|
2002
|
|
|
Lehen, mezatatik urteieran, andra
|
batzukaz
nentorrela, haizearen astinaldiak, eskuetan neukan mosuzapia eroan deust. Lurrera jausi da...
|
|
2003
|
|
|
AZKEN ESKARIA. " Gernikako Arbolaren" bertso
|
batzukaz
, azken bertsoekin amaitu nahi neuke neure berbaldi hau, gure gaurko egoera honentzat be egokiak eta berebizikoak dira ta:
|
|
|
Hauxe da, ba, aurtengo ekitaldirako gure Bizkaiko Eleizeak egin gura dauan guztia, beste berba
|
batzukaz
esanda, Pastoral Egitaraua. Eskerrik asko, Karmelo, eta hurrengora arte.
|
|
|
Batzuetan zirikatu be bai idazle zereginetan jarraitzeko. Bizkaitik kanpora, euskera munduko hartuemonik esanguratsuenak, Liturgia Batzordearen ingurukoak dira, berau izan zan eta beste eleizbarruetako eleizgizon euskalzale
|
batzukaz
batera liturgiako testuak hurreratzen eta bateratzen ibili zanetarikoa.
|
|
|
Mundu aberats hau aztertu dabenak, ostera, ohar hauxe egiten deuskue, batik bat, elerti horren barrutian sartu aurretik: gure eguneroko pentsakera alde batera itxi, ta begi barri
|
batzukaz
begiratzeko mundu barri honi.
|
|
|
Ordurako, euskera kontuan, bere ikaskide guztien ganetik egoan eta holantxe ikusten eban berak bere burua. Eta, hau holan dala, konturatu nintzan Mikel gurea, euskerea guztiz alde batera itxi barik, beste gai
|
batzukaz
egoala guztiz zaletuta; eta bildur izaten hasi nintzan ea ez ete eban Mikelek lehengo euskalzaletasun gartsua galduko... Orduan hasi nintzan ni Mikeli euskal liburu barriak eskuratzen eta bere eretxiak eskatzen.
|
|
|
Zer, neuk bakarrik eta neure kontura? Zer, beste
|
batzukaz
alkartuta? (maitasuna eguneroko bizitzan erakutsi behar dot!).
|
|
|
euskeraz alkarregaz berba egiten hasita gengozan lagun batzuk. Beste bizkaitarrakaz baino gehiago egiten neban nik euskera gipuzkoar
|
batzukaz
, Deba ibaiaren ertzean edo inguruan dagozan herrietako abadegeiekin (Aretxabaleta, Oñati, Eskoriatza, Arrasate, Bergara, Eibar... tarrekin). Beste kiputxen hizkera gozo dotorea ulertzeko ez nintzan gai, baina esandako herrietakoekin euskeraz jarduteko ez neukan ezetariko zailtasunik.
|
|
|
Arantzazun 1968 urtean egindako" Euskera batuaren" batzar ospetsu haretan be izan nintzan. Batzarrotan hainbat euskaltzain ezagutu neban eta gero eurotariko
|
batzukaz
hartuemon estuagoak be izan ditut. Zeuk ondo dakizunez, ni eleiz arazoetan egon naz beti samaraino sartuta eta asti modurik ez dot izan Euskaltzaindiari eta beste euskal erakunde batzuei neure laguntza apala eskaintzeko.
|
|
2007
|
|
|
Geldiro, beherantz joatea errazago da. Daborduko bertigoa bera be joan jat. Astiro, ikuspegiaz gozetako, gorantz doazan
|
batzukaz
berba egiteko. Astiro, ikusten dodan guztia barruratu ahal izateko.
|
|
|
Batzukaz ikasi egiten dozu, berba egiten dozu. Beste batzuk, ostera, zure ondotik pasetan dira haize korronte baten antzean, hotzikarea eraginez; beste
|
batzukaz
berba egikeran, ostera, zeozer berezia igarten deutsezu eta ahaztu ezinezko hartu emona sortu.
|
|
|
Orain oporretan gagoz. Uria beste begi
|
batzukaz
ikusi dogu. Boltsikoan dirua daukagu orain.
