|
2001
|
|
|
Azken horiek gaur egungo 25.000 saltokietan egongo dira urtarrilaren 1etik aurrera. Aspasek gomendatu zuen lehen hilabeteetan aurrez ordaintzeko txartelak eurotan eta pezetatan erabiltzea,
|
batez
ere azken horiek, kreditua agortu arte erabili ahal izango baitira, ez baitute iraungitze datarik. Gainera, esan zuen ohiko ordainketa moduei jarraituko dietela, hala nola Telefónicaren txartel pertsonalari, kreditu txartelei eta diru zorro elektronikoei.
|
|
2002
|
|
|
Azaroaren 16az geroztik, Galiziako kostaldean bost izurde handi eta hiru marsopa ale eta sei izurde arrunt lehorreratu dira. Ez dira kopuru handiak, eta ez dira ohiko lehorreratze kopuruak baino handiagoak,
|
batez
ere azken hilabetean gertatutako ekaitz jarraituak kontuan hartuta, Josep María Alonsok azaldu duenez, baina aldea da animaliak normalean kostaldera bizirik iristen direla eta orain erdia baino gutxiago. Txostenaren arabera, bi izurdeek beren gorputzari itsatsitako petrolio ugari aurkitu zuten, arnas zuloa, ahoa eta mukosa genitalak oztopatzen zituena, eta, beste kasu batean, dirudienez, nekropsian ikusitako lesioek adierazten dute izurdearen eta petrolioaren arteko interakzioa dela heriotzaren zuzeneko kausa.
|
|
2004
|
|
|
Adituek dituzten datuen arabera, planetako batez besteko tenperatura hazi egin zen 1880 eta 2000 bitartean, 0,7 gradu batez beste. María Jesús Estebanek adierazi zuenez, “Iberiar Penintsulan aurkitu den joera bat dator mundu osoarekin (planeta mailan), eta
|
batez
ere azken 30 urteetan ikusi da”.
|
|
|
Erosketa berri hori «oso garrantzitsua da, izan ere, beharrezkoa zen akuarioaren barruko faunaren aniztasuna areagotzea», adierazi zuen Gerardo García Castrillo biologo kontserbadoreak eta mmc aren zuzendariordeak. Jendeari «beste espezie batzuk ikustea gustatzen zaio»,
|
batez
ere azken horiek bezalakoak badira, «ez dira ikusten». Gainera, akuarioko maizterrak «zenbat eta barietate handiagoa izan, orduan eta gusturago daude», gehitu zuen.
|
|
2005
|
|
|
Besteak beste, IE 7.0 (Windows XP Service Pack 2 zerbitzuaren erabiltzaileentzat bakarrik dago eskuragarri) programa espioien (spyware) aurkako tresna bat izango du. Adibidez, CONSUMER eroski ra joan den urtean eta honen hasieran sartzeko erabilitako nabigatzaileen azterketak Firefox en aurrerapenaren berri ematen du,
|
batez
ere azken bi hilabeteetan: Firefox en bertuteak Firefox doako eta software libreko nabigatzailea da, eta horrek esan nahi du iturburu kodea (programaren tripak) ikusi eta aldatu egin daitekeela.
|
|
|
Kristalezko manparak:
|
batez
ere azken urteotan. Gortinak baino garestiagoak dira, baina, trukean, beste onura batzuk ere badakartzate, askoz ere zarata gutxiago ateratzen baitute, eta banaketa partziala baino ez baitira, edo espazio bat erabat itxi eta beste egonaldi bat sor baitezakete.
|
|
2006
|
|
|
Lehenik eta behin, etxea behar bezala isolatuta dagoela ziurtatu behar da, bero galera ahalik eta txikiena izan dadin. Kanpora ematen duten paretak eta sabaia bereziki isolatu dira,
|
batez
ere azken solairuan bizi bagara, eta leihoetan kristal bikoitza edo masilla jarri da zirrikituak zigilatzeko. Pertsianen kaxatik aire hotza ere sar daiteke; beraz, garrantzitsua da isolatzea eta edozein zirrikitu ixtea.
|
|
2007
|
|
|
Barcenillak azaltzen duenez, «horri esker, duela urte asko erabiltzen ez zen antibiotikoren bat berreskuratu ahal izan da, hala nola kolistina. Gero eta antibiotiko gutxiago diseinatzen dira,
|
batez
ere azken 10 urteetan». Zenbait tratamendu ohikoak ziren antibiotikoekin klinikan, eta gaur egun bigarren mailara igaro dira molekula berriak iristean.
|
|
|
Izan ere, azterketa askok aspalditik erlazionatzen dute animaliek sakrifikatu aurretik jasotzen duten tratua eta haietatik lortzen diren produktuen kalitatea. Kontsumitzaile gehienek uste dute animalien baldintzak hobetu egin direla,
|
batez
ere azken 10 urteetan, baina bostetik batek uste du egoerak okerrera egin duela. Baina azterlanaren arduradunek gauza bat argi badute, non National Institute for Consumer Research eko (Oslo) adituek eta Europako zazpi ikerketa erakundek parte hartu duten, horien artean Toulose le Mirail eko Unibertsitatea (Frantzia), kontsumitzaileak zeregin aktiboa duela ongizate horretan laguntzeko orduan.
