|
2000
|
|
|
Nahiz eta berak ere
|
bazituen
bere ahuleziak...
|
|
2006
|
|
|
Hura zen gure kantutegiaren benetako hondoa. Hala ere, bakoitzak
|
bazituen
bere salbagarriak, gusto pribatu eta oso partikularrak. Horrela, Lurdesek, adibidez, asko maite zuen opera, batez ere Maria Callasen ahotsean.
|
|
2008
|
|
|
Aitak bere asmoak zituen, beraz, baina Herioak ere
|
bazituen
bereak, antza. Eta, halere, aita ez zuen Beñardoren beste disgustu batek eraman beste mundura, mutilak, aldiz, hitza bete eta guztiz aldatu zuen bere jarrera, bere ihesaldi hura marra bat balitz bezala, bizitzari buruzko ikuspegia aldatu ziona?, bizitzari lotutako berezko higadurak baizik, emaztea galdu zuen, gerra galdu zuen, eta osasuna ere galduz eta galduz zihoakion, lurraren aurkako borrokan?; hil baino hiruzpalau egun lehenago, baina, Nazariori eta Beñardori deitu eta honela mintzatu zen, tinkotasunez, ahots indargabea borondatearen mugimendu batez berrindartzen saiatzen zela:
|
|
|
Markes jaunak, izan ere, bazuen urtean festa bat edo beste antolatzeko ohitura; festa jakin hura antolatzeko, ordea, bazuen pisuzko arrazoi bat, albiste pozgarri esperantzatsutik ere asko zuena, meategi bat irekitzea ez baitzen nolanahiko erronka. Baina Nazariok ere
|
bazituen
bere arrazoiak festara joateko: alde batetik, ongileari bere esker ona azaltzeko modu bat zen; bestetik, negozioak egiteko aukera paregabea, markes jaunak berak halaxe adierazia zion behintzat karta batean:
|
|
|
Aitak bere asmoak zituen, beraz, baina Herioak ere
|
bazituen
bereak, antza... Eta, halere, aita ez zuen Beñardoren beste disgustu batek eraman beste mundura –mutilak, aldiz, hitza bete eta guztiz aldatu zuen bere jarrera, bere ihesaldi hura marra bat balitz bezala, bizitzari buruzko ikuspegia aldatu ziona–, bizitzari lotutako berezko higadurak baizik –emaztea galdu zuen, gerra galdu zuen, eta osasuna ere galduz eta galduz zihoakion, lurraren aurkako borrokan–; hil baino hiruzpalau egun lehenago, baina, Nazariori eta Beñardori deitu eta honela mintzatu zen, tinkotasunez, ahots indargabea borondatearen mugimendu batez berrindartzen saiatzen zela:
|
|
|
Markes jaunak, izan ere, bazuen urtean festa bat edo beste antolatzeko ohitura; festa jakin hura antolatzeko, ordea, bazuen pisuzko arrazoi bat, albiste pozgarri esperantzatsutik ere asko zuena, meategi bat irekitzea ez baitzen nolanahiko erronka. Baina Nazariok ere
|
bazituen
bere arrazoiak festara joateko: alde batetik, ongileari bere esker ona azaltzeko modu bat zen; bestetik, negozioak egiteko aukera paregabea, markes jaunak berak halaxe adierazia zion behintzat karta batean:
|
|
2009
|
|
|
Teofilo Mariak ongi ikusten zuen hura, baina ikusten zuen, halaber, aitaren proiektuari koska bat falta zitzaiola; izan ere, fabrikak, proiektu egonkor bat izateko, langile otzanak behar zituen; nola lortu, ordea, helburu hura? Hartan ere, Teofilo Mariak
|
bazituen
bere asmoak, ikasi ere, ederki ikasi zizkion monsieur Quesseneti, honek noiznahi errepikatzen zituèn hitzak: –Langile bazter nahasle baten eta langile otzan baten artean ez dago gozoki baten aldea baizik??; zer, izan ere, baldin eta, langileei gutxieneko soldata bat emateaz gain, tarteka kreditu edo diru-laguntzaren bat luzatzen bazien, behar beharrezko gauzetan, frantses enpresariak bere fabrikan egiten zuen bezala, bere beste esaldi haietako bat oinarri hartuta:
|
|
|
