2002
|
|
Euskadiko Erkidegoan bederen, familia gehienek euskaraz hazi nahi dituzte umeak eskoletan. Bere heziketan erdara bakarrik erabiltzen dutenak gutxi dira,
|
batez
ere sare publikoan, herri honek begien bistako apustu bat egin baitu arlo honetan: umeak euskaraz ikasiko duten tokietara bidaltzearena, hain zuzen ere eta, horrenbestez, gazteak euskarara jarraraztearena.
|
|
Telekomunikabide eta informazio gizartea ren gaietara azken hogei urteotan kultur saihetsetik hurbildu izan garenok edukien garrantzia azpimarratu izan dugu beti. Gaur egun, aldiz, ikastoletan hezitako euskal internautak
|
batez
ere sarearen eskasiaz dira kexu. Zer pasatu da?
|
2006
|
|
Gune honek orri nagusien direktorio bat ere eskaintzen du, non deskarga programak aurki daitezkeen espioiak, adwarea eta bestelako ‘badware’ motak detektatu eta ezabatzeko. Programa berezi bat gomendatu ordez, horietako batzuk konbinatzea da babesturik egoteko irtenbiderik onena,
|
batez
ere sareak erabiltzen direnean, hori baita “badware”aren sarrera bide nagusietako bat. Frac kobratzailea praktika txarretarako Baina, zalantzarik gabe, Stopbadware ren alderdirik interesgarriena da kaltetutako internautek mezu bat (“report”) uzteko aukera ematen duela, non eraso mota eta erasoaren eragilea nor izan den adierazten duten.
|
|
Bestalde, Amenak aurrez ordaintzeko modalitatean eskaintzen du zerbitzu hori. Bolumena mugatua denez, ez da komeni konexio horiek erabiltzea ADSL zerbitzua ordezkatzeko,
|
batez
ere sareak deskargatzen badira. Baina aukera egokia da, garestia bada ere, Interneteko sarbidea alde batera utzi ezin duten profesionalentzat.
|
2008
|
|
Konputagailuak sarean egotean,
|
batez
ere sare lokalean daudenean, oso interesgarria da makina batetik bestera komandoak exekutarazi ahal izatea ahalik eta modurik erosoenean. Horrexetarako daude Unixeko r* komandoak edo zerbitzuak.
|
2009
|
|
Oro har, IPv4 dabilen bitartean, inork ez du arriskurik hartu nahi. IPv6rako migrazioak kostuak ditu (sistema eragileak eta aplikazioak eguneratzea erabiltzaileen ekipoetan eta zerbitzarietan, bideratzaileak aldatzea, eta testuinguru berria erabiltzen ikastea,
|
batez
ere sare kudeatzaileek), eta aldaketa gauzak dauden bezala uztea baino garestiagoa den bitartean, inor ez da mugitzen. Hala ere, instituzio publikoak ari dira arriskua bere gainean hartzen, eta migrazioa bultzatzen ari dira beraien sare informatikoetan IPv6 erabilera behartuz.
|
|
Giza Baliabideetako enpresa askok dakite hori, eta, langileak hautatzeko prozesuetan, hautagaiek sarean utzi duten arrastoari jarraitu ohi diote: iruzkinak web orrietan edo blogetan, horiei buruzko albisteak, sare sozialetan parte hartzea… Aholku bat agerpenak kudeatzen saiatzea da,
|
batez
ere sare sozialetan, Interneten ematen den irudiak karrera profesionala kaltetu ez dezan.
|
2010
|
|
Kontsumitzaileen elkarteek Sarea eta horren aplikazioak arretaz erabiltzea gomendatzen diete erabiltzaileei,
|
batez
ere sare sozialak erabiltzen dituztenei. Gaur Kontsumitzaileen Nazioarteko Eguna da.
|
|
Hala ere, kontsumitzaileen elkarteek Sarea eta horren aplikazioak arretaz eta arduraz erabiltzea gomendatzen dute,
|
batez
ere sare sozialetan. Helburua edozein motatako arazoak ekiditea da.
