspaldiko lagunak ziren, konfiantza osokoak. Elenak azken aldian pixka batean baztertu
|
bazituen
ere, beti ondoan izan zituen eta haiek krisi momentu hartan lagundu nahi zioten. Pedro eta beste lagun gautxoriak ziren betiko utzi nahi zituenak, alkohol eta droga giroko gaueko lagunak.
|
|
2023
|
|
|
Bretch entzat, Luteroren gatazkak berdintsuak ziren gaztea zenean eta zahartu zenean. Sofritzeari ez zion utzi, atsekabeari aurre egiteko estrategiak garatu
|
bazituen
ere, bere teologia berriztatuz. Luterok bere eskrupulositateari aurre egiteko estrategia batzuk bereganatu zituen eta bere teologia marko berrian kokatu zuen.
|
|
|
Ian Osborn en (2008) arabera, akademiko guztiek onartzen dute Luterok barne herstura, obsesioa eta depresioa jasan zituela bizitza osoan zehar, neurri handiagoa edo txikiagoan. Krisialdi horiek guztiak izanda ere, Luterok tarteka jarrera dinamikoa agertzen zuen; tentsio neurotikoa eta beheraldi zorrotzak jasaten
|
bazituen
ere, lanerako indarra ateratzen zuen eta ekoizpenerako gaitasun handiko fase batzuk izaten zituen (Erikson, 1958).
|
|
|
Bizitzaren azken aldian hankako zauriak zalgurdian ibiltzera behartzen zuen; unibertsitatera eta elizara joateko ere zalgurdia erabiltzen zuen, bertatik bertara egon arren (García Villoslada, 1973; Roper, 2010). Krisialdi horiek guztiak izanda ere, Luterok jarrera dinamikoan agertzen zuen, tarteka tarteka; tentsio neurotikoa eta beheraldi zorrotzak jasaten
|
bazituen
ere, lanerako indarra ateratzen zuen eta ekoizpen handiko fase batzuk izaten zituen (Erikson, 1958).
|
|
|
Ez uzteko gortea, ezkontzeko asmorik ez bazuen. Luterok berak ez zuela ezkontzeko asmorik, haragiaren tentaldiak sentitzen
|
bazituen
ere, egurrezkoa edo harrizkoa ez zelako. Espirako bigarren dietan aita ordezkatu zuen Frederikok.
|
|
|
Melanchthon ek ez zuen horrenbesteko soldatarik nahi, Eskrituren azalpena egunero ematea ezin baitzuen bere bizkar hartu. Luterok printzeari eskatzen zion uzteko Melanchthon i Eskriturak azaltzen, egunero azaldu ezin
|
bazituen
ere, arrakasta handia zutelako haren ikasgaiek; aldi berean teologiako klaseak ere emango zituela, lehen egiten zuen moduan.
|
|
|
Erromara joan baino lehen ere irakurriak zituen Baptista Mantuanus ek kuriaren kontra esandakoak. Erromaren kontrako gauza anitz entzunak
|
bazituen
ere, bazekien martiri askoren odola isuri zela han. Erroman ikusitako gauza askok aztoratu zuten Lutero, baina Aita Santuarengan eta Elizan sinesten jarraitu zuen.
|
|
|
Ez ditu leku horietako segurtasun langileak maite, andreei poltsak zabaltzeko eskatzen dieten horiek. Hasiberritan, supermerkatu bat zaintzera agindu zuten urtebetez, eta izugarri eskertu zuen berak eskatu beharrik gabe zentral honetara mugitu izana, amak eskuak burura eraman
|
bazituen
ere; semearen uniformea batean beratzen uzten zuen hasierako urteetan, garbigailuan beste senideen arropekin nahastu aurretik. " Desgraziaren bat bazetorrek, Alberto, lehenengoa izango haiz hiltzen!", esaten zion.
|
|
|
Premia handia zeukala bere lanaren zati bat Holandara bidaltzeko; eskertuko ziekeela senitartekoei koadro horietako batzuk nahi zituen jendea aurkituko balute. Bere adiskide Isaäcson ek berari buruzko artikulu bat idatzi nahi zuela berripaper holandar batean, baina esan ziola horrelako artikulu bat irakurtzeak tristetu egingo zuela; ospitaleko aretoan ari zela lanean; asko sufritzen zuenean denak oso urrun ikusten zituela eta haien ahotsak urrunetik zetozela iruditzen zitzaiola; ikusten zituen pertsonak ezagutzen
|
bazituen
ere (ez beti), distantzia handi batetik beregana zetozela zirudiela; errealitatean zirenetik ezberdinak ziruditela; iraganean ezagututako pertsonek zituzten bereizgarrien antzeko bereizgarri atsegin eta desatseginak ikusten zituela haiengan.
|
|
|
Pinturarako gaiak aurkitzen trebea zen Vincent; ez zitzaion axola horretarako oinez kilometroak egin behar
|
bazituen
ere. 1883ko uztailaren 29 (307) Hagatik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion albora utzi zuela tokiz aldatzeko pentsamendua.
|
|
|
1882ko urtarrilaren 7an (169) Hagatik idatzitako gutunean Vincentek puntuz puntu erantzun zion Theoren gutunari. Theok esaten zuena, hots, Vincentek aitaren eta amaren bizitza mikaztu eta hondatu nahi zituela, aitarengandik zetorren jesuitismo moduan har zitezkeela; aita" ni hiltzen ari zara" esateko gai zela, pipa erretzen eta berripapera irakurtzen zuen bitartean; aita oso sentibera eta narritagarria zela etxean; hasieran damua eta pena sentitu
|
bazituen
ere, orain askatua sentitzen zela; izan ere, ahal zen azkarrena etxetik kanpora joateko esan baitzioten.
|
|
|
Ezin zitzaion eskizofrenia diagnostikatu: krisialdietan ikusmen eta entzumen haluzinazioak izaten
|
bazituen
ere, errealitatera ongi egokitzen zen, gaitasun kritikoa bazuen eta ez zuen eskizofrenikoaren zurruntasunik. Mugako nortasunaren ezaugarri batzuk bazituen:
|
|
|
Nik Donostiakoak kontatu nizkion, nire egunerokoak hainbeste emozio ez
|
bazituen
ere, laneko kontuak eta sentitzen nuen poza transmititzen saiatu nintzen. Irribarre egiten zuen berak, baina burua beste nonbaiten zeukala iruditu zitzaidan.
|
|
|
Maitemindu egin zen Miren, edo hori pentsatu izan zuen orduan. Gauza horiek egiteko zaharregia izateagatik berriro ere kritikak entzun behar izan
|
bazituen
ere, Villabonako pisua alokatu eta Xantirekin bizitzera mugitu zen Donostiara. Zoriontsu izan ziren, hiriburuan leku kuttunak zituzten, asko ateratzen ziren.
|