Teofilo Maria, berriz, aitaren suarekin sutzen zen, baina, nola antzezpen haietan aitarena baitzen hitza, keinu batzuk egitera mugatzen zen, burua goitik behera mugitzen zuela edo eskuin eskua ukabil bihurtzen. Maria Bibiana eta Ada, ama izebengandik jaso zutèn heziketatik espero zitekeen bezala, izeba Ernestina ama bezain estua zen alor hartan?, aitaren madarikazioaz eskandalizatzen ziren?. Ez dago gauza itsusiagorik neska bat biraoka ikustea baino?, ama izeben erakutsia?, baina aitak hain hitz gordinak esaten
|
bazituen
bere arrazoiak izango zituen, benetan izugarriak behar baitzuten anarkistek eta komunistek, aitak arao eta birao haiek jaurtitzeko. Etxe hartan, Damaso zen filosofoena, ez aitaren zentzu mugatuan, halere, Damasok noiznahi ekiten baitzion pentsatzeari, baita Elizako doktoreengandik jasotako printzipio ustez aldaezinen aurka, isilean bazen ere?
|
|
|
Baina Auschwitzen burokraziarik onenak ere
|
bazituen
bere oztopoak. Gaixoak eta lanean hildakoak biltzeko erabiltzen zen barrakoian, hilotzak ate ondoan pilatzen ziren berehala.
|
|
|
Teofilo Mariak ongi ikusten zuen hura, baina ikusten zuen, halaber, aitaren proiektuari koska bat falta zitzaiola; izan ere, fabrikak, proiektu egonkor bat izateko, langile otzanak behar zituen; nola lortu, ordea, helburu hura? Hartan ere, Teofilo Mariak
|
bazituen
bere asmoak –ikasi ere, ederki ikasi zizkion monsieur Quesseneti, honek noiznahi errepikatzen zituèn hitzak: " Langile bazter nahasle baten eta langile otzan baten artean ez dago gozoki baten aldea baizik" –; zer, izan ere, baldin eta, langileei gutxieneko soldata bat emateaz gain, tarteka kreditu edo diru-laguntzaren bat luzatzen bazien, behar beharrezko gauzetan, frantses enpresariak bere fabrikan egiten zuen bezala, bere beste esaldi haietako bat oinarri hartuta:
|
|
|
Teofilo Maria, berriz, aitaren suarekin sutzen zen, baina, nola antzezpen haietan aitarena baitzen hitza, keinu batzuk egitera mugatzen zen, burua goitik behera mugitzen zuela edo eskuin eskua ukabil bihurtzen. Maria Bibiana eta Ada, ama izebengandik jaso zutèn heziketatik espero zitekeen bezala –izeba Ernestina ama bezain estua zen alor hartan–, aitaren madarikazioaz eskandalizatzen ziren –" Ez dago gauza itsusiagorik neska bat biraoka ikustea baino", ama izeben erakutsia–, baina aitak hain hitz gordinak esaten
|
bazituen
bere arrazoiak izango zituen, benetan izugarriak behar baitzuten anarkistek eta komunistek, aitak arao eta birao haiek jaurtitzeko. Etxe hartan, Damaso zen filosofoena –ez aitaren zentzu mugatuan, halere, Damasok noiznahi ekiten baitzion pentsatzeari, baita Elizako doktoreengandik jasotako printzipio ustez aldaezinen aurka, isilean bazen ere– eta buruargiena, halako eran, non, arrazoi baten ondoan, beste bat ikusten baitzuen ia beti, edo arrazoi kate bat, eta orduan ere zera pentsatu baitzuen, ausaz, mailaz mailako ariketarik surrealistenean:
|
|
2010
|
|
|
Lurmen enpresak
|
bazituen
bere adituak, noski, horien artean Juan Santos Yanguas EHUko Antzinateko Historiako katedraduna, baina Eliseo Gil Joakin Gorrotxategi eta Henrike Knörrekin jarri zen harremanetan euskarazko idazkunen berri emateko. Gorrotxategi Indoeuropar Hizkuntzalaritzako katedraduna da Euskal Herriko Unibertsitatean, eta bertako Antzinateko Zientzien Institutuko zuzendaria, baina, batez ere, antzinako euskararen aditurik handienetako bat da, berak ikertu dituelako euskarazko inskripziorik zaharrenak, Akitaniako hilarriak.