|
|
Disko gogor handirik izan ezean, nahiko tresna gomendagarria da haren multimedia aukerak baliatu, eta
|
batez
ere sare sozialetan idatzi, posta elektronikoa irakurri edota azken albisteak pantailan jaso nahi dituztenentzat. iPad baten aldean JooJoo hau hautatzeko, salneurria izan daiteke giltza. Garestiago izatea espero zuten adituek, AEBetatik Europaraino ekarrita, baina 359 eurotan jarri dute salgai www.thejoojoo.com webgunean.
|
2011
|
|
Mezu horiek bere enpresaren aldeko erabakiak hartzeko hainbat estrategia ez legalak, zibermatxinadak saihesteko zenbait proposamen ematen zituzten argitara.Horretaz gain, IBMrekin eta AEBetako aire armadarekin batera garatzen ari diren tresna baten berri ere izan dugu. Metal Gear du izena, sarean eta
|
batez
ere sare sozialetan pertsona batek egindako mugimenduak aztertu eta harremanak topatzea da haren helburua. Pertsona horiek detektatu eta beren aurka egiteko.
|
2012
|
|
Zerbitzarian egin beharreko aldaketak soilik DNS maisuan egiten dira, eta DNS morroiak honen kopiak izaten dira. Hori dela eta, eta sinkronizazio protokoloaren arabera, gertatu daiteke batzuetan maisua eta morroia sinkronizatu gabe egotea, eta DNS zerbitzari morroiak eskaera baten ebazpen okerra egitea. sare lokaletan oso arraroa izaten da DNS zerbitzari bat baino gehiago izatea,
|
batez
ere sarearen tamaina kontutan izanda.
|
2013
|
|
Amazon 1994an hasi zen liburuak interneten saltzen eta gaur egun, munduan, online gehien saltzen duen enpresa bihurtu da. Bitxiak zein janaria, ia edozein gauza saltzeaz gainera, Amazonek beste esparru batzuetan ere badihardu,
|
batez
ere sareari eta aparatu elektronikoei lotuta dauden arloetan.
|
2014
|
|
izena eman diote euskaraz Lehen Hezkuntzan, eta, opzione? Bigarren Hezkuntzan), astean ordu batetik hiru ordura arteko denbora eskainita, eta hartan euskararen hatsarreakematen direla; heziketa modu hau
|
batez
ere sare publikoan erabiltzen da;
|
|
Gaur egun, gizartean bizitzea aurrez aurre eta mundu on line bidez elkarrekintzan aritzea da,
|
batez
ere sare sozialetan. Beraz, Interneten komunikatzen garenean eta Saretik kanpo komunikatzen garenean, besteekiko errespetuak izan behar du oinarri.
|
|
Dio, CIAkoak zirelakoan, lehergailuak eta guzti jarri zizkietela" ongi etorri moduan". Haiekin sortutako harremanei eusten die gaur egun Galdosek
|
batez
ere sare sozialak eta Internetek eskaintzen dituen teknologiak baliatuz. Eta, aurreratzen du, haien gaineko liburua eta dokumentala egin nahi dituela eta dagoeneko harremanetan jarria dela Txintxua Films eko Asier Altuna zinegile bergararrarekin.