|
|
|
Eta egia esan, ikusmoldea aldatu egiten jatzu. Animaliak beste begi
|
batzukaz
ikusi dodaz. Orain arte, animaliak (etxeko katuaz aparte) nigandik berezita bizi diran izakiak izan dira.
|
|
|
Riotik ezin lei joan O Cristo Redentor ikusi barik. Autobusa hartu, eta gero taxiz joan naz beste
|
batzukaz
batera. Brasileko bikote bat, guztiz maiteminduta, eta Suitzan bizi dan austriar bategaz.
|
|
|
Euren gauzei buruz beste
|
batzukaz
berba egitea gustatzen jake horreei. Baina familiek guk euren senideak egoitzetan bisitatzea pozik onartzen badabe be, ez jake asko gustatzen etxera joan gaitezala.
|
|
|
Ez, zaldiz ibilteak emoten dauan gozatu hutsagaitik egingo dot. Zaldiz ibiltearen gauzarik politena beste pertsona
|
batzukaz
egitea da, eta denbora luzean, ganera. Eta nik holan egiteko gogoa daukat.
|
|
2008
|
|
|
Familia handi samarra hareek be eta behin, haren ama lagun
|
batzukaz
barriketan egoala, honako autua atera eben: ez dakit nongo bikoteak umea nahi eta ezin ebala ekarri.
|
|
|
Euron iatorria bat izanarren, bat euron odola, euron berbetea, bat euron mendua edo izakerea, batuta barik banatuta aspaldion bizi izan dira: Bidasoatik onanzkoak laurak lege
|
batzukaz
, da beste batzukaz aranzko irurak.
|
|
|
Euron iatorria bat izanarren, bat euron odola, euron berbetea, bat euron mendua edo izakerea, batuta barik banatuta aspaldion bizi izan dira: Bidasoatik onanzkoak laurak lege batzukaz, da beste
|
batzukaz
aranzko irurak.
|
|
2009
|
|
|
Lanean hasteko, baina, oso nagia dot senarra. Lehenen lehenengo zigorkada on
|
batzukaz
hazurrak berotu deutsazuz.
|
|
|
Baina. Junta de Cultura de la Excelentísima Diputación de Vizcaya, k adierazo deutsala egoki litekeala Euskaltzaindia barriztu ta lanean ekitea, orretarako berak be diruz, urtean bost mila peseta emonaz, lagunduko leukeala ta. Orregatik eta orretarako deitu dautsie bizi direan eta berton dagozan lenagoko euskaltzainai eta beste batzar onetara etorri direan jaunai, eurokaz ta izentau leikezan beste
|
batzukaz
Euskaltzaindia barriztatu leitekela uste izanik.
|
|
|
onetara etorri direan jaunai, eurokaz ta izentau leikezan beste
|
batzukaz
Euskaltzaindia barriztu leitekela uste izanik. [?] Beraz, erabagiten dabe, bein beineko ta oraingoz, Euskaltzaindia jaun oneikaz eratua izan
|
|
2011
|
|
|
Edade horretan hasten ei ziran neska mutilak alkarri beste begi
|
batzukaz
begiratzen be. Eta neska mutil bikoteak domeketako erromerietan sortzen ei ziran.
|
|
|
" Ekonomikea" orain laurogehi bat urte sartu zan Busturiko baserri etxeetan. Txapeak ganeko zulo biribilean dituan arandelak kendu, egur txikituak sartu barrura, burutxa, kima eta paper zati
|
batzukaz
batera, eta sua izetu. Behin txapa ganea berotutakoan, han ipini lapikoa, zartagina edo dana dalako ontzia, jatekoa berotzeko.
|
|
|
Hain zuzen be, bertsolariak aitatzean, Tabernabarriko Jose Mari Lizarralderen, Txantxa gaztetxuaren, ateraldia etorri jat gogora. Beragaz eta beste gaztetxu
|
batzukaz
, euretariko bat Juan Inazio Abasolo, Iurreta gainean dagoan Goiurirantz ninoiala, hilerri edo kanposantu ondora heldukeran, badineust, irribarrezko aurpegi ilun antzekoa jarriz: " Jauna, sano bagara, hona etorri behar dogu danok!".
