|
2001
|
|
|
Euskara ikastea oso inportantea izan da,
|
batez
ere aitaren obra ezagutzeko eta bere izaera eta ideologia ulertzeko. Kontuan hartuta orain dela gutxi ikasi dudala, bere idatziak gaztelaniaz irakurtzen nituen, eta itzulita ez dagoena, ez nuen ezta ezagutzen ere.
|
|
2004
|
|
|
ama irribarrez; aita serio baina, ez, hala zirudien, haserre. Gurasoak politikan ez sartzeko aholkatu bazioten ere, ulertzen zuten, nolabait, gazte izanik zerbait egin beharra zegoela gertatzen ari zenaren aurka, nahiz eta gertatzen zen horri aurre nola egin zehazten saiatu ziren aldiro,
|
batez
ere aitarekin, bat ez etorri. Eskua jaso zien diosal gisa.
|
|
2005
|
|
|
Beste kantarientzat kolaborazio hainbat eta Altzurukuko pastorala egiten zuen artean prestatu du Eperra, apurka apurka, aita eta koinatarekin batera. Bere hitzetan, ez dute derrigor argitaratu behar zen diskoa egin, familian naturalki abesten zituzten kantuak, CD batean plazaratzeko gogoa zutelako eta
|
batez
ere aitak eskatzen zielako erabaki dute azkenik, argitaratzea. Ez dute horretarako entsegu berezirik egin, nahikoak izan dituzte, familiako biltzeetan egindako bazkari eta afari ondoak.
|
|
2007
|
|
|
Lehen aldia da Miren Goenagak lan arazo bat duena telebistan ari denetik. Berrogei urteak gorabehera, gurasoei, eta
|
batez
ere aitari, nola esan asmatu ezinean dabil, esaldiak josiz eta atzera askatuz, aldarteak entseatuz.
|
|
2009
|
|
|
Psikiatrek ziotenez, gurasoen ezkontza hausteak betiko zauritu zuen haren nortasuna. Maiz bere onetik aterako zen, baina
|
batez
ere aitak New Yorketik Kaliforniara alde egin zuenez geroztik.
|
|
2010
|
|
|
Baina, esan dizudan bezala, gauzak aldatzen hasi ziren. Eta txarrera,
|
batez
ere aitaren partetik. Ordurako edaten hasia izango zen, baina ni ez nintzen gauza horietaz ohartzen.
|
|
|
Ume umetatik barneratu zitzaizkion zenbait joera, geroko bizitzan beraren izaeraren ezaugarri izango zirenak. Gurasoen eragina,
|
batez
ere aitarena, azpimarratzen dela esango nuke. Arotza zuen aita, Salbador Zubikarai.
|
|
|
Guztiari baietz esaten zion Oihanak, eta poz pozik joan zen amarekin hegazkinez, pentsatu gabe atzean uzten zituela betiko Xiomara eskola laguna, Angelines auzokoa, gurasoen errefuxiatu lagun guztiak, eta
|
batez
ere aita, Caracasko aireportuko harreran eskuarekin agur egiten gelditu zena, tximak airean.
|
|
|
Eta zahartzen ari direla gurasoak, eta
|
batez
ere aita erabat Elamako ondoan artzain bizi denez, noiznahi heriotzak kaxka jo lezakeela, por hallarse continuamente en el monte a mucha distancia del pueblo en el cuidado de su ganado menudo, eta horregatik lehenbailehen herentzia egitea pentsatu dutela semerik zaharrenari:
|
|
|
Autoan eraman zuten, eta han gelditu ginen ama eta ahizpa isiltasun jasangaitz hartan. Zazpi urte horietan une txar asko gogoratzen ditu,
|
batez
ere aita zortzi hilabetez kartzelan egon zenean. Atxiloketaren ondoren, berehala etorri zen bigarren kolpea, alegia aita torturatu egin zutela jakitean.
