2001
|
|
Garai honetan pilotak kautxuz eginez gero biziagoak eta botekoak (ordura arte beti boleaz jokatzen zen, pilotak ez zuelako boterik egiten) bihurtzen zirela konturatzen hasi ziren, eta jokoarentzako zoru egokia prestatzen hasteaz gain erreboteko pareten neurriak handitu behar izan ziren. «Ble»aren edo hormaren aurkako pilotaren iraultza izan zen,
|
batez
ere Ipar Euskal Herrian.
|
|
Erreboteko frontoia aurrekoa bezalakoa da, baina orain zelaiaren beste muturrean horma karratu eta txikiago bat altxatu dugu, eta bien artean 90 metro arteko jolaslekua geratzen zaigu, bi taldek batak besteari (tenisean bezala) xisteraz pilota bota diezaion. Joko hau pilota munduko denen artean ederrena dela diote, eta
|
batez
ere Ipar Euskal Herrian da oso sustraitua; Hegoaldean Zubieta, Billabona eta Doneztebeko kasuak ditugu.
|
|
Azken bost urte hauetan() populazioaren jatorri etnokulturalaridagokionez zenbait aldaketa izan dira,
|
batez
ere Ipar Euskal Herrian.
|
|
Gaur, egunsentiaz geroztik lanbroa izango da kostaldean eta, berriz, barrualdeko haranetan eta mendialde an ere bai. Zaparradak ere tartekatuko dira,
|
batez
ere ipar partean eta mendialdean, garrantzi gutxikoak izan arren. Orduek aurrera egin ahala eta batez ere eguerditik aitzina, ostarteak ugarituz joango dira eta hodeiekin tartekatuko dira.
|
2003
|
|
Gaur egun dauden energia iturrietatik, gas naturala modernoenetako bat da, praktikoa, erosoa, merkea, garbia eta segurua baita. Lerro gutxi batzuetan esan daiteke gas naturala energia fosil bat dela, lurraren zorupean dagoena, materia organikoaren deskonposiziotik datorrena, eta Europan
|
batez
ere Ipar Itsasoan (Norvegia eta Erresuma Batuaren artean) eta Herbehereetan dauden aztarnategietatik ateratzen dena. Beste energia mota batzuei dagokienez, gas naturala da, seguruenik, etxean erabil daitekeen aukerarik ekonomikoena; izan ere, bakoitzak kontsumitzen duena bakarrik ordaintzen du, aldez aurretik ordaindu beharrik gabe, ezta hilean behin ere.
|
2007
|
|
Euskarari eutsi zioten joan zirenek ez eze, hurrengo belaunaldiek ere,
|
batez
ere Ipar Ameriketan. Hirugarren belaunaldiak hizkuntza gal ez dezan, ikastolak ere eraiki dituzte.
|
|
NBEko agentziaren arabera, urtero, baso suteek 5.130 milioi tona biomasa inguru kontsumitzen dituzte, eta 3.431 milioi tona karbono dioxido (CO2) isurtzen dituzte atmosferara, berotegi efektua eta klima aldaketa eragiten dituzten industrien emisioekin batera. Suteen eragina eta larritasuna areagotu egingo dira,
|
batez
ere Ipar Amerikan, berotze globalaren ondorioz, eta eskualde mediterraneoan, gero eta aire beroagoaren eta udan euri gutxiago egitearen ondorioz. FAOk gaineratu du Asiako hego ekialdean sua behin eta berriz erabiltzeak, lur berriak irabazteko eta nekazaritzarako erabiltzeko, ingurumenean eta giza osasunean eragin handia duten emisioak sortzen dituela.
|
2008
|
|
Herrialde bakoitzaren barruan, hiri handi bati eskainitako leku hutsekin egin daiteke topo; adibidez, New Yorken, New York Magazine, Menupages.com edo nycvisit.com atalen bidez, jatetxe bakoitzeko webguneetarako esteken gida bat baitu. Gainera, Egullet Society bezalako foroetan, mundu osoko jatetxeetan aurki daitezke esperientziak,
|
batez
ere Ipar Amerikan, Europan eta Asian. Zerbitzu batzuetan, halaber, erabiltzaileek iritzia ematen dute establezimendu jakin baten janariaz eta tratuaz, Espainian en antzera, hala nola Yelp, bere datu basea Googleren mapekin konbinatzen baitu.
|
|
noski, laguntza handia eman digu Errusiak beti, eta orain ere bai, bai dirua, jendea, ingeniariak, ministro ugari etorri dira eta laguntza ekarri dute. Eta
|
batez
ere Ipar Osetiatik dator laguntza, iparraldeko osetiarrak izan dira beti laguntzen lehenak.