|
|
|
Jabierren etxean afaldu genduan, bere emazte filipinarraren beste ahizta bigaz eta beste euskaldun
|
batzukaz
, euskeraz egiten genduanok mahai baten eta besteek bestean.
|
|
|
Abade eta lagun hurrenkera ugari eta itzaltsuagaz topo egingo dau bertan: Julian Olazabalaga ekimentsua, Benito Ansola zinezalea, Bernardo Barrutia Etxebarriko parrokoa, Jose Mari Rementeria; baita Mikel Zarate, Xabier Amuritza, Imanol Oruemazaga eta beste
|
batzukaz
be, gehienok euskera munduagaz zerikusi estua ebenak. Karmeldar fraile batzukaz be adiskidetasun estua eihoko dau:
|
|
|
Julian Olazabalaga ekimentsua, Benito Ansola zinezalea, Bernardo Barrutia Etxebarriko parrokoa, Jose Mari Rementeria; baita Mikel Zarate, Xabier Amuritza, Imanol Oruemazaga eta beste batzukaz be, gehienok euskera munduagaz zerikusi estua ebenak. Karmeldar fraile
|
batzukaz
be adiskidetasun estua eihoko dau: Aita Migel Maria, Jenaro Larruskain, Aita Lon, Luis Baraiazarra idazlea...
|
|
2012
|
|
|
Baita hurrengo hau ere: " Azukera gainberatua dauko mizpillak, saponina ta beste sustantzi leungarri
|
batzukaz
; beruzkoa aienatzeko ona dozu. Baita bizioai alde eragiteko be.
|
|
2013
|
|
|
(1) — Batzutan nik komentaten dot igual erdaldun
|
batzukaz
edo nagonian, ba bai komentaten dot," zuek esfortzua egin, ze hori ez da izango bakarrik esfortzua ba, lanerako, edo, gero zuen bizitzan jasoko duzue hori, satisfakziño hori eukingo dozue". (BE C, 813).
|
|
|
Ume txikiek askotan eukiten ebezan bizioak eta infusinoa egiten eben bedar
|
batzukaz
hareek kentzeko; Presaganeko bizio bedarrak lekuko baten esanean. Plazan egozan arboletako orriak nerbioetarako erabilten ebezan.
|
|
|
Eskolako umeak eskursinoan, irakasle eta guraso
|
batzukaz
, Loiolan, 1960 inguruan.
|
|
2015
|
|
|
Barruan zirean Leopoldo Zugaza, Basilio Arana, Gurutzi Arregi eta beste hiru lau lagun. Hori dala ta, eztabaida gogorra euki neban Herri Gaztediko abade
|
batzukaz
, eta 1967ko garagarrilaren 4an, San Balentin Berrio Otxoaren egunean, erabagi neban: " Hortik bidetik ez noa".
|
|
|
Nik hartu emon handia neukan orduan kartaz etxekoakaz, Gurutzigaz eta hemengo
|
batzukaz
. Akordetan naz Gurutzik emon eustala lehenengoz notizi hau:
|
|
|
Liburu eta bilduma asko liburutegietan erosten nebazan. Akordetan naz, La Baskonia Hego Ameriketan argitaratzen zana lehengo mendearen hasieran eta aurrekoaren akaberan ia ia osorik erosi egin nebala Donostian, Ikastaroak eukazan diru
|
batzukaz
.
|
|
|
Baina guk erakunde bat nahi genduan, autonomoa; ez alkarte bat. Jarri gintzazan katalan
|
batzukaz
hartu emonean. Katalan katolikoak zirean, eta euren artean, Jordi Porta, Omnium Cultural aren zuzendari izan zana.
|
|
|
Erresidentzia horretan jente asko igaroten zan; mundu guztikoak, ganera. Hartu emona egin neban, bai libanotar bategaz, bai Kanadako eta AEBko abade
|
batzukaz
, bai militar izandako fran tsez bategaz. Niretzat beste mundu bat zan.
|
|
|
Geure artean be ez genduan egiten euskerarik, pentsaurik hori etxerako edo lagun arterako zala. Nik Zeanuriko
|
batzukaz
egiten neban: " Hi, Gregorio, ama noz etorriko dok?", baina isilean; besterik pentsau be ez.
