2003
|
|
Ilea hauskor, hauskor eta distirarik gabe edo koipetsuegi bihurtzen da, eta itxuraz arrazoirik gabe erortzen da; azazkalak bigundu egiten dira eta orban zuri batzuk agertu eta desagertu egiten dira; azala lehortu eta ohitu egiten da, eta, ondorioz, ez da batere hidratatzen. Sintoma horiek organismo nekatua, anemikoa edo nutrizio gabezia askotarikoa erakusten dute,
|
batez
ere bitamina eta mineralez osatua. Ilea eta azazkalak keratinaz osatuta daude, epidermisa gogortzen duen proteina bat, organismoa kanpoko agenteek eragindako erasoetatik babesteko, eta ilea eta azazkalak gogortzen laguntzen du.
|
2004
|
|
Orain arte ez da hain ikertu ARaren eragilea den elikadura dieta, nahiz eta ikerketek iradoki duten arraina jateak onura babeslea dakarrela, kafearen arriskuak eta alkohola neurriz hartzen duten emakumeen artean arriskuak murriztea. Era berean, aurretik egindako beste azterketa batzuek erakutsi dutenez, dietan frutarik ez egoteak,
|
batez
ere bitamina, artritis inflamatorioa izateko arriskua hiru aldiz areagotzen du.
|
2005
|
|
Gehiegi sukaldatzen bada, kolorea hartzen du berde iluna, eta usain bizia botatzen dio. Gainera, zati handi bat galtzen da bitaminena,
|
batez
ere bitaminarena.
|
|
Hala ere, denbora behar izan zuen munduko populazioaren dietan sartzeko, produktu toxiko gisa ikusten baitzuten. Bi mende geroago, planetako labore nagusietako bat bihurtu zen,
|
batez
ere bitamina eta kaltzio ugari duelako. Gaur egun, nahiz eta produktua Peru, Txile, Ekuador eta Boliviakoa izan, ekoizpen eremu nagusia ez dago Amerikako kontinentean, Asiako eta Europako herrialdeetan baizik.
|
2008
|
|
Hala ere, horiek prestatzeko moduek aldatu egin dezakete haien nutrizio osaera. Patataren azalak zuntz eta mantenugai gehienak ditu,
|
batez
ere bitamina, larruazalaren inguruan, eta horiek, hein batean, bere azalarekin egosten baditugu lortzen dira. Hala ere, dekolorazio berdexkak eta kimuak, larruazala kasu, toxikoak izan daitezke, solanina asko baitute, zapore mikatzeko glukokaloidea, patataren berezko fungizida eta pestizida.
|
|
Funtsezko gantz azidoak %36 dira, bereziki azido linoleikoa. Ohikoa ez den arren, tokoferoletan aberatsa den elikagaia da,
|
batez
ere bitaminakoa, %69 (oliba olioan baino portzentaje handiagoa, %12 baitu). Zalantzarik gabe, bitamina antioxidatzaile horren presentziak azaltzen du, neurri batean, babes dermatologiko eta sendagarri gisa duen ospea, eta oliba olioa baino askoz geroago errotzen duen egonkortasuna, hondatu gabe.
|
2009
|
|
Horretarako, dieta orekatua eta denetarikoa jarraitu behar da, baina
|
batez
ere bitaminetan eta mineraletan aberatsak diren elikagaiak hautatu behar dira.
|
|
Frutan, patatan, barazkietan, zereal integraletan eta lekaleetan daude
|
batez
ere bitamina horiek; kontuan izan behar da tenperatura altuekin eta argiaren eraginarekin desegituratu egiten direla. Beraz, elikagai gordinak dira iturri onenak:
|
|
Esnekietan, arrautzaren gorringoan, arrain urdinetan eta hori koloreko frutetan dago
|
batez
ere bitamina hori. Elikagai horietan bitamina ere badago.
|
2012
|
|
Osasunerako kaltegarriak izan daitezkeen eragileez gain, aipatu behar da halaber, elikagarrien aurkako konposatuekin gertatzen den bezala, tratamendu batzuek elikagaien elikagarri batzuen kontzentrazioa gutxitzen dutela, bai elikagarriak kontsumituko ez den egosketa likidoarekin galtzen direlako, bai elikagarriek untzionala den konformazioa galtzen dutelako. Normalean, erasandako elikagarri nagusiak bitaminak dira,
|
batez
ere bitamina, zeina beroarekin, oxidazioarekin eta argiarekin portzentaje garrantzitsu batean galtzen baita.
