|
2000
|
|
|
Hau zabalegia izan daitekeenez, teknologia berriek(
|
batez
ere Interneten oinarritutakoek) eta liburutegiek izan ditzaketen harreman orokorrak besterik ez ditugu aipatuko, aurrerago esan bezala egoera eta errealitate bakoitzak bere egokitzapen berezia behar izaten baitu.
|
|
2003
|
|
|
Horren ondorioz, ukitutakoek ez dute behar bezalako integrazio soziala, lanekoa eta hezkuntzakoa lortzen kanpoko laguntzarik gabe. Garapen sozial horretan sartzen da teknologia berrien garrantzia,
|
batez
ere Internetena. Hori dela eta, AEXPAINBAk abian jarri du martxoaren hasieran jarriko dudan proiektu hau.
|
|
2004
|
|
|
Gainera, bada aipatutakoarekin lotura duen beste ezaugarri negatibo bat,
|
batez
ere Interneten kasuan nabarmentzen dena: haustura digitala.
|
|
2005
|
|
|
Beste gauza bat da nola interpretatzen diren borroken nondik norakoak. Emakumeen kontrako erreakzioaknahasketarik bitxienak publikatzera eraman ditu, azterketa historikotik guztiz aldenduak batzuk,
|
batez
ere Interneten edo herri aldizkarietan48 Horrek azken atalera garamatza.
|
|
2006
|
|
|
Denbora aurreztu daiteke hegaldi merkeen bilatzaileen bidez. Trabber da ezagunenetako bat, non, jatorria, helmuga eta irteera eta iriste datak sartuta, eskaintzarik onena bilatzen baitu 23 bidaia webguneren artean. Azkenik, hegaldi merke bat erostean,
|
batez
ere Internet bidez erosten badugu, ezin da ahaztu kontratuaren baldintza guztiak irakurtzea eta zerga guztiak batzea benetako prezio osoa lortzeko. Europako hirietarako hegaldien iragarkiei euro baten truke kopuru handiak gehitu behar zaizkie zerga eta tasa gisa.
|
|
2007
|
|
|
HermanMiller: Bill Stumpf eta Don Chadwick diseinatzaile iparramerikarrek sortu zuten Aeron eredua 1994an,
|
batez
ere Interneteko enpresetako langileentzat, garai hartan perretxiko gisa loratzen ari baitziren. Horregatik, Aeron «puntocom» enpresen goraldiaren eta erorketaren ikurretako bat da.
|
|
2008
|
|
|
Ordenagailuetan eta beste gailu digitaletan, sistemaren azpitik sartu eta kalte egiten duen programatxoa birus izenarekin ezagutzen da nagusiki. Hala ere, eta
|
batez
ere Internet hedatu ahala, beste hitz batzuk agertzen joan dira birus hitzarekin nahastuta: phishing, troiatarra, spam, spyware, harrak, eta beste hainbat.
|
|
|
Kontratazioa eta jarraipena Erabiltzaile batentzat zailena da jakitea nola eta noiz egingo den Salmenta Eskaintza Publiko bat; izan ere, maizegi izaten da horien berri eraketa prozesuan daudenean, edo are okerrago, burtsa merkatuan kotizatzen hasi denean, hau da, harpidetzeko beranduegi denean. Hori dela eta, finantza erakunde batzuek,
|
batez
ere Internet bidez dihardutenek, beren bezeroentzako berariazko zerbitzu bat sortzea erabaki dute, klub edo sail izenarekin, burtsa eragiketa horiekin zerikusia duen guztiaren berri emateko: Indarrean dagoen OPV, hurrengo OPVak, eta horietako bakoitzaren jarraipena.
|
|
|
Jokoa eta apustuak arautzea,
|
batez
ere Internet bidez, Gobernua eta autonomia erkidegoak gaur egun adosten ari diren proiektu berri baten helburua da. Hala adierazi zuten Jokoaren Batzorde Sektorialak egindako bilera batean, Barne Ministerioko, Informazioaren Gizartearen Estatu Idazkaritzako, Zerga Agentziako, Loteria eta Estatuko Apustuen Erakunde Nazionaleko (ONLAE) eta erkidegoetako ordezkariek osatua.
