|
2001
|
|
|
Irudiak etzan egiten ziren eta lantzean behin zutik ipini behar izaten nituen,
|
batez
ere ardiak, eta erregeak.
|
|
2002
|
|
|
Nora joko dute? Ganaduetara eta
|
batez
ere ardietara, ardia animalia goxoa, apala eta ergel samarra baita.
|
|
|
Gainera, parkean beste zakur batzuk lagun egin zituen eta
|
batez
ere ardi zakur eme bat. Huraxe bai lagun jatorra eta maitagarria!
|
|
2004
|
|
|
Gaixotasunak muki mintzen hantura, kongestioa, hanpadura eta hemorragiak eragiten ditu, eta, birusaren eta espezieen anduiaren eta kaltetutako animalien hazkuntzaren arabera, larria edo hilgarria izan daiteke. Erasandako espezieei dagokienez,
|
batez
ere ardiak dira, sukarra eta ultzerak izaten baitituzte ahoan eta ahoaren inguruan, eta batzuetan mihiak kolorea galdu eta urdin morea bihurtzen da; horregatik deitzen zaio gaixotasunari. Esportazioen debekua Neurri berria atzo jarri zen indarrean, eta, beraz, ez da onartzen Cadiz, Malaga eta Sevillatik bidalitako animalia bizien semena, enbrioiak eta obuluak, ez eta Huelva, Kordoba eta Granadako eskualdeak ere.
|
|
2008
|
|
|
Ikerketa horri esker, “mihi urdinaren moduko birusak nola hedatzen diren hobeto ulertzeaz gain, txertoen garapen arrazionalera ere eramango gaitu” esan zuen Virología aldizkariaren argitaratzaileetako batek (Barbara Sherry). Mihi urdinaren birusa Culicoides eltxoaren bidez transmititzen da eta animalia hausnarkariei erasotzen die, hala nola behiei, ahuntzei eta oreinei, baina
|
batez
ere ardiei eragiten die. 2006an, agintariek ohartarazi zuten gaixotasunaren agerraldia egiten zela Europako iparraldean.
|
|
2011
|
|
|
Etxeak bizitza sozio-ekonomikoaren funts izaten jarraitzen duen gizarte baserritarretan, nahiko indartsu mantendu dira aipatu ohiturak. Hala ere, nahiz eta oraindik osasun onean dagoen nekazaritza eta
|
batez
ere ardi hazkuntza Baigorri, Garazi, Oztibarre, Amikuze, Arbeloa ibarretan, gazteak aldiro gehiago Lapurdiko kostaldera doaz lan bila, Baiona, Angelu eta Miarritze aldera, eta pixkanaka, beren ustez zaharkituak diren usadio horietatik aldentzen dira. Dena den, oraindik ere, askotan konturatu gabe, atxikimendu inkontzientea mantentzen dute ohitura horiekiko.
|
|
|
Artzain eskolako ikastaroak egin nituen, eta hamar urtez hemen lanean aritu nintzen, ukuilu zaharrean, ardiak bertan nituen eta. Lehendik nekizkien gauzak eta eskolan ikasitakoa aplikatuz, hainbat hobekuntza egin ditut,
|
batez
ere ardiak elikatu eta gobernatzeko alorrean. Hori baino ez da behar, eta egunero gogor lan egin.
|
|
|
Bukatu genuen artoa ereiten eta belarrak egiteko garaia genuen gainean, eta hori gutxi bazen ganaduaren gainean ere egon beharra genuen,
|
batez
ere ardien gainean, pinua nonahi landatzen jarraitzen baitzuten, eta orain bost pezeta eskatzen zizkizuten buruko. Gaztainak eta intxaurrak ere hasiak ziren eta Kornelio bidaltzen nuen jasotzera, ardiak eta txerriak esnatu eta jaten hasi baino lehen.
|
|
2020
|
|
|
Gaixotasunaren ezaugarriakMingain urdina edo Ardien Katarro Sukarra kutsakorra den gaixotasun birikoa da; intsektuen bidez transmititzen da eta animalia hausnarkari domestikoei zein basatiei eragiten die,
|
batez
ere ardiei. Dena dela, foru aldundik zehaztu dute ez duela inolako eraginik gizakiengan.
|
|
2023
|
|
|
Imagen: Pleple2000 Abereen zaintzaile gisa(
|
batez
ere ardi merinak) eta landa lurren babesle gisa funtsezko zeregina betetzeko hazi zen. Mendeetan zehar nekazari eta artzainen ezinbesteko kide izan zen.
|
|
|
Azken bost urteetako erasoen erdiak baino gehiago iaz gertatu ziren: 69tik 38 Aldundiak zehaztu duenez,
|
batez
ere ardiak izan dira biktimak. Abeltzainek konponbideak eskatzen dituzte.
|