|
|
Kontuan hartu behar dira, gainera, dieta murriztua egiteak dituen eragozpenak eta pentsamendu negatibo eta garaitsuak izatera eraman dezakeen gaitz kronikoa dela. Bestalde, glutena xurgatzeko ezintasunaren ondorioz, pertsona horiek nutrizio gabeziak dituzte,
|
batez
ere bitaminei eta mineralei dagokienez. Haur eta nerabe zeliako askok mikronutriente jakin batzuk urritzeko arrisku handiagoa dute, hala nola burdina eta azido folikoa, bitamina eta kaltzioa.
|
|
Erreferentziako eguneroko janaldiak. Etiketak informazioa eman du erreferentziazko irensteei buruz, helduentzat gomendatutako eguneroko kontsumo tipikoei buruz,
|
batez
ere bitamina eta mineralen kasuan. Horrela, elikagai horiek gomendatutako kopuruarekin alderatuta zenbat elikagai dituzten jakin ahal izango da.
|
2013
|
|
Barazki ultraizoztuak. Ultraizoztua elikagaiak kontserbatzeko metodo bat da, eta, horri esker, elikagaiek jatorrian duten nutrizio balioa ia osorik mantentzen da,
|
batez
ere bitamina eta mineralen edukia. Barazki freskoen zaporea eta testura paregabeak badira ere, barazki ultraizoztuak, nahi den maiztasunarekin, berdura eta barazki freskoak eskuratu ezin badira, baliabide baliagarri eta interesgarria dira.
|
2017
|
|
Hori garrantzitsua da,
|
batez
ere bitaminentzat, horiek baitute sentiberatasun gehien giroko baldintzen eraginetara.
|
2018
|
|
Olio ogia Ezaugarriak. Eta oliba olioa
|
batez
ere bitamina Funtsezko mantenugai bat herdoilaren aurkako jardueragatik) polifenolak, laguntzen dutenak babestu zelulen aurrean oxidazioa. Zertan finkatu.
|
|
Leuna da eta bereziki ondo geratzen da zopetan eta barazki pureetan (patata eta porruarekin, adibidez) eta ondo konbinatzen ditu esnekiak. Kaloria gutxikoa ere bada, eta zuntz, mineral eta bitaminen(
|
batez
ere bitaminaren) iturri ona da. Eta, gainerako azekin gertatzen den bezala, horren kontsumoak endekapenezko gaixotasunak izateko arrisku txikiagoa du.
|
2020
|
|
Amber Ogi zuria ekonomikoenetako bat da, baina ez da oso gomendagarria nutrizioaren ikuspegitik, energia asko ematen duelako, eta ia ez du zuntzik ez bestelako elikagairik. Hobe da ogi integrala aukeratzea; oro har, antzeko prezioa du eta zuntz (ia bikoitza) eta elikagai gehiago,
|
batez
ere bitaminak eta mineralak. Burger motako ogiak du gatz gehien(% 1,3), gantz gehiago(% 4,5), azukre gehiago(% 5,7) eta energia gehiago (270 kcal/ 100 g).
|
|
Dieta batzuk kaltegarriak izan daitezke elikagai horientzat. Horregatik, jarraian,
|
batez
ere bitaminen ekarpena ez kaltetzeko zuhur jokatu behar duzunak aipatuko dizkizugu. Eta, gainera, medikuak esango dizu zein kasutan gomendatuko dizkizun osagarriak.
|
|
Kontuz ibili behar da, batez ere, eredu dietetiko horietako gehienek ez dutelako laguntzen. Are gehiago, ikerketa batzuen arabera, 1.500 kilokaloriatik behera ia elikagai guztien ekarpena murrizten da, baina
|
batez
ere bitaminena. Koipe gutxiko dietak Koipe gutxiko dieten arazoa da A, D, E eta bitaminak gantzean disolbatzen direla (horregatik deitzen zaie bitamina lipodisolbagarri).
|
2022
|
|
Tentsioa pixka bat jaisten baduzu, elikagai horren eskukada har dezakezu. Frutak Fruta guztiak onak dira tentsioa jaitsiz gero,
|
batez
ere bitaminan aberatsak direnak, aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera. American Journal of Clinical Nutrition. Horrela dira egokiak laranja, limoia, marrubiak eta kiwia.
|