|
|
2011
|
|
|
Maisuak
|
bazituen
bere erranak, usu errepikatzen zituenak: batzuetan, maisuak ikasleei galdera bat egin eta guztiok batera erantzun nahi izaten ziotenean, konparazio batera?, marmar nahasiak sortzen ziren gelan, halako moduan, non don Erasmok, zalapartari erremedioa jartzeko, berant gabe erraten baitzien:
|
|
2012
|
|
|
Mariak ez, Mariak sentitzen zuen unean esaten zuen dena. Hori zuen ona berak, nahiz eta gauza guztiak esateak
|
bazituen
bere arriskuak ere. Zer esango zion aitari?
|
|
2013
|
|
|
Biak ziren aurretik negar eginak minaren minez, baina pozak ere
|
bazituen
bere malko guruinak, nondik tanta lodi batzuk jausi baitziren, gaziak, bai, baina gazi baino gozoagoak, ausaz?, masailetan behera labain egin zutenak.
|
|
|
Musika ikasteko eta lauta jotzeko alorrean Hamza Yazîd baino gehiago eta gaiago zen arren, honek ere
|
bazituen
bere dohainak, aita estimulatzen eta gararazten saiatzen zenak:
|
|
|
Musika ikasteko eta lauta jotzeko alorrean Hamza Yazîd baino gehiago eta gaiago zen arren, honek ere
|
bazituen
bere dohainak, aita estimulatzen eta gararazten saiatzen zenak:
|
|
|
Biak ziren aurretik negar eginak minaren minez, baina pozak ere
|
bazituen
bere malko guruinak, nondik tanta lodi batzuk jausi baitziren –gaziak, bai, baina gazi baino gozoagoak, ausaz–, masailetan behera labain egin zutenak.
|
|
2014
|
|
|
berarekin egotera behartzen ninduen. Ez zuen jolaskide berririk behar, horretarako
|
bazituen
bere lagunak. Jostailu bat nahi zuen.
|
|
2015
|
|
|
Zainzuri trigeroa, gainera. Nexka hark, java programazio aurreratuaz gain,
|
bazituen
beraz beste afizio batzuk. Gorriak zituen berberak, gainera.
|
|
|
informala, erraz lortzen eta erabat kontrolatzen genuena. Besteak, berriz,
|
bazituen
bere iniziazioak, bere bideak, bete beharreko arauak. Aurrena, ados jarri genuen taldean, ez baitzitzaigun bururatuko bakarka jardutea gai horretan; gero, erostea, erraza ez zena noski, ezagutu egin behar baitzen nork saltzen zuen, non, eta gainera ez izan inozo itxura handiegia, adituarena baizik, bestela igual edozer gauza emango ziguten-eta benetako haxixaren ordez; ondoren, materiala lortuta, kontsumoaren une goren hori zetorren, bere liturgia zehatza zeukana:
|
|
|
Urte horretan, Altzibiades Simonidesek Homerok bere eskuz egindako idatzi bat saldu nahi izan zion Greziako erregeri. Honek
|
bazituen
bere zalantzak eta erosi aurretik Atenasko Unibertsitateko jakitun batzuei galdetu zien idatziei buruzko iritzia, baina badirudi jakintsu horiek ontzat eman zutela eskuizkribua, erregek askenean erosi egin baitzuen Altzibiadesek eskaintzen zion antigoaleko altxor hura.