|
|
|
Titulua merezi du. Nork egiten ditu hautagaiak faborito. Gaur egun
|
batez
ere interneten dauden foroetan hasten da neska faboritoez hitz egiten, eta oro har prentsan eta komunikabideetan ere. Baina beti sorpresak daude.
|
|
2009
|
|
|
Batetik, gaur egungo ordenagailuek, lehengoek ez bezala, datu kopuru ikaragarriak maneiatzeko gaitasuna dute. Bestetik, inoiz baino testu gehiago dago eskura formatu elektronikoan,
|
batez
ere Internet sortuz geroztik.
|
|
|
Inork ez du une hoberik bizi, baina burtsa horietan kotizatzen duten enpresak lehen mailakoak dira, eta balio horietara iristea ez da erraza. Edozein entitatetatik,
|
batez
ere Internet bidez dihardutenetatik, tituluak eros daitezke Frantzia, Italia edo Portugalgo merkatuetan, eta haien tarifak ez dira oso desberdinak merkatu nazionaletan on line bankuek aplikatzen dituztenekin.
|
|
|
Pantailak ugalduz joan diren heinean, eta
|
batez
ere Interneten gorakadarekin, ikus entzule aldraren boterea ere handituz joan da. Hainbeste bisita egunean, hainbeste aldiz ikusi da bideo hau.
|
|
|
–Duela 30 urte musak izan zezakeen oihartzuna ari da hartzen, pixkanaka, belaunaldi gazteen artean. Telebistak eta
|
batez
ere Internetek bultzada handia eman diote?, azaldu du Odon Elorza Breuer ek, Donostiako Kursaal Kasinoko marketin arduradunak. Teknologia berriek 24 orduz pokerrean jokatzeko aukera ematen diote jokalariari, eta beste dimentsio bat eman jokoari.
|
|
|
Hedabideen ugaritzeak, eta
|
batez
ere Interneten sorrerak, beste informazio iturri batzuk ekarri ditu, egia da, baina hedabide indartsuenen (edo indartsuenen hedabideen) presentzia areagotzea ere ekarri du. Zure e posta begiratzeko irekitzen duzun web guneak, esaterako, albisteak eskaintzen ditu.
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, hedapenari dagokionez, nahiko positiboa da. Komunikanbideetan, eta
|
batez
ere Interneten, asko hitz egin da proiektuari buruz, Facebookeko profilean eta webgunean bisitak areagotu dira eta geroz eta jende gehiagok ezagutzen du ekimena, azaldu dute arduradunek. Dohainekoen% 70,5 emakumeek egindakoak dira, gaineratu dute.
|
|
|
Informazioaren gardentasunean eta ekonomia, gizarte eta ingurumen arloetan erantzukizun sozial korporatiboko politiken barne garapenean diharduten profesionalak ezinbestekoak dira ekonomia berrian. Interneteko ordua Teknologia berriek, baina
|
batez
ere Internetekin lotutako jarduera profesionalek, aurrekaririk gabeko gorakada bizi dute. Krisiak mesede egiten die, ohiko publizitatea baino kostu txikiagoak dituen sustapen eta marketin bitarteko bihurtu baita sarea.
|
|
|
Nabigatzailearen bertsio berriak hobekuntzak ditu prozesatze abiaduran Etxeko erabiltzaileek Chrome aukeratu dute, ingurune grafiko oso sinplea eta handia duen nabigatzailea delako. abiadura, errenderatzean irudiak erakustea eta kargatzean web orriak,
|
batez
ere Internet Explorer en proposamenen aurrean eta Firefox, denboraren poderioz funtzionalitate eta abiadura motelagoa. Azkarragoa eta errazagoa Hamar urte baino gehiago dira Internet Explorer erabiltzaileen nabigatzaile gogokoena dela, nahiz eta %30 baino gehiago galdu duen kuota azken bost urteetako merkatua.
