|
2000
|
|
|
Karrantzako arkitektura herritarrak,
|
batez
ere XVIII. mendetik XIX. mendearen erdialdea bitartean eraikitako baserriek, Kantabriako etxeen antzeko ezaugarriak ditu: bi solairuko etxea, aurrealdean teilatu hegal horizontala eta
|
|
2001
|
|
|
Ez da, noski, adibide bakarra. Irakurlea testura hurbiltzeko zukako erabilera hau ezaguna da herri lirikan, eta
|
batez
ere XVIII. mendeko lirika izenarekin ezagutzen den aho lirikako erabilpen argia da, eta zalantzarik gabe, hemendik harturiko espresabidea da.
|
|
2003
|
|
|
Foucaulten ikerketaren arabera (1992; eta jarraitu diotenen arabera, Espainian, adibidez: F. VÃ ¡ zquez/ A. Moreno, 1997), XV XVII. mendeetan hasten da haragizko bekatuen artean lehenengotako lekua hartzen; hala ere,
|
batez
ere XVIII. mendearen bigarren erdian eta XIX.ean zehar garatzen da" masturbazioaren kontrako benetako Gurutzada", haur burgesaren sexualitatearen kontrolak lehentasuna hartzen duenean, hain zuzen. Euskal sermoitegietan" escuca loiac" sarritan  aipatzen badira ere, nekez aurkitzen dira umeen masturbazioari buruzko erreferentzia zuzenak.
|
|
2005
|
|
|
Aristoteles eta Plinioren garaian (K.a. IV. mendean eta I. mendean, hurrenez hurren), 500 bat animali espezie ezagutzen ziren, baina XVI. mendetik aurrera espezie katalogoa zabaldu egin zen espedizio zoologiko eta fauna fosilen araketaren bidez. Zer esanik ez, nomenklatura arazoa areagotu egin zen izugarriro,
|
batez
ere XVIII. mendean. Mende horretako katalogoa hain handia zenez ezin maneiatuzkoa bilakatu zen.
|
|
2007
|
|
|
Baina hizkuntza galdu ahala, euskal izenotariko asko euren jatorrizko itxura galtzen joan dira eta desitxuratzen kasu batzuetan, eta gaztelaniazko ordezko ulergarriez ordezkatu izan dira beste batzuetan. Euskara,
|
batez
ere XVIII. mendetik aurrera, emeki emeki atzeraka joan da Arabako lurraldean.
|
|
2008
|
|
|
Llu� s V. Aracilek" zirkulu funtzionala" esaten dio zibernetikan oinarrituriko eredu bati ematen dion aplikazioari. Eskemak, hasieran, kontuan hartzen ditu hizkuntza ukipeneko diglosia egoerak edo egoera gatazkatsuak —esaterako, katalanak bizitakoak,
|
batez
ere XVIII. mendeaz geroztik—, eta, beraz, bi hizkuntzaren edo bi hizkuntza baino gehiagoren arteko harremanen dinamikak deskribatzeko helburua du. Komeni da zehaztea L. V. Aracilek" oinarrizko eredu zibernetiko baten zirriborro" 9 gisa aurkeztu zuela zirkulu funtzionala.
|
|
2009
|
|
|
Egungo prentsaren diseinua bilakaera luze baten emaitza da. Lehenengo egunkariak agertu zirenean(
|
batez
ere XVIII. mendean) liburuaren itxura kopiatzen zuten: tamaina txikia (12 x 22 cm), zutabe bat edo bi... XIX. mendean egunkariek maindire formatua erabiltzen zuten eta azala zutabetan (gutxienez bostetan) banatzenzen.
|
|
2010
|
|
|
Johan Diaz, trabuco. Erdi Aroko trabuko hark ordea, ez zuen deus ikustekorik,
|
batez
ere XVIII. mendean gailendu zen suzko armarekin. Hura besterik zen.
|
|
2011
|
|
|
Izenen formari dagokionez, badirudi hasiera batean, askotan behintzat, (r) ena genitiboa hartzen zela etxe izena osatzeko, bereziki XVII. mendean (Aiarena, Ansorena, Exkurrena, Obetxorena, Tomasena, Txoanikerena...). Beranduago,
|
batez
ere XVIII. mendetik aitzina, (e) nea formara igaro zen (Aiarena —> Aienea, Andrekataliñarena —> Andrekataliñenea, Exkurrarena —> Exkurrenea, Juandearanorena —> Juandearanonea, Mertxerena —> Mertxerenea, Pedrozubirena —> Pedrozubinea, Txoanikerena —> Txoanikenea...).
|
|
2013
|
|
|
Botere politikoa lortzeko biolentzia erabiltzea historia bezain zaharra da, errege edo nobleen arteko gerrak lekuko. Baina XVII. eta
|
batez
ere XVIII. mendetik aurrera, botere politiko hori estamentu edo, geroago, klase oso bati kendu behar zaiola teorizatzen da. Nobleziaren aurka herria agertzen da, eta bere izenean burgesia.
|
|
2019
|
|
|
Zubidi: Maiz ikusia nauzu horrela,
|
batez
ere XVIII. mendeaz gerozko idatzietan. Hemen ere gauza berbera:
|