|
|
|
Beltzek eta mulatoek desabantailak zituzten aukeretan eta eskubideetan, eta kultura apalagoa zutenez, ez ziren iristen ahal kargu eta postu askotara. Diskriminazioaren gurpil historikoa elikatzen zen horrela, eta horrek
|
bazituen
bere islak musikaren munduan ere?. Portillo de la Luzek ere pairatu zuen diskriminazio hura, Txinako, Afrikako eta Europako jatorriak nahastuta dituelako odolean.
|
|
2016
|
|
|
Kafe batean sartu nintzen. Goizetik lanean hasi den gaztearen logura arrastoak jada galdutako kamareroak
|
bazituen
beregan egun hasi berrirako indarrak, eta irribarrea har badaiteke indar hauen neurgailutzat, egun guztirakoak zituen honek.
|
|
2017
|
|
|
Txalo zaparrada berriz ere. Babak ere
|
bazituen
bere jarraitzaileak, nola ez. Beyonce, Linda eta Andrea zutik jarri ziren.
|
|
|
Haien analisietan, lehentasuna eman zieten gizarte kapitalistan langiletzat hartzen ziren emakumeei. Baina, garai hartan nik ulertzen nuenez, ikuspuntu horrek ere
|
bazituen
bere mugak: ez zuen aitortzen erreprodukzio eremuak balioa eta esplotazioa eragiten dituela.
|
|
|
Jeloskor al nago ni orain, ezagutzen ez dudan neska batek agian eta ziurrenik ez nire anaia ezagutzen duelako? Anaia beste edozeri begira egongo zen, kaleak
|
bazituen
bere erakargarritasunak, baita lainopean ere. Burua altxatu nuen, eta anaiak ere altxatuta zeukala ikusi nuen, kalera begira zegoen.
|
|
2018
|
|
|
Neska hura ezagutu zuenean bazekien dohain bereziak zituela boxeoan aritzeko baina ez zuen uste Babaren kontra hain ongi defendatzen jakingo zuenik. Ez zen ohikoa neska mutilen arteko norgehiagoka eta Baba gailentzen zen arren gehienetan, halere, Beirek
|
bazituen
bere arma bereziak. Indar gutxiago izan arren, buruz argiagoa zen eta primeran aurreikusten zuen Babak nondik jo nahi zion, bazekien kolpeak saihesten, ring gainean erritmo biziz mugitzen zen, arin eta aurpegian nabaritzen zitzaion hura oso serio hartzen zuela, ez zegoela txantxarako arrazoirik.
|
|
|
Ez zuen lagun berririk egin nahi. Berak
|
bazituen
bere lagunak, betikoak, ezagutzen zutenak, onartzen, errespetatzen zuten lagunak. Benetakoak.
|
|
|
Badakizu nortzuk, adibidez? Pedro Luis Uriarte eta Mario Fernandez; Labaien ere oso kaskabiloa zen, eta
|
bazituen
bere gauza esnobak ere. Barre asko egiten genuen tarteka, nahiz eta esku artean gauza serioak genituen, eta batzuetan baita tragikoak ere.
|
|
2019
|
|
|
Zenbat aldiz lagundu zion komunera? Hark ere
|
bazituen
bere mugak. Baina ez Garbiñek.
|
|
2021
|
|
|
Etengabe handitzen eta aberasten ari zen hiria zen Bilbo 1950eko hamarkadan, urte horietako hazkunde ekonomikoari eta industrialari esker, baina hazkunde horrek
|
bazituen
bere argi ilunak; besteak beste, Bilbora lan bila etorri eta, etxe-bizitza duinik eskuratu ezinik, etxola bat eraiki eta bertan bizitzea erabakitzen zuten familiak.
|
|
|
Ordura arte sekula ez zuen pentsatu izan Oihanak umeentzat idatziriko ipuinak ilustra zitzakeenik; grazia handirik ere ez zion egiten, baina
|
bazituen
bere alde onak. Dirutxo bat irabaziko zuen, zaildu egingo zen, eta une hartan berarentzat garrantzitsuena zena:
|
|
2023
|
|
|
Bi hilabete geroago, Gabonetako ospakizunetan, ez zen jaki goxorik eta oparirik falta izan haien etxean. Sosak soberan edukitzeak
|
bazituen
bere abantailak.
|