|
2019
|
|
|
Beraz, monogamia da ohikoena, nahiz eta poligamia onartuta dagoen. " Gure espezieko haur bat haztea eta heztea hain da garestia
|
batez
ere bere bizitzaren lehen etapatan, ezen zaintzarako joerak benetan baitu eragina ugal arrakastan". Bikoteratze sistema horrek, gainera, gizarte osoa egituratzen duela nabarmendu du Fanok.
|
|
2020
|
|
|
Jakina Elenak pentsatzen zuela egiten ari zirena erokeria bat zela:
|
batez
ere bera egiten ari zena. Baina biziberritua sentitzen zen Aritzen ondoan, energia gehiagoren jabe, ederragoa, eta, batez ere, azkarragoa.
|
|
2021
|
|
|
oroimena gezurrez betetzea. Pentsa dezala nahi duena, eskubide osoa du,
|
batez
ere bera ere erbesteratua edo den aldetik, bere aberriarekiko sentimendu eta min guztiak niregan ere igartzen ditu, eta ez da harritzekoa, are gutxiago gaitzestekoa, egunen batean kontatuko diot egiazko zergatia, beharbada berak espero baino lehenago, beharbada ere ezinbestekoa izango zaidalako Luzarora itzultzeko garaia iritsi orduko.
|
|
|
Berak ez zigun inoiz ezer kontatzen lantegiko gorabeherez, ezta herrian berari buruz esaten zenaz ere, etxea gure amaren ondoan laztanka, nire nebarekin eztabaidaka eta nirekin hainbeste kostaturako tramankulu horren atarramentu liluragarriaz gozatzeko zuen, etxetik kanpoko guztia bertan behera uzten zuen. Hori bai, jakin bagenekien gure aitak ez zuela batere maite Luzaroko zenbait bizilagun,
|
batez
ere bere langiletariko, eta bere uste beti guztiz atzerakoiaren arabera, tentelkeriak besterik ez ziren kontura iskanbilak sortu ohi zituztenak. Bere ustez, urtez urte, buruz eta bihotzez, ekinaren ekinez eraikitako mundua, bere lantegia eta Izarra mendiko etxea batik bat, birrindu nahi zutenak, hau da, Franco hil aurretik agertzen ari zen langile mugimendua, komunismoaren mamua aldarrikatzen zuena, Espainia zatitu eta berenganatutako zatiaz Albania berri bat sortu nahi zuena.
|
|
|
Orduan, nire gurasoen etxera sartzeko geundela, eta Sergyk nire lehenengo negar zotinak antzeman orduko, eta emandako aholkuari jarraituz, arnasa hartu eta barruan topa nezakeen edozein gauzak inolako minik edo ez zidala egingo erabaki egin nuen. ...tzen lehenengo aldia, eta minez gogoratzeko, negar egiteko aitzakia eman ziezadaketen gauza guztiek bere lekuan zirauten, hots, gure gurasoek erositako altzari eta oroigarri gehienak, apur apurka eta, denboraren edota hezetasunaren ondorioz, usteltzen ari zirenak, nire neba eta biok gogoko edota gogoangarri genituen gauzak banatu eta gero geratu zen koadroren bat, amak izugarri maite zuen pintura,
|
batez
ere bere amonak egindako zenbait margolan, Luzaroko kaleak eta portua milaka ikuspegiz margotuak Frantzian bertan hastapenetan zegoen inpresionismoaren eraginpean Biarritz aldean zituen margolari lagunei esker, txikitandik ezagun zitzaigun koadroren bat, esaterako, batik bat, gure amonak margoturiko bat, non Luzaroko azoka plaza goiz batean azaltzen baitzen jendez gainezka, eta erabilitako kolore... Ez zegoen, beraz, alde batera lagata amak bere gauzak gordetzen zituen komoda, gure aitak kontuak egiten zituen zurezko mahai mardula, denok elkarrekin, eta gure amaren kexei beti entzungor, bere ustez sukaldea ez baitzen gurea bezalako familia batentzat bazkaltzeko edo afaltzeko lekurik egokiena, esertzen ginen kaobazko mahai luzea, edota urtez urte emakume bilakatzen nintzeneko art deco ispilu faltsua, bestelako oroitzapenik eragin ziezadakeen ezer.
|
|
|
Baliteke azkenean damutzea eta ezer azaltzeke haraino laguntzea ezustean, egunero ez baitiote bere arreba bakarrari Luzaroko alaba kuttuna izendatzen duen domina bat eskaintzen. Saiatu, milaka aldiz saia ninteke konbentzitzen guztiz, zeharo, nire ustez behintzat, erabatekoa den argudio batekin,
|
batez
ere bertara ez itzultzeko motiboa ondo baino hobeto jakinda. Esan niezaioke izendapen horrek gure familiari buruz Luzaron esan eta egindako guztia ezerezean lagatzen duela, gertatua gertatu, herritik egunak joan ahala mihi eta begi luze gaiztoen indarrez bota egin gintuztela, Liverpoolen jasotariko sariari esker, hau da, azken honek, sortzez behintzat luzarotarra den emakume bati ematerakoan, herriaren izena lau haizetara zabaltzen du, nire biografia urriaren zenbait lerrotan azalduta bakar bakarrik baldin bada ere, pasadaz edo, nik Luzaroren izena sekula ez baitut aipatzen behartuta ez baldin banaiz, nongoa naizen, non jaioa, zuzen zuzen ez galdetzekotan.