|
|
2011
|
|
|
Bueno, eta haren maiteei buruz, inork jakin ote zuen inoiz ezer? Osaba Karlosek izango zituen, beste edozeinek bezala, maitasun kontuak bere bizitzan, baina gurean horretaz galdeginez gero, hitz beste egingo zidaten beti; eta nik sumatzen nuen bazela inork esan nahi ez zidanik, eta amak, eta,
|
batez
ere aitak, kontu horren gainean hitz egiteko zuten moduari erreparatuz gero, oharkabean pasatu ezin zena. Hitz beste esan badut, are okerrago zen aita bere berea duen irribarre burlati niretzat eramanezin horrekin hasten zenean, anaia mutilzaharraren emakumeekikoez isekari.
|
|
|
Kontua da Elizako buru izendatu zutelarik harri eta zur geratu omen zela egunkariko kazetarien idazkerarekin,
|
batez
ere Aita Santua aipatzen zuten artikuluetan. Izan ere, hark zerbait esana zuela adierazteko honako esaldia erabili ohi zuten kazetariek:
|
|
2012
|
|
|
– Eta ezaguna dugu
|
batez
ere Aita Villasantek duela zenbait urte (ikus
|
|
|
besarkada da haurrari harekiko sentitzen duen afektua transmititzeko metodorik eraginkorrena, eta horrela bizitza osoan zehar haurrarekin izango duen lotura sortzen hasten da. Besarkada garrantzitsua da lehenengo etapa honetan,
|
batez
ere aitaren irudia nabarmentzeko; izan ere, haurrarekin duen lotura eta hurbiltasuna esperimentatzeko aukerarik ez duenez, besarkatze ekintzarekin intimitate maila handia lor dezake haurrarekin, eta lotura estuagoa izan dezake. Segurtasuna ematen du:
|
|
2015
|
|
|
Etxea lortzen saiatzeko agindua utzi zigun, geure etxea eduki genezan; oso zaila zen hori, ordura arte ez baitzen aurkitu bat bera ere erosteko moduan. Gurekin berariaz arduratzen ziren adiskideak,
|
batez
ere aita probintzialaren bi adiskideak, geratu ziren, eta erabaki zuten ez ziotela ezer esango artzapezpikuari harik eta etxea eduki arte. Berak esan ohi zuen inork baino gehiago nahi zuela fundazio hau, eta sinesten diot, oso kristau ona izanik, egia baizik ez baitu esango.
|
|
|
4 Premiari dagokionez, ez dugu izango premiarik; gotzainak monasterioari laguntzeko ezer egiten ez badu, berorren jauntasunak ez beza penarik har, hobeki erremediatuko baita monasterio batzuen eta besteen laguntzaz, bizi osoan egon arren, berorren jauntasunak digun bezalako maitasunik izango ez digunaren laguntzaz baino. Geure atseginerako berorren jauntasuna hemen bagenu, horixe baita sentitzen duguna?, gainerakoan ez dirudi ezertan aldatuko garenik, lehen bezain mendeko izango garelako; izan ere, prelatu guztiak berorren mende izango dira beti,
|
batez
ere aita Gracián, berorren jauntasunari diogun maitasuna kutsatu diogula baitirudi.
|
|
|
Nik ikusten dut, ene aita, berorren aitatasuna Madrilen dagoenean asko egiten duela egun bakar batean, batzuekin eta besteekin hitz eginez, berorren aitatasunak jauregian dituenekin eta aita frai Antoniok dukesarekin, asko egin daitekeela erregearekin hau egin dadin, hauek manten daitezela nahi baitu berak; eta aita Marianok, berarekin hitz egin ohi duenez gero, aditzera eman diezaioke, eskatu eta gogoraraz frai Joan santutxo hura noiztik dagoen preso; izan ere, bisitagatik haserre daudelako ari dira zentzugabekeria hauek egiten; ez lukete halakorik egingo, nagusia balute. Azken batean, erregeak guztiei entzuten die; zergatik geratu esan eta eskatu gabe,
|
batez
ere aita Mariano.