|
|
|
EBko kanpylobakterioei buruzko zifrek adierazten dute gaixotasun horrek beheranzko joera nabarmena duela, 2001 eta 2002 bitartean 100.000 pertsonako 50 kasu baino gehiago izan zituela. Horrelako datuak eman arren, txostenak dio gaixotasun infekziosoen aurkako borroka izan behar dela, oraindik ere, erkidegoaren esparruan jarduteko funtsezko ardatzetako bat,
|
batez
ere azken urteetan gaixotasun berriak agertu izanari aurre egiteko, hala nola 90eko hamarkadako Creutfeldt Jakoben gaixotasunaren aldaera berria, 2003 urteko arnas sindrome akutu larria (ROBSARS) edo sendagaien aurkako erresistentzia. Adibidez, «hegazti gripearen pandemia baten mehatxuak lehentasuna izan behar du EBn», onartu du Markos Kyprianou Osasunerako komisario europarrak.
|
|
2008
|
|
|
Proiektuari ekiteko, hainbat barietate hautatu eta genetikoki hobetzeko egindako aurrerapenak dituzte adituek, gurutzatze teknika tradizionalen bidez. Horiekin, adibidez, landarea kanpoko mehatxuetatik izurriteetatik edo lehorteetatik gehien babesten duten geneak bilatu dituzte. Izan ere, adituek uste dute munduko kakao ekoizpenaren %30 galdu egin dela gaixotasunen batengatik,
|
batez
ere azken 15 urteetan, batez ere Afrikan, non urtean 600 mila tona kakao ekoizten baitira. Barratxoak, bonboiak, taulak edo snakcak.
|
|
2009
|
|
|
Isildutako infekzioa Amebek eragindako infekzio gehienak asintomatikoak direnez, infektatutako pertsona horiek ez dute laguntza medikorik bilatzen eta ez dira tratatzen, baina infekzioa hedatzen laguntzen dute, kisteak kozineetan kenduz. Hori bereziki kezkagarria da elikaduraren sektorean; izan ere, higiene neurri zorrotzak hartzen ez badira,
|
batez
ere azken manipulazio faseetan, baliteke elikagaiak kontsumitu aurretik behar den tratamendu higienizatzailea ez jasotzea. Ikuspegi epidemiologikotik, garrantzitsua da infekzio akutuaren, kronikoaren eta asintomatikoaren (edo kiste eramailearen) etapak bereiztea.
|
|
|
Arriskuen analisia erabiltzeak osasun publikoan etengabeko hobekuntzak bultza ditzake, elikagaien nazioarteko merkataritza zabaltzeko oinarria izateaz gain. Arrisku osagaiak OME FAOk “Elikagaien kaltegabetasunari buruzko arriskuen azterketa” (2007) txostenean ezartzen duenez, arriskuen azterketa prozesu egituratua, sistematikoa eta diziplinatua da,
|
batez
ere azken bi hamarkadetan garatu den elikagaien kaltegabetasunari buruzko erabakiak hartzeko, eta hiru osagai nagusi ditu: arriskuen ebaluazioa, arriskuen kudeaketa eta komunikazioa.
|
|
2010
|
|
|
Monakotik abiatu zen ohartarazpena, espezie hori (Thunnus thynnus) CITESeko espezie babestuen I. eranskinean sartzea proposatu baitzuen. Mende erdian,
|
batez
ere azken hamarkadan, arrain horren biomasa% 75 murriztu da bizi den eremu garrantzitsuenetan. Hala ere, urte gutxiren buruan desager zitekeela ohartu arren, Monakoren proposamenak aldeko 20 boto baino ez zituen jaso eta aurkako 68 nazio abstenitu dira.
|
|
|
Funtsa osatzen duten material guztiak maileguan utz daitezke, kasu gehienetan, honako hauek izan ezik: erreferentzia obrak, katalogotik kanpo utzitako obrak edo ordezteko zailak, material bereziak (mapak, argazkiak, planoak, etab.). eta aldizkako argitalpen gehienak,
|
batez
ere azken zenbakiak. Mailegu denbora:
|
|
2011
|
|
|
Eskizofrenia garuneko gaitz kroniko eta larria da, eta haluzinazioak, ilusioak eta pentsamenduaren nahasteak barne hartzen dituzten sintomak ditu. Ingurumen faktoreek eta faktore genetikoek eragiten dutela uste da,
|
batez
ere azken horiek. Eritasuna biztanleria orokorraren %1ean gertatzen da, edo lehen graduko ahaideren bat nahasmenduarekin duten pertsonen %10ean, hala nola aita edo anaia batean.
