2009
|
|
errugabe eta aingerutxoak. Egia ez omen da ez bata ez bestea, eta esan dezakeguna da
|
batez
ere biktimak izan zirela konkistarekin beren bizimodu tradizionalaren suntsipen handia jasan ondoren. Horrexegatik, matxinadak edota ihesak aldizka gertatu ziren betiere bortizki zapalduta.
|
|
Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza eta Gizarte Gaien Sailak 2002an askatasungabetzea jasan zuten pertsonentzako kalte ordainak eskaintzeko dekretua29 aterazuen, honek baina aurkakotasun handiak sorrarazi zituen
|
batez
ere biktimen senitartekoen elkarteen aldetik: laguntza lortzeko beharrezko dokumentazioa eskuratzeko zailtasunengatik, askatasunik gabe egon zirenen artean kartzeletan etakontzentrazio esparruetan egon zirenak soilik kontuan hartzen zirelako (eta ez, esate baterako, Langile Batailoietan zigortuak) eta egokitutako aurrekontua ezzelako nahikoa izan.
|
|
Inoren lagunek oporretan ere “lan egiten” dute,
|
batez
ere biktima askoren joan etorriez baliatuz. Errumorologiak dioenez, beste “lankide” batzuei desegin nahi den etxebizitzaren berezitasunen berri ematen dien sinbologia espezifikoa erabiltzean oinarritzen da haren jarduteko jarraibideetako bat.
|
2011
|
|
Bilera bukatzean, Jose Luis de la Costa presidenteak agiri bat irakurri du. Jarduera terroristaren bukaera beranduegi heldu dela esan du,
|
batez
ere biktimentzat eta bahiketak, xantaia eta mehatxuak pairatu dituztenentzat.
|
|
Jonan Fernandez Baketik Fundaziokoak iraganaren berrikuspen kritikoa ezinbestekotzat jotzen du bake bidean aitzinatzeko. Bera
|
batez
ere biktimen, ordaintze prozesuari, begira lotzen zaio gai horri, eta, arrazoibidea xede horren mugetara obligatuz?
|
2012
|
|
Jonan Fernandez Baketik Fundaziokoak iraganaren berrikuspen kritikoa ezinbestekotzat jotzen du bake bidean aitzinatzeko. Bera
|
batez
ere biktimen, ordaintze prozesuari, begira lotzen zaio gai horri, eta, arrazoibidea xede horren mugetara obligatuz?
|
2015
|
|
Libre geratu diren etakide historiko askorekin bezala, Espainiako hainbat esparrutik oso kritika gogorrak egin zitzaizkion Auzitegi Nazionalaren erabakiari,
|
batez
ere biktimen elkarteetatik eta PPtik. Bere kasuak berriz ere argi adierazten du Espainiako Gobernuak egin ahalak egiten dituela hainbat presoren inguruan akusazioak sortu eta berriz espetxeratzeko.
|
|
Ondorioez jardutean
|
batez
ere biktima eta presoen esparruaz ari gara, baina bake prozesua ezin da horretara mugatu, iraganaz eta memoriaz hitz egitea ezinbestekoa delako, bai egungo bizikidetzaren oinarriak finkatzeko bai etorkizunean horrelako egoerarik errepika ez dadin. Elkarrizketa hori zintzoa bada, hitz egin da sufrimendua gainditu eta pertsonei eragiten dieten egoera zehatzei buruz, baina baita ere gatazkaren kontakizunaz, biolentziaz, zilegitasunaz, terrorismoaz, eskubideez, zuzenbide estatuaz, Euskal Herriaz, Espainiaz, Frantziaz…
|
2016
|
|
Izan ere, jazarpena ez da gauza bera, eta nork bere buruari eragiten dionean aitortu behar da. Adituek «isiltasunaren legea» esaten diote horri, eta isiltasun hori lekukoak eta isiltasuna dira,
|
batez
ere biktimen aldetik. Izan ere, jazarpena jasaten duten haurren %30, 7k aitortu du ez diela gurasoei kontatu «ANAR txostenak dioenez.
|
2017
|
|
–Egun indarrean dagoen justizia sistemak berdintasun eta errugabetasun printzipioak ziurtatzea du helburu, eta horregatik da hain zorrotza. Errudunaren eskubideak babestu dira nagusiki orain arte, baina pixkanaka hasi da justizia biktimari berme sorta bat ere aitortzen,
|
batez
ere biktimak adingabekoak direnean. Egon dira aurrerapenak beraz, baina praktikan hori beti dago lekuan lekuko jendearen eta funtzionamenduaren menpe.
|
|
Jarraian nortasunari buruzko teoria horietako batzuen ideia nagusiak emango ditugu. Komunitate zientifikoak onartutako ezaugarri arruntenak azalduko ditugu besteekiko harremanetan baliagarriak izan daitezkelako eta
|
batez
ere biktimak artatzen lagunduko digutelako.
|
|
...pairatutako delituaren edo/ eta horren ondoriozko zigor prozesuaren inguruko zenbait informazio jasotzen zuela pertsona desberdinen eskutik (polizia, fiskaltza, epailea?), 13 nahiz eta informaziorako eskubide orokor bat ez aintsatetzi; era berean, intimitaterako eskubidea, berariaz aldarrikatu gabe, nolabait zaintzen zen14; eta gauza bera esan dezakegu osotasun fisiko eta psikikoaz15 Gainera, eta
|
batez
ere biktima zehatz batzuentzat (indarkeriazko delituen eta sexu askatasunaren kontrako biktimentzat, terrorismoaren biktimentzat,?) laguntza sozial eta ekonomikoak aurreikusi dira.
|
2019
|
|
Aitzitik, berariaz aipatu zuen ETAren indarkeria, lehenbizi, eta BVE eta GALena, ondoren: «ETAren indarkeriaren injustizia baloratu beharra dago,
|
batez
ere biktimei eta haien senideei egindako kalte bidegabeari dagokionez». Bost arrazoi eman zituen horretarako:
|
2021
|
|
Ingurune berezia zen, zeren eta Gobernuak ETAren legitimitateari eraso bizian baitzen,
|
batez
ere biktima inozenteen irudia aurrean emanik.
|
2022
|
|
7 Bortxatzaileak zigortzetik salbuesten dituen legea indargabetzea, baldin eta biktimekin ezkontzea onartzen badute,
|
batez
ere biktimak adingabeak badira.
|
2023
|
|
Orain konturatu dira hanka sartu dutela eta atera beharra dagoela. Niri positiboa iruditzen zait,
|
batez
ere biktimentzat arindua delako. Baina duda bat geratzen zait:
|