|
|
|
Hartu emon handia euki neban orduan beragaz. Euki nebazan hartu emon batzuk soldadu egozan eibartar sozialista
|
batzukaz
be, Eleizeagaz ez ebela euki gura zerikusirik eta. Guretzako hori izaten zan urteteko bide bat.
|
|
|
Osabeak esaten euskun hori harriori Frantziatik ekarritakoa zala. Burdinazko uztai
|
batzukaz
lotuta egoten zan. Beste harriak, apur bat mehe txoagoak eta osoak.
|
|
|
Gero seminariorako prestetan, ezta? Beste
|
batzukaz
batera?
|
|
|
Garai baten auzokoa izatea eskubide eta betebehar
|
batzukaz
lotuta egoan.
|
|
2016
|
|
|
Bai, eta topiko bat iruditu arren, txakurrakaz. Persona berezi
|
batzukaz
be euki dodaz arazoak, batzuetan “apur bat holan” paretan dira-eta. Isildu egin behar zara.
|
|
2017
|
|
|
Anton Barrutiak jo eban aurrera eta tropel guztia zatituta gelditu zan. Ni aurrekoekin batera ninoian, San Emeterio, Mitxelena, Pontziano Arbelaitz eta beste
|
batzukaz
.
|
|
|
Guk beste inori ez geuntsan ezer esan eta horretan gelditu zan kontua. Dana dala, handik astebetera edo, Areatzako
|
batzukaz
berbetan nagoala, hauxe esan eusten:
|
|
2018
|
|
|
Pentsa txoriokaz zelako arazoa darabilgun! Kurloien kasuan, ogi birrin
|
batzukaz
dana konponduta dago. Eta maite gaitue!
|
|
|
hegaldi transozeanikoetarako prosa homologagarria gorpuztu behar dugu, euskara noranahikotu, eta, jakina, euskaldungoa formatu behar dugu eroso eta natural mugi dadin prosa horretan. Beste berba
|
batzukaz
adierazteko, hizkuntza gaitasunaren Gauss kanpaia oso eskumarantz desplazatu beharrean gaude, alegia, minoria minimo izatera pasatu behar dira gure arteko zango laburrak, inor ez dadin trabatuta gera prosa homologagarri horretan. Nora Arbelbide (2018 eka. 21 00:38) Hegaldi transozeanikoak aipatu dituzu, Kepa.
|
|
|
Eskulturak, bitxiak, hilarriak eta abar dira. Euskal Herriko aztarnategietan agertutako pieza
|
batzukaz
osotu dabe erakusketea. Esate baterako, Gipuzkoako Higer lurmuturretik hur topautako brontzezko figura bi eta Foruan agertutako estatua txiki bat ikusi leitekez, baita Galdakaon agertutako hilarri bat eta Urduñan topautako txanpon bat be.
|
|
2019
|
|
|
Baina" Junta de Cultura de la Excelentísima Diputación de Vizcaya" k adierazo dautsala egoki litekeala Euskaltzaindia baŕiztu ta bere lanetan ekitea, oŕetarako berak be diruz, urtean bost mila peseta emonaz, lagunduko leukeala ta. Oŕegaitik eta oŕetarako deitu dautsie bizi direan ta berton dagozan lenagoko euskaltzainai eta beste batzar onetara etoŕi direan jaunai, eurokaz ta izentau leikezan beste
|
batzukaz
Euskaltzaindia baŕiztu leitekela uste izanik.
|
|
|
Eta 1968 urtetik 1978 urtera bitartean, arlo honetan bizi izan dauan arnasea, Bergarako Batzarrean azaldu eban gehienbat Mikelek, hara hurreratu aurretik Derioko Mogimenduko garan
|
batzukaz
alkarrizketa luzeak izan ondoren.
|
|
2021
|
|
|
Eskola sasoian monagilloa izan nintzan, beste
|
batzukaz
batera. Don Pedro eta Don Leonardo, gure Santiago parrokiako abadeak, anaiak ziran.
