|
2001
|
|
|
Erabilitako hizkera pare parean zegokion bere jantziari. Amaia antzezle handia zen;
|
bazekien
zein paper komeni zitzaion antzeztea eta berau, izar handi baten gisara antzezten zuen.
|
|
2004
|
|
|
alde batetik, berau ere nafarra zelako; bestalde, Nafarroa Garaiko dialektoak ez zuelako berezko literaturarik, eta hortaz, beste euskalkiak baino ezezagunagoa zen; eta azkenik, penintsulako Nafarroan egiten zen euskararen lekuko zehatza jaso nahi zuen, izan ere, noizbait hango euskararen ikerketa historikoa egin nahi bazen, xumea izanik ere, ikerlariek dokumentu bat gutxienez eduki zezaten. Campionek jakin
|
bazekien
zeinen ezberdinak ziren Nafarroako hizkerak, orobat Nafarroa Garaian ez zela euskalki bakarra egiten. Azkenik, Orreagaren 22 euskal aldaera eta erdarara eginiko itzulpena, ohar gramatikal eta lexikoak zituen sarrerarekin Iruñean karrikaratu zuen 1880an liburu formatoan, Joatxin Lordak moldizkaratua, eta Duvoisin lankideari eskainia.
|
|
2006
|
|
|
Ulisesek
|
bazekien
zeinen arriskutsua zen lamien kantua aditzea, Zirze jainkosak ohartarazi baitzion. Beraz, arraunlariei eskatu zien ontziaren mastari lotzeko bera.
|
|
2008
|
|
|
Lazarok esan zion" lehertuta" zegoela, arropa garbia besterik ez zizkion eskatu. Rafaelek esan zuenez"
|
bazekien
zein zen bere patua eta gutxienez garbi hil nahi zuen". Egun hartan bertan Lakuntzatik erreketeak eta falangistak zeramatzan furgoneta pasatzen ikusi zuten.
|
|
2010
|
|
|
Garai hartan, XIX. mendearen hasieran, zenbakizko taulaz beteriko liburuak argitaratzen ziren, eta ezinbestekoak ziren nabigatzaileentzat, bankarientzat, ingeniarientzat eta zientzialarientzat oro har. Babbagek berak, matematikaria izanik, bazuen esperientzia halako taulak egiten, eta
|
bazekien
zein lan neketsua eta zaila zen. Eta konturatuta zegoen taula haiek egitea pertsonen esku zegoen bitartean, erroreak saihestezinak izango zirela.
|
|
|
Gauza bakarra esatera etorri natzaizu?. Gerhardek
|
bazekien
zein zen gure etxeko giroa. Amak, bestela pentsatzen zuen arren, karitatean gehiago sinesten zuen justizian baino?, biziki estimatzen zuen Gerhard:
|
|
|
‘Ez. Gauza bakarra esatera etorri natzaizu’ Gerhardek
|
bazekien
zein zen gure etxeko giroa. Amak, bestela pentsatzen zuen arren —karitatean gehiago sinesten zuen justizian baino—, biziki estimatzen zuen Gerhard:
|
|
2011
|
|
|
Piarres Lafittek jakin
|
bazekien
zein veneno zerion Etxepareren obrari: Elizaren morala kuestionatzeaz aparte, zer eta eboluzionismoa sarrarazi nahi zuen euskararen plazara, kontrabandoz izan arren.
|
|
|
Bidegurutzetan aita iritsi arte zain egoten omen zen. Ongi aski
|
bazekien
zein zen bere betebeharra.
|
|
2012
|
|
|
1876ko martxoan iritsi zen Triestera. Ordurako
|
bazekien
zein zen bere proiektua: sekula ikusi gabeko aingiren testikuluak aurkitzea.
|
|
|
Jonek
|
bazekien
zein zen erantzun egokia:
|
|
2013
|
|
|
Ez dut uste. Reala talde umila izan da beti, eta bakoitzak
|
bazekien
zein zen norberaren eginkizuna. Nik garbi nuen zein zen nire lana.
|
|
|
Gizona amaren ondoan zen. Elizabethek
|
bazekien
zein gozo gutxi emango zien biei egoera horrek, edo zein gutxi lagunduko zien biei beren onenak erakusten. Urrunegi zegoen haien hizketatik ezer entzuteko, baina ikusten zuen zein gutxitan hitz egiten zioten elkarri eta zein modu hotz eta eratsuan aritzen ziren berba egiten zuten bakoitzean.