|
|
Bai, baina Bonapartek zortzi aipatu bazituen ere, gutxiago ere izan zitezkeela esan zuen, zalantzak izan zituen. Ikusten da,
|
batez
ere Ipar Euskal Herrian berdintzera jo dutela hizkerek. Gaur egun bi baino ez daude.
|
2009
|
|
Ezegonkortasun handiena goizaldean izango da, eta orduan zaparrada trumoitsuak izan litezke. Egunak aurrera egin ahala, egonkortasuna areagotu, euri arriskua txikitu eta hodeiak urrituz joango dira,
|
batez
ere ipar partean. Tenperaturak antzera jarraituko du.
|
|
Gai honen hastapeneko hausnarketak, zeintzuen arabera emigrazioa arazo demografiko soila baitzen, aspaldiko bidean geratu ziren, perspektiba berriei tokia utziz, eta mintegi honen hitzaldien edukia horren froga garbietako bat da?. Euskaldunen emigrazioaren zergatientzat oraindik erantzun argi eta erabat adosturik aurkitu ez badugu ere, horren ondorio historikoak aztertzeari ekin diogu ikerketa munduan,
|
batez
ere Ipar eta Hego Ameriketan Europako immigrazio masiboa hartu eta onartu zuten nazioetan sortutako euskal kolektibitateen izaera eta nondik norakoak.
|
|
%20 jaitsi ziren Kroazian eta %18 Portugalen. Atzerakada zertxobait txikiagoa izan zen Asia Ozeano Barean, turistek% 6 murriztu baitzuten, Asiako hego ekialdea alde batera utzita; Amerikan, berriz, oraingoz ez da ia eraginik izan, eta bisitari atzerritarren beherakadak% 1,4 urtetik urtera, urtarriletik martxora bitartean,
|
batez
ere Ipar Amerikan eta Karibean eragin zuen, turista fluxuak gora egin baitzuen erdialdean eta hegoaldean. Afrikarako turismoa ere hazi egin zen, eta Ekialde Hurbilaren gainbehera arrazoitu egin da, zeren eta, OMTren arabera, eskualde horretako herrialdeek ez baitituzte turista gisa kontabilizatu erromesak.
|
|
Eskaintza teknologikoa “Internet Europa” ez da nahikoa Europako Burtsa osoaren beharrei erantzuteko,
|
batez
ere Ipar Amerikako eta Japoniako merkatuen eskaintza zabalarekin alderatuta. Indize horretan, merkatu nazionalean erregulartasunez lan egiten duten eta Interneten erabiltzaileei zerbitzuak eskaintzen dizkieten enpresak aurki daitezke.
|
|
Erakundeko zuzendari Margaret Chanek onartu du gripeaz kutsatu diren pertsonek sintoma arinak izan dituztela orain arte, baina kezkaz azaldu da udazkenarekin batera egoera alda daitekeelako. . Zaintza mantendu eta gaixotasunak nolako bilakaera duen ikusi behar dugu,
|
batez
ere ipar hemisferioko herrialdeetan, negua hurbiltzen ari da eta?. OMEren datuen arabera, 1.462 pertsona hil ditu A/ H1N1 gripeak.
|
2010
|
|
Karl von Knauer kapitainak bertze txosten bat prestatu zuen, Munichen 1938ko ekainaren 12an sinatua, Sperrleren hegazkinen eta Condor Legioaren ikasbideak azaltzeko xede. Espainiako gerran eta
|
batez
ere Ipar Frontean eginiko saiakuntzak Europako gerran abian jarri gura zituzten. Bonbardaketei buruz hiru oharpen izan ziren nagusiak:
|
|
Berriz, aginduon eraginez Hendaiako bidea hartu zutenak 36.000 lagun izan zirela esatenda aztertzen dihardugun 1939ko martxoko txostenean. Azkenik, esan Frantziakobazter guztietan, baina
|
batez
ere Ipar Euskal Herrian, babesa hartu zuten euskaliheslarietatik bertan gelditzea izan zutenak 19.000 pertsona inguru izan zirela.Edonola ere, esan behar da refoulement aginduen osteko denborak aztertzen dituentxosten hau errefuxiatu kopururik handiena ematen duena dela eta badirela Katalunian babesa hartu zuten euskaldunen kopurua kantitate horretatik erdira mugatzendutenak ere, hauek ere Euzkad... 123).