|
2015
|
|
Parte hartzeko aukera normalean beste plataformak integratzean datza (adibidez, webgunean Facebook edo Flickr plataformetara joateko estekak gehituz). Interneteko aldaketa teknologikoekin batera erabiltzaileen kolaborazioa igo da,
|
batez
ere sare sozialen hedapenari esker. Aurrerapen horien artean aurkitzen ditugu:
|
|
Albisteen kontsumitzaileak testuak zein irudiak berdin jasotzen ditu euskarri berean eta horrek zabaldu egiten du informazioa azaltzeko aukera. John V. Pavilek sare bidezko kazetaritzaz aipatzen duen bezala, albisteen kontsumitzaileari ahalbidetuko zaio eguneko gertaeren esangura ulertzea testuinguru pertsonalizatu batean, medio tradizionalek lortzen dutena baino hobeto,
|
batez
ere sareak mugagabeko espazioa eskaintzen duelako sakontasunez lantzeko gaiak eta testuingurua emateko, beste medioei ezinezko zaienean (Pavlik, 2005). Bideoak hasieratik izan du narratiba ezberdin batean sakontzeko zer hori (Cebrián Herreros, 1992:
|
2019
|
|
Kritika bera egiten zaie azken boladan sona hartu duten zenbait mugimenduri, esaterako, Europa osoko gazteak klima aldaketaren aurka kalera atera dituen Fridays for Future (Ostiralak Etorkizunaren Alde) ekimenari. Greta Thunberg nerabe suediarraren ekintzaz eta
|
batez
ere sare sozialen bidez hedatu den ikasle greba honen atzean kapitalismo berdea interesatzen zaien multinazional eta lobbyak kokatu dituzte mugimendu ekologistatik bertatik.
|
|
ORDENAGAILUAK, NITAZ KEZKATUAGO nire lagun eta familiako kide asko baino, tarteka galdetzen dit ea robot bat naizen edo bihurtu naizen,
|
batez
ere saretik zerbait deskargatzera noala. Sumindura punttu batekin, makinak eskatutako captcha sartu ohi dut otzan eta esaneko:
|
|
Zer da sharenting a? Sharenting a share tik (partekatu) eta parentingetik (aitatasuna) datorren anglizismoa da, eta gure seme alabei buruzko argazkiak, bideoak edo bestelako informazioak argitaratzen ditu Interneten,
|
batez
ere sare sozialetan. Lehen ekografiak, lehen urratsak, urtebetetze jaiak, oporrak, lehen hortzak erortzea, eskola jaialdiak, etab. Haur baten bizitzako edozein gertaera edo datu garrantzitsu Interneten partekatzeko modukoa da guraso batzuek.
|
2020
|
|
2 Arau argiak ezartzen ditu Interneten, bideojokoen eta gailuen erabilera arautzeko. 3 Partekatu haiekin teknologiaren erabilera,
|
batez
ere sarean nabigatzen ari zarenean: lagundu web fidagarriak ezagutzen, erakuts iezaiezu kontsumitu nahi edo aukeratzen dutenaren zergatia identifikatzen.
|
|
Azken urteetan, berpiztu egin da CFA frankoaren eta neokolonialismoaren kontrako mugimendua,
|
batez
ere sare sozialek gazteen artean panafrikanismoaren indartzea ekarri duelako.
|
2021
|
|
" Feminismoaren baitan dagoen gatazka orain arte guretzako estatu mailan eman den zerbait izan da. Egia da Euskal Herrira
|
batez
ere sare sozialen bidez heldu izan dela nolabait, baina guk ez dugu gatazka hau mugimenduan sentitu (antiarrazakeriaren eztabaida edo prostituzioarena sentitu bezala). Sexualitateari buruzko ibilbide luze baten ostean, duela lau ikasturte transexualitateei erreparatzeko eta gure burua interpelatzeko lan ildo propioa sortu genuen, eta emakume* erabiltzen hasi ginen (Lucas Platero irakurri ostean).
|
|
Ekimena dinamikoa izango da,
|
batez
ere sare sozialen bidez garatuko delako, eta herritarren interakzioa sustatzea izango duelako xede. Bide horretan, astero astero zozketak egingo dira kanpainan zehar sare sozialetan aurkeztuko diren edukiak gertutik jarraituko dituztenen artean.
|
2022
|
|
Leire Vargas (Durango, 2002) idazlearen hitzen oihartzunaren heldu zitzaigun lehendik,
|
batez
ere sare sozialetatik eta Raymond Carverren Bizikletak, giharrak, zigarretak eta Sally Rooneyren Soldata jauna ipuinen itzultzaile gisa. 2021eko Irun Hiriko Kutxa Literatur Sari entzutetsua irabazi zuen Dena ametsa den irudipena poema liburuarekin, eta abenduan plazaratu zuen Elkar argitaletxeak.