|
|
|
Estatuak
|
bazekien
zein ziren etxebizitza politikaren mugaketak, eta Pedro Muguruzak, DGAko zuzendariak, besteak beste hurrengo puntuak aitortu zituen hura hobetzeko: etxeen ezaugarri teknikoak aldatu, tokian tokiko ezaugarriak kontuan hartu, eraikuntza modu berriak erabili eta haien ikasketa zentro espezializatuetan bermatu, lehentasunak ezarri, behar demografikoei erantzun, ikerketa urbanistikoak eta estatistikoak burutu, etxebizitzaren eraikuntzan parte hartzen duten erakundeak koordinatu (INVren eta Eibarko Udalaren eta industriaren artean gertatu ez zen bezala), hirigintza eta etxebizitza planak koordinatu, eta zorua erregulatu (1956ko legeak egin zuen moduan) (Muguruza, 1943; 1945:
|
|
|
Vicente de Santa Marfa zen, eta handik zazpiren bat legoara zegoen San Buenaventura misiotik zetorren. Behin baino gehiagotan gurutzatua zuen ozeanoa, eta
|
bazekien
zein beharrezkoa zen janari freskoa itsasgizonentzat. Horregatik, jaki haiek oparitzeaz gain, misiora bertara joateko gonbita egin zion Vancouverri, ondo etorriko zitzaion beste edozein gauza ikusiz gero hartu eta eramateko.
|
|
2014
|
|
|
Distira egiten zuen izar jaioberri batek bezala. Leirek
|
bazekien
zein arriskutsua den emakumea eta erakargarria izatea. Denbora kontua zen gizonezkoak gogaitzen hastea.
|
|
|
Anjel Valdesek behin baino gehiagotan esan dit erakundeen ba besa edo forma izan ez duten herriek kantuen bitartez igaro izan dutela oroimena belaunaldiz belaunaldi, kantuek eutsarazi diote la herri izateari. Arestik
|
bazekien
zein zen kantuaren ahalmena eta bere lanak ere kantu tankeran iritsi zitzaizkigun, zuzen zuze nean belarrira. Kulturzalea izanagatik herrikoitasuna laket zuen, bat eginik horretan Bernat Etxepare gure letren aitzindariarekin.
|
|
2015
|
|
|
Zango bakoitzak norabide ezberdineko urratsa luzatu nahiko balu bezala. Eta azkenean,
|
bazekien
zein zen horren emaitza. Balantzak, lurrera amilduko zuen.
|
|
|
Etortzerako
|
bazekien
zein izango zen baldintza, distantzian izan zuen ama. Nikaraguako ohiko erretratua da gurasoak absente dituzten umeena, elkarrekin bizi ez diren familien kopurua ehun milakotan neurtzen baita gaur egun, familia instituzioaren kontzeptua bera zalantzan jarriz.
|
|
2016
|
|
|
Berdin zitzaion semea edo alaba izan. Hark
|
bazekien
zein garrantzitsua zen ikastea, albaitari ikasketak egin zituelako Zaragozan. Gogoan dut anaietako batek lan egiteko eskuak zituela esan ziola, eta aitak erantzun zion aurretik ikasi egin behar zuela.
|
|
2017
|
|
|
UPNk oso ongi zekien zertan ari zen. Kontrabotere guneak oso ongi ezagutzen zituen eta
|
bazekien
zein ondorio ekarriko zituen haiek kolpatzeak. Gaztetxea bota zutenean gune horietako asko desartikulatu eta pertsona asko umezurtz gelditu ginen.
|
|
|
Kattalinek, Ximenok ez bezala, Burgin ematen zuen urte osoa eta
|
bazekien
zein zaila zen baratz exkax bat eta abere apur batzuk baino ez zutenentzat bizirautea eta horri gehitu behar zitzaizkion Aragoiko erresuma oldarkorraren inbasio nahiak, noizean behin Ibarran eragina zutenak modu ezberdinetan, hots: lapurren erasoak, nahita egindako suteak eta ganaduaren bahiketak, adibidez.
|
|
|
Fabienne salmahaiaren bestaldera itzuli zen, eta sala handiko mahaietan barreiatu aterpeko bezeroak. Ixak jadanik
|
bazekien
zein gela zegokigun goiko solairuan. Hango kamainetariko bateraino gidatu ninduten eta motxila ekarri zidaten ezkaratzetik.
|
|
|
oihukatu zuen. Bigarren hitza ez zuen guztiz irakurri behar izan, lehenengo bi letrak irakurrita
|
bazekien
zein zen, Xabierri hamaika bider entzun zion eta:
|
|
2018
|
|
|
Ez zion inori ezer esan, Unairi izan ezik. Unaik
|
bazekien
zein izango zen jokaldia eta bere lekuaren ondotik pasatzean irribarre egin zioten elkarri.
|
|
|
Ez zion inori ezer esan, Unairi izan ezik. Unaik
|
bazekien
zein izango zen jokaldia eta bere lekuaren ondotik pasatzean irribarre egin zioten elkarri.