|
|
Gurs eko zelaia zabaldu eta gero Bram eko esparruan 700 euskal barrukogelditu ziren eta beste leku askotan, beharbada ez horrenbeste baina bai, kontuanhartzeko moduko multzoak,
|
batez
ere Ipar Afrikako frantziar kolonietan. Aljeria, eta Tuniseko esparruetan, orotara, 12.000 iheslari errepublikanok hartu zuten babesa, denak Zentro Hegoa gunetik gerra amaitu aurrean Errepublikako itsasarmadako ontziterian ihes egitea lortu zutenak.
|
|
Gure ekonomiari kanpoan ateak zabaltzeko lan egin dugu SPRIren delegazio eta bulegoen bidez. Euskarari eta euskal kulturari munduko ate eta leihoak zabaldu nahi izan dizkiogu unibertsitateetan irakurle sarea antolatuz; Amerikan, Asian eta Europan, Euskal Etxeen bidez, gazte eta helduei euskarazko eskolak eskainiz. Eta, Euskaditik kanpoko presentziaz ari garela, nola ahaztu mundu osoan zehar, baina
|
batez
ere Ipar eta Hego Amerikan, barreiaturik dagoen euskal diasporarekin harremana sendotzeko egindako lana.
|
2011
|
|
jurista eta soziologo). hogeita hamar urte inguruko gizaseme gazteak izanik ere gCSko kide asko, maila intelektual handiko jendea zen oro har. zaharrena, Antoni Badia i Margarit, Société de Linguistique romaneko lehendakari izan zen bitartean, eta 1978tik 1986ra Bartzelonako unibertsitatearen errektore. Aracil, berriz, International Sociological Association ISAren research Committee on Language and Society ko lehendakariorde izan zen lehenik() eta gero lehendakari(). kanpoko(
|
batez
ere Ipar Amerikako eta europako) bibliografia teknikoa eskueran zuten soziolinguista katalanek, batetik, eta bertako egoeraren berri zuten bestetik. " Talde" az hitz egin baliteke ere, oso kontuan izan behar da gauza bat:
|
|
Igandean giro goibela izango dugu. Zerua ia estalita egongo da aldiro eta tarteka euria egingo du,
|
batez
ere ipar isurialdean. Ipar mendebaldeko haizea ibiliko da eta tenperatura jaitsi egingo da.
|
|
Asteazkenean, kantauriar isurialdea lainotuta egongo da eta zaparrada txikiak botako ditu,
|
batez
ere ipar ekialdean: Gipuzkoan eta Nafarroa iparraldean.
|
|
– Normalean, urteen poderioz, gorpuak ez ezik kutxak ere hondatu egiten dira,
|
batez
ere ipar mendebalera begira dauden hilobietakoak. Ez da zuen kasua; are gehiago, zure sendiaren panteoia egin zuena ez zen makala, bazekien hezetasunaren eta hozberoen eraginen berri, hala dirudi behintzat.
|
2012
|
|
Feminismoa XIX. mendean sortutako mugimendua dugun arren, pentsamendu feminista postmodernoa 1970eko hamarkadan hasi zen garatzen Frantzian, Hélène Cixous, Julia Kristeva, Luce Irigaray eta beste zenbait emakumeren ekarpenekin. Gerora, 1980ko hamarkadan hartu zuen indarra itzulpengintzaren alorrean,
|
batez
ere Ipar Amerikako hainbat itzulpen teorialari, hala nola Barbara Johnson (1985), Barbara Godard (1990), Sherry Simon (1996), Susanne de Lotbinière Harwood (1991) eta Luise von Flotow (1997) itzulpengintza. Gender Studies, ikasketen ikuspuntutik aztertzen hasi zirenean.
|
|
Baina helduen epidemiologia ez dago ondo definituta. Zenbait azterketatan,
|
batez
ere Ipar Amerikan, 100.000 biztanleko 23 eta 40 kasu arteko prebalentzia kalkulatu da. Hala ere, “Europako datuak oso urriak dira, eta Espainiaren kasuan ez zegoen azterketarik”, azaldu du Gaztela Mantxako Batzarrak.
|
|
Horietatik %58, 87 ipar mendebaldean erre ziren, eta %37, berriz, 2011ko epe berean baino %37 gehiago. Haren iritziz, biomasaren aprobetxamendua eta kudeaketa hobetzeak sute erdiak galaraz litzake,
|
batez
ere ipar mendebaldean, “kaltetuena” baita (Galizia, Asturias, Gaztela eta Leongo iparraldea), Kantabrian, Errioxan eta Nafarroan. Horrez gain, ingeniariek uste dute zuzeneko 10 lanpostu sor litezkeela biomasan instalatutako megawatio bakoitzeko, eta hidrokarburoen kontsumoa eta inportazioa murriztu egingo liratekeela; hala, berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak murriztuko lirateke atmosferara.