|
|
|
Esaten nebazanak ez nekian zer ziran, ez zer esan gura eben. Beno, gauza bitxi
|
batzukaz
akordetan naz, eta kaskondu nintzanean konturatu nintzan nondik nora joiazan. Virgo potens, virgo clemens, virgo prudentisima, virgo veneranda, virgo predicanda, rosa mistica, santa Dei genitrix, santa virgo virginum, regina virginum, stella matutina...
|
|
|
Nire umezaro, nerabezaro eta kotxea erosi arteko gaztaroan, gure ibilgailu bakarra hankak izan ziran, eta inoiz inoiz, astoa. Hau oso gitxitan, ze koitadea, ia beti, beste jenero
|
batzukaz
kargauta ibilten zan. Nongo eta zelako geografian mobitzen ginan antz bat hartzeko, uste dot distantziak adierazle onak dirala.
|
|
|
Egun hori ospatu egiten eben, artaldea bere larran itxi eta gero. Asto ganean eroaten eben kazolakada txipiroia, eta beste artzain
|
batzukaz
gau osoa emoten eben tertulian, kontu kontari. Hainbeste jan eta gero, gorputzak bere beharra egiteko eskea egingo eutsen, eta goiz alderantza, eguna argitzean, bata bestearen atzean, txabola ostera joaten hasi ziran," frakak soltetan".
|
|
|
Kontetan hasi jatan zelan, bera gaztea zanean, gure aitagaz eta beste
|
batzukaz
ibilten zan Gorbeia aldean, ikazginan eta ikatz garraioan, menditik kamioien kargalekura. Han, orduan, zelango kalamidadeak pasetan ebezan, horixe zan haren lezinoa.
|
|
|
da unibersidaderik onena entzun izan dot baten baino gehiagotan. Nik esango neuke bizitzea oinarri oso beharrezkoa dala, eta beste ikasgai
|
batzukaz
osotuta, ikaragarrizko aberastasuna sortzen dogula geure norbanakoen izakeran.
|
|
|
Egundaiño entzun eztan gisako iazoerea. Euskaldun agintari baten alabea, alaba bakarra, aberatsa, argia eta ederra, bere aide eta ogipeko
|
batzukaz
, prankotar bategaz ezkonduteko asmoan erbestera ioan da.
|
|
|
Oraintxe gogoratuten naz. Zu gure Erritik kanpoetan ibilli zara zeregintxu
|
batzukaz
, eta bidezkoa izango zara gaur emen.
|
|
|
Au eta ori egin ebela, bata io eta bestea zuzitu, orkoa zematu eta angoa ill, bataren gauzak erre eta bestearenak ausi eta birrindu. Neurriak artu bearko zirala basotar lotsabageen kontra, gogorrean asteko ordua zala, agintariak mendiak kiskaltzen asteko erregek zer esango eban zain egozala, norbaitzuk zerbait izan ebela euskaldun
|
gudalariren
batzukaz. Olango gauzak entzun zituan; baiña nun, nok eta zelan gauza garbirik ez.
|
|
|
146 Baina ez beti, egia esan. Adibidez, Riktrudisen afera eta gero," gure Erritik kanpoetan ibili [ondoren] zeregintxu
|
batzukaz
" (141 or.), Amando Auñemendira itzultzean, ezikusiarena edo egin zuten euskaldunek gotzainarekin: " Ez eutsen abegi onik egin, baiña txarrik bere ez.
|
|
2023
|
|
|
Labore batzuk zirran ereiten ziran, aurrera botata; eta beste
|
batzukaz
exea erabilten zan, exabarrak edo errailak egiteko. Landarak jorratzeko be erabilgarria zan hortz bateko buztarri tresna hori.
|
|
|
Goizean goiz jagi, jeneroa batu, garbi garbi egin eta prest itxi behar zan. Txirikordak edo txortak egiten ziran
|
batzukaz
, jeneroaren arabera, dozena erdika edota dozenaka. Tamainuak be eragina eukan horretan:
|
|
|
Gaztetan, Portugaletera joan zan burdingintzari buruz gehiago ikasteko. Beste kide
|
batzukaz
batu eta Bizkaiko Labe Garaiak sortzen parte hartu eban. Beste hainbat enpresaren sortzailea be izan zan.
|