|
|
2019
|
|
|
Niri, ordea, testura edo koloreetan jarritako arretak liluratu nau, gero kartelean, adibidez, islatzen duena". Guillan berriz, lehendik ezagutzen zuen Olaizolak eta
|
bazekien
zein zen haren lan egiteko modua: " Oierrek hitza maneiatzen du eta horrek asko fintzen ditu ertzak.
|
|
|
Bizkarrean kolpetxoa. Kaskoak kendu eta biratu aurretik,
|
bazekien
zein izango zen.
|
|
|
Asierrek
|
bazekien
zein zen proposamena: Gaizka, Jon eta Ander hiltzea, ametsean erakutsi zion bezala.
|
|
|
Elkarrizketatuek diotenez, beren aurrekoek sortutako konpromisoak ziren horiek, eta haiek bete egiten zituzten. Horrenbestez, etxe bakoitzak
|
bazekien
zein etxetakoak zituen bisitakoak, eta berak, etxeak, familiak, nori eman behar zion bisita.
|
|
|
Peterrek
|
bazekien
zein arriskutsua zen bere lana.
|
|
2020
|
|
|
«Administrazioak duela hilabete batzuetatik
|
bazekien
zein zen gure egoera»
|
|
|
Kritiko mintzatu dira administrazioarekin. Izan ere, adierazi dutenez, «administrazioak duela hilabete batzuetatik
|
bazekien
zein zen gure egoera eta azkenean, urriaren 1etik aitzinera egia bihurtu da, orduan kokatzen baitira langileak lanpostuetan, eta gure kasuan, lau plaza hutsik utziz». Covid ondorioz, «egoerak okerrera» egin dutela diote:
|
|
|
Halan lortutako aitorpenik ez zuen nahi. Berak
|
bazekien
zein ankerrak ziren galdeketa batzuk. Une batean gogora etorri zitzaion Durangoko kartzelan alkateak mehatxuz eta mespretxuz egin zion galdeketa krudela, artean bera neskato bat zela.
|
|
|
1931n, Espainiako Errepublikaren Gorte Konstituienteetan, Miguel Unamunok
|
bazekien
zein zen hizkuntza gloriosoa eta unibertsala, eta derrigorrezkoa. Ez zen euskara izango, ez katalana, ez galegoa, 133 baizik eta betikoa eta bera, eta ohi bezala ezarri behar zen.
|
|
2021
|
|
|
Aneren zain ziren bitartean, gazta apur bat moztu eta garagardo pare bat zabaldu zituen Xabik. Estimu handitan zeukan Elene, Ane ezagutu izana zor zion eta
|
bazekien
zein garrantzitsua zen harentzat bien arteko erlazioa, ona baino, konplizea izatea. Elene eroso sentitzen zen Xabirekin zuen erlazioan, gustuko zuen hark bizitza norekin konpartitzen zuen jakitea, lasai sentiarazten zuen.
|
|
|
Omen, Guardia Zibilak
|
bazekien
zein autotan eta norat ari ziren; Pasaia aldean bidea moztu zieten kontrol baten bidez, militanteek ihes egin nahi izan zuten eta han hil zituzten.
|
|
2022
|
|
|
–Eta zerk konponduko luke zerbait funtsezkoa, zure ustez? –Peiok
|
bazekien
zein zen erantzuna, galdera buruan piztu bezain pronto igarri zuen, baina hala ere galdetu egin behar zuen.
|
|
2023
|
|
|
Argazkilariei ez diete izenik galdetzen, gehienetan. Jacques Axeritegik –auzapezak azpimarratu arren ch eta guy z idazten dela bere deitura, Eñautek Axeritegi idatziko du, beti bezala, Etxeberri gutxienez hamabi gisatan idatz baliteke ere modu bakarrean idazten duen bezala–
|
bazekien
zein kazetarirekin zuen hitzordua, baina ez zuen, bistan denez, argazkilariaren berririk. Harentzat izan da irriño zabalena; Eñautentzat kortesiazko irri serioagoa.
|
|
|
" Dena zen sekretua. Bakoitzak
|
bazekien
zein zen bere eginkizuna. Etxez etxe ibiltzen ginen, ezkutuan beti.
|
|
|
Aurretik ere gauza bera egin zuten beste sukaldari batzuekin. Gure kontrako kexa bat egon zen, eta pertsona horrek
|
bazekien
zein kazetariri deitu. Egunkaritik deitu ziguten ea zerbait esan nahi genuen, baina nik ezetz esan nien, ez nuela komentariorik egingo.
|
|
|
(tantaz tanta ito duen jario etengabe horrek) ezta bukaeraren hurbilak ere kartak banatu aitzin
|
bazekien
zein izanen zuen partidak irabazle harekin alferrikakoa edozein amarru bere azterketaren emaitza argia da beraz balantzea aldiz iluna eta are eta ilunagoak aurreikuspenak sozialismoak ere ez du salbatuko
|