|
|
|
Nire arrebak eskuko lehorgailua berriro ixiotzeko keinua egin du eta nik badakit erdi hutsik dagoen horretan soberan nagoela, bertatik ospa egin behar dudala albait arinen bere ustez eta
|
batez
ere bere gusturako exotikoegia naizen aldetik.
|
|
|
Baina, agurea ez zen ari bere emaztearen gaixotasunaz. Birikietako minbizia minbizi, ez zen, ez, sendatzeko edo behintzat atzerako biderik, baina bai, ordea, gaixoa bizirik egon bitartean bera pozik eta
|
batez
ere bere ondokoek maitekiro zaindurik egon zedin egiteko asko. Gabrielen ustez, berriz, bere auzoko elkartekoek ez zioten bere emaztearen atzeneko egunak ahalik eta zoriontsuenak eta ahal bezainbeste lasaiak izan zitezen samurtu.
|
|
|
Kezkatzen nau, bai, ez baitut inola ere nire anaia Yâsser bezalako gizon eskolagabe bat bilakatu nahi. Nik badaukat argi eta garbi Yâsserren bizimodu okerrak, eta
|
batez
ere bere portaera petralak, eskola oso gazte utzi izanarekin zerikusi zuzena dutela. Bestela nola ulertu behin eta berriro, beti ustekabean eta zuribide gisa bota ohi didana, gehienbat gure amak aditu ziezaion:
|
|
|
Atzokoaz gero agurea ez zait begitantzen usteko nuen basapiztia arrazista oso tipo zuhur eta benetako jatorra baino, hau da, beti nire atzetik, eta berak dioenez beti ere nire on beharrez omen, kuxkusean izan ohi dudan irakasle superjator eta hiperkontzenziatua hamaika aldiz baino egiazkoagoa. Gabriel jauna behin gertutik ezagututa beherala oso bihotz onekoa dela jabetzen zara; baina, hala eta guztiz ere, eta ez dakit nik adinaren kontua den ala zer, oso suminkorra dela ere antzematen zaio,
|
batez
ere bere ustez buru buztanik ez duten kontuak egin edota esaten dizkiozunean, denbora kaikukerietan alperrik galtzea egin diezaiokeen bekaturik larriena bailitzan. Beldurrak nago, beraz, gaur gero ez ditudan inoiz berriro ikusiko nire bizikleta eta bera ere bai.
|
|
|
Bai neska puska, batez ere gazte, dotore eta fina, nola ez onartu bistan dagoena, nola ez onartu ere ez nagoela ohituta, ez behintzat barkaka eta totelka hasi baino lehen, oraingoan datorkidana bezalako neska pospolin batekin tratatzera, hau da, hain gaztea, dotorea, fina eta gainera itxuraz edo zolia ere ematen duen emakumezko batekin. Hori izan da, duda izpirik gabe, nire aurreneko zirrara, berriro diot, nire moduko astapotro baten ohiturari jarraituz itxuran bakar bakarrik erreparatuta, hau da, eta takoi luzeeen oinaze sekularra alde batera lagata, hain gaztea izanda eta ezin nabariago,
|
batez
ere bere amari agian propioago, txukunago, egokituko zitzaion orrazkeran zein bere adineko neska bati berez oso faboragarria ez zaion soineko urdinkara, molde txit klasikoa eta seguruenik ere oso garesti eta etiketadun horretan maiz soinekoek emakumezko askori mesede bainoago kalte egiten diote-eta, hau da, adinez oraindik ez dagokien derrigorrezko zein gezurrezko dotoretasun soil eta serio bat a...
|
|
2023
|
|
|
Eta entzuna dauka halaber landarea haztea lortu arren oso zaila dela fruiturik ematea. Eta pentsatu zuen ez ziola zentzurik ikusten,
|
batez
ere bere kasuan, landareak zaintzeko oso denbora gutxi izaten duelako beti, edo, egia esanda, landareak zaintzea ahazten zaiolako beti.
|
|
|
Gurasoak, bi horiek, ez ditut hizpide hartu nahi, hau neba baten istorioa baita, batez ere nire istorioa, eta arreba batena,
|
batez
ere berea, salatariarena. Hizpide hartu nahi ez ditudan biak telebistari begira egoten dira elkarren ondoan eserita, elkarri helduta ibiltzen dira, ohe handi batean egiten dute lo.
|