|
|
Hizkuntza ikasteko esperientziaren nolakotasunean eta erabiltzeko aukera izateko hiztuna bizi den lur eremuan dagoen euskal hiztunen ehunekoak eta sare sozialetan parte hartzeko hiztunaren sarbideaukera oso garrantzitsuak dira,
|
batez
ere sare sozial horien pisu emozionala handia bada (lagunak, familia...).
|
|
Hiztun berrien profilak deskribatzeko aldagai emankorretako bat euskara erabiltzeko aukera da, Ortega eta besteren (2013) esanetan. Izan ere, hizkuntza ikasteko esperientziaren nolakotasunean eta erabiltzeko aukera izateko hiztuna bizi den lur eremuan dagoen euskal hiztunen ehunekoak eta sare sozialetan parte hartzeko hiztunaren sarbide aukera oso garrantzitsuak dira,
|
batez
ere sare sozial horien pisu emozionala handia bada (lagunak, familia...). Hain zuzen ere, euskal hiztun berri asko bikotekidearen familia edo lagun talde euskaldunetan integratu diren arren, beste askotan ez da horrelakorik gertatzen eta frustrazioa ekar dezake horrek, euren borondatea nolabait ezerezean gelditu delako eta, gainera, gaitasuna berriz murrizten zaielako.
|
|
Baina mesfidantzak agerikoak dira,
|
batez
ere sare publikoaren egoeraren inguruan. Zer bideri jarrai dakioke sektore horiek bermeak direla sentitzeko?
|
|
Nortasuna oraindik garatu gabe dutenak. Gazteek
|
batez
ere sare sozialen bidez kontsumitzen dute informazioa, eta zaila izan daiteke zenbait diskurtso zalantzan edo kolokan jartzea, batik bat oso gazteak baldin bagara edo feminismoa bizi izan ez badugu. Beste adar asko ere baditu gaiak:
|
2023
|
|
Joan den urritik, munduan 2 motako diabetesaren tratamenduan erabiltzen den sendagai bat dago. Arrazoia da pisua galtzeko ere erabil daitekeela, eta, beraz, izugarri ezaguna egin da,
|
batez
ere sare sozialetan. Argaltzeko balio du, benetan?
|
|
«Biztanle gazteenei» zuzendutako neurriak ere hartuko dituztela jakinarazi du. Besteak beste, tresna digitalak garatuko dituzte foru erakundearekin harreman «intuitiboagoa» izateko,
|
batez
ere sare sozialen bidez. «Gazteenen lekuan jarriko gara eta euren hizkuntza berean hitz egingo diegu».
|
|
«Biztanle gazteenei» zuzendutako neurriak ere hartuko dituztela jakinarazi zuen. Besteak beste, tresna digitalak garatuko dituzte foru erakundearekin harreman «intuitiboagoa» izateko,
|
batez
ere sare sozialen bidez. «Gazteenen lekuan jarriko gara, eta euren hizkuntza berean hitz egingo diegu».
|
|
1 Nortzuk dira influencer horiek? Influencer esaten zaie
|
batez
ere sare sozialen bidez jarraitzaile askorengana iristen diren eta haiengan eragiten duten pertsonei. Produktuak edo zerbitzuak aurkezten eta gomendatzen dituzte argazki baten bidez, edo zuzenean haien inguruko iritzia emanez.
|
|
OSINT edo Open Source Intelligence tekniketako helburua da informazioa eskuratzea iturri irekien bitartez. Azken garaietan,
|
batez
ere sare sozialen gorakadari eta informazio teknologien zabalpenari esker orokortu dira horrelako inteligentzia teknikak, baina zerbitzu sekretuetan aspaldiko lan tresna da, baita garai analogikoetan ere.
|