|
2013
|
|
" Goizeko zortzietan, lau mendi geratu ziren agerian, ordura arte estalita egondakoak, denak oso altuak,
|
batez
ere iparrekoena, ospetsuenen artean sar daitekeena bere altuera nabarmenagatik. Bai mendi hauek eta bai begi aurrean zabaltzen den kostaldeko lur guztia elurrez estalita dago, hain ikusmira ederra eskainiz, gehienbat eguzkiak bere izpiak igortzen dizkionean, ezen
|
2014
|
|
Oraintsu arte
|
batez
ere Ipar Euskal Herriko biztanleek emigratu izan dute, ezin izan dutelako beren herrian lanik egin. Hala, Iparraldeko hainbat eskualdetako gazteria izan da zigortuena; bizimodua ateratzeko esperantzarik gabe egin dute ospa Parisera edo Amerikara.
|
2015
|
|
Kontinente eta herrialdeka emaitza hauek aztertuta, ezer ez zekitenen erdiak pasatxo (28) amerikarrak dira eta beste bi japoniarrak, gainontzekoak (20) berriz, europarrak. Kontuan izanik (lehen galderan aztertu dugun bezala) ikerketa honetan jaso diren erantzunen %55, 8 Europatik datozela, honek erakusten digu euskarari buruz ezer ez dakitenak
|
batez
ere Ipar eta Hegoamerikarrak direla. Asko zekitela dioten (33) ikasleen artean gehienak (20) Europarrak dira.
|
2016
|
|
Urteen joan etorrian, garai iragankorren poderioz eta muga puntuetatik harago, Bolonia osteko egoeran mugikortasuna saritzearen intentzioz, itunok hezkuntzan nazioarteko harremanak areagotzeko tresna gisa ere aurkeztu ziren, kultura anizkoiztasunaren (paregabeko) parada aprobetxatuz. Unibertsitate sisteman baliokidetutako tituluak ezartzeko orduan, unibertsitateko lehen eta bigarren zikloen definiziorako «gradu» eta «master» izenburuak hobetsi ziren Europa osoan, eta ondorengo hirugarren zikloko doktoregoak,
|
batez
ere Ipar Ameriketako Estatu Batuetako «nomenklaturei» keinua luzatuz (urte haietako Lisboako estrategiak, izatez, bere lehiakide amerikarra imitatu nahi baitzuen).
|
2019
|
|
Ekaina tenperatura baxuagoekin eta euria egiteko posibilitatearekin amaituko dugu. Lainotu samar esnatuko da eguna,
|
batez
ere ipar isurialdean. Arratsaldean giro eguzkitsua nagusituko da, baina egun amaieran bero hodeiak garatuko dira eta baliteke gauean zaparrada trumoitsuren bat botatzea, batez ere ekialdean.
|
2020
|
|
2019ko azken hiruhilekoa ez da bereziki ona izan lan merkatuarentzat,
|
batez
ere Ipar Euskal Herrian(+ 1.100). Hegoaldeko datuetan gorabehera oso handiak daude, baina 2019ko hirugarren hiruhilekoan jasotako datu bitxiek azaltzen dute gertakari hura.
|
|
Urarena arazo larria izango omen da 2030erako, munduko populazioaren% 30 ur eskaseko lurraldeetan biziko delako,
|
batez
ere Ipar Afrikan, Hego Afrikan, Ekialde Hurbilean, Txinan eta Estatu Batuetan. Ur eskasia horrek janari urritasuna ere eragingo du ondorioz.
|
2021
|
|
28.5.6d Edo eta ala(
|
batez
ere ipar ekialdean):
|
|
1.8f Dakigun gisan, hala ere, euskal literaturan,
|
batez
ere ipar ekialdeko idazleen lanetan, badira euskaraz beste hizkuntzetako pasibo" arruntak" bezalakoak: Jainkoa deabruak tentatu zuen bezalako baten pasiboa da Jainkoa deabruaz tentatua izan zen.
|
|
Neandertala duela 40.000 urte inguru Europa eta Asiatik(
|
batez
ere Ipar Asiatik) hedatuta bizi izan zen giza espeziea da: Homo heidelbergensisen eboluzioa.
|
2023
|
|
Ondorioz, nabarmen berotzen dira itsas zabaleko ur korronteak. Berotze horrek muturreko hondamendiak eragin ditzake,
|
batez
ere Ipar Amerikan, Europan eta Asian. Eta Groenlandiako izotza urtzea ere eragin dezake.
|