|
|
2012
|
|
|
Haurrentzako elikagai seguruagoak Ezinbestekoa da umeentzako elikagaietan antibiotikoen gisako substantzien hondakinak detektatzeko metodoak garatzea. Haurrentzako elikagaien kontsumo seguruak gero eta interes handiagoa du elikagaien osasunean,
|
batez
ere azken urteetan. Haurrak arrisku handiko taldea dira, beren sistema immunologikoari esker, nahiz eta garatzen ari diren, batzuetan gaixotasun infekziosoak errazago garatzeko aukera ematen dutelako, eta, horrez gain, gerta daitezkeen toxiko kimikoekiko edo bestelakoekiko sentikorragoak direlako.
|
|
|
Zehazki, Pertusako aterpetxea eta San Galindo Erromesen Ospitalea, 2011n irekitako hiriburuan. Horrez gain, soilagoak izan arren, zirrara handia eragiten dute Sarsamarleongo eta Enako aterpetxeek,
|
batez
ere azken horrek, biak ere 2009an irekita zeudenek. La Jacetaniako Santa Cilia de Jacakoa ere bai, dekanoa delako eta Aragoiko Donejakue bidean dagoelako.
|
|
2013
|
|
|
GIB/ HIESa ASPBren ITS. ITSek gehien eragiten dieten kolektiboak «ITS berriro azaleratzen ari den arazoa da, eta asko kezkatzen gaitu,
|
batez
ere azken urteko datuak direla eta. Mundu guztiari eragiten diote, baina gazte promiskuoak. Baina GIB kasuak ere erregistratu dira unibertsitatekoak, prestakuntza sendoarekin, eta osasun langileak, ezin dutela alegatu nola prebenitzen den ez dakitenik», dio Caylàk.
|
|
2014
|
|
|
Psikoonkolitatean gehien aztertu den patologietako bat bularreko minbizia da, bai jokabidearen eta osasunaren eta gaixotasunaren arteko harremanez, bai gaixotasunen prebentzioaz eta tratamenduaz arduratzen den diziplina. Neoplasia horrek eragin handia du,
|
batez
ere azken hamarkadetan, eta eragina kaltetuetan. Izan ere, egozten zaizkion aldagai psikologikoen ondorioz, hainbat ikerketa egin izan dira, eta gaixotasun horren paradigma izan da minbiziaren sorreraren eta garapenaren eredu teorikoak sortu dituen gaixotasuna.
|
|
|
Bonbona Zergatik egin behar da lo ezkerreko aldean haurdunaldian? Adituek ezker aldean lo egitea gomendatzen dute, batez ere haurdunaldiaren azken hilabeteetan Haurdunaldian lo egitea zeregin zaila bihur daiteke,
|
batez
ere azken hilabeteetan. Lehen etapetan ez dago kontraindikaziorik, eta emakume bakoitzaren erosotasunaren araberakoa da, baina tripak, tamaina handi batera iristen denean, ia ez du eroso jokatzen.
|
|
2015
|
|
|
Kaltzio kontsumoa funtsezkoa da haurdunaldian,
|
batez
ere azken hiruhilekoan, hau da, haurraren hezurrak garatzen direnean. Adituek aholkatzen dute emakumeek, aldi horretan, %50 kaltzio gehiago hartzea, preeklanpsia eta hipertentsioari lotutako beste arazo batzuk gutxitzeko, bai eta etorkizunean osteoporosia izatea ere.
|
|
|
Stephanie Sicore Kaltzioa haurdunaldian: mantenugai esentziala Kaltzioa funtsezkoa da haurdunaldian,
|
batez
ere azken hiruhilekoan. Izan ere, mineral hori, batez ere, haurtxoaren hezurren ekoizpenean aritzen da, haurdunaldiaren azken bi edo hiru hilabeteetan.
|
|
|
Errekorren zifrak, baina
|
batez
ere azken 100 kilometroetan Irudia: Rubén García/ Eroski Consumer Done Jakue Bideak, urtez urte, kopuru errekorrak hausten ditu.
|
|
2021
|
|
|
eduki digitalei buruzko erregulazioa. Espainian,
|
batez
ere azken urtean, on line merkataritzak izan duen gorakadaren aurrean, Gobernuak zerbitzu digitaletan gutunak hartzea erabaki du (adibidez, app etan, jokoetan, musika plataformetan edo liburu elektronikoetan), eta produktu horien bermea bi urtera luzatu du, eta “iraunkortasun, irisgarritasun, jarraitutasun, bateragarritasun eta segurtasun ezaugarriak izatea” ezarri du.... Gainera, fabrikatzaileak eguneratzeen berri eman dio kontsumitzaileari.
|
|
2022
|
|
|
2016 urtean merkaturatu zen. Gertatzen dena da aurten protagonismoa irabazi duela,
|
batez
ere azken asteetan. Elon Musk-ek Twitter erosi du, eta milioi askoko erosketa horren ondorioz gertatzen diren aldaketa ugariek milaka tuitero bultzatu dituzte alternatibak bilatzera.
|