|
|
2011
|
|
|
Irakasleak beraiek kexatzen dira honetaz. Hainbat baliabide metodologiko daude,
|
batez
ere Internetetik jaitsi daitezkeenak, baina gehienak ingelesez edo gaztelaniaz daude, euskaraz gutxi daude, eta ikasle gehienek euskaraz ikasten dutela kontuan hartzen badugu, hor arazoak izango dira(?) Gutxi barru curriculum berriak eskatuko du argitzea zelan aplikatzen diren teknologia berriak irakaskuntzara, irakasleek oraindik oso ondo ez dakitena. Hala eta guztiz ere, nik bai uste dut gauzak etorkizunean hobera aldatuko direla.
|
|
|
Biktimak delitu ugari egin ditzake: bere izenean kreditu eskaerak, telefono lineen kontratuak, iruzurrezko erosketak,
|
batez
ere Interneten, banku kontuetarako sarbidea, sare sozialetan profil faltsuak sortzea, komenentziako ezkontzak… Espainiarren %89k ezagutzen eta entzun du" nortasun lapurreta" hitza, baina gehienek ez dute hori saihesteko neurririk erabiltzen. Erabat anabasa daiteke.
|
|
|
Ohiko airelineetatik bereizten dituzten zenbait ezaugarri dituzte low cost konpainiek: Beren pasarteak zuzenean saltzen dituzte(
|
batez
ere internet bidez), bidaia agentziei ez diete marjinik ordaintzen eta ez dute billeterik ematen. Oro har, ez dute leialtze programarik (Air Berlinek aukera hori ematen badu ere).
|
|
2012
|
|
|
Energia aurreztu daiteke (horrek, gainera, eragina du ingurumenean) eta fakturak murriztu. Hainbat aukera daude eskaintzarik onenak bilatzeko,
|
batez
ere Interneten, eta hainbat web orri daude konpainia hornitzaileen eskaintzak konparatzeko. Horixe da CNEren (Energiaren Batzorde Nazionala) orrialdearen kasua.
|
|
|
Gordailua edo kontua irekiko da, beste bankuari agindua emango zaio dirua doan bidal dezan, eta berriro hasiko da. Produktua kontratatzeko erraztasunarekin batera, beste abantaila bat da erakunde askotan,
|
batez
ere Internet bidez jarduten dutenetan, ez dutela produktu elkartuen kontratazioa eskatzen. Gainera, horietako askok dirua edozein unetan ateratzeko aukera ematen dute, kapitalari edo interesei buruzko zigorrik izan gabe.
|
|
2013
|
|
|
Kontuan hartzen dute zein gizarte segmentu zuzentzen zaien; horregatik, ikuskizun eta kontzertuetarako hobari garrantzitsuak jasotzen dituzte. Edonola ere, 18 eta 30 urte bitarteko bezeroei zuzenduta daude,
|
batez
ere Internet bidez aritzen direnak dirua administratzeko, diru sarrerak, ordainketak, helbideratzeak eta transferentziak egiteko, banku eragiketak egiteko. Bezero gazteenen eskaintza Une honetan, 18 eta 30 urte bitarteko bezeroak on line operatu ahal izateko diseinatu du gure Gazte Kontua, mantentze komisiorik gabe.
|
|
|
BBVAk, bestalde, 30 urtetik beherako bezeroei Blue On Line kontua eskaintzen die, administrazio eta mantentze komisiorik gabe eta kreditu edo zordunketa txartelekin doan. 18 eta 30 urte bitarteko bezeroak dira kontuak,
|
batez
ere Internet bidez jarduten dutenak Caja España Caja Duero Kutxak merkaturatu du, kasu hauetarako, Net Kontua. Kontu horri esker, bezeroen aurrezkiei eta komisiorik gabe eta dirua eskuratuta dago.
|
|
|
Birusen aurkako programek desinstalatzaile bat eman behar diete bezeroei legez. Antibirus batzuek birusa instalatzeko paketean Beraz, «Programak» edo «Aplikazioak» panelean geratzen da, baina beste batzuk ez,
|
batez
ere Internet bidez erosten diren doako batzuk. Horrela, antibirusaren orria eta deskargatu. Foro eta adituen orriak eskaintza desinstalatzaileak deskargatzeko helbide nagusiak antibirusik ezagunenak.