|
|
|
6 Hainbeste gauza eta saio egin dira gu belzteko,
|
batez
ere aita Gracián eta ni belzteko (hor jotzen baitituzte kolpeak), eta badiotsot berorren jauntasunari hainbeste direla gizon honetaz esan diren belzkeriak, eta hainbeste erregeari eman dizkioten idazkiak eta hain astunak, baita moja oinutsen monasterioez ere, non harriturik geratuko bailitzateke berori, jakingo balu, nola asma daitezkeen halako belzkeriak. Nik uste dut asko irabazi dela horretan:
|
|
|
15 Nik ziurtzat dut, gure aita jeneralak ez duela emango oraingoz baimenik. Aita Santuak ematea erraza litzateke,
|
batez
ere aita Graciánek agindu zuen txostena, monasterio hauetan nola bizi diren, egiten duten bizimodua eta dauden lekuetan besteei dakarkien probetxua agertzen duena, eramaten bada; izan ere, dauden lekuetan egiten duten bizieragatik, pertsona serioen esana da, santu egiteko modukoak direla. Nik ez dut irakurri txostena, nire aldeko esanetan luzatuko ote diren beldur naizelako; baina nik bihotz bihotzez nahiko nuke gure aita jeneralagandik lortzea eta hari eskatzea, ahal balitz, Espainian fundatzeko aukera, ni hartara irten gabe ere, badirelako egin dezaketen mojak.
|
|
|
Hala ere, ez dut eten Abendua. Eman nire izenean goraintziak ongi deritzan pertsona guztiei,
|
batez
ere aita frai Antonio Jesusenari, niri ez erantzutea erabaki duenari; eta frai Gregoriori gomendatzen natzaio. Biziki pozten naiz, aurtengo zorra ordaintzeko lain duelako.
|
|
|
Zinemak Gabonekin lotutako eskaintza zabala eskaintzen du. Animaziozkoak zein aktore errealenak, film askok Gabonetako espiritua islatzen dute eta pertsonaiekin jolasten dute,
|
batez
ere Aita Noelekin. Artikulu honek hamabi titulu proposatzen ditu, batzuk nahiko berriak; besteak beste, ‘Arthur Christmas’ eta ‘Zaindarien jatorria’, ‘Milagro en la ciudad’ eta ‘Pesadilla antes de Navidad’, besteak beste, ‘Polar Express’, ‘Elf’, ‘El Grinch’ eta ‘Madagaskar’ Gabonetako saio berezia.
|
|
|
Montoiaren Azken afaria hein batean Muñozen eleberriaren iruntzia da, bestelako posizio ideologikotik egina. Kale borrokagatiko akusazioen ondoren ertzainek atxilotu, torturatu, espetxeratu eta azkenean hildako Eneko Goñiren istorioa kontatzen du eleberriak, oraingoan ere fokua gurasoengan,
|
batez
ere aitarengan, jarrita. Estatuaren errepresioaren gordintasuna gazteak ustez egindako delituaren eta jasotako ondorioen arteko desfasearen bidez irudikatzen da, estatuaren aparatu polizial eta judizialak zein kartzelak pertsonaia suntsitzen baitute.
|
|
|
Bestalde, Ehun metro n bezala Asaba zaharren baratza n ere, semeak, narrazioko protagonistak, aitaren heriotzaren kontakizunaren bitartez adieraziko du
|
batez
ere aitarenganako sentimenduen anbibalentzia eta nahastea.
|
|
|
Saizarbitoriak errudunari" miserable" ere deitzen dio. Miserablea da Juliak Martini ordu arte inori aipatu gabeko oroitzapen mingarri bat kontatu (Juliari oraindik errua eragiten diona erraietan,
|
batez
ere aita txarto sentiarazteagatik), alegia, txikitan gurasoen lagun bati kuleroak jaisten eta bulba ukitzen uzten ziola, arkatzen truke, eskolan koaderno ederrak egitea gustatzen baitzitzaion, eta handik pixka batera Martinek Juliaren ispilu literarioaz idaztea txikitandik ohitu zela bere bulbatxoarekin trafikatzen. Idazlea, traidore eta errudun.
|
|
2016
|
|
|
Esan zidan oso triste sentitzen zela, barrenak estutzen zizkion zerbait sentitzen zuela, eta negargura etortzen zitzaiola edozein lekutan eta edozein unetan. Aitaren lantegian arazoekin hasi zirenetik gurasoak errietan sumatzen zituela sarri,
|
batez
ere aita kaletik berandu eta ardo usainarekin etortzen zenean.
|
|
|
Horien artean leku berezia izandako Aita Lino Akesolo eta Aita Onaindia aipatu zituen bereziki, hauek hasi baitziren Santa Teresaren lanak euskaratzen,
|
batez
ere Aita Onaindia izan genuela Avilako Santa Teresa Jesusen idazlanak euskaratzen saiatu zen idazlerik behinena azpimarratuz.
|
|
|
hartu behar dela gertatutakoa. . Atsekabetuta gaude, jakina,
|
batez
ere Aita Luisengatik, baina, horrez aparte, Baraiazarraren moduko itzultzaile apartak eta horien lana beti aldeztuko du Euskaltzaindiak, euskal kulturaren ikusgarritasuna bermatzeko. aurrera jarraitu beharra baitago langintza horretan?. –Gertaerak gertaera gaineratu du Urrutiak, euskarazko Santa Teresaren idazlan guztien bertsioa beti izango dira erreferentzia bikaina euskal itzulpengintzan?.
|
|
2018
|
|
|
Aita, ama eta emaztearekin izan nintzan Urepelen, kantatu ere aitak eta biok kantatu genuen. Egun latza suertatu zitzaigun,
|
batez
ere aitari, lagun mina baitzuen.
|
|
2019
|
|
|
âGurasoek ez zidaten irakatsi... alta ederki bazekiten biek,
|
batez
ere aitak. Frantses estatuaren hizkuntza Â
|
|
|
Ez du aita horrela jantzita imajinatzen, nahiz eta erretratu horretan ikusi. Iruditzen zaio mozorrotuta daudela guztiak,
|
batez
ere aita. Bereziki altua da Pedro Iturria, inguruan dituenekin alderatuta behintzat; jesarrita daude beste batzuk.
|
|
2020
|
|
|
Oraindik ez neukan hilerokorik, garaia nintzen, neska izateko handia, hamabi urterekin. Etxera joan nintzenean gurasoek egundoko sustoa hartu zuten,
|
batez
ere aitak; gizonaren bila atera zen korrika. Nahasi egin zen, okerreko gizonari esan zizkion txakurrarenak.
|
|
|
Ama Lehoia bere kumeaz kezkatzen da,
|
batez
ere aita lehoia ez dagoenean.
|
|
2021
|
|
|
Horren guztiaren azken xedea, agerikoa da, Arnoldo buruzagi baina
|
batez
ere aita denaren gogo bihotzera iritsi ahal izatea du gotzainak hasieratik, eta, alaba bakarraren maitasunaren xantaiaz baliatuz, haren jarrera politiko militarra aldaraztea; eta ondoren, haren agindupeko auñemenditarren borondatea frankopekotu eta kristautzea.
|
|
2022
|
|
|
«Prelatua gotzain gisa ordenatzea ez zen eta ez da beharrezkoa Opus Deiren gidaritzarako. Izan ere, prelatua gidari bat da, eta
|
batez
ere aita bat».
|
|
2023
|
|
|
Horrek irauli zizkidan barruak, neskaren suizidioa katarsia eragin zidan tanta izan arren. Aitaren heriotzak, une hartan konturatu ez arren, sekulako eragina izan zuen nigan,
|
batez
ere aitaren bizitza eta familia guztiaren harremanak mahaigaineratu zituelako. Erronkei aurre ez egitearen ondorioak.
|