|
|
2014
|
|
|
Bestalde, mundu globalizatu honetan, nazioarteko harremanen ugaritzeak eta Informazio eta Komunikazio Teknologien zabalkunde gaitzak(
|
batez
ere Internetek) ekartzen dute ondorio gisa jendartea gero eta ohartuago eta kontzientziatuago dagoela ahal bezain komunikazio gaitasun ona lortu behar dela nazioartean erabiltzeko egokia den hizkuntza batean. Horrek errazten eta laguntzen du (batik bat) ingelesaren sarrera ikastetxeetan, hori baita nazioarteko lingua francaindartsuena; orain artean dagoeneko eskola curriculumetan ageri zen/ ziren atzerriko hizkuntzari/ hizkuntzei ezartzen zitzaizkion/ zitzaizkienhelburuakbaino zehatzagoak eta premia handiagokoak ezartzen zaizkio gaur egun atzerriko hizkuntzari (edo hizkuntzei).
|
|
|
Lehenagotik ere ahozkoaren eta idatziaren arteko harremanak maiz izan dirahizpide (Bustos Tovar, 1995; Briz eta Serra, 1997; Briz et al., 1997; Kotschi et al., 1996; eta abar). Cassanyk (2005), esate baterako, ezaugarri soziokultural, gramatikaleta diskurtsozkoetan oinarrituta ahozkoa eta idatzia bi transmisio bidetzat jo etabakoitzari ezaugarri, arau eta hizkuntza baliabideak alboratu zizkion, zeini bereak.Baina geroago,
|
batez
ere Internet bidezko komunikazio idatzi motak ugaritu ahala, biadierazteko moduon, ahozkoaren eta idatziaren arteko harremanak beste era baterajorratu beharraz mintzatu da (Cassany, 2011).
|
|
2015
|
|
|
3 Gaur egun gure «inguruko hizkuntza indartsu»tzat hartzen ditugu bai gaztelania eta frantsesa (aspalditik hango eta hemengo euskaldunekin kontaktuan egonak) eta bai ingelesa ere. Gaztelaniak eta frantsesak lehen bezain indartsu segitzen dute, eta ingelesa, berriz, gero eta maizago agertzen da euskaldun aunitzen eguneroko bizitzan, globalizazioak ekarri duen harat honat handiaren ondorioz eta
|
batez
ere Internet sareak ekarri duen kontaktu ugaritze erraldoia dela tarteko. Gaur egun ingelesa nazioarteko lingua franca indartsuena da eta komunikazio ahalmen handieneko hizkuntza da, hala Europa mailan nola mundu zabalean ere (ikus, bertzeak bertze, Cenoz eta Jessner, 2000; Crystal, 2004).
|
|
|
Produktu eta zerbitzuei ahalik eta etekinik handiena ateratzean, kontsumitzaileak dirua aurrezten du eta ingurumena ere eskertzen du. Horregatik, lankidetza kontsumoko sistemak gero eta ugariagoak dira,
|
batez
ere Interneti esker. Baina sare fisikoak ere egin daitezke, auzokideen, lagunen eta hurbileko senitartekoen artekoak.
|
|
|
Ordenagailua erabiltzen denean, eta
|
batez
ere Interneten nabigatzen denean, neurri batzuk hartzea komeni da iruzurrezko programa, birus, iruzur, datu pertsonalen lapurreta eta beste arrisku batzuen aurrean, erabiltzailearen esperientzia hondatu ahal izateko. Horien artean, adwarea izan daiteke gehien eragiten duena, web nabigatzaileari eraso egiten baitio eta, ondorioz, sarean barrena mugitzea benetako egikaritza bihurtzen baita.
|
|
|
Gama altuko produktuez fidatu behar da, txoloaren prezioan,
|
batez
ere Internet bidez erostean, eta inoiz ez da datu pertsonalik edo bankuik eman behar
|
|
|
Iaz bezala, aurten ere aldeak daude hedabide bakoitzak jaso duenaren inguruan. 94.000 € gehiago banatu dira
|
batez
ere Interneteko atarien artean, baina, iaz bezala, Hekimenek adierazi nahi du irizpide bati erabateko nagusitasuna emateak, kasu honetan irismenari, eragin handia duela sektorearentzat hain garrantzitsua den deialdi honetan, eta horrek, ondorioz, gogoeta luzatua, pausatua eta, ahal dela, sektorearekin kontrastatua eskatzen duela.
|
|
2016
|
|
|
Energia eraginkortasunaren etiketa nahitaezkoa da Europako Batasunean (EB), baina ez da beti zuzena. Hala ikusten du Europako ikerketa batek, mota guztietako gabeziak aurkitu baitzituen,
|
batez
ere Internet bidezko dendetan, aparatuan etiketarik ez izatetik erabilera desegokia izatera arte. Bestalde, txostenaren arduradunek adierazi dute administrazioak ez direla ikuskapenik egin behar informazio hori betetzen dela ziurtatzeko, eta garrantzitsua dela ekonomiarentzat eta ingurumenarentzat.
|
|
|
Orain dela urte batzuk, albistearen bila kaleetan zehar ibili behar zuen kazetariaren irudia zegoen, informazioa bilduz telefono dei ugari egin, dena paperean idatzi, argazkiak atera, argazkiak errebelatu, ekipamendu astuna eta konplexua erabili konexioak egiteko… Gaur egun, film zahar baten irudia dirudi horrek guztiak. Teknologiaren abantailetako bat,
|
batez
ere Internetena, kazetaritzan, informazioa bilatzeko, ikertzeko eta datuak alderatzeko erraztasunak dira. Google n bilaketen saio batek arazo horietako asko konpon ditzake.
|
|
|
Abantaila horiek handiagoak izango balira, erakundearekin lotuz bakarrik sar litezke. Hala ere, zero komisioko politika duten bankuek,
|
batez
ere Internet bidez jarduten dutenek, kontu bera eskaintzen dute guztientzako komisiorik gabe, adina edozein dela ere. Oro har, doako banku kontua da, loturarik gabea, abantaila esklusiboekin (errentagarritasuna, deskontuak edo txartelak doan), eta edozein bezerorentzat erabil daiteke.
|
|
|
Dena den, balio hori alda liteke Diputatuen Kongresuan eztabaidatzen ari den lege proiektu bat indarrean sartzen bada. Hala ere, nabarmendu behar da mailegu emaile askok ez dutela ezer kobratzen denbora aurretik kredituak itzultzeagatik,
|
batez
ere Internet bidez lan egiten dutenek (adibidez, on line bankuak). Penalizazio hori kobratu arren, mailegu baten ordaintzeko dagoen saldoaren zati bat denbora baino lehenago itzultzea beti da kontua; izan ere, interesen aurrezkiak soberan konpentsatzen du amortizazioagatiko komisioaren kostua.
|
|
2017
|
|
|
Substantzia horien zenbatekoa eta merkaturatzea mugaezina denez, talde horrek gizarteari eragin ahal dizkion balizko kalteak zenbatezinak dira. Izan ere, legez kanpo ez dauden substantziak izanik, kontsumitzaileek droga hauek eskuratzeko duten ahalmena oso handia da,
|
batez
ere Internet sareak eskaintzen dituen erraztasunak kontuan izanda. Horri, substantzia bakoitzaren inguruan dugun ezjakintasuna gehitzen badiogu, balizko arazoaren nondik norakoaz jabetu ahal izango dugu.
|
|
|
denbora mugak ezabatzen dituzte, komunikazioa errazten dute eta informazio iturri handiak dira. Horregatik, arlo profesional, sozial zein pertsonalean behar beharrezko tresnak bilakatu dira IKTak, eta
|
batez
ere Internet, (Rial, Gómez, Braña eta Varela, 2014).
|
|
|
Etiketa ez da beti zuzena Energia eraginkortasunaren etiketa ez da beti zuzena, Market Watch azterketaren araberaIaz, Ebko 16 erakunde zibilek argitaratu zuten, besteak beste, Ecotecek. Bere arduradunek era guztietako gabeziak izaten zituzten,
|
batez
ere Internet bidezko dendetan, aparatuan etiketarik ez zegoelako eta okerreko erabilera. Txostenaren egileek administrazioen ikuskapenik eza ere aipatzen zuten.
|
|
2018
|
|
|
Euskararen lorpenetan internetekoak ere ageri dira artikuluan; komunikabideetan ere asko egiten da, telebistan esaterako. Halere, dirudienez gazteek telebista gutxi ikusten dute, irratia ez dakit, eta egunkariak zer esanik ez;
|
batez
ere interneten bidez elikatzen den bideo mundua omen da alorrik erakargarriena gazteentzat. Zaharragoentzat ez dakit.
|
|
|
Baina dena ez da urre. Deskontuek itsutzea saihestu behar dugu,
|
batez
ere Internet bidezko erosketetan, eta erne egon, iruzur baten biktima ez izateko. Hauek dira segurtasunez erosteko kontuan hartu beharreko jarraibideak Black Friday.
|
|
2019
|
|
|
Non bilatu errentagarritasuna 2019an? Aurrekoa ikusita, atzerria da gordailu errentagarriak aurkitzeko lekurik onena,
|
batez
ere Internetekin epe finko bat gure herrialdetik kanpo kontratatuz gero, klik pare bat eta espainieraz eros baitaitezke. Lurralde nazionala utzi nahi ez dutenentzat, ordaindutako kontuak babesleku izan daitezke.
|
|
|
Komunikabideen kasuan, hedabide askoren ustez, sartu behar den gauza bat da euskara, baina ez da lehentasuna, inondik inora. Azken bost urteotan atzerapausoa eman da,
|
batez
ere interneten. Hainbat tokiko webgune sortu dira, ia guztia erdaraz argitaratuz, euskararen kaltetan.
|
|
2020
|
|
|
Kontsumo ohituren aldaketari dagokionez, berriz, ez dago adostasunik: %37k erantzun dute bost urte barru orain baino denbora gehiago igaroko dutela etxetik hurbil dituzten saltokietan erosketak egiten edo zerbitzuak kontratatzen, baina %35ek uste dute
|
batez
ere Internet bidez egingo dituztela erosketak.
|
|
|
10.000 lagunek ere parte hartu izan dute bozketan. " Zalantzarik gabe sistema hobetu liteke dio Patxi Leuza, Geroa Baiko zinegotziak,
|
batez
ere Interneten ez dabilen jendeak parte har dezan, nagusiek eta, baina herritarren halako kopuru batek parte hartzea itzela da". Leuza Foru Legebiltzarretik dator eta udaleko moldeak gogorrak iruditzen zaizkio:
|
|
|
Arropa erosi ordez alokatzea hutsunea da Espainian, pixkanaka, sektore horretako adituek diotenez. Hala ere, oraindik oso praktika ezezaguna da eta
|
batez
ere Internet bidez funtzionatzen du. Eredu honen helburua poltsikoa zainduz eta, bide batez, ingurumena zainduz modu konpultsiboan eros ez dezagun lortzea da.
|
|
|
Irudia: stocksnap Espainian, alokairu hori emakumeentzat da oraingoz, eta
|
batez
ere Internet bidez funtzionatzen du; hala ere, plataforma horietako batzuek denda fisikoak dituzte Madrilen, Bilbon, Malagan eta Valentzian, besteak beste. Zerbitzu hori duten plataformek armairu zirkular ia infinitua ematen dute, eta kuotekin eta harpidetzekin egiten dute “Netflix en erara”.
|
|
2021
|
|
|
Beste batetik Bizkaiko Arratia bailarako Begitu hamaboskaria, bere jardun osoari, eta
|
batez
ere internetekoari, astinaldi